Γι όλους και για όλα μιλάει ο Πρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών και πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στον Βασίλη Μούρτη, την πρώτη που παραχωρεί σε ελληνικό μέσο, τρία χρόνια μετά την παραίτησή του από την πρωθυπουργία της χώρας.

Δεν είναι η χώρα μας ακόμα και τώρα κύριε Μούρτη στις 30 – 35 πλουσιότερες χώρες του κόσμου; Πλούτος δεν υπάρχει; Δεν σπαταλιέται; Δεν χάνεται; Δεν χαρίζεται; Φορολογείται δίκαια; Μήπως δεν εμποδίζονται επενδύσεις από την γραφειοκρατία και την πολυδαίδαλη νομοθεσία; Μήπως δεν αξιοποιούμε τους φυσικούς και ανθρώπινους πόρους μας σωστά;
 
Αυτό είπα. Είπα ότι αν σταματήσουμε τη σπατάλη, τις χαριστικές ρυθμίσεις, τις πόρτες φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, ναι λεφτά υπάρχουν. Δεν είναι τυχαίο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επιθέσεων που δεχτήκαμε για τη φράση αυτή, που μπήκε σε διακομματική μονταζιέρα για να μας χτυπήσουν, απομονώθηκε και διαστρεβλώθηκε. Η κριτική, δεν ήταν στην κατεύθυνση «σωστά, αλλά τι κάνετε για να τα βρείτε;» Ήταν «γιατί το είπατε;» Και έτσι εξηγείται και το μένος. Αποκαλύψαμε το «μεγάλο μυστικό», γιατί με αυτήν την φράση στρέψαμε τον προβολέα επάνω σε αυτούς που πραγματικά παρασιτούσαν σε βάρος όλων μας τόσα χρόνια. Μια δομή και πρακτική πελατειακού καπιταλισμού που είχε δέσει το πολιτικό σύστημα στο άρμα μικρών ή μεγαλύτερων ισχυρών συμφερόντων, ενάντια στο δημόσιο συμφέρον. Δεν ήθελαν να στρέψει κάποιος τον προβολέα, το φως, πάνω τους. Να βάλει κανόνες και να σταματήσει την ασυδοσία. Ξεκινήσαμε να το κάνουμε. Ποιος άνοιξε τραπεζικούς λογαριασμούς; Ποιος ξεκίνησε τη Διαύγεια στο Δημόσιο; Την ηλεκτρονική συνταγογράφηση; Τις ηλεκτρονικές προμήθειες στα νοσοκομεία; Ποιος προχώρησε στη θεσμοθέτηση του Οικονομικού Εισαγγελέα και της Οικονομικής Αστυνομίας; Ποιος οδήγησε με νέο θεσμικό πλαίσιο τους μεγάλους φοροφυγάδες στη δικαιοσύνη; Μακάρι να είχαμε χρόνο όλα αυτά να αποδώσουν και να μην χρειαστεί να καταφύγουμε σε άδικα μέτρα για να γλυτώσει η χώρα τη χρεοκοπία. Και βέβαια έδωσα μάχη και στην ΕΕ για να χτυπηθούν οι φορολογικοί παράδεισοι. Συμφώνησαν όλοι στα λόγια αλλά ακόμα στην πράξη λίγα έχουν γίνει.
 
Ευνομία σημαίνει ότι, θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ένα δίκαιο σύστημα που και ο πολίτης δεν θα αντιμετωπίζεται από την διοίκηση, το κράτος, ως ύποπτος.
 
Θα σας το πω όπως το αισθάνομαι κ. Μούρτη: όλη η φασαρία έγινε γιατί, το "λεφτά υπάρχουν" αναδείκνυε με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο την αδήριτη ανάγκη μεγάλων αλλαγών, για να ανατραπούν τα κακώς κείμενα του πελατειακού κράτους. Αυτό ήθελαν να αποφύγουν τότε, αυτό θέλουν να αποφύγουν και τώρα.
 
Και σε σχέση με όσα ελέχθησαν περί «παροχών», σας ζητώ να κάνετε μία άσκηση κύριε Μούρτη. Πάρτε το προεκλογικό μου πρόγραμμα του 2009 και πείτε μου αν έχει σχέση το κόστος των υποσχέσεων, για παράδειγμα, με τα 18 δισ. ισοδύναμα μέτρα των Ζαππείων το 2012. Καμία σχέση. Ψάξτε το, θα δείτε ότι, η βασική μας υπόσχεση ήταν για το επίδομα αλληλεγγύης γιατί ανησυχούσαμε – μόνοι τότε – για την ύφεση, επίδομα που όμως ήταν χρήματα που πήραμε από τις μεγάλες επιχειρήσεις, δεν βγήκαν από το δημόσιο ταμείο, ήταν μέτρο αναδιανομής και τελικά, δώσαμε λιγότερα από τα μισά γιατί τα άλλα πήγαν για να μειωθεί το έλλειμμα. Μιλούσαμε επίσης για χρήματα στην Παιδεία και για τις προσλήψεις των νοσηλευτών, που εκείνη την εποχή ήταν θέμα ζωής και θανάτου για το σύστημα υγείας. Το πρόγραμμά μας ήταν το πιο συγκρατημένο κόμματος εξουσίας στη Μεταπολίτευση. Το εννοώ.
 
