Ο Θάνος Μικρούτσικος, τα τελευταία χρόνια της ζωής του αντιμέτωπος με τον καρκίνο, έδινε μιαν άλλη μάχη, αυτή τη φορά όχι με τις νότες και τα πλήκτρα του, όχι με τα τραγούδια του και τις συναυλίες του, όχι με τις ιδέες και τις πολιτικές αλλά με την ίδια την ύπαρξη. Μια μάχη ζωής που στο τέλος συνήθως χάνεις…  Ο Θάνος, ωστόσο, αν και πνεύμα ανήσυχο, ιδιοσυγκρασία καλλιτεχνική κι ανυπότακτη,  επαναστάτης  και αντισυμβατικός, υπήρξε νοικοκύρης καθώς είχε προβλέψει έγκαιρα τα μελλούμενα της αναπόφευκτης μάχης της ζωής με το θάνατο – αφού και  με την τέχνη του φλερτάριζε με το χρόνο. Ο Μικρούτσικος πια ανήκει στα τραγούδια του, αυτά που τραγούδιονται αδιάκοπα όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης και θα συνεχίσουν από χείλη σε χείλη, σαν μελωδικό φιλί, το ταξίδι τους στο δικό τους χρόνο.

Ο Μικρούτσικος εξέφρασε όλη εκείνη την ανήσυχη πλευρά της γενιάς της Μεταπολίτευσης, που είχε την ευκαιρία να πειραματιστεί με τα οράματά της, να διεκδικήσει μια καλύτερη ζωή και εν τέλει, να πρωταγωνιστήσει στις εξελίξεις. Με τον εκρηκτικό συνδυασμό της μουσικής και των μαθηματικών, ο Θάνος Μικρούτσικος εξέπληξε τούς δασκάλους του με τις επιδόσεις του. Στη διάρκεια των πανεπιστημιακών του σπουδών, ο Θάνος διαπρέπει στο μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και όλοι θεωρούν ότι θα ακολουθήσει πανεπιστημιακή καριέρα. Ωστόσο, η ιδέα της σύνδεσης των μαθηματικών με την μουσική είναι γνωστή εδώ και πολλούς αιώνες πριν,  από