Ταυτοχρόνως όμως οδηγεί σε μια ακόμη, εμβόλιμη ή παράλληλη αξιολόγηση: αυτή των στελεχών της κυβέρνησης από τον πρωθυπουργό. Η αξιολόγηση αυτή «τρέχει» ήδη στο παρασκήνιο, ωστόσο δεν είναι απολύτως βέβαιο το αν θα λήξει μαζί με την πρώτη αξιολόγηση του μνημονίου ή θα ολοκληρωθεί μετά τη δεύτερη. 

 

Πάντως η λήξη της θα σημάνει τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, είτε τώρα είτε τον Σεπτέμβριο, αφού θα έχει προηγηθεί το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση θα πρόκειται για το τρίτο μεγάλο κρας-τεστ για τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του.

 

Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του έχουν ήδη περάσει δύο μεγάλα τεστ αντοχής:

 

1 Το πρώτο με τον «ιστορικό» ΣΥΡΙΖΑ, τις υποσχέσεις που κουβαλούσε ως αντιπολίτευση και την υπογραφή του μνημονίου. Ακολούθησε το «ξεκαθάρισμα» με την αποχώρηση των θιασωτών του εθνικού νομίσματος και ο ΣΥΡΙΖΑ πέρασε αυτομάτως, ύστερα και από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, στην κυβερνητική εποχή υπό συνθήκες μνημονίου.

 

2 Το δεύτερο με την εφαρμογή του μνημονίου, στη διάρκεια της οποίας αποκαλύφθηκαν δυσκολίες σε υπουργεία που οφείλονταν είτε σε ιδεολογικούς λόγους είτε σε πρακτική ανικανότητα των αρμοδίων υπουργών – υφυπουργών είτε σε προσωπικές στρατηγικές είτε, τέλος, στην πολιτική ασυμβατότητα των απαιτήσεων του μνημονίου με το γενικότερο προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ.

 

Τώρα, με το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης (ασφαλιστικό, ιδιωτικοποιήσεις, βαριά φορολογικά μέτρα, «κόκκινα» δάνεια) και στη διάρκεια της δεύτερης (εργασιακά, άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων, αύξηση ΕΝΦΙΑ, μεταρρύθμιση του κράτους), οπότε θα φτάσει ο λογαριασμός στη μέση οικογένεια από τα μέτρα της πρώτης αξιολόγησης, η κυβέρνηση έχει την ανάγκη να γίνει πιο συμπαγής, πιο σταθερή και να βάλει μπροστά τα όποια και όσα αντισταθμιστικά του μνημονίου μέτρα: ανάπτυξη, μεταρρύθμιση του κράτους, επαναφορά στην «κανονικότητα», αναβάθμιση της καθημερινότητας (Παιδεία, Υγεία, Δημόσια Διοίκηση).

 

 

Η ανάγκη για ένα πιο συνεκτικό κυβερνητικό σχήμα προκύπτει ανάγλυφη από την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα. Ενδεικτικά:

Η κατάσταση στον χώρο της Υγείας είναι κάκιστη, η Παιδεία δίνει συνεχώς ηχηρές ειδήσεις (και… «ειδήσεις»), αλλά τα πάντα είναι ασαφή, ενώ στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής οι καθυστερήσεις σωρεύθηκαν και ένας Μουζάλας δεν φέρνει την άνοιξη, χώρια που η Τουρκία απλώνει το μακρύ της χέρι στο Αιγαίο.

 

Σε αυτό το κλίμα, ούτε καθυστερήσεις νοούνται, ούτε ανεπάρκειες ούτε χαβαλέδες ούτε τζάμπα και περιττά ιδεολογήματα, εντελώς άσχετα με την πραγματικότητα και τις ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας.