Τον Ιούνιο του 2011 παραδώσατε την εξουσία στον Αντώνη Σαμαρά, σύμφωνα με όσα είναι γνωστά. Έτσι έγιναν τα πράγματα; Μπορείτε να μεταφέρετε τον ακριβή διάλογό με τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης και παλιό συμφοιτητή σας;
 
Δεν παρέδωσα καμία εξουσία. Έβλεπα τι γίνεται από τότε σε ένα μέρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Έβλεπα συγκεκριμένους βουλευτές να βάλλουν συστηματικά ενάντια στην προσπάθεια της κυβέρνησης, όχι για λόγους ιδεολογικούς ή πολιτικούς, αλλά για προσωπικούς. Σας καλώ να διαβάσετε τον τύπο της εποχής, ποιοι μάζευαν υπογραφές στη Βουλή ζητώντας να απολογηθούμε για την οικονομική πολιτική. Απλά δεν με ήθελαν Πρωθυπουργό ή δεν ήθελαν τον τότε Υπουργό Οικονομικών. Έβλεπα επίσης τι γινόταν στην ελληνική κοινωνία με την εκμετάλλευση της οργής του κόσμου. Οι γεμάτες πλατείες εξαφανίστηκαν όταν έφυγα.
 
Έβλεπα επίσης, το κολοσσιαίο έργο που είχαμε μπροστά μας: να περάσουμε ένα πολύ δύσκολο Μεσοπρόθεσμο προκειμένου να αρχίσουμε τη μεγάλη διαπραγμάτευση για την ιστορική διαγραφή του χρέους. Και ήξερα επίσης ότι, αν οδηγούσα τη χώρα σε εθνικές εκλογές, η εθνική προσπάθεια θα κινδύνευε σοβαρά.
 
Πήρα τηλέφωνο τον Αντώνη Σαμαρά και του πρότεινα να σταθεί επιτέλους στο ύψος των περιστάσεων, αποδεχόμενος κυβέρνηση συνεργασίας μακράς πνοής και συγκεκριμένο προγραμματικό πλαίσιο προοδευτικών μεταρρυθμίσεων για νοικοκύρεμα στο δημόσιο, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης, για καταπολέμηση της διαφθοράς, για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας.
 
Του είπα ότι, σε περίπτωση που συμφωνούσαμε σε ξεκάθαρο προγραμματικό πλαίσιο συνεργασίας και επιλέγαμε τους κατάλληλους ανθρώπους για να το φέρουν σε πέρας, αν το πρόβλημα για να συγκροτηθεί η κυβέρνηση ήμουν εγώ, θα δεχόμουν να συζητήσω και για άλλον πρωθυπουργό. Το ζήτημα ήταν να πάει μπροστά η χώρα με ασφάλεια.
 
Ο κ. Σαμαράς δεν αντέδρασε αρνητικά. Το αντίθετο. Δυστυχώς λίγο μετά πληροφορήθηκα ότι είχαν ξεκινήσει από τη ΝΔ οι διαρροές πως δήθεν ο Παπανδρέου παραιτήθηκε. Αυτό κατάλαβαν οι συνεργάτες του κ. Σαμαρά. Αυτό τους ενδιέφερε. Κρίμα. Χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία τότε. Στη συνέχεια, για να περάσει χωρίς κραδασμούς το Μεσοπρόθεσμο αναγκάστηκα σε κυβερνητικές αλλαγές, ναι συμβιβάστηκα, και προχώρησα σε ανασχηματισμό αλλάζοντας τον Υπουργό Οικονομικών. Το Μεσοπρόθεσμο ψηφίστηκε, η χώρα δεν μπήκε σε περιπέτειες.
 
Τον Οκτώβριο του 2011, πετύχατε μια συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους στη Σύνοδο Κορυφής, αλλά λίγες μέρες μετά πήγατε στις Κάννες, σε μια άτυπη συνάντηση με το «διευθυντήριο» της ΕΕ. Πρόκειται για μια σκοτεινή, για την ώρα, στιγμή της πολύ πρόσφατης ιστορίας. Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι μετά τις Κάννες δόθηκε η εντολή για την ανατροπή σας. Το επιβεβαιώνετε ή το διαψεύδετε;
 
Στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου 2011, πετύχαμε ιστορική συμφωνία για την Ελλάδα μετά από εξαντλητική διαπραγμάτευση. Νέο δάνειο 120 δισ. με ασύγκριτα καλύτερους όρους αποπληρωμής, ιστορικών διαστάσεων διαγραφή χρέους. Στην Ελλάδα όμως όσοι δεν με έλεγαν προδότη, απέρριπταν κατηγορηματικά τη Συμφωνία. Ήξερα ότι όσο και να ήταν σημαντική η Συμφωνία για την χώρα, θα πέρναγε με πολύ μεγάλη δυσκολία από το Κοινοβούλιο. Και αν πέρναγε, θα ήταν αδύνατο να εφαρμοστεί με τέτοια εμφυλιοπολεμική αναταραχή στην κοινωνία.
 
