Φαίνεται τελικά ότι η κυβερνητική πολιτική των αποκρατικοποιήσεων δεν αρκείται απλώς σε ένα ξεπούλημα που γίνεται προκειμένου το κράτος να απαλλαγεί από κάποιες προβληματικές επιχειρήσεις – βαρίδια και να βάλει χρήματα στο ταμείο του

Φαίνεται τελικά ότι η κυβερνητική πολιτική των αποκρατικοποιήσεων δεν αρκείται απλώς σε ένα ξεπούλημα που γίνεται προκειμένου το κράτος να απαλλαγεί από κάποιες προβληματικές επιχειρήσεις – βαρίδια και να βάλει χρήματα στο ταμείο του. Αντιθέτως τις τελευταίες εβδομάδες γίνεται προφανές πως το πρόγραμμα εξελίσσεται σχεδόν σε… εμμονή, προκειμένου να «φύγουν» όσο – όσο όχι μόνο οι ζημιογόνες, αλλά και οι κερδοφόρες επιχειρήσεις του Δημοσίου. Έστω κι αν αυτές λειτουργούν σωστά, με κέρδη και με θετικά αποτελέσματα για το ευρύτερο κοινωνικό και παραγωγικό φάσμα.

Την ίδια στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει η παραμικρή πρόνοια για το ποιοι είναι αυτοί στους οποίους θα καταλήξουν οι σημερινές κρατικές επιχειρήσεις και με ποιες επιπτώσεις για τους εργαζόμενους και την εθνική οικονομία. Ισχύει, δηλαδή, ο… κανόνας «δώστα όλα όσο – όσο». Να… τελειώνουμε.

Τo τελευταίο διάστημα ξεχώρισαν τρεις περιπτώσεις, που αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Η ΕΥΑΘ, η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ), που οδηγείται τις ημέρες αυτές σε νέα ιδιοκτησία, και η ΣΕΚΑΠ, που λειτουργεί ως παράδειγμα προχειρότητας, με τους κυρίως ενδιαφερόμενους να είναι Τούρκοι που θέλουν να εγκατασταθούν στη Θράκη.

Διόλου τυχαίο ότι και οι δύο τελευταίες επιχειρήσεις προέρχονται από τα… ορφανά της Αγροτικής Τράπεζας. Δηλαδή την «κακή τράπεζα» που διαχωρίστηκε στις αρχές του φθινοπώρου. Διόλου τυχαίο ότι προμηνύεται μπάχαλο, όπως και στην περίπτωση της Δωδώνης, όπου λίγες εβδομάδες μετά την πώληση νέος ιδιοκτήτης και παραγωγοί βρίσκονται στα χαρακώματα…

ΕΥΑΘ
Με την εταιρεία υδάτων της συμπρωτεύουσας έχουμε ασχοληθεί και πρόσφατα, αλλά επανερχόμαστε στους αριθμούς προκειμένου να δούμε πώς εννοούν στην κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ τον όρο «αποκρατικοποίηση».

Το πακέτο της ΕΥΑΘ προβλέπει πώληση του 75% της εταιρείας, με την παράλληλη επέκταση της σύμβασης παραχώρησης για την εκμετάλλευση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης που έχει υπογράψει η εταιρεία με το Δημόσιο. Δηλαδή ο ανάδοχος να πάρει το μαγαζί μαζί με… σίγουρη δουλειά και μάλιστα να μην έχει κάποιος άλλος δικαιώματα σε δίκτυα. Και βέβαια η σύμβαση εκμετάλλευσης των δικτύων δεν λήγει σύντομα, αλλά το 2031. Τέτοια σπουδή!

Στο ερώτημα, βέβαια, γιατί να πουληθεί η ΕΥΑΘ, η απάντηση στερείται επιχειρημάτων… Στις αρχές του 2008 (πριν η κρίση αρχίσει να διαλύει την ελληνική οικονομία) η τιμή της μετοχής της ΕΥΑΘ βρισκόταν στα 8,1 ευρώ, παρέχοντας μια αποτίμηση κοντά στα 300 εκατ. ευρώ. Σήμερα, ύστερα από μήνες χρηματιστηριακής διάλυσης, η μετοχή έχει 4,5 ευρώ, παρουσιάζοντας μια κεφαλαιοποίηση της τάξης των 180 εκατ. ευρώ. Κάτι που σημαίνει πως, σε μια περίσταση που άλλοι κρατικοί κολοσσοί έχουν βρεθεί μέχρι και 70% κάτω, η ΕΥΑΘ κρατιέται με αξιοπρέπεια.

