Η επιστροφή του χούλιγκαν / Θεωρίες συνομωσίας Εσωτερισμός , Εξτρεμισμός /  Ποιήματα και Πεζά/ Το πρόσωπο της μάχης / Κοινωνιολογία των κοινωνικών κινημάτων και ιστορίες κινημάτων από το Μεσαίωνα μέχρι σήμερα

Νόρμαν Μανέα
Η επιστροφή του χούλιγκαν
Μετάφραση: Ελευθερία Πρέντα – Ζήκου
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελ.: 446
Σ’ αυτό το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, ο διαπρεπής Ρουμάνος συγγραφέας Νόρμαν Μανέα γράφει για το ταξίδι της ζωής του ξεκινώντας από τα πρώτα κιόλας χρόνια, όταν το 1941, παιδί ακόμα, σε ηλικία μόλις πέντε ετών, βρέθηκε να είναι έγκλειστος σε στρατόπεδο συγκέντρωσης λόγω της εβραϊκής του καταγωγής κι έζησε τον εφιάλτη του ναζισμού, συντροφιά με συγγενικά γνώριμα και φιλικά του πρόσωπα. Έκτοτε η ζωή του κύλησε σαν ενός ανθρώπου που κάθε τόπος τον αντιμετώπιζε ως ξένο. Μετά το πόλεμο επιστρέφει στην πατρίδα του, μια χώρα όπου όλα έχουν αλλάξει. Η πίστη του στον κομμουνισμό δεν θα αργήσει να γίνει μια μεγάλη απογοήτευση, ένα ακόμα κενό που θα δηλητηριάσει την ύπαρξή του. Έπειτα θα ακολουθήσει τον πικρό δρόμο της αυτοεξορίας και από τη Ρουμανία του θλιβερού Τσαουσέσκου θα βρει καταφύγιο ως ξένος πάλι, στη φιλόξενη Νέα Υόρκη. Ο συγγραφέας σ’ αυτά τα ταξίδια της απέραντης μοναξιάς, που αφήνουν ένα τεράστιο, δυσαναπλήρωτο εσωτερικό κενό, επανεξετάζει τη ζωή του, το δικό του παρελθόν, τη μοίρα της ύπαρξής του. Μέσα από μια θαυμαστή αυτοαναφορική διήγηση, ο Μανέα θα θυμηθεί την πρώτη του επαφή με τον τόπο όπου μιλούνε τη μητρική του γλώσσα, αμέσως μετά την πτώση του σοσιαλιστικού ανδρείκελου που λεηλατούσε την πατρίδα του. Εκεί θα έρθει αντιμέτωπος με ένα μεγάλο δίλημμα: αυτό της επιστροφής στα πάτρια εδάφη. Ένα δίλημμα κάθε άλλο παρά απλό, αφού μέσα από αυτό περνά η βαθύτατη ανάγκη να συγκροτηθεί μια ταυτότητα, που να σου παρέχει το πιο αυτονόητο δικαίωμα στον κόσμο: την πατρίδα, το φιλικό περιβάλλον, μέσα στον οποίο δεν είσαι ξένος αλλά οικείος και αποδεκτός από άλλους και από τον εαυτό σου.
Pierre-Andre Taguieff
Θεωρίες συνομωσίας Εσωτερισμός , Εξτρεμισμός
Μετάφραση: Αναστασία Καραστάθη Εκδόσεις: Πόλις
Σελ.: 691
Όλοι μας, λίγο-πολύ, έχουμε έρθει σε επαφή με τη διαδεδομένη αυτή τάση που θέλει τον κόσμο να είναι αποτέλεσμα απίθανων μυστικών διεργασιών, προϊόν σκοτεινών διαβουλεύσεων, θύμα ανομολόγητων συνομωσιών, δέσμιο σκοτεινών και σατανικών εγκεφάλων, πανίσχυρων μυστικών οργανώσεων που απεργάζονται σε σκοτεινές συνήθως αίθουσες για το παρόν και το μέλλον της ανθρωπότητας. Επίσης, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πίσω ακόμα και από την πιο αθώα ή τυχαία ενέργεια διακρίνουν διεθνείς οργανισμούς που επιβουλεύονται τις ζωές των αθώων πολιτών. Ακόμα περισσότεροι είναι εκείνοι οι οποίοι γοητεύονται από τρελούς επιστήμονες , «αδέσμευτους ιστορικούς», και η φαντασία -κουράγιο να ’χεις- δεν σταματά τον φρενήρη καλπασμό της. Προς τέρψιν αυτού του πολυπληθούς αναγνωστικού και φιλοθεάμονος κοινού, τόσο η λογοτεχνία όσο και ο κινηματογράφος συναγωνίζονται στο να δώσουν απαντήσεις στα… αναπάντητα (και προπάντων σοβαρά) ερωτήματά τους – φυσικής και μεταφυσικής χροιάς… Αυτά τα «σοβαρά» θέματα αναλύει στην ενδιαφέρουσα μελέτη του ο συγγραφέας. Θέματα που έχουν να κάνουν με τον λεγόμενο «εσωτερισμό», ένα φαινόμενο της μαζικής κουλτούρας που προφανώς δεν είναι χαρακτηριστικό της εποχής μας αλλά μιας εύκολης και διαχρονικής τάσης προς τη γοητεία που ασκεί το μυστήριο πάνω στις μάζες. Ανάμεσα στα άλλα, δεν παραλείπει να αναφερθεί και στην κλασική περίπτωση του Dan Brown ο οποίος, όπως και όλοι οι προγενέστεροί του συγγραφείς, αντλεί τα θέματά του από τους ξεχασμένους θρύλους, τα λεγόμενα ανεξήγητα φαινόμενα, τις μυστικές στοές, εταιρείες, οργανώσεις… Ενδιαφέρον έχει η ζήτηση παρόμοιων ιστοριών σε μιαν εποχή πολύ πιο εξελιγμένη από αυτή του Μεσαίωνα και της Ιεράς Εξέτασης.