Θυμίζω τη βεβήλωση των παρελάσεων της 28ης Οκτωβρίου, όπου καταλύθηκε η έννομη τάξη. Χωρίς ευρύτερες συναινέσεις δεν μπορούσε να προχωρήσει η χώρα.
'Αρα η λύση δεν ήταν εκλογές, και μάλιστα μια μεγάλη πόλωση. Σε αυτές τις συνθήκες δεν θα έδιναν καμία καθαρή απάντηση στο θεμελιώδες ερώτημα: θέλαμε ή δεν θέλαμε τη Συμφωνία με ό,τι συνεπαγόταν η μία ή η άλλη απόφαση;
 
Μόνο μπροστά σε ένα καθαρό, συγκεκριμένο ερώτημα θα αναγκαζόντουσαν όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να σταματήσουν την καταστροφική δημαγωγία.
 
Σκεφτόμουνα από αρκετό καιρό πριν το δημοψήφισμα. Θα ήθελα να είχα το χρόνο και τον νόμο να το κάνω πριν το πρώτο Μνημόνιο. Στη συνέχεια αν θυμάστε δώσαμε στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 χαρακτήρα δημοψηφίσματος και δικαιωθήκαμε. Όμως τον Οκτώβριο του 2011, με τη νέα Συμφωνία, χρειαζόταν νέα νομιμοποίηση.
Είχα κοινοποιήσει την πρόθεσή μου σε ευρωπαίους ηγέτες όπως η Μέρκελ μερικούς μήνες πριν.
 
Όταν διαπίστωσα το απόλυτο πολιτικό και κοινωνικό αδιέξοδο μετά τις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου πήρα ως Πρωθυπουργός βαρύτατα δανεισμένης ναι, αλλά ανεξάρτητης χώρας, μία καθόλα δημοκρατική απόφαση. Ενώ στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ η πρόταση έγινε δεκτή με χειροκροτήματα ως «λυτρωτική», την επομένη ξεκίνησαν οι ανεξαρτητοποιήσεις ή οι απειλές για ανεξαρτητοποίηση. Ουσιαστικά πήγα στις Κάννες μόνο με τυπική κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Είχα ήδη ανατραπεί.
 
Ναι, υπήρξε αναταραχή με το δημοψήφισμα, αλλά μήπως αν κατέρρεε η κυβέρνηση και πηγαίναμε σε εκλογές, δεν θα υπήρχε αναταραχή; Δεν είδαμε τι έγινε με τις δίδυμες πρόωρες εκλογές του 2012 μερικούς μήνες μετά; Στις Κάννες είχα πολύ έντονη αντιδικία με τον Σαρκοζί – καμία σχέση όμως με τις υπερβολές που έχουν γραφτεί. Δεν μπορούσε να καταλάβει ότι, το δημοψήφισμα ήταν και ο μόνος και ο δημοκρατικός τρόπος να εφαρμοστεί επιτυχώς η Συμφωνία των Βρυξελλών εφ' όσον τον προέκριναν οι πολίτες.
Θεωρώ ότι είναι και υποχρέωση κάθε δημοκράτη ηγέτη, τέτοιες αποφάσεις να γίνονται αντικείμενο διαβούλευσης και τελικά απόφασης, κτήμα του ίδιου του λαού. Έχουμε πικρή πείρα από συνεχείς εξαρτήσεις, έξωθεν επιβολές, είτε είναι καλοπροαίρετες είτε όχι.
Το δημοψήφισμα ήταν μια πρόταση για να αποφασίσει ο Ελληνικός λαός. Χωρίς διαμεσολαβητές, καλούς ή κακούς προστάτες.
Ο Σαρκοζί ήθελε το ερώτημα να είναι ναι ή όχι στο ευρώ. Αντιστάθηκα.
Προφανώς και η απόφαση στο δημοψήφισμα θα επηρέαζε και τη θέση μας στην ευρωζώνη. Αυτός ήταν κι ο λόγος που πίστευα και πιστεύω ότι οι Έλληνες θα έλεγαν ΝΑΙ στη Συμφωνία. Αλλά το δίλημμα δεν μπορούσε παρά να είναι το πακέτο της Συμφωνίας, όχι η συμμετοχή μας στο ευρώ.
 
Έφυγα από τις Κάννες αποφασισμένος να προχωρήσω το δημοψήφισμα, παρά την τυπική κοινοβουλευτική μας πλειοψηφία. Την επομένη το πρωί ενημερώθηκα ότι ο Υπουργός Οικονομικών είχε αλλάξει γνώμη. Δεν γνωρίζω αν και τι κινήσεις έγιναν, όπως έχει γραφεί, από τον κύριο Μπαρόζο εν μέσω συζητήσεων στις Κάννες. Δεν θέλω να πιστέψω όσα γράφτηκαν.
 
Η αλήθεια είναι όμως, ότι ξαφνικά άρχισε να αλλάζει η στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης απέναντι στη Συμφωνία.
Επίσης, στη συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης τέθηκε μετ' επιτάσεως από αριθμό συγκεκριμένων βουλευτών του ΠΑΣΟΚ η απαίτηση απομάκρυνσής μου από το αξίωμα του Πρωθυπουργού προκειμένου να παρέχουν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Απλά επιβεβαιώθηκε αυτό που είπα πριν – είχα ήδη ανατραπεί. Σκέφτηκα να τους αναγκάσω να με ρίξουν στη Βουλή. Δηλαδή, να προχωρήσω στην πρόταση για δημοψήφισμα που χρειαζόταν πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Αποτυχία αυτής της πρότασης θα σήμαινε εκλογές. Αυτό όμως απλά θα όξυνε τα πράγματα σε μία ήδη εκρηκτική κατάσταση και ενώ είχε ανοίξει ο δρόμος για διακομματική στήριξη της Συμφωνίας που εξυπηρετούσε το εθνικό συμφέρον, το οποίο ήταν το μόνο που με ενδιέφερε. Η απόφασή μου και πάλι ήταν να διαφυλάξω την σταθερή πορεία της χώρας χωρίς να υπολογίσω το προσωπικό μου πολιτικό κόστος.
 
Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
 
Και κάτι τελευταίο: κατηγορήθηκα ότι με την πρόταση για δημοψήφισμα έθεσα εμμέσως σε αμφισβήτηση τη θέση της Ελλάδας στο ευρώ. Αυτοί που με κατηγόρησαν, θυμάστε με ποιο άμεσο και ξεκάθαρο δίλημμα πήγαν στις εθνικές εκλογές λίγους μήνες μετά; Θα σας το θυμίσω εγώ: «Ευρώ ή δραχμή». Υποκρισία;
 
Έχετε ψηφίσει όλα τα μέτρα της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου (και Κουβέλη τον πρώτο χρόνο). Παράλληλα κάνετε κριτική στην κυβέρνηση ότι απέτυχε. Τότε, γιατί ψηφίσατε τα πάντα;
 
Δεν θυμάστε καλά. Να σας θυμίσω τι είπα σε ομιλία μου στη Βουλή την 1η Αυγούστου 2012, στην αρχή της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ_ΔΗΜΑΡ, όταν έφεραν νόμο που καταψήφισα μαζί με άλλους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, επειδή κουρέλιαζε την ιστορική μας μεταρρύθμιση του 2011 για τα Πανεπιστήμια; Ένα απόσπασμα μόνο: «Όσο χρόνο και όσα χρήματα κι αν μας δώσουν οι εταίροι μας, όσο ευνοϊκή και αν γίνει η ευρωπαϊκή πραγματικότητα, πρώτιστη ευθύνη, δική μας ευθύνη, είναι να συνεχίσουμε να αλλάζουμε ριζικά τη χώρα μας… Δεν πρόκειται να σωθεί οριστικά η χώρα αν δεν αλλάξει ριζικά…Τη στιγμή που διαπραγματευόμαστε με τους εταίρους μας για αποφυγή των λεγόμενων οριζόντιων μέτρων, ένα βασικό διαπραγματευτικό μας όπλο θα ήταν η ανάδειξη του μεταρρυθμιστικού έργου που προωθήσαμε κάτω από αντίξοες συνθήκες…Θα έπρεπε να βροντοφωνάζουμε για κάθε μεγάλη θεσμική αλλαγή αντί να την καταργούμε, αποδεικνύοντας έτσι τη βούλησή μας να σπάσουμε αυγά για να βάλουμε τάξη στη χώρα. Εσείς κάνατε το αντίθετο. Δώσατε στους εταίρους μας το μήνυμα ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να υποκύψει στις βουλήσεις κάθε κακώς εννοούμενης συντεχνίας, κάθε ειδικού συμφέροντος. Και αυτό υπονομεύει και τη διαπραγματευτική μας θέση».
 
Να σας θυμίσω επίσης την πληθώρα δηλώσεών μου τα τελευταία δυόμιση χρόνια, όπως την καταδίκη των υπόγειων διαδρομών ηγεσίας της κυβέρνησης με χρυσαυγίτες, την καταδίκη της επιχείρησης ξηλώματος της Διαύγειας, το αντιδημοκρατικό και αδιανόητο κλείσιμο της ΕΡΤ, την τοποθέτηση επιφανών εμπρηστών της χώρας όπως ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γ. Παπαθανασίου σε παχυλά αμειβόμενες θέσεις, την υπεράσπιση της ανεξάρτητης στατιστικής αρχής από τις επιθέσεις, την υπεράσπιση του νόμου 3838 για την απόδοση ιθαγένειας και ενάντια στη στέρηση του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι στους νομίμους μετανάστες, την τραγωδία στο Φαρμακονήσι.
 
Να θυμίσω επίσης ότι, όταν χρειάστηκε έστειλα με την ψήφο μου σαφές μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις: εκφράζοντας τη διαφωνία μου για την αντιμεταρρύθμιση στα Πανεπιστήμια, καταψηφίζοντας και εκφράζοντας τη διαφωνία μου για τη συνέχιση της αυθαιρεσίας στην παροχή ψηφιακών αδειών στα κανάλια και στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
 
Χτύπησα από την αρχή όσα καμπανάκια μπορούσα στην κυβέρνηση να μείνει στο δρόμο των προοδευτικών και δημοκρατικών αλλαγών.
 
Από την άλλη, προσωπικά, δεν έχω ιστορία στο να ρίχνω κυβερνήσεις προκαλώντας μπάχαλο στη χώρα. 'Αλλοι έχουν.
 
Η κυβέρνηση κ. Μούρτη, απέτυχε να οδηγήσει την Ελλάδα σε ασφαλή έξοδο από το Μνημόνιο όπως ήταν προγραμματισμένο εδώ και τρία χρόνια, παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες τώρα ήταν πολύ πιο εύκολες σε σχέση με το 2010, αποδόμησε τις μεταρρυθμίσεις που είχαμε ξεκινήσει την περίοδο 2009-2011, επιχείρησε την παλινόρθωση του πελατειακού κράτους με αποκορύφωμα το κύμα ρουσφετιών την τελευταία μέρα πριν διαλυθεί η Βουλή για τις εκλογές και ευτέλισε κάθε έννοια κυβερνητικής συνεργασίας και κυβερνητικής συλλογικότητας με μία προγραμματική συμφωνία κουρελόχαρτο.
 
