Σε παλαιότερο άρθρο μας στο ΠΟΝΤΙΚΙ (Φεβρουάριος του 2014) είχαμε επισημάνει πως λόγω της ανασύνταξης της Ρωσίας, αλλά και λόγω αφύπνισης της γιγάντιας Κίνας, συντάσσεται ένας νέος χάρτης επιρροών των υπερδυνάμεων ΗΠΑ, Ρωσίας και Κίνας, δίκην «νέας Γιάλτας» .  Όταν δε λέμε «χάρτης επιρροών», εννοούμε χάρτη    περιοχών στρατιωτικώς προστατευμένων και γι’ αυτό υπό σαφή πολιτικό και οικονομικό έλεγχο. 

Η εξουσία στηριζόταν, στηρίζεται και θα στηρίζεται για πολύ ακόμα, στη στρατιωτική ισχύ. Θα είμαστε έτσι εκτός τόπου και χρόνου, αν για τις όποιες σχέσεις μας με τα διεθνώς τεκταινόμενα προτάσσαμε ζητήματα διεθνούς δικαίου  και διάφορα άλλα τέτοια δήθεν κανονιστικά της διεθνούς τάξεως. Το διεθνές δίκαιο   υφίσταται καταδήλως προσχηματικά.  Οι διεθνείς σχετικοί Οργανισμοί και δήθεν θεσμοί, αποτελούν παιχνίδια στα χέρια των υπερδυνάμεων, για να δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα ή για να αγνοούνται περιπαικτικά.   Αν υφίστατο διεθνής νομιμότητα, δεν θα είχαμε, π.χ.,  υποστεί την καταστροφή του 1922, ούτε η Κύπρος  θα ήταν σήμερα μοιρασμένη στα δύο. Η όποια διεθνής τάξη και η όποια διεθνής αταξία, εξαρτώνται  σχεδόν αποκλειστικά από τη στρατιωτική ισχύ των εμπλεκομένων και τις εξ αυτής επιδιώξεις τους .

Είναι πλέον σαφές πως αυτή η «νέα Γιάλτα» βρίσκεται εν εξελίξει. Επικεντρωνόμενοι στην ευρύτερη περιοχή μας, διαπιστώνουμε πως γύρω από αυτήν μάχονται ΗΠΑ και Ρωσία, με την Κίνα να επιχειρεί  οικονομική διείσδυση και την Τουρκία να επιδιώκει μια όσο το δυνατόν περισσότερη αυτόνομη παρουσία της ως περιφερειακή δύναμη: Διαπραγματεύεται και με τη Ρωσία και με τις ΗΠΑ, μάλλον με επιτυχία, γνωρίζοντας και εκμεταλλευόμενη τα εκ των πραγμάτων όπλα της. 

Μέσα σε όλα αυτά, η Ευρώπη δείχνεται ολοένα και περισσότερο αδύναμη. Αυτή η αδυναμία της οφείλεται εν πολλοίς στον κατακερματισμό της σε ανταγωνιστικά κρατίδια (γιατί περί κρατιδίων πρόκειται, αν τα προβάλουμε σε παγκόσμια κλίμακα). Προσπάθησε να ενοποιηθεί, όχι όμως με όραμα τη δημιουργία μιας μεγάλης ένωσης κοινωνιών με κοινές στοχεύσεις, όπως συχνά λέμε εκφράζοντας τις μύχιες επιθυμίες μας, αλλά για να εμποδίσει τη  μελλοντική εμπλοκή της σε πολεμικές εξουσιαστικές επιχειρήσεις, οφειλόμενες στο  εθισμένο  σε αυτές βορινό τμήμα  της .  Ο οποίος όμως Βορράς της δεν «εξέχασεν τας έξεις του εκείνας καίτοι προς άλλον στάδιον επίζηλον τραπείς», όπως θα έλεγε ο Σουρής, και επιχειρεί οικονομική κυριαρχία μέσω της γαλλογερμανικής (δηλαδή γερμανικής) επινόησης κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.