Κ.Γ Καρυωτάκης
Ποιήματα και Πεζά
Εισαγωγή – Σχόλια: Δημήτρης Ελευθεράκης Εκδόσεις: Πατάκη
Σελ.: 238
Κάθε έκδοση που περιέχει το έργο του Κώστα Καρυωτάκη, αυτής της μοναδικής ποιητικής παρουσίας των αρχών του 20ού αιώνα, είναι ευπρόσδεκτη, μιας και το έργο του παραμένει σταθερά παρόν στις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού αλλά και στη ζωντανή παράδοση της ιστορίας της νεοελληνικής ποιήσεως. Πρόκειται για έναν ποιητή του οποίου το έργο έχει επηρεάσει «τις συνειδήσεις των μεταγενέστερων ποιητών», όπως αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα ο Δ. Ελευθεράκης. Πράγματι δεν είναι λίγες ούτε και ασήμαντες οι ποιητικές φωνές στις οποίες ο μελαγχολικός ποιητής άσκησε βαθύτατη επιρροή με έναν τρόπο που έκανε το έργο του να περνά άνετα από γενιά σε γενιά, μέσα από την ποίηση του Σεφέρη, του Ρίτσου, του Εγγονόπουλου, του Αναγνωστάκη, του Σαχτούρη κ.ά. Η παρούσα έκδοση περιέχει όλα τα ποιήματα του Καρυωτάκη, από τις τρεις συλλογές που δημοσίευσε ο ποιητής πριν θέσει τέρμα με τραγικό τρόπο στη ζωή του, μαζί με τις μεταφράσεις που ο ίδιος προσέθεσε στις δυο τελευταίες συλλογές υπογραμμίζοντας ουσιαστικά με αυτό τον τρόπο τον δικό του ποιητικό κόσμο. Τέλος, η έκδοση περιλαμβάνει και τα τρία τελευταία ποιήματα του Καρυωτάκη που έγραψε τους τελευταίους μήνες της ζωής του μαζί με τα πεζά του, εκ των οποίων μόνο το ένα είχε δει το φως της δημοσιότητας όταν ζούσε ο ποιητής. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις των φιλολόγων πάντως, η μετά θάνατο φήμη που ακολούθησε τον ποιητή, λίγη σχέση έχει με τους πραγματικούς λόγους που τον οδήγησαν στην αυτοκτονία, που είχαν πιθανότατα να κάνουν με σοβαρά προβλήματα υγείας.