Στο διάστημα 2011-2014, με εξαίρεση την περίοδο πριν από τις ευρωεκλογές, όπου διαφωνήσατε με την «Ελιά» και λίγο πριν την ανακοίνωση της ίδρυσης του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών με τη δημιουργία της ΔΗ.ΠΑΡ, δεν είχατε εκφράσει άλλες διαφωνίες, Όλα τα άλλα, επομένως, γίνονταν καλά στο ΠΑΣΟΚ;
 
Και πάλι δεν θυμάστε καλά. Επέλεξα για λόγους αρχής και σεβασμού προς τη νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, να κρατήσω χαμηλούς τόνους. Υποχρέωσή μου και ως πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήταν να διαφυλάξω την ενότητα του κόμματος, και να συμβάλλω στην προσπάθεια το ΠΑΣΟΚ και πάλι να ξανασυνδεθεί με τη βάση του.
 
Θα σας θυμίσω όμως τι είπα στην εκδήλωση για τα 39 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ το Σεπτέμβριο του 2013, όταν πλέον κατάλαβα ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καθόλου καλά:
 
«Το ΠΑΣΟΚ που χρειάζονται η Ελλάδα και οι Έλληνες δεν μπορεί παρά να πρωταγωνιστεί στην πρόοδο και την αλλαγή της χώρας.
Πρωτοστατεί στο σχηματισμό κυβερνήσεων συνεργασίας για κυβερνητική σταθερότητα, αλλά με ξεκάθαρο προοδευτικό πρόσημο.
Όχι λευκές επιταγές.
Ενώνει όλες τις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου, απέναντι στη δεξιά και την αριστερή συντήρηση.
Δεν διαιρεί.
Στόχος μας – οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις με ανθρώπινο πρόσωπο.
Δεν δικαιούμαστε να είμαστε παρακολούθημα κανενός. Καμίας δεξιάς ή αριστερής συντήρησης».
 
Τόσο ξεκάθαρα. Από τότε.
 
Γιατί αποχωρήσατε από το ΠΑΣΟΚ που ίδρυσε ο πατέρας σας, όταν ο κ. Βενιζέλος δηλώνει ότι μετά τις εκλογές θα γίνει συνέδριο στο οποίο θα συζητηθούν τα πάντα; Αυτό δεν ζητήσατε με την επιστολή σας;
 
Το δήλωσε σε εσάς; Στο διάστημα αυτό έχουν ειπωθεί πολλά, αλλά ουσία καμία για την πραγματική ανασυγκρότηση αυτού του ΠΑΣΟΚ το οποίο υπηρέτησα όλη μου την ζωή. Λειτούργησαν ενοχικά απέναντι στην ιστορία και τους αγώνες αυτού του χώρου. Δημιούργησαν δύο κομματικά μορφώματα σε τέσσερεις μήνες για να το κρύψουν. Τώρα το θυμήθηκαν; Τώρα και πάλι προεκλογικά για ψήφους;
 
Η πρότασή μου είχε ως βάση την Αναγέννηση και Ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ. Στόχος ήταν οι πρωτοβουλίες μας να προκαλέσουν ένα δημιουργικό σοκ, ώστε και πάλι να συναντήσουμε τον κόσμο με τον οποίο μοιραζόμαστε κοινές αξίες και οράματα για την πατρίδα μας. Η επίπλαστη ενότητα, την οποία μάλιστα όλοι κατήγγειλαν στις μεταξύ τους συζητήσεις αλλά κατάπιναν δημοσίως, δεν έκανε τίποτα άλλο από το να βυθίζει στην ανυποληψία μία ολόκληρη παράταξη.
 
Μπροστά σε αυτό το τέλμα ούτε εγώ, ούτε οι άνθρωποι που πορευτήκαμε μαζί τόσα χρόνια για τις αξίες του Σοσιαλισμού μπορούσαμε να μένουμε απαθείς, σκεπτόμενοι το προσωπικό όφελος, που πιστέψτε με ήταν κάτι εύκολο μέσα από τη σιγουριά της επανεκλογής και της σίγουρης βουλευτικής έδρας.
 
Αυτή ήταν μια από τις δυσκολότερες αποφάσεις της ζωής μου, διαλέγοντας τον δύσκολο δρόμο. Όμως, αυτός είμαι…
 
Θα μπορούσατε να συνυπάρξετε σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με τη Ν.Δ. του κ. Σαμαρά; Με τον κ. Τσίπρα; Μία κυβέρνηση στην οποία θα μετείχε και το ΠΑΣΟΚ υπό τον κ. Βενιζέλο;
 
Το ερώτημα είναι αν αυτοί θα συνεργαστούν με το ΚΙΝΗΜΑ μας! Γιατί εμείς δεν θα γίνουμε πατερίτσα και παρακολούθημα κανενός, για μερικές καρέκλες και οφίτσια.
 
