Ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος στη Συρία δεν προκα­λεί μόνο οργή και ανησυχία στον κόσμο, ιδιαίτερα για τα δεινά που υφίσταται ο άμαχος πληθυσμός, αλλά, ταυτόχρονα, προκαλεί κλυδωνισμούς στην ευρύτερη περιο­χή με πρώτο αποδέκτη τον μεγάλο γείτονα, την Τουρκία!

Ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος στη Συρία δεν προκα­λεί μόνο οργή και ανησυχία στον κόσμο, ιδιαίτερα για τα δεινά που υφίσταται ο άμαχος πληθυσμός, αλλά, ταυτόχρονα, προκαλεί κλυδωνισμούς στην ευρύτερη περιο­χή με πρώτο αποδέκτη τον μεγάλο γείτονα, την Τουρκία!

Η συνεχιζόμενη και αδιέξοδη για την ώρα σύγκρουση ανάμεσα στο καθεστώς του Μπασάρ ελ Άσαντ και τους ενό­πλους αντιπάλους του έχει υπονομεύσει την πολυδιαφημι­σμένη πολιτική της Τουρκίας για «μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες» και τείνει να αναδειχθεί σοβαρός αποσταθε­ροποιητικός παράγοντας της κυβέρνησης Ερντογάν.

Η τουρκική κυβέρνηση δεν διανοήθηκε, βέβαια, σε καμία φάση των εξελίξεων στη Συρία να εισβάλει με τον στρατό της και να ανατρέψει το καθεστώς στη Δαμασκό. Η ανάμιξή της, όμως, είναι τόσο μεγάλη και σοβαρή, που οι αντιδρά­σεις που προκλήθηκαν κλονίζουν το κύρος και την αξιοπι­στία του Τούρκου πρωθυπουργού – την οποία τόσο πολύ προσπάθησε να οικοδομήσει τα τελευταία χρόνια – και απειλούν να δημιουργήσουν έναν ακόμη παράγοντα ευρύ­τερης ανησυχίας. 

Αξεπέραστα προβλήματα

Η Τουρκία είχε επενδύσει πολλά στις καλές σχέσεις – πολιτικές και οικονομικές – με τη Συρία. Με αυτή την έν­νοια, δεν θα ήθελε να θέσει σε κίνδυνο την οικονομία της με μια στρατιωτική ανάμιξη στη Συρία. Όμως, η σκληρή στάση που υιοθέτησε από νωρίς η κυβέρνηση Ερντογάν απέναντι στο συριακό καθεστώς και η συστηματική ενί­σχυση των αντικαθεστωτικών δημιουργούν αξεπέραστα προβλήματα. Η Τουρκία, που μέχρι τώρα εμφανιζόταν ως δύναμη ειρήνης και συμφιλίωσης στον αραβομουσουλμανικό κόσμο, φαίνεται τώρα να υποστηρίζει, πολιτικά και υλικά, τους σουνίτες, οι οποίοι μάχονται ενόπλως εναντίον του καθεστώτος Άσαντ.

Η πρώτη αντίδραση έρχεται από την πλευρά των Τούρκων αλεβίδων, οι οποίοι είναι αρκετά εκατομμύρια και νιώθουν πολύ κοντά στους ομόθρησκούς τους αλαουίτες της Συρίας, που αποτελούν μειονότητα, αλλά είναι το κύριο στήριγμα του καθεστώτος Άσαντ. Ταυτόχρονα, η αντίδραση της Δαμα­σκού στην ενεργό ανάμιξη της Άγκυρας ήταν να ανασυστή­σει τους στενούς δεσμούς με τους Κούρδους αντάρτες που φιλοξενούσε στα εδάφη της και να τους στρέψει εναντίον των τουρκικών δυνάμεων στο ίδιο το τουρκικό έδαφος…

Έτσι, το ΡΚΚ, το οποίο παραμένει πάντα στα όρια του ιρα­κινού Κουρδιστάν, επεκτείνει τώρα τη ζώνη των μετόπισθέν του και στα συριακά εδάφη, όπου έχει και την υποστήριξη δύο εκατομμυρίων Κούρδων, κατοίκων της Συρίας. Μια ακό­μη εξίσου σημαντική αντίδραση είναι η στάση των Αμερικα­νών και των Ευρωπαίων, που δεν θέλουν να υποθάλψουν την κλιμάκωση της αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Άγκυρα και Δαμασκό, και γι’ αυτό, άλλωστε, δεν ανέβασαν τους τόνους, πέρα από τις φραστικές καταδίκες, μετά την κατάρριψη του τουρκικού πολεμικού αεροσκάφους από τη Συρία.

Γίνεται φανερό λοιπόν ότι ενώ η έντονη ανάμιξη της Τουρκίας στις συριακές εξελίξεις δεν της αποφέρει οφέ­λη, ίσα-ίσα δυσκολεύει την απήχησή της σε ολόκληρο τον αραβοϊσλαμικό κόσμο, οι Δυτικοί καθυστερούν κάθε άμε­ση παρέμβαση στις συριακές εξελίξεις μέχρι να βρουν έναν τρόπο συνεννόησης με τη Ρωσία. 

Βαρύ κόστος

Η ανάμιξη της Τουρκίας στις συριακές εξελίξεις και οι περι­φερειακές και διεθνείς αντιδράσεις σε αυτήν φθείρουν το κύρος του Ερντογάν και στο εσωτερικό, όπου οι αυταρχικές μέθοδοι της κυβέρνησής του και η αδυναμία του να δώσει μια πολιτική ειρηνική λύση στο Κουρδικό οδηγούν ολοένα και περισσότερους πολίτες να αποσύρουν την υποστήριξή τους στον Τούρκο ηγέτη και το κόμμα του…