Τα ολιγοπώλια, τα μονοπώλια, τα καρτέλ των πολυεθνικών, το ΔΝΤ, καθώς και η ύπαρξη εμποδίων σε τομείς της αγοράς όπως το λιανεμπόριο, έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την αύξηση και τη διατήρηση των τιμών σε υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με το σχέδιο, μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου θα πρέπει η κυβέρνηση να έχει νομοθετήσει τον νέο ΦΠΑ, ο οποίος θα τεθεί και σε ισχύ από τις αρχές του 2015.
Και το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι αυξήσεις στα τρόφιμα, αλλά το γεγονός ότι με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε νησιά του Αιγαίου, τρόφιμα, φάρμακα, ρεύμα, νερό και ιατρικές υπηρεσίες θα αυξηθεί το κόστος ζωής και θα μειωθεί η αγοραστική ικανότητα του μέσου καταναλωτή.
Την ίδια ώρα, οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο. Μάλιστα, την ακρίβεια αυτή, σε έκθεσή του για την εξέλιξη των τιμών το 2013, το υπουργείο Ανάπτυξης την απέδωσε στην απουσία αγροτικής πολιτικής σε ό,τι αφορά το κόστος παραγωγής των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων που κρατήθηκε ψηλά, αλλά και στην ατολμία προώθησης των διαρθρωτικών αλλαγών στην αγορά.
Έτσι, με βάση στοιχεία των μεγάλων εταιρειών (καλύπτουν το 70% της αγοράς) που προμηθεύουν τα σούπερ-μάρκετ, το 1ο εξάμηνο παρατηρήθηκαν οι παρακάτω ανατιμήσεις: γαλακτοκομικά 3%-4%, ρύζια 3%-5,5%, μακαρόνια 4%-4,5%, αναψυκτικά 1%-2%, είδη οικιακής χρήσης 1%-3%.
Επίσης, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο είχαμε ανατιμήσεις στα ζαχαρώδη 2%-4,5% και στα τρόφιμα 2,5%-6%.
Ειδικότερα και σύμφωνα με στοιχεία για τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, που αντλεί στοιχεία από τις μεγάλες και τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις λιανικής, οι τιμές των βασικών προϊόντων έχουν αυξηθεί σωρευτικά 6,3% κατά μέσον όρο την περίοδο 2008-2014.
Ανατιμήσεις
Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στη ζάχαρη (21,53%) και στα αυγά (19,05%), ακολουθούν το ρύζι (13,85%), οι σοκολάτες και τα προϊόντα σοκολάτας (10,86%), τα αναψυκτικά (9,96%), ο καφές (6,94%) και το ψωμί (6,76%), ενώ μόνη άξια λόγου μείωση τιμής είναι αυτή στο ελαιόλαδο (8,39%).
Τέλος, τον Σεπτέμβριο αναμένεται αύξηση τιμών στα καθαριστικά 3%-5%.
Για τα παραπάνω στοιχεία πρέπει να παρατηρήσουμε ότι οι ανατιμήσεις αφορούν τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτριών εταιρειών και όχι τις τιμές ραφιών των σούπερ μάρκετ, μια και ο καθορισμός της τελικής τιμής του ραφιού επηρεάζεται και από άλλες παραμέτρους.
Είναι, ωστόσο, ενδεικτικός της επικείμενης ανοδικής τάσης των τιμών στα τρόφιμα. Στα δεδομένα αυτά για την επικείμενη άνοδο της τιμής των τροφίμων στο β’ εξάμηνο, θα πρέπει να προστεθεί η ετήσια αύξηση της τιμής του ρεύματος κατά 10% και των φαρμάκων κατά 25% το α’ επτάμηνο του 2014.
Φέτος, η κυβέρνηση αναμένει ανάπτυξη 0,6% όταν το α’ εξάμηνο είχε κάμψη ΑΕΠ κατά 0,6%. Αυτό σημαίνει πως στο β’ εξάμηνο πρέπει να πετύχει αύξηση ΑΕΠ κατά 1,2% για να πιάσει τον ετήσιο στόχο της. Ακόμη κι αν το πετύχει όμως – πράγμα απίθανο με την αρνητική ευρωπαϊκή συγκυρία – θα πρόκειται για μία ανάκαμψη που δεν θα έχει καμία θετική επίδραση στην αγοραστική δύναμη των Ελλήνων, αφού ρεύμα, φάρμακα και τρόφιμα θα συνεχίσουν να αποψιλώνουν το εισόδημα των νοικοκυριών.
Και έχεις και τον Γιακουμάτο να κάνει πλάκα και να λέει: «Οι νοικοκυρές να κοιτούν τα φθηνά, να μην έχουν το κεφάλι ψηλά σαν το παγώνι».