Γιατί εμείς θα επιβάλλουμε σαφέστατο προγραμματικό πλαίσιο προοδευτικών αλλαγών που θα τηρηθεί στο ακέραιο, όχι συμφωνία-κουρελόχαρτο που δεν λαμβάνει κανείς υπόψη. Και γιατί εμείς θα επιβάλλουμε πραγματική κυβερνητική συνεργασία με συλλογικές αποφάσεις, όχι κατάργηση κάθε έννοιας συλλογικότητας.
 
Σας ρωτώ: Πώς να συνεργαστεί κανείς με τον κ. Σαμαρά, μετά τα δείγματα γραφής που έδωσε δυόμιση χρόνια, την αποδόμηση των μεταρρυθμίσεων, τις πελατειακές διευθετήσεις για τους ισχυρούς, τις υπόγειες διαδρομές με την ακροδεξιά, παίζοντας ακόμα και την Ελλάδα στα ζάρια;
 
Ιδρύσατε ένα νέο κόμμα, αλλά από την ομιλία σας δεν προέκυψε αποχρών λόγος για την ίδρυσή του. Αναφέρατε γενικές αρχές, στις οποίες αναφέρεται όλο το κομματικό σύστημα. Κοινωνική Δικαιοσύνη, ανάπτυξη, αποκατάσταση αδικιών, αλληλεγγύη, αλήθεια, όλοι λέτε τα ίδια. Η αλήθεια, μάλιστα, είναι σλόγκαν του κ. Βενιζέλου, του κ. Σαμαρά και του κ. Τσίπρα. Εσείς ποια αλήθεια κομίζετε;
 
Το ΚΙΝΗΜΑ μας δεν κομίζει άλλη μία «αλήθεια».
Εμείς μιλάμε με γεγονότα. Και λέμε αυτά που δεν θέλει να πει κανένας άλλος:
 
Ότι ως αληθινοί πατριώτες, βάλαμε πάνω από όλα την Ελλάδα και πήραμε αποφάσεις αντιδημοφιλείς αλλά σωστές για τη χώρα. Αποφάσεις που δικαιώθηκαν και από τις εξελίξεις, θυμίζω Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρο, και εντέλει και από αυτούς που τις πολέμησαν λυσσαλέα, στην πράξη, γιατί στα λόγια…
 
Ότι αν οι αποφάσεις αυτές, και κυρίως το κύμα προοδευτικών αλλαγών της περιόδου 2009-2011 είχαν διακομματική στήριξη, όπως είχαμε ζητήσει, σήμερα η χώρα θα είχε ήδη διαβεί τον κάβο, θα είχε ξεπεράσει την ανασφάλεια.
 
Ότι αν δεν φτιάξουμε κράτος που να λειτουργεί δημοκρατικά, με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα, ούτε κράτος πρόνοιας, ούτε υγεία ή παιδεία σωστή θα έχουμε. Αν δεν φτιάξουμε αυτό το κράτος ούτε επενδύσεις σοβαρές θα έχουμε, ούτε ο επιχειρηματίας, ο μικρομεσαίος, ο αγρότης, η start-up επιχείρηση, θα βλέπουν το μέλλον με σιγουριά, χωρίς ανασφάλεια.
Και σε αυτό διαφέρουμε ριζικά από την συντήρηση της ΝΔ και με όσους ταυτίστηκαν μαζί της. Αλλά βλέπουμε και τον ΣΥΡΙΖΑ να αδυνατεί να απεμπλακεί από ένα παρωχημένο μοντέλο συγκεντρωτικού κρατισμού, που θα ενισχύσει την πελατειακή διαπλοκή αλλάζοντας απλώς καπέλο.
 
Διαφέρουμε ριζικά με την ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούν το μνημόνιο ως πηγή κακού, ενώ δεν κοιτούν τα πραγματικά αίτια για τα οποία βρεθήκαμε εδώ.
Και άρα δεν προτείνουν ουσιαστική αλλαγή. Αποφυγή προτείνουν.
 
Εμείς αντιθέτως δεν αποφεύγουμε το πρόβλημα.
 
Και προτείνουμε πραγματική σύγκρουση με τα κακώς κείμενα προς όφελος του κοινού καλού, του πολίτη.
Μιλάμε ξεκάθαρα για τις αδυναμίες της χώρας μας. Γιατί πιστεύουμε ότι μπορούν να διορθωθούν. Αν υπάρχει πραγματική βούληση. Και αυτή την έχουμε. Το έχουμε και το έχω αποδείξει.
Δεν θα κάνουμε πίσω και για αυτό προτείνουμε ένα δικό μας σχέδιο. Όχι της τρόικας, όχι επιβαλλόμενο έξωθεν.
Προτείνουμε Σχέδιο με Ελληνική Ταυτότητα και Θεσμούς που λειτουργούν, με τον πολίτη συμμέτοχο, για να οικοδομηθεί η Μεταπελατειακή Ελλάδα, μια Ελλάδα Αξιών, Δικαιοσύνης και Δημιουργίας.
Γιατί πιστεύω σε αυτό το σχέδιο;
Πρώτο γιατί το χρειαζόμαστε για μια διαφορετική Ελλάδα.
Δεύτερο γιατί με αυτό το σχέδιο ξέρω ότι θα μπορούμε να διαπραγματευτούμε με τους εταίρους μας εξασφαλίζοντας τρεις βασικούς στόχους…
• Την υπεύθυνη και σταθερή έξοδο στις αγορές και από το μνημόνιο χωρίς κραδασμούς και φόβους εξόδου από το ΕΥΡΩ,
• Την στήριξή τους χωρίς νέα ποσοτικά οριζόντια μέτρα περικοπών,
• Την οριστική και αμετάκλητη διευθέτηση του χρέους με αντάλλαγμα μια Ελλάδα λειτουργική, διαφάνειας, απαλλαγμένη από όλα όσα μας έφεραν στο χείλος του γκρεμού.
 