Ίσως δε όχι μόνο με αξιοπρέπεια, αλλά και με υπερηφάνεια, αφού σε όλη την τριετία της κρίσης παρουσιάζει κέρδη (από 10 έως 21 εκατ. ευρώ). Και παράλληλα έχει σταθερή μερισματική απόδοση 2% έως 1,5%, άρα και θετική συνεισφορά στο κρατικό ταμείο.

Στο ερώτημα, λοιπόν, «γιατί να πουληθεί η ΕΥΑΘ» απάντηση… δεν υπάρχει. Και βέβαια, εάν κάποιος υποστηρίξει ότι τα επόμενα χρόνια θα χρειαστούν τα γνωστά απαιτούμενα κεφάλαια και άλλα τόσα (και περισσότερα έστω) για το πρόγραμμα επεξεργασίας λυματολάσπης, αυτά κάλλιστα μπορούν να καλυφθούν από τα κέρδη των προσεχών ετών, χωρίς ιδιαίτερα λογιστικά προβλήματα.

ΕΒΖ
Αντίστοιχες απορίες προκαλεί και η περίπτωση της ΕΒΖ, που τις ημέρες αυτές βρίσκεται στην τελική φάση της αποκρατικοποίησης, με τον ειδικό εκκαθαριστή της («κακής») ΑΤΕ και τον σύμβουλο για την πώληση του 82,33% της εταιρείας να ετοιμάζονται για άνοιγμα προσφορών από πέντε ενδιαφερόμενες εταιρείες.

Κι όμως, τίποτε δεν δικαιολογεί την πώληση της Βιομηχανίας Ζάχαρης, τουλάχιστον με βάση τα οικονομικά μεγέθη. Η ΕΒΖ στο πρώτο τρίμηνο της χρήσης του 2012 παρουσίασε «άλμα» στα κέρδη της, με τα ενοποιημένα μετά τους φόρους να εμφανίζουν άνοδο 132% στα ενοποιημένα μετά τους φόρους κέρδη.

Επίσης, την περίοδο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου 2012 τα κέρδη μετά τους φόρους διαμορφώθηκαν για τον όμιλο σε 7,46 εκατ. ευρώ, έναντι 3,17 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, και συνοδεύτηκαν με ενοποιημένες πωλήσεις 76,11 εκατ. ευρώ, ενισχυμένες κατά 24,94% αντίστοιχα. Σωστά θα παρατηρήσουν οι αναγνώστες ότι τα αποτελέσματα αυτά θα τα ζήλευαν και οι πολυεθνικές με τους χρυσοπληρωμένους μάνατζερ…
Κι όμως, αυτή την επιχείρηση θέλει (ή έχει δεσμευτεί) να ξεπουλήσει η κυβέρνηση για ένα τίμημα που (αν δεχθούμε την πεπατημένη της μετοχικής αποτίμησης) δεν θα ξεπεράσει τα 50 εκατ. ευρώ…

Σημειώνεται ότι μεταξύ των πέντε υποψηφίων, που υπέβαλαν δεσμευτικές προσφορές, φαίνεται να είναι η γαλλική Cristal Union και η πολωνική Polski Cukier, αλλά και κάποιοι πιο «κοντινοί», όπως η σερβική Sunoco και η βουλγαρική Litex. Το φοβερό εδώ είναι ότι η ΕΒΖ διατηρεί και δύο θυγατρικές στη Σερβία, κάτι που κάνει το ενδιαφέρον πολύ έντονο για τους διεκδικητές της γειτονιάς.

Ειδικότερα ο Σέρβος επιχειρηματίας Κόστιτς, που με τη Sunoco διεκδικεί την ΕΒΖ, έχει υποβάλει νέο αίτημα στη Σερβική Επιτροπή Ανταγωνισμού, ώστε να διεκδικήσει την ελληνική βιομηχανία. Η πρώτη αίτησή του είχε απορριφθεί επειδή, αποκτώντας και τις δύο σερβικές θυγατρικές της ΕΒΖ, θα φτάσει να ελέγχει περίπου το 80% της σερβικής αγοράς ζάχαρης, δημιουργώντας… μονοπώλιο.

Ερωτήματα
Με την απόφαση της κυβέρνησης για την πώληση της ΕΒΖ δεδομένη (θεωρείται αντιστάθμισμα που παρασχέθηκε προς την τρόικα το καλοκαίρι για τη διάσωση της Αγροτικής και τον διαχωρισμό της σε καλή και κακή τράπεζα, πριν από την απορρόφηση του υγιούς τμήματος στην Πειραιώς), τα ερωτήματα παραμένουν επίσης:

◆ Σύμφωνα με εκτιμήσεις μόνο οι δύο μονάδες της ΕΒΖ στη Σερβία κοστολογούνται σε 40 εκατ. ευρώ. Εάν αυτές οι εκτιμήσεις είναι ρεαλιστικές, ποιο είναι το εύλογο τίμημα για το σύνολο ενός ομίλου, ο οποίος παρουσιάζει και κέρδη;

◆ Τι έκανε η κυβέρνηση για να προστατέψει τη βιομηχανία και τους τευτλοπαραγωγούς και να υπερασπιστεί το δικαίωμά τους να παράγουν μεγάλες ποσότητες τεύτλων ώστε να αυξηθεί τόσο η παραγωγή ζάχαρης όσο και οι εξαγωγές σε άλλες χώρες;

◆ Αληθεύει ότι η ποσόστωση που επιβλήθηκε από την Ε.Ε. το 2006 οδήγησε στην αναγκαστική (σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο) μείωση της παραγωγής ζαχαρότευτλων, με συνέπεια η ΕΒΖ να οδηγηθεί σε δανεισμό από την (κρατική τότε) Αγροτική Τράπεζα;

◆ Αληθεύει ότι οι τότε διοικούντες της Αγροτικής επέβαλαν στο δάνειο αυτό πρωτοφανές επιτόκιο της τάξης του 11,5% για να κερδοσκοπήσουν σε βάρος της θυγατρικής τους;

◆ Τι θα σημάνει για τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό στην εργατικά ευαίσθητη και με υψηλή ανεργία βόρεια Ελλάδα, αν μια βιομηχανία με πολλά εργοστάσια και μονάδες παραγωγής και επεξεργασίας οδηγηθεί σε συρρίκνωση δραστηριοτήτων, σαν (ενδεχόμενη) συνέπεια μιας εξαγοράς;

Η κυβέρνηση θα έπρεπε να προχωρήσει σε μια ορθολογικότερη διαχείριση της βιομηχανίας που έχει περιθώρια αύξησης παραγωγής και εξαγωγών, γεγονός που θα υποστηριχθεί και από την τάση επιστροφής Ελλήνων από τις πόλεις στα χωριά, υποστηρίζουν συνδικαλιστικά στελέχη, ενώ από την πλευρά του και ο ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε τις προηγούμενες ημέρες με ερώτηση 11 βουλευτών του να σταματήσει άμεσα το ξεπούλημα της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης.

Οι βουλευτές καταγγέλλουν ότι η πώληση της ΕΒΖ είναι αντίθετη προς το δημόσιο συμφέρον και ότι το ξεπούλημά της επιχειρείται με σκανδαλώδη τρόπο.

Όπως ειδικότερα αναφέρουν, αν και η ΕΒΖ έχει μπει και πάλι σε κερδοφόρα τροχιά, επιχειρείται το ξεπούλημά της και σήμερα ολοκληρώνεται η διαδικασία του δεύτερου διαγωνισμού (σ.σ.: ο πρώτος διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος), με τους υποψήφιους μνηστήρες να είναι και ανταγωνιστές της ζαχαροβιομηχανίας, έχοντας μάλιστα καταστήσει σαφές ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να ασχοληθούν με την παραγωγική διαδικασία αλλά να εξασφαλίσουν την ποσόστωση της ζάχαρης της Ελλάδας χρησιμοποιώντας τα εργοστάσια εν είδει τυποποιητηρίων και διαμεταβιβαστικών εμπορικών κόμβων.

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλουν, επίσης, ότι οι όροι του διαγωνισμού πώλησης του ομίλου δεν εξασφαλίζουν ούτε τη συνέχιση της παραγωγικής λειτουργίας της ζαχαροβιομηχανίας ούτε τις θέσεις των εργαζομένων.

Σε ανακοίνωση της Επιτροπής Ελέγχου Κοινοβουλευτικού Έργου Αγροτικής Ανάπτυξης διατυπώνεται επίσης η καταγγελία ότι «η επιλογή της ΑΤΕ να ορίσει εκκαθαριστή έναν άνθρωπο που δραστηριοποιείται στον τομέα των στοιχημάτων και ουδεμία σχέση έχει με την αγροτική παραγωγή και με τη βιομηχανία αποδεικνύεται δηλωτική των προθέσεων της κυβέρνησης να τζογάρει με τις βιομηχανίες και το μέλλον της χώρας».