Ό,τι έχει δοκιμάσει μέχρι στιγμής δεν έχει φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα για την Πειραιώς, παρ’ ότι αυτό δεν εκστομίζεται ούτε καν στις πιο κλειστές συσκέψεις του τρίτου ορόφου, όπου εδρεύουν ο πρόεδρος και οι πιο στενοί του συνεργάτες. Κανείς δεν τολμά να αναγνωρίσει το «λάθος», διότι θα πρέπει να εντοπίσει και την ευθύνη.

 

Η άποψη ότι έφταιγε (ξανά) η επικοινωνία κατέρρευσε παταγωδώς, αφού και η τελευταία αλλαγή στην επικοινωνιακή ομάδα (Σπυράκη – Ζούλας) δεν έφερε κάποιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Μάλλον δεν έκανε καμία διαφορά, παρά μόνο στους άμεσα εμπλεκόμενους.

Το επικοινωνιακό σχήμα, όπου προστέθηκαν άλλοι δύο αναπληρωτές εκπρόσωποι Τύπου, κυριολεκτικά «δεν υπάρχει». Ούτε καν ο… Λευκός Οίκος δεν έχει τέσσερις αναπληρωτές εκπροσώπους Τύπου, και μάλιστα χωρίς σαφείς αρμοδιότητες. Η κίνηση όμως αποδόθηκε στην ανάγκη του προέδρου να δημιουργήσει νέα δικά του στελέχη, κάτι που δεν επετεύχθη στον βαθμό που επιδιώχθηκε.

Το πραγματικό πρόβλημα όμως δεν είναι εκεί.

Παλαιό στέλεχος θύμιζε με νόημα ότι ιστορικά, όποτε έχει αδυναμία η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας, την πληρώνει η επικοινωνία. Μόνο που έτσι δεν αλλάζουν τα δεδομένα.

 

Εξαρτάται από το ποιον θα ρωτήσεις: Όσο πιο ψηλά στην ιεραρχία, τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανοποίηση. Τονίζεται μάλιστα ότι «ο Κυριάκος έχει ανεβάσει το κόμμα τουλάχιστον δέκα μονάδες και αυτό είναι άθλος». 

Δεν συμμερίζονται όλοι τη θετική άποψη. Υπογραμμίζουν ότι το κόμμα «έχει πιάσει ταβάνι στη συσπείρωση», άνω του 90%, ενώ το άνοιγμα στον μεσαίο χώρο δεν φαίνεται να αποδίδει. Αντίθετα η δημοσκοπική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο έχει σταθεροποιηθεί αλλά κινείται ξανά – έστω και αδύναμα – ανοδικά. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η κυβέρνηση έχει αρκετό χώρο για να αναζητήσει – αλιεύσει ψηφοφόρους. Η Νέα Δημοκρατία στο μεταξύ καλείται να δημιουργήσει κάτι αντικειμενικά πιο δύσκολο.

Η στροφή προς τη διαμόρφωση ενός νέου προγραμματικού λόγου φάνηκε εξ αρχής ως μονόδρομος ορθολογισμού. Μάταια επιχειρήθηκε να περάσουν πιο ρηξικέλευθες ιδέες με βάση τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. 

Η δύναμη αδράνειας, για να μην χαρακτηρισθεί ως τακτική ισορροπιών, περιορίζει τη Νέα Δημοκρατία από το να «φύγει μπροστά». Εξάλλου και το πρόσφατο συνέδριο αρχών και θέσεων κάθε άλλο παρά σ’ αυτές εστίασε. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ουδέποτε τέθηκε ούτε και ως τίτλος ένα ιδεολογικό ζήτημα. 

Πολλοί θα το ήθελαν, όμως κανένας δεν το τόλμησε. Διότι στον δρόμο προς την εξουσία οι ιδέες είναι επικίνδυνη πολυτέλεια. Στην αρχή της διοργάνωσης κάποιοι άνθρωποι του οργανωτικού ψέλλισαν την ιδέα τροποποίησης του καταστατικού. Ωστόσο διακινήθηκε αρμοδίως ότι «το κείμενο που έγραψε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν το αλλάζεις, όπως δεν κάνεις προσθήκες νεολογισμών στο Ευαγγέλιο». 

Ο σεβασμός στο ιερό κείμενο της παράταξης πέρασε και η ιδέα εγκαταλείφθηκε εγκαίρως, ώστε να μην προλάβει να προκαλέσει τριβές, αλλά μόνον κάποια υπαινικτικά σχόλια στο κυλικείο του ισογείου, όπου περνούν τις ώρες τους τα μεσαία στελέχη.

 

Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μεγάλη κόπωση στελεχών και ψηφοφόρων. Ενδεικτικά, στο βασανιστικό έθιμο των κομματικών πιτών καταγράφεται φέτος πιο μικρή συμμετοχή σε σχέση με πέρσι. 

