Το «Πράσινο Ποντίκι», στο πλαίσιο του αφιερώματός του για την καύση των σκουπιδιών, ζήτησε τη γνώμη βουλευτών και εκπροσώπων όλων των κομμάτων. Το ερώτημα που θέσαμε ήταν: «Ναι, ίσως ή όχι στις νέες τεχνολογίες καύσης των απορριμμάτων που χτυπούν την ‘‘πόρτα’’ της χώρας μας;»

Το «Πράσινο Ποντίκι», στο πλαίσιο του αφιερώματός του για την καύση των σκουπιδιών, ζήτησε τη γνώμη βουλευτών και εκπροσώπων όλων των κομμάτων. Το ερώτημα που θέσαμε ήταν: «Ναι, ίσως ή όχι στις νέες τεχνολογίες καύσης των απορριμμάτων που χτυπούν την ‘‘πόρτα’’ της χώρας μας;»

Kώστας Καρτάλης, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Μαγνησίας, Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής

Ναι στον συνδυασμό λύσεων

Περίπου το 80% των Αστικών Στερεών Αποβλήτων που παράγονται στην Ελλάδα θάβεται σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ). Αυτό είναι λάθος. Στους ΧΥΤΑ θα πρέπει να θάβονται μόνο μη αξιοποιήσιμα υπολείμματα, ώστε να πάμε από τους ΧΥΤΑ στους ΧΥΤΥ. Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην ανακύκλωση που πρέπει το 2020 να είναι στο 50%, όταν σήμερα είναι περίπου στο 15%. Υποστηρίζω ότι το μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων οφείλει να βασίζεται σε λύσεις όπως πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση ενέργειας και τελική διάθεση. Ο συνδυασμός των λύσεων εξαρτάται από την περιοχή, τις διαθέσιμες ποσότητες απορριμμάτων και τη σύνθεσή τους. Δεν συμφωνώ με την καύση υπό τη στενή έννοια, γιατί συνήθως οδηγεί στην «εξαφάνιση» των προηγούμενων λύσεων που «διασώζουν» τα απορρίμματα τα οποία μπορεί να αξιοποιηθούν. Υποστηρίζω όμως ότι υπάρχουν νέες τεχνολογίες, λ.χ. ενεργειακής αξιοποίησης ή θερμικής επεξεργασίας, που μπορούν να ενσωματωθούν σε αυτό το μοντέλο. Τις τεχνολογίες αυτές πρέπει να τις εξετάσουμε χωρίς προκαταλήψεις, σε συνδυασμό με επιτυχημένες πρακτικές στο εξωτερικό αλλά και σε συνάρτηση με το κόστος διαχείρισης ανά τόνο παραγόμενων απορριμμάτων. Θεωρώ ότι το μοντέλο διαχείρισης πρέπει να προβλέπει επίσης τη χρέωση του πολίτη ανάλογα με την παραγόμενη ποσότητα απορριμμάτων αλλά και το τέλος ταφής απορριμμάτων που εν δυνάμει θα αποθαρρύνει την αλόγιστη απόρριψη ενισχύοντας έτσι την ανακύκλωση.

Κυριάκος Μητσοτάκης, Βουλευτής Ν.Δ. Β΄ Αθηνών, Υπεύθυνος τομέα Περιβάλλοντος

Ναι υπό προϋποθέσεις

Κατ’ αρχήν θέλω να επισημάνω ότι στην πρωτόγονη κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε ακόμα στη χώρα μας όσον αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων, δεν έχουμε πολλά περιθώρια να δαιμονοποιούμε ή να απορρίπτουμε a priori νέες τεχνολογίες. Προσωπικά πιστεύω ότι η θερμική επεξεργασία των αποβλήτων με την ταυτόχρονη ενεργειακή τους αξιοποίηση έχει θέση σε μια συνολική και συντεταγμένη πολιτική ορθολογικής διαχείρισης. Θέλω εδώ να ξεκαθαρίσω ότι δεν είμαι υπέρμαχος της καύσης σύμμεικτων αποβλήτων (mass burn), είμαι, όμως, θετικός στη θερμική επεξεργασία και την αξιοποίηση υπολειμμάτων που προκύπτουν από την επεξεργασία τους. Είναι μία τεχνολογία που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στην Ευρώπη με εγκαταστάσεις ακόμα και μέσα στις πρωτεύουσες πολλών χωρών, οπότε κάτι περισσότερο από εμάς θα γνωρίζουν οι εταίροι μας. Αυτή είναι, άλλωστε, μία μέθοδος που ήδη εφαρμόζεται και στη χώρα μας, τουλάχιστον θεωρητικά, με την καύση του RDF. Επομένως, ναι στη θερμική επεξεργασία υπό προϋποθέσεις. Εάν όμως θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, θεωρώ οξύμωρο να τη συζητάμε ως ριζική λύση όταν, ακόμα σήμερα, σε πολλές περιοχές της χώρας μας λειτουργούν ανεξέλεγκτες χωματερές, όταν συνεχίζεται η ταφή ανεπεξέργαστων απορριμμάτων και όταν πολλοί περιφερειακοί σχεδιασμοί, όπως της Αττικής, είναι ακόμα στα χαρτιά. Και στη διαχείριση των απορριμμάτων δεν μπορούμε να τρέξουμε όταν δεν έχουμε μάθει ακόμα να περπατάμε!..

Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ

Επικίνδυνη και για την υγεία και για το περιβάλλον

Το πραγματικό πρόβλημα είναι ποια πολιτική μπορεί να αξιοποιήσει όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες διαχείρισης απορριμμάτων για τη συνδυασμένη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, δηλαδή την προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος, του λαϊκού εισοδήματος, τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας. Στο πλαίσιο της ευρωενωσιακής αγοράς η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων τεχνολογιών γίνεται με γνώμονα το καπιταλιστικό κέρδος και όχι τη διασφάλιση της κοινωνικής ευημερίας. Στο σημερινό πλαίσιο η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών καύσης παραμένει επικίνδυνη για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Ωστόσο η αναζήτηση βέλτιστης λύσης δεν πρέπει να εγκλωβιστεί στη μονοδιάστατη αναζήτηση της κατάλληλης τεχνολογίας. Το ζήτημα δεν είναι λοιπόν τεχνοκρατικό, αλλά πολιτικό. Αφορά τους πολιτικούς όρους που μπορούν να διασφαλίσουν τη μείωση της ποσότητας και της βλαπτικότητας των απορριμμάτων, την ανακύκλωση, την ανάκτηση χρήσιμων υλικών με διαλογή στην πηγή, την αξιοποίηση της πυρόλυσης για επικίνδυνα απόβλητα, τη χωροταξική κατανομή ολοκληρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων, την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων του κλάδου.

Καλούμε όλο τον λαό να παλέψει για την ανατροπή της πολιτικής ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των απορριμμάτων που προωθούν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ.

Να αγωνιστεί για διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης στον αντίποδα του κέρδους και της εξουσίας των μονοπωλίων, ο οποίος μπορεί να διασφαλίσει ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων με γνώμονα την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Κωστής Αϊβαλιώτης, Βουλευτής Β΄ Αθηνών – Εκπρόσωπος ΛΑΟΣ

Ναι στην «καύση» της κακής νοοτροπίας

Δεν υπάρχει χώρα της Ε.Ε. (με την εξαίρεση, ίσως, της Βουλγαρίας) όπου το περιβάλλον να έχει την τύχη που του έχουμε επιφυλάξει στην Ελλάδα. Η ανακύκλωση – ακόμη! – υστερεί δραματικά, οι παράνομες καύσεις σκουπιδιών συνεχίζονται και οι κυρώσεις είναι απλώς «για τα μάτια».

Η αλήθεια είναι ότι κάποια βήματα έγιναν. Όλοι θυμούνται τη διαχείριση των λυμάτων της Ψυττάλειας (η λυματολάσπη μεταφερόταν για απόθεση με φορτηγά, συνοδεία των… ΜΑΤ!), όσο και τις ενστάσεις των υπηρεσιών της Ε.Ε. για τις παράνομες χωματερές. Το ελάττωμά μας είναι ο «ωχαδερφισμός» καθώς και το ότι ο ένας περιμένει από τον άλλο να κάνει κάτι.

Για την καύση των σκουπιδιών πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν οι εξής παράμετροι: Θα επιβαρυνθεί κι άλλο η ατμόσφαιρα;… Θα ενσωματώσουμε τη βέλτιστη τεχνολογία που έχει εφαρμοστεί διεθνώς ή θα βρεθούμε με λύσεις παρωχημένες;… Θα υπάρξει διαλειτουργικότητα των τεχνολογικών λύσεων ή θα πάθουμε, π.χ., ό,τι έγινε με το γνωστό «C4i»;…

Άποψή μου είναι ότι «το ψάρι δεν βρομάει μόνο από το κεφάλι», αλλά και από την «ουρά». Τα παλιά κόμματα εξουσίας δεν συγχρονίζουν το βήμα τους με τις νέες τεχνολογίες αλλά και δεν κάνουν τίποτε για να αλλάξουν νοοτροπίες, όπως π.χ. το να κάνει κάποιος τη «δουλίτσα» του χωρίς να ενδιαφέρεται αν το περιβάλλον υποβαθμίζεται.

Τελικά, η «καύση» της κακής νοοτροπίας μας θα μας οδηγήσει πραγματικά (και όχι ημερολογιακά) στον 21ο αιώνα.

Βαγγέλης Αποστόλου, Μέλος Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΝ, υπεύθυνος Τομέα Περιβάλλοντος

Όχι στις «μαγικές λύσεις»

Το μόνο λογικό ερώτημα που μπορεί και οφείλει να θέσει κανείς είναι: Ποιος είναι ο πιο ενδεδειγμένος και φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος για να διαχειριστούμε τα σκουπίδια μας;

Είναι αυτό που έχουμε δεσμευτεί σαν χώρα να υλοποιήσουμε με επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και χρονοδιαγραμμάτων. Δηλαδή, τη διαχείριση των απορριμμάτων που συνδυάζει τη μείωση και τη διαλογή στην πηγή, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση και την εναλλακτική διαχείριση των ειδικών απορριμμάτων, έναντι της ταφής και της καύσης. Το τελικό υπόλειμμα μετά την εφαρμογή των παραπάνω είναι ελάχιστο σε όγκο, αδρανές και μπορεί να διατεθεί με ελάχιστη επεξεργασία και χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.

Η προωθούμενη «μαγική λύση», τα εργοστάσια καύσης, αποτελούν την πιο ακριβή μέθοδο τελικής διαχείρισης αποβλήτων, τόσο σαν επένδυση όσο και σαν λειτουργία, σε σχέση με εναλλακτικές μεθόδους διαχείρισης. Είναι επίσης γνωστό ότι η καύση παρουσιάζει μειονεκτήματα από περιβαλλοντικής – και κοινωνικής – πλευράς και από τη στιγμή που μέχρι σήμερα δεν υιοθετήσαμε τεχνολογίες καύσης, είναι πλέον πολύ πιο ασύμφορο να δεσμεύσουμε το μέλλον μας με αυτές.

Πρέπει επιτέλους να διαμορφωθεί και να εφαρμοστεί ένα σχέδιο για τη διαχείριση απορριμμάτων και αποβλήτων, με βάση τις γενικές κατευθύνσεις που ισχύουν και στις άλλες χώρες της Ε.Ε., με ιδιαίτερη έμφαση στη μείωσή τους στην πηγή, στην ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση των υλικών, την ανακύκλωση και με στόχο τη ριζική μείωση κάθε χρόνο των απορριμμάτων και αποβλήτων που θα καταλήγουν σε ΧΥΤΑ ή άλλες ανάλογες μορφές διάθεσής τους. Αρκεί όλοι οι αρμόδιοι φορείς (ΥΠΕΚΑ, ΟΤΑ κ.λπ.) να δεσμευτούν σε αυτό τον στόχο.

Νίκος Χρυσόγελος, στέλεχος των Οικολόγων Πράσινων

Ας μην πετάξουμε τα λεφτά μας στα σκουπίδια

Οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις της χώρας μας προτίμησαν να κρύβουν το πρόβλημα των αποβλήτων κάτω από το χαλί αντί να βοηθήσουν με οργανωμένο τρόπο στην αντιμετώπισή του. Απουσίαζε η πολιτική διάθεση για συστηματική προώθηση της ιεράρχησης στις μεθόδους διαχείρισης των αποβλήτων που προκύπτει από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία: πρόληψη και μείωση της παραγωγής αποβλήτων, στη συνέχεια επαναχρησιμοποίηση προϊόντων και ανταλλακτικών και μετά ανακύκλωση, συμπεριλαμβανομένης της κομποστοποίησης.

Η Ελλάδα διαθέτει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο (υπάρχει ανάγκη φυσικά για βελτίωση και συμπλήρωσή του) για μείωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας όσο και των άλλων προϊόντων που μετατρέπονται σε απόβλητα. Επίσης, για τα αποφάγια, κλαδέματα, γεωργικά υπολείμματα, απόβλητα από γεωργικές βιομηχανίες (οργανικά) υπάρχει θεσμικό πλαίσιο και είναι ευρύτατα διαδεδομένες τεχνολογικές λύσεις για κομποστοποίησή τους σε οικιακό, κοινοτικό, δημοτικό – βιομηχανικό επίπεδο.

Κάτω από την πίεση ισχυρών οικονομικών λόμπι, επιδιώκεται να προωθηθεί μια παλιά τεχνολογία, όπως η καύση, που προβάλλεται σαν νέα, αντί να αναπτύσσουμε συστηματικά τις οικολογικά και οικονομικά πιο αποτελεσματικές τεχνικές (μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, κομποστοποίηση) με συμμετοχή του πολίτη, σοβαρή (ανα)διοργάνωση των δήμων και συστηματική ενημέρωση.

Αγνοούν, ίσως, πολλοί ότι αρκετές χώρες «ξεκίνησαν» από την καύση για να «ανακαλύψουν» τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Εμείς, γιατί, ενώ προχωράμε στη σωστή αυτή κατεύθυνση – έστω και με πολύ αργά βήματα –, να στραφούμε σήμερα στην καύση που αντιστρατεύεται τη μείωση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση; Η καύση χρειάζεται – για τεχνολογικούς και οικονομικούς λόγους – όσο το δυνατόν περισσότερα σκουπίδια. Μια τέτοια λάθος επιλογή θα κοστίσει πολύ ακριβά και στην τσέπη μας.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι επιμένουν: «Να επενδύσουμε σοβαρά σε μια ολοκληρωμένη πολιτική για μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση, με στόχο μηδενικά απόβλητα, αντί να συζητάμε συνεχώς πώς θα πετάξουμε τα σκουπίδια και τα λεφτά μας».

Και αυτή η πολιτική θα είναι στο κέντρο της παρέμβασής μας στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του Νοεμβρίου.