 

Μεγάλο το βάρος του στοιχήματος και στο Μαξίμου το δίλημμα είναι αν το παρόν σχήμα θα συνεχίσει ως έχει μέχρι να βγει και η δεύτερη αξιολόγηση ή αν θα δοθεί κι άλλος χρόνος για την αξιολόγηση των υπουργών. Οι μεσοπρόθεσμες επιδιώξεις του πρωθυπουργού είναι:

 

1 Να επιβραβευθούν όσοι έβγαλαν εις πέρας με επιτυχία το υπουργικό τους έργο, αλλά και να έρθει στο προσκήνιο μια νέα γενιά στελεχών (όχι μόνο σε ηλικία, αλλά και σε αντιλήψεις), η οποία θα αποτελέσει μακροπρόθεσμα τον σκληρό πυρήνα άντλησης κυβερνητικών στελεχών, ανεξαρτήτως των ισορροπιών που κάθε φορά θα διαμορφώνονται στο κόμμα (πράσινες κάρτες).

 

2 Να μετατεθούν όσοι, ενώ ακόμη διατηρούν την εμπιστοσύνη του πρωθυπουργού, δεν «τράβηξαν» στα υπουργεία στα οποία υπηρέτησαν (κίτρινες κάρτες).

 

3 Να απομακρυνθούν όσοι, χωρίς κάποιον ουσιαστικό λόγο, αλλά και χωρίς να παράγουν ουσιώδες έργο, προκαλούν επικοινωνιακά και πολιτικά προβλήματα και αχρείαστες συγκρούσεις με πολιτικά κρίσιμες κοινωνικές ομάδες (κόκκινες κάρτες).

 

Ενώ λοιπόν θα «τρέχει» η αξιολόγηση των υπουργών, μπορούμε να ρίξουμε μια ματιά στις ισορροπίες που διαμορφώνονται σε μια σειρά από υπουργεία.

 

 

Εδώ όλα δείχνουν ότι θα παραμείνει το ίδιο οικονομικό επιτελείο. Η υλοποίηση της συμφωνίας και η άνεση επικοινωνίας στο ίδιο μήκος κύματος με τον πρωθυπουργό καθιστούν τις όποιες αλλαγές ρίσκο.

Μόνο αν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θελήσει ο ίδιος να πάει σε άλλο πόστο μπορεί να έχουμε αλλαγές στην ομάδα.

Πάντως μετακινήσεις βασικών πολιτικών στελεχών του υπουργείου σε άλλα πόστα θεωρούνται πολύ δύσκολες.

 

 

Ο Πάνος Καμμένος δείχνει να μένει αμετακίνητος στο σχήμα, αφού η σχέση του – πολιτική και προσωπική – με τον πρωθυπουργό δεν έχει διαταραχθεί ούτε κατ’ ελάχιστον, ακόμα και σε κρίσιμα ζητήματα που προέκυψαν. Με τον αναπληρωτή υπουργό Δημήτρη Βίτσα (μάτι και αυτί του Τσίπρα στο υπουργείο) έχουν βρει τις ισορροπίες τους και το μοίρασμα αρμοδιοτήτων.

 

 

Βαρύ το φορτίο για τον Πάνο Σκουρλέτη, ο οποίος εδώ και χρόνια βρίσκεται στον στενό πυρήνα του Τσίπρα για τα πολιτικά, αλλά είναι και πρόσωπο της εμπιστοσύνης του.

 

Πολλές φορές ο υπουργός – κυρίως επικοινωνιακά, και όχι ουσιαστικά – δείχνει μια αντι-επιχειρηματική εικόνα, η οποία δυσκολεύει την προώθηση επενδύσεων σε μια κρίσιμη συγκυρία για την υλοποίηση της συμφωνίας. Μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις οι δηλώσεις και οι ενστάσεις του για διάφορα πρότζεκτ να έχουν ισχυρή πολιτική επιχειρηματολογία, αλλά ο τρόπος που τις προβάλλει δεν βοηθάει να τρέξουν τα θέματα.

 

Ο πρωθυπουργός – και μόνο – θα αποφασίσει αν θα συνεχίσει εκεί ή σε ένα πιο πολιτικό πόστο. Η εμπιστοσύνη όμως που του δείχνει ο Τσίπρας είναι ο βασικός «πόντος» για την παραμονή του.