Για αυτό και πιστεύω σε ένα δικό μας, Ελληνικό Σχέδιο, με την υπογραφή όλων των Ελλήνων στη βάση του τρίπτυχου «Απελευθέρωση της δημοκρατίας από την σημερινή της αιχμαλωσία σε διάφορα κατεστημένα, Ανθρωπιά για ένα κράτος αλληλέγγυο με τον πολίτη, απέναντι στη σκληρότητα των ανισοτήτων, που διαρρηγνύουν την κοινωνική συνοχή ενώ περιθωριοποιούν ανέργους, φτωχούς, συνταξιούχους και αδύναμα στρώματα της κοινωνίας, Ανάπτυξη βιώσιμη απελευθερώνοντας τις υγιείς παραγωγικές δυνάμεις να αξιοποιήσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας».
 
Για αυτό το Ελληνικό Σχέδιο, που είναι ο σωστός δρόμος απέναντι στο άνευ όρων ΝΑΙ του κ.Σαμαρά και το εντελώς ΟΧΙ του κ.Τσίπρα, θα πούμε πολύ περισσότερα τις επόμενες μέρες.
 
Κλείνω λέγοντας ότι υπάρχουν πέντε λόγοι γιατί η Ελλάδα και η ιστορική παράταξη της δημοκρατίας και του σοσιαλισμού χρειάζονται το ΚΙΝΗΜΑ:
 
Πρώτον, γιατί η χώρα, χρειάζεται ηγεσίες που βάζουν πρώτα την Ελλάδα και τους πολίτες της, χωρίς να υπολογίζουν προσωπικό ή πολιτικό κόστος.
 
Δεύτερον, γιατί είναι αναγκαία η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση των δυνάμεων που έδειξαν ότι μπορούν να σηκώσουν το βάρος της ευθύνης με γενναίες πράξεις αλλά και να ξεκινήσουν υπεύθυνες και μεγάλες αλλαγές που είχε ανάγκη η χώρα.
 
Τρίτον, γιατί έχουμε καθαρή πολιτική ταυτότητα, το ΚΙΝΗΜΑ μας των Δημοκρατών Σοσιαλιστών. Αυτή είναι εγγύηση για όποια συνεργασία κυβερνητική ή άλλη σε ξεκάθαρο προοδευτικό πλαίσιο.
 
Τέταρτον, γιατί η χώρα θα πάει μπροστά χτίζοντας επάνω σε αλήθειες και όχι στην κινούμενη άμμο της συνομωσιολογίας ή κάτω από ένα πέπλο σιωπής. Και η φωνή μας είναι φωνή εμπειρίας, γνώσης για τα πραγματικά γεγονότα εντός και εκτός της Ελλάδας. Μια αλήθεια που αποκαλύπτεται – και καλώς αποκαλύπτεται – συνεχώς.
 
Και πέμπτον, δίνουμε φωνή και δύναμη στους χιλιάδες πολίτες, μέσα από την δικιά μας ξεχωριστή φιλοσοφία της συμμετοχικής δημοκρατίας, της αυτοοργάνωσης, της προσφοράς και διαβούλευσης. Είναι το ΚΙΝΗΜΑ που δεν πιστεύει σε πελατειακά ούτε σε συγκεντρωτικά κόμματα. Ο δικός μου προσωπικός ρόλος είναι να ακριβώς να διασφαλίσω αυτή την πλατιά συμμετοχική και δημοκρατική διαδικασία ανασυγκρότησης του ευρύτερου χώρου των δημοκρατών και σοσιαλιστών στην χώρας μας.
 
Τώρα ήρθε η ώρα να ακουστεί η δική μας φωνή.
 
Ποιος είναι ο εκλογικός στόχος του Κινήματος που ιδρύσατε; Να μπείτε απλά στη Βουλή, να αναδειχτείτε τρίτο κόμμα, τι ακριβώς επιδιώκετε;
 
Κάνουμε μια νέα αρχή. Για ένα ΚΙΝΗΜΑ που θα διαμορφώσει η ίδια η βάση, μέσα από διάλογο, διαβούλευση, αυτοοργάνωση. Ένα εργαστήρι ιδεών και προτάσεων για την χώρα και την πρόοδο. Δημοκρατών και Σοσιαλιστών. Με σαφή ταυτότητα. Με σαφείς κατευθύνσεις για το που πρέπει και μπορούμε να πάμε. Σε μια κοινωνία αξιών.
 
Σήμερα στόχο έχουμε να δώσουμε φωνή σε αυτή την νέα μας παρουσία. Να αποκτήσουν οι νέοι και παλιότεροι μαχητές αυτών των ιδεών ξεκάθαρη και σημαντική κοινοβουλευτική φωνή. Να ακουγόμαστε δυνατά. Να αναδείξουμε τις αξίες μας, να αναδείξουμε την ελπίδα για μια διαφορετική Ελλάδα.
 
