Ο ουρανός ανοίγει. Ένα πλήρως σχηματισμένο, μυώδες, ενήλικο ‘‘βρέφος’’, πέφτει γυμνό στο έδαφος. Πρόκειται εμφανώς για εικονογραφία που παραπέμπει, όπως αυτή του Alien, σε κάποιου είδους γέννα. Εκεί, ωστόσο, που το σύγχρονο Χόλιγουντ φαίνεται να δυσκολεύεται ιδιαίτερα είναι στο να ‘‘γεννήσει’’ νέες ιδέες. Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια επιστρέφει με νοσταλγία σε παλιά franchises (βλ. Star Wars, Halloween), και ‘‘ξαναζεσταμένο’’ υλικό, ελαφρώς παραλλαγμένο για να πιάσει το κλίμα της εποχής, προσπαθώντας ταυτόχρονα, όπως σημειώνει ο Michael Hale στην κριτική του για το Εξολοθρευτής: Σκοτεινό Πεπρωμένο, να μην αποξενώσει τους παλιούς φαν.

Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσφατη ημι-συνέχεια της σειράς ταινιών για δολοφονικές μηχανές και ταξίδια στον χρόνο, σκηνοθετημένη εδώ από τον Τιμ Μίλερ του Deadpool, υπόσχεται κάτι σχετικά νέο, τιμώντας παράλληλα το παλιό. Εξαρχής κάνει εμφανές ότι οι τρεις τελευταίες ταινίες της σειράς είναι σαν να μην υπήρξαν ποτέ (το Salvation του 2009 είναι ιδιαιτέρως αδικημένο). Το Σκοτεινό Πεπρωμένο πιάνει το νήμα εκεί που το άφησε ο Εξολοθρευτής 2: Ημέρα Κρίσης, του 1991.

Κάποιος κυνικός θα έλεγε ότι το νέο κεφάλαιο της σειράς αποτελεί απλώς ανακάτεμα της παλιάς τράπουλας, κάνοντας μερικές ενέσεις εθνοτικής και έμφυλης ποικιλομορφίας σε ένα κουρασμένο franchise. Όπως σημειώνει και ο Owen Gleiberman, ο Κάιλ Ρις της πρώτης ταινίας, ‘‘συγχωνευμένος’’ με τον καλό Τ-800 της δεύτερης, είναι εδώ γυναίκα, η Γκρέις (Μακένζι Ντέιβις), η οποία μπορεί να δέρνει εξολοθρευτές και όχι μόνο. Δίπλα της επιστρέφει το μπαρουτοκαπνισμένο πρωτο-φεμινιστικό είδωλο Σάρα Κόνορ (Λίντα Χάμιλτον). Ο χαρακτήρας που αρχικά (δεν θέλω να αποκαλύψω περισσότερα) φαίνεται να παίζει ουσιαστικά την νέα Σάρα Κόνορ (Νατάλια Ρέγιες) είναι μια μεξικανή νεαρή γυναίκα, η Ντανιέλα ή Ντάνι Ράμος, ενώ και ο ηθοποιός (Γκάμπριελ Λούνα) που παίζει τον νέο Εξολοθρευτή είναι μεξικανικής καταγωγής.

Στην τρίτη ταινία, ο Εξολοθρευτής ήταν (λευκή) γυναίκα. Μοιάζει σαν τα ‘‘κεφάλια’’ του στούντιο να έπαιζαν πολιτικοταυτοτικό/διαθεματικό φεμινιστικό bingo, και να είπαν: αυτή τη φορά θα σερφάρουμε στο κύμα του Me Too, και θέλουμε όχι μία, ούτε δύο, αλλά τρεις δυναμικές γυναίκες, και μία από αυτές θα είναι και μεγαλύτερης ηλικίας, πηγαίνοντας έτσι κόντρα σε ένα ακόμα στερεότυπο των ταινιών δράσης. Γενικώς, το Σκοτεινό Πεπρωμένο φωνάζει ‘‘girl power!’’, ακόμη περισσότερο κι από το Οι Τελευταίοι Τζεντάι, και αυτό είναι γενικώς καλό, αρκεί να μη φαίνεται οπορτουνιστικό ή επιτηδευμένο, ή να μη γίνει υπερβολικά φιλελέ.

Επιπλέον, σε αντίθεση με τις προηγούμενες ταινίες (μαμά, ‘‘ξεχωριστός’’ γιος, και ‘‘μπαμπάς’’ που θύμιζαν έντονα Ιωσήφ, Μαρία, και τον διάσημο Υιό), η ιδιότυπη ‘‘οικογένεια’’ εδώ είναι, για μεγάλο μέρος της ταινίας, δύο γυναίκες που παραπέμπουν σε ομόφυλο/λεσβιακό ζευγάρι, και την ‘‘κόρη’’ τους. Οι άνδρες εδώ είναι σε μεγάλο βαθμό εχθρικοί, ανίκανοι, ή περιττοί. Μέχρι, φυσικά, που κάνει την εμφάνισή του ο διάσημος χαρακτήρας του Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ.

Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Hale, η εκδοχή που παίζει εδώ ο τελευταίος είναι συχνά αυτο-παρωδία εκείνης στην πρώτη ταινία, το 1984. Οι δε σεναριογράφοι και το στούντιο μοιάζει να σκέφτηκαν: θα αποκρούσουμε από πριν τυχόν κατηγορίες περί προνομιούχου ‘‘λευκού σωτήρα’’ ανεξαρτήτως φύλου, χώνοντας στους διαλόγους ατάκες όπως ‘’είστε υπερβολικά λευκές’’, την οποία απευθύνει η μεξικανή Ντάνι, στις ξανθές και γαλανομάτες Γκρέις και Σάρα, που προσπαθούν να περάσουν απαρατήρητες σε κομβόι ‘‘παράνομων’’ μεξικανών μεταναστών.

Ε’ιναι ένας Εξολοθρευτής για την εποχή του Τραμπ, του οποίου ο Άρνολντ, αν και ρεπουμπλικάνος, είναι σφοδρός κριτής— σφοδρός για τα στάνταρ της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, και του κόμματος που ανήκει φυσικά. Σκηνές εκτυλίσσονται σε κέντρα κράτησης ‘‘παράνομων’’ μεξικανών μεταναστών, έχουμε βίαιες σκηνές καταδίωξης με συνοριοφύλακες, ενώ το κρυφό όπλο ενάντια στις μηχανές εδώ είναι μη ‘‘λευκό’’ (δεν θα αποκαλύψω περισσότερα). Αν θυμάμαι καλά, υπάρχει επίσης ο εξής διάλογος στη σκηνή στο κέντρο κράτησης: ‘‘Πού είναι οι φυλακισμένοι;’’ ρωτάει ο χαρακτήρας της Γκρέις μια στρατιωτίνα ή αξιωματικό του αμερικανικού στρατού που τη διορθώνει: ‘‘ο όρος που χρησιμοποιούμε είναι ‘προσωρινά κρατούμενοι’‘’, λίγο πριν φάει μια σφαλιάρα. Το πολιτικό σχόλιο είναι σαφές.

Από την άλλη, πόσο προοδευτικό είναι να απεικονίζεις το απόλυτο Κακό με τη μορφή Λατίνου Μεξικανού ηθοποιού ο οποίος μπορεί να αλλάζει σχήμα, εμφάνιση, φωνή και να παίρνει εκείνα του φίλου ή του γείτονά σου, λίγο πριν σε σφάξει; Μοιάζει σαν, μέσα στην προοδευτικ-ίζουσα ζέση τους, οι δημιουργοί να μην το σκέφτηκαν αυτό. Και τι θα γίνει με το ‘‘σκοτεινό πεπρωμένο’’ των χιλιάδων μεταναστών που δεν έχουν κάτι το ‘‘ξεχωριστό’’, όπως η Ντάνι της ταινίας;

Ωστόσο, από το φιλμ δεν λείπει το ταξικό: η απεικόνιση της (μη λευκής) εργατικής τάξης, που θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στον αγώνα κατά των μηχανών, στον κόσμο του μετα-ανθρώπου.

Παράλληλα, κυβόργια (cyborgs), υβρίδια ανθρώπου και ρομπότ, τεχνητή νοημοσύνη, όλα αυτά είναι θεματικές που πραγματεύεται εξαρχής η συγκεκριμένη σειρά ταινιών, και που εδώ γίνονται ενίοτε λίγο πιο φιλοσοφικά, τύπου Blade Runner, στο πιο ελαφρύ.

Ωστόσο, παρόλα τα υπολογισμένα ρίσκα, παρά την υπερβολική μίμηση (ή καλύτερα ξεπατίκωμα) ολόκληρων σκηνών από τις ταινίες του Κάμερον, που εδώ επιστρέφει ως συν-σεναριογράφος και εκτελεστής παραγωγός, και ανεξάρτητα από τα εφέ που προσπαθούν να υπερβούν την παλιότερη τεχνολογία, η επιτυχία της σειράς ποτέ δεν βασίστηκε αποκλειστικά στα εφέ, αλλά στους χαρακτήρες, και τις φιλοσοφικές, ηθικές και άλλες ιδέες που κρύβονται πίσω από την επιστημονική φαντασία. Και είναι εκεί που το Σκοτεινό Πεπρωμένο καταφέρνει, λίγο πριν το τέλος, να αγγίξει την ανθρώπινη χορδή.

 

Βαθμολογία 3,5/5

Ευχαριστούμε τον κινηματογράφο Τρία Αστέρια για τη φιλοξενία