Οι γενικοί γραμματείς του υπουργείου, που τοποθετήθηκαν επί Λαφαζάνη, δείχνουν μη εναρμονισμένοι με τις επιλογές του Μεγάρου Μαξίμου σε κρίσιμους τομείς.

 

 

Δεν είναι βέβαιο τι θα γίνει με τον Νίκο Κοτζιά. Γνώστης μεν των θεμάτων της διεθνούς σκηνής, χρήσιμος πολιτικά και κομματικά, αλλά από εκεί και πέρα δεν διαθέτει στηρίγματα για την παραμονή του.

Στο ΥΠΕΞ δείχνει απομονωμένος από τους περισσότερους διπλωμάτες – με τον γενικό γραμματέα και εξάδελφο του πρωθυπουργού Γιώργο Τσίπρα δεν υπάρχει καλή σχέση –, ενώ τον πρωθυπουργό τον βλέπει κατ’ ιδίαν μόνο αν είναι απαραίτητο. Μνηστήρες πολλοί για τη θέση. Να δούμε…

 

 

Το υπουργείο Δικαιοσύνης βρίσκεται στο επίκεντρο της προσπάθειας του Τσίπρα για την πάταξη της διαφθοράς και των αλλαγών που πρέπει να γίνουν στην κείμενη νομοθεσία.

 

Ο Νίκος Παρασκευόπουλος, παρά τις προσπάθειες και τις πρωτοβουλίες του να βελτιώσει πολλά πράγματα στις φυλακές ή στο νομοθετικό επίπεδο, κινείται με αργούς ρυθμούς, χωρίς πολιτικά ανακλαστικά και με προβλήματα συνεργασιών όπου προβλέπεται με τις ηγεσίες της Δικαιοσύνης. Μια αντικατάστασή του είναι πιθανή.

 

Ο αναπληρωτής υπουργός Δημήτρης Παπαγγελόπουλος, αιχμή του δόρατος της κυβέρνησης, θα παραμείνει αμετακίνητος. Βρίσκεται σε πλήρη συνεννόηση με το Μέγαρο Μαξίμου για όλες τις πρωτοβουλίες του και είναι της απολύτου εμπιστοσύνης του Τσίπρα – όσο λίγοι.

 

 

Εδώ είναι ο γόρδιος δεσμός, το σταυρόλεξο, το παζλ. Άνθρωπος εμπιστοσύνης, συναισθηματικά και πολιτικά συνδεδεμένος με τον πρωθυπουργό, ο Αλέκος Φλαμπουράρης είναι ο γρίφος ενός επικείμενου ανασχηματισμού.

 

Ο Τσίπρας θέλει να τον έχει δίπλα του, όμως από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να αγνοηθούν ι οι χαλαροί ρυθμοί – άσε που ανεβάζει και τον μέσο όρο ηλικίας της κυβέρνησης!

 

Ένα είναι σίγουρο. Ότι, είτε στο ίδιο πόστο είτε αλλού, ο πρωθυπουργός επιθυμεί να συνεργάζεται μαζί του. Στα συν του Φλαμπουράρη μετράει το ότι δεν πολώνεται με συντρόφους και αντιπάλους και αυτό είναι χρήσιμο ακόμα και για να κατορθώσει να φέρει σε ένα τραπέζι τους επικεφαλής κομμάτων και κινήσεων της Κεντροαριστεράς. 

 

 

Είναι δύσκολο ο Θοδωρής Δρίτσας να παρακολουθήσει το πρόγραμμα και τις ανάγκες που δημιουργεί η πρόσφατη συμφωνία.

 

Ώρες – ώρες δίνει την εικόνα ότι δρα και μιλάει πολιτικά σαν να μη μεσολάβησαν οι εκλογές του Σεπτεμβρίου και η νέα πραγματικότητα. Φρενάρει τις εξαγγελίες Τσίπρα για τις ιδιωτικοποιήσεις όποτε και όπως μπορεί.

 

Ο πρωθυπουργός τον περιβάλλει με συμπάθεια και βαθιά πολιτική εκτίμηση για την εντιμότητα και τη συνέπειά του στους αγώνες της Αριστεράς.

Όμως άλλες είναι πλέον οι – μνημονιακές – εποχές και οι ανάγκες για να τρέξουν τα προγράμματα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συμφωνίες.

 

 

Από τη μια η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τις τηλεοπτικές άδειες και από την άλλη η άρρηκτη προσωπική σχέση του Νίκου Παππά με τον Τσίπρα δεν επιτρέπουν μετακινήσεις σε άλλη θέση όπως έχει γραφτεί (π.χ. Ανάπτυξης).

 

Γενικώς, η ομάδα που πλαισιώνει τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου θα παραμείνει ως έχει.

 

 

Τυχόν απομάκρυνση του Νίκου Τόσκα δεν θα θεωρηθεί έκπληξη. Η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ έχει βγάλει ουκ ολίγες ανακοινώσεις εναντίον του, έχει χρεωθεί ατυχείς δηλώσεις και κόντρες με υπουργούς, δεν μπορεί να συνεννοηθεί με τους επικεφαλής άλλων υπηρεσιών (ευαίσθητων και μη) και γενικώς όλο και κάτι αναμένεται να γίνει στο κρίσιμο αυτό πόστο.

 

 

Το δίδυμο Ανδρέα Ξανθού – Παύλου Πολάκη βρίσκεται αντιμέτωπο με το «τέρας» και τα γκολ πέφτουν βροχή αφού το επίπεδο των παροχών υγείας προς τους πολίτες κατρακυλάει συνεχώς. Από την άλλη, όμως, ακόμη και οι δανειστές αναγνωρίζουν ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει σύστημα υγείας με τις δαπάνες στον τομέα αυτών γκρεμισμένες στο μισό του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

 

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα δεν φαίνεται να κερδίζεται το μεγάλο στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ για ουσιώδεις αλλαγές στο σύστημα υγείας, ενώ τα νοσοκομεία στενάζουν από δραματικές ελλείψεις και οι υπεσχημένες και αναγκαίες προσλήψεις έχουν μπει στον πάγο. Παράλληλα οι έλεγχοι και το ξεκαθάρισμα στον αμαρτωλό τομέα των προμηθειών αναμένεται να κρατήσει… χρόνια, όπως λένε όσοι έχουν αναλάβει αυτό το δύσκολο έργο.

 

Υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια από τους πολίτες και ο πρωθυπουργός, είτε μείνει το παρόν υπουργικό δίδυμο είτε όχι, πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες και να ηγηθεί ο ίδιος για βαθιές αλλαγές στον χώρο της υγείας. Πρέπει να το σηματοδοτήσει με την προσωπική του παρουσία στις αποφάσεις. Είναι ένας τομέας που διαμορφώνει σε σημαντικό βαθμό την εικόνα της διακυβέρνησης σε θέματα καθημερινότητας του πολίτη.

 

 

Φαίνεται να του «βγαίνει» του Τσίπρα η επιλογή της Όλγας Γεροβασίλη. Δεν κάνει προσωπική πολιτική, δεν μπαίνει στα χωράφια υπουργών, συνεργάζεται με άνεση. Χρειάζεται να έχει πιο γρήγορα ανακλαστικά και να βελτιώσει τον λόγο της στα μπρίφινγκ. 

 

 

Εδώ οι ρυθμοί είναι σαν του… οδοντωτού! Ενώ χρειάζονται γρήγορες κινήσεις, ο Γιωργος Σταθακης δεν μπαίνει σε αυτήν την λογική.

Κουλ τύπος, ξέρει οικονομικά, ψύχραιμος, αλλά εδώ πρέπει να γίνουν πράγματα μέσα σε ασφυκτικό χρονικό όριο.