Να συγκρουστούμε με νοοτροπίες και πρακτικές που πήγαν την Ελλάδα πίσω.
 
Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση. Πρέπει να πάμε σε δεύτερες εκλογές, όπως το 2012, ή να σχηματιστεί, οπωσδήποτε, κυβέρνηση με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου.
 
Συνεργασίες μόνο με ξεκάθαρο προοδευτικό πλαίσιο, αυτό μας επιβάλλει μια αδήριτη ανάγκη για προοδευτικές και δημοκρατικές για μεταρρυθμίσεις. Κι αυτό θα επιμείνουμε να κάνουμε κατά την διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
 
Υπάρχει μια εκκρεμότητα και αφορά στα οικονομικά του ΠΑΣΟΚ. Αιωρείται η κατηγορία ότι αφήσατε μεγάλο χρέος και ότι αυτό είναι όπλο στα χέρια του κ. Βενιζέλου, ότι σας «κρατάει». Η αίσθηση είναι ότι, στην καλύτερη περίπτωση, υπήρξε σπατάλη χρημάτων. Τι ακριβώς συνέβη;
 
Δεν με κρατάει κανείς. Και ξέρετε κάτι: Να γίνει τώρα ξανά κοινός έλεγχος στα οικονομικά όλων των κομμάτων από το 2000 και μέχρι σήμερα για να δούμε πότε και ποιοι επιχείρησαν να βάλουν μία τάξη στα οικονομικά τους. Δεν λέω ότι δεν υπήρξαν προβλήματα, και πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει διαφορετικά, όταν όλα τα κόμματα λειτουργούν εδώ και δεκαετίες σε καθεστώς απόλυτης αδιαφάνειας. Εμείς προσπαθήσαμε να σπάσουμε αυτή την αδιαφάνεια. Αρχίσαμε να εφαρμόζουμε κανόνες, προσπαθώντας παράλληλα να τηρούμε τις υποχρεώσεις ενός κόμματος εξουσίας. Καταφέραμε το 2010 να έχει το ΠΑΣΟΚ λιγότερα χρέη από τη Ν.Δ. παρά το γεγονός ότι όλη την περίοδο 2004-2009 το ΠΑΣΟΚ έπαιρνε λιγότερα χρήματα από τη ΝΔ ως δεύτερο κόμμα, παρά το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ την ίδια περίοδο είχε τριπλάσιες εσωκομματικές διαδικασίες σε σχέση με τη ΝΔ την ίδια περίοδο – 2 Συνέδρια, εσωκομματικές εκλογές ηγεσίας, εκλογές όλων των αποκεντρωμένων οργάνων, και παρά το γεγονός ότι το 2004 το ΠΑΣΟΚ είχε περισσότερα χρέη από τη ΝΔ.
 
Κύριε Πρόεδρε, μια τελευταία ερώτηση. Εσείς δεν κάνατε λάθη; Τα είχατε όλα καλά καμωμένα;
 
Από την πρώτη στιγμή, εδώ και χρόνια ανέλαβα και σήκωσα όλο το βάρος της ευθύνης για λάθη και καθυστερήσεις, ακόμα και για επιλογές προσώπων.
Ποτέ δεν προσποιήθηκα τον αλάνθαστο. Ξέρω τα λάθη μου. Έχω διδαχθεί από αυτά.
 
Ναι, ως Πρωθυπουργός, μπροστά στην ανάγκη να μην διαταραχθεί η κυβερνητική σταθερότητα και η πορεία της χώρας, «κατάπια» πολλά. Ανέχτηκα για καιρό συμπεριφορές που ήξερα ότι μας πληγώνουν. Ανέχτηκα στρογγυλέματα θέσεων και συμβιβασμούς, περισσότερους από ό,τι έπρεπε.
 
Πολλοί ζητούσαν να ήμουν πιο αποφασιστικός. Έμαθα κι εγώ. Και είμαι αποφασισμένος. Οι αλλαγές στην Ελλάδα γίνονται με σωστή προετοιμασία, σχέδιο και αποφασιστικότητα να κόψεις τον γόρδιο δεσμό. Όπου το κάναμε, είχαμε αποτέλεσμα. Πρωτόγνωρο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και σε τόσο ασφυκτικές συνθήκες. Κάναμε την αρχή. Δεν αλλάξαμε όμως τη χώρα όσο είχαμε υποσχεθεί. Αλλά δεν φυγομάχησα, δεν κρύφτηκα, δεν πέταξα την καυτή πατάτα σε άλλον, δεν έπαιξα τη χώρα στα ζάρια.
 
Είμαι έτοιμος πραγματικά να δεχθώ κάθε κριτική. 'Αλλωστε δεν υπάρχει κάτι που να μην έχει ειπωθεί εναντίον μου. Τα έχω ακούσει όλα. Αλλά τώρα θα ακουστεί και η δική μας φωνή. Ζητάμε, και σωστά γιατί έτσι είναι η πολιτική, αυτοκριτική από τους πυροσβέστες γιατί δεν αντιμετώπισαν καλύτερα την φωτιά, μέσα στις χειρότερες για τη χώρα δυνατές συνθήκες.
 
Με τους πραγματικούς εμπρηστές της χώρας και της ελληνικής οικονομίας, αυτούς που χρεοκόπησαν τον τόπο και έφυγαν, θα ασχοληθεί επιτέλους κανείς;