Κομματικοί παρατηρητές επισημαίνουν ότι η στρατηγική του να κινητοποιούνται η βάση και τα στελέχη εν όψει εκλογών κάθε τρεις και λίγο, θυμίζει την ιστορία με τον βοσκό και τον λύκο. Λίγοι πιστεύουν πλέον και ακόμα λιγότεροι έχουν προσδοκία. Αυτό δημιουργεί απογοήτευση, που θα αποδειχθεί πρόβλημα στον δρόμο προς τις εκλογές, οψέποτε αυτές γίνουν. 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλείται να αντιστρέψει την πορεία απώλειας του ηθικού στην κομματική βάση. Να αναδείξει, να ανακαλύψει ή και να εφεύρει την πιο ζεστή και ανθρώπινη πλευρά της πολιτικής του. Είναι πλάνη εάν νομίζει ότι όλοι μπορούν να γίνουν start-uppers. Εξάλλου κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί πουθενά στον κόσμο για να συμβεί στην Ελλάδα. 

Να μιλήσει λιγότερο με αριθμούς και στοιχεία, αλλά με ιδέες, σχέδιο και όραμα στηριγμένα σε αριθμούς και στοιχεία. Να βγει από την παγίδα που του έστησε ο Αλέξης Τσίπρας ότι δήθεν ή νεότητα από μόνη της αρκεί. Η ανάδειξη νέων στελεχών είναι σημαντική, αλλά δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Η επιστροφή στην πολιτική και την ουσία είναι το μεγάλο ζητούμενο.

 

Όχι στον υφιστάμενο ορίζοντα εξελίξεων. Όσο κι αν σωρεύεται δυσαρέσκεια από επιλογές ή μη επιλογές, όσο κι αν σχολιάζεται ότι δεν «τραβάει» η ομάδα όσο ήλπιζαν κάποιοι. Θα πρέπει να υπάρξει μια μεγάλη ανατροπή για να τεθεί θέμα ηγεσίας. Βεβαίως, όπως έλεγε κι ένας παλιός δημοσιογράφος η πολιτική είναι γένους θηλυκού και ως εκ τούτου άστατη και απρόβλεπτη.

 

Όχι ένας επαρκώς προετοιμασμένος, με δομημένες συμμαχίες στην Κοινοβουλευτική Ομάδα ή το κομματικό σύστημα. Πολλοί ονειρεύονται την ηγεσία, αλλά προς το παρόν αυτά τα όνειρα έχουν μόνο αξία φροϋδικής και όχι πολιτικής ανάλυσης.

 

Οι καραμανλικοί στη Νέα Δημοκρατία είναι σαν τον αστικό μύθο που θέλει να υπάρχουν για να κάνουν την πραγματικότητα να δείχνει πιο ενδιαφέρουσα και μυστηριακή. Όχι επειδή πράγματι υπάρχουν. Δεν υφίσταται μια συγκροτημένη ομάδα διότι απλούστατα δεν υπάρχει αρχηγός. Ο Κώστας Καραμανλής, πριν μπει στη φάση της ημι-ιδιωτείας του, δεν έδωσε κανένα δαχτυλίδι.

Πολλοί είναι εκείνοι που στριμώχνονται στον προθάλαμο της Παναγή Κυριακού την ημέρα της γιορτής του, που η πόρτα είναι πιο ανοικτή στους επισκέπτες, όμως ακόμα περισσότεροι προσπαθούν απεγνωσμένα να κλείσουν ένα ραντεβού με τον πρόεδρο, αλλά στην καλύτερη περίπτωση φτάνουν μέχρι την Αλεξάνδρα, την επί δεκαετίες ιδιαιτέρα του. Όσοι λίγοι καταφέρνουν να κλείσουν ένα εικοσάλεπτο ραντεβού ομολογούν ότι «ο πρόεδρος περισσότερο ακούει παρά μιλάει». 

 

Αγαπημένο ερώτημα του μέσου – ενεργού νεοδημοκράτη. Τίθεται σχεδόν στο τέλος κάθε πολιτικής ανάλυσης (καφενείου). Μοιάζει βεβαίως με το «πότε θα επιστρέψει ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς;». Η αλήθεια είναι ότι την απάντηση στο ερώτημα έχει σπεύσει να δώσει η Νατάσσα στις φίλες της, τονίζοντας με νόημα ότι δεν θέλει τα παιδιά της να πηγαίνουν στην παιδική χαρά συνοδεία της αντιτρομοκρατικής…

Έτσι, όλες οι σχετικές συζητήσεις σταματούν στη Ραφήνα. Στην Παναγή Κυριακού πάντως η άποψη της «χρυσής εθνικής εφεδρείας» ακούγεται πολύ ευχάριστα, αν και ο πρόεδρος έχει συνηθίσει να κάνει πώς δεν ακούει το σχετικό ερώτημα.

 

Είπαμε ότι το ερώτημα είναι αγαπημένο, εξ ου και επίμονο. Στέλεχος με εμπειρία στις συναντήσεις πολιτικής γευσιγνωσίας στη Ραφήνα λέει χαρακτηριστικά, ίσως όχι καθ’ υπερβολήν, ότι «με ένα νεύμα ο Κώστας Καραμανλής μπορεί πάρει την αρχηγία της παράταξης».

Πάντως στο πρόσφατο συνέδριο ήταν χαρακτηριστικό ότι το βίντεο με την ομιλία του Κώστα Καραμανλή το 2004 πήρε – έστω και οριακά – περισσότερο χειροκρότημα από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο βήμα. Σχέδιο ή πρόθεση επιστροφής στην ηγεσία δεν υπάρχει. Ούτε ο μαρμαρωμένος βασιλιάς θα ξαναπάρει την Πόλη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάποιοι δεν θα ήθελαν να τα δουν και τα δύο να συμβαίνουν. Όχι ο Κώστας Καραμανλής, για να το ξεκαθαρίσω.

 

9 Πόσο αγάπησε το κόμμα (ο μηχανισμός σαν να λέμε) τον Κυριάκο;

Εδώ η απάντηση κρύβεται στην αντιστροφή του ερωτήματος. Σε κάθε περίπτωση η σχέση αυτή μοιάζει με γάμο από προξενιό τη δεκαετία του 1950. Το κόμμα αγαπούσε Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Και ο Κυριάκος προτιμούσε ιδανικά ένα κόμμα όπως το CDU (τους Γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες).

Έτσι ο μηχανισμός σφίγγει τα δόντια και χειροκροτεί και ο Κυριάκος αποδομεί σταθερά το παλαιό σύστημα για να εγκαθιδρύσει το δικό του. Παλαιό στέλεχος, κοντά στην κομματική σύνταξη, έλεγε με παράπονο ότι μέσα σε δύο χρόνια δυσκολεύεται να βρει ανθρώπους να πει καλημέρα κυκλοφορώντας στο κτήριο της Πειραιώς. 

 

Όχι και η καλύτερη. Ο πρόεδρος δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά του για την αποτελεσματικότητα των βουλευτών. Γι’ αυτό έχει φτιάξει ένα ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής – παρακολούθησης κάθε κίνησης και δράσης των τομεαρχών, που στην πραγματικότητα είναι σχεδόν όλοι οι βουλευτές (ND Watch). 

Εξ άλλου οι άνθρωποι του προέδρου λένε με χαμόγελο ότι η επόμενη Κοινοβουλευτική Ομάδα θα είναι ανανεωμένη σε ποσοστό 50%. Αυτό βεβαίως προκαλεί σφοδρή δυσαρέσκεια στους νυν βουλευτές. Πρόσφατα μάλιστα έστειλαν τελεσίγραφο στον διευθυντή του προέδρου να σταματήσουν τα διάφορα πουλέν της ηγεσίας να αυτοπαρουσιάζονται ως υποψήφιοι βουλευτές, μέχρι τουλάχιστον να υπάρξει μια κάποια επίσημη διαδικασία ορισμού τους. 

Η τελευταία αφορμή για γκρίνια δόθηκε μόλις την περασμένη εβδομάδα με τον ορισμό συντονιστών προεκλογικής προετοιμασίας (τοποτηρητών) οι οποίοι είναι αρμόδιοι για τη σύνταξη του τοπικού προγράμματος του κόμματος, χωρίς όμως να εμπλέκονται τόσο οι τοπικοί βουλευτές.

Ένα άλλο σημείο τριβής είναι η εσωτερική πολιτική διαβούλευση. Σπανίως συνεδριάζει η Κοινοβουλευτική Ομάδα και, όποτε αυτό γίνεται, ακούγεται κυρίως η «γραμμή» χωρίς να γίνεται ουσιαστικός διάλογος. Οι κακοπροαίρετοι σχολιάζουν ότι ο Κυριάκος καλείται να αποδείξει στην πράξη πως είναι ό,τι δηλώνει, δηλαδή φιλελεύθερος, αφήνοντας τον εσωκομματικό διάλογο να ανθίσει και τα όργανα να συνεδριάσουν με ουσιαστικό αντικείμενο.

Από την άλλη πλευρά ο Μητσοτάκης γνωρίζει από την κούνια του ότι η ανάδειξη του ηγέτη γίνεται με μεγάλες πρωτοβουλίες, ρηξικέλευθες αποφάσεις και όχι με ισορροπίες και συμβιβασμούς.