Το οποίον κοινό νόμισμα στερεί από τα μικρότερα έθνη-κράτη τη δυνατότητα άσκησης ουσιαστικής οικονομικής πολιτικής, βυθίζοντάς τα ακόμα περισσότερο σε εξάρτηση από τα μεγαλύτερα. Θεσπίστηκε δηλαδή το ευρώ με τρόπο   που αν το  πρότεινε πρωτοετής φοιτητής οικονομικής σχολής, σε σχετικό διαγώνισμα, δεν θα πέρναγε το έτος. Έτσι, τα ισχυρά ευρωπαϊκά κρατίδια πέτυχαν μεν πρόσκαιρη κυριαρχία επί των μικρότερων, όμως οσονούπω θα πάψουν και αυτά να είναι ισχυρά. Η παλαιά κραταιά Ευρώπη καθίσταται ολοένα και περισσότερο αδύναμη στο έντονα ανταγωνιστικό παγκόσμιο τοπίο, που διαμορφώνεται πλέον με άλλης κλίμακας μεγέθη. 

Με αυτά ως δεδομένα, δεν υπάρχουν για την Ευρώπη παρά μόνο δύο προοπτικές. Η πρώτη είναι  η πραγματική   ενοποίησή της,  υπό τύπον ομοσπονδίας,  με κοινό δηλαδή στρατό, κοινή αναπτυξιακή και οικονομική πολιτική, καταμερισμό εργασίας, κ,λ.π. Έχει αρχίσει ήδη δειλά να συζητείται η δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού. Όμως αυτό, πέραν του ότι καταδήλως δεν αρκεί για την ουσιαστική ενοποίηση της κατακερματισμένης ευρωπαϊκής ηπείρου, θα αργήσει πολύ να γίνει, αν γίνει: υπενθυμίζουμε πως η κοινή άμυνα της σημερινής δήθεν Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπεται από το καταστατικό με το οποίο   ιδρύθηκε, ουδέποτε όμως αυτό το καταστατικό λειτούργησε στην ολότητά του.   Η Ελλάδα   εξακολουθεί να υποφέρει   οικονομικά, κυρίως γιατί αναγκάζεται να αγοράζει πανάκριβο  πολεμικό εξοπλισμό,  εν πολλοίς μάλιστα από τις χώρες που η ίδια υποστηρίζει (!)  από εξωτερικές της Ευρώπης απειλές. 

Η δεύτερη προοπτική, είναι «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», μέσω ένταξης των χωρών της  ξεχωριστά ή εν τω συνόλω τους,  σε έναν από τους τρείς μεγάλους ισχυρούς συνασπισμούς -ή όπως αλλιώς τον ονομάσουμε- των υπερδυνάμενων.  Λόγω  της γεωγραφικής της θέσης και του μέχρι τώρα τρόπου  ανάπτυξής της, ίσως περισσότερο με τις ΗΠΑ. Μη ξεχνάμε άλλωστε και σε ποιόν οφείλει τη μη υποταγή της στους ναζί της Γερμανίας.  Θεωρούμε πως σε αυτό το «ο σώζων εαυτόν» οφείλεται η αλλαγή πολιτικής από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ (και καλά έκανε γιατί θα είχαμε τεράστια προβλήματα με τους γείτονές μας), προς αυτήν την κατεύθυνση  και οι   πρόσφατες δηλώσεις «υποταγής» των Ιταλών «σκεπτικιστών» ως προς το μέλλον της ΕΕ, προς τις ΗΠΑ.

Η δυσαρέσκεια των κοινωνιών της Ευρώπης προς τον τρόπο που αυτή λειτουργεί σήμερα ως δήθεν Ένωση,  ολοένα και αυξάνεται.   Η άλλοτε πανίσχυρη   Αγγλία αποχωρεί, αναζητώντας νέους δρόμους προς ανάκτηση  της ισχύος της. Η  Γαλλία δείχνει να γοητεύεται  από μια συνεργασία  της με τη Γερμανία, με δεδομένες τις προθέσεις της τελευταίας, και με εμφανή την αδυναμία της να ασκήσει ευρωπαϊκή πολιτική. Η Γερμανία βλέπει με τρόμο την οικονομική αποδυνάμωσή της και η μισή Ιταλία  επιθυμεί να αλλάζει επισήμως στρατόπεδο. Εν ολίγοις, η ελπίδα του Βασίλη Μαρκεζίνη να αποδεσμευτεί η Ευρώπη από την κηδεμονία των ΗΠΑ , μάλλον θα αργήσει πολύ να ικανοποιηθεί: Είτε εκ των πραγμάτων δεν υφίσταται πλέον τέτοια δυνατότητα, είτε οι πολιτικές ηγεσίες της δεν έχουν αυτήν την ικανότητα. Ελπίζω να ισχύει το δεύτερο, που αλλάζει ευκολότερα…