John Keegan
Το πρόσωπο της μάχης
Μετάφραση: Αναστάσιος Ζάβαλος
Εκδόσεις: Κέδρος
Σελ.: 444
Σπάνια έχουμε την ευκαιρία να ερχόμαστε σε επαφή με παρόμοια βιβλία τα οποία ασχολούνται με τη στρατηγική των μαχών και τις επιπτώσεις τους στην ανθρωπότητα μετά το πέρας τους. Έχουν καταγραφεί στην Ιστορία πλήθος μαχών που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο καθόρισαν τις παγκόσμιες εξελίξεις. Το βιβλίο αυτό του ιστορικού και δημοσιογράφου John Keegan ειδικεύεται στη λεγόμενη στρατιωτική ιστορία. Πίσω από τη φρικιαστική εικόνα μιας μάχης κρύβεται το μεγάλο πάθος της εξουσίας που είναι κυρίαρχο στην ανθρώπινη φύση, όπως επίσης και η ασίγαστη τάση για διεκδίκηση, επέκταση, αρπαγή. Στο βιβλίο, ως βασικός παράγοντας της μάχης αναδεικνύεται η ανθρώπινη φύση με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που κυριαρχούν στα παιδεία των μαχών, όπως το θάρρος, οι ηγετικές ικανότητες, ο φόνος κι η αλληλεγγύη. Πρόκειται λοιπόν για μιαν αφήγηση της εξέλιξης της μάχης, εκεί δηλαδή που ο άνθρωπος βρίσκεται σε οριακή κατάσταση αποκομίζοντας εντονότατες εμπειρίες καθώς θέτει σε ακραία δοκιμασία τα ψυχικά του αποθέματα και τις υλικές του δυνάμεις. Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας ασχολείται με τρεις χαρακτηριστικές μάχες που δόθηκαν σε τρεις διαφορετικές εποχές κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Η πιο παλιά, αυτή της Αζενκούρ, δόθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1415. Ο συγγραφέας αναφέρεται στις νέες τεχνικές μάχης που επικράτησαν στο πεδίο των συγκρούσεων σε σχέση με τις ανθρώπινες αξίες της εποχής εκείνης του Μεσαίωνα. Μετά ακολουθεί η γνωστή μάχη του Βατερλό (1815), όπου αναλύεται με τεχνικούς όρους η σύγκρουση κατά την οποία οι στρατιώτες κινήθηκαν σαν μια πειθαρχημένη μάζα μέσα στα πλαίσια ενός αυστηρού προγραμματισμού και λεπτομερούς σχεδιασμού. Τέλος, στη μάχη του Σομ (1916), στην πιο αιματηρή σύγκρουση του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, εφαρμόστηκαν οι τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας πράγμα που άλλαξε το ήθος των συγκρούσεων και προμήνυε ραγδαίες κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις.
Eric Neveu
Κοινωνιολογία των κοινωνικών κινημάτων και ιστορίες κινημάτων από το Μεσαίωνα μέχρι σήμερα
Μετάφραση- Εισαγωγή- Επιμέλεια: Μαρλέν Λογοθέτη
Εκδόσεις: Σαββάλας
Σελ.: 550
Βασικό άξονα αυτού βιβλίου αποτελεί η άποψη του συγγραφέα που ισχυρίζεται ότι τα κοινωνικά κινήματα αποτελούν «σύνθετες πολιτικές διαδικασίες και μια σταθερά της κοινωνικής ζωής». Στο βιβλίο του αυτό, ο συγγραφέας επιχειρεί μια περιήγηση στις θεωρήσεις για τη συλλογική δράση και τα κοινωνικά κινήματα από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα. Παράλληλα εξετάζονται οι ιστορίες των κινημάτων από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Στο πολύ ενδιαφέρον και συγκροτημένο αυτό κείμενο καταγράφονται τα θεωρητικά σχήματα της Κοινωνιολογίας των κοινωνικών κινημάτων όπως αυτά εμφανίστηκαν και αναπτύχθηκαν τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική από την εποχή του Μεσοπόλεμου. Πρόκειται για ένα ανάγνωσμα στο οποίο παρατίθενται κριτικά και αναλυτικά όλες οι θεωρήσεις των κοινωνικών κινημάτων με τρόπο ώστε να γίνουν αυτά κατανοητά, να εκτιμηθεί η δυναμική τους αλλά και να δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής σε αυτά. Είναι προφανές ότι τα κοινωνικά κινήματα στην εμφάνισή τους προκαλούν έντονη αμφισβήτηση όσον αφορά στην αποδοχή τους. Ό,τι διασαλεύει την τάξη, θεωρείται επικίνδυνο και αυτός είναι ο λόγος που αυτά αντιμετωπίζονται με επιφυλακτικότητα. Αυτό βεβαίως δεν είναι ορθό γιατί αυτά τα κινήματα εκφράζουν ακριβώς τις προσδοκίες αλλά και τις απογοητεύσεις της κοινωνίας από το μοντέλο εξουσίας μέσα στο οποίο δρουν. Ουσιαστικός και καθοριστικός είναι ο ρόλος τους μέσα στις συνθήκες που διαμόρφωσαν οι σύγχρονες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, όπου τα κινήματα διευρύνουν και πέραν της εκλογικής διαδικασίας τη συμμετοχή του πολίτη στην πολιτική.
Ξενοφών Μπρουντζάκης [[email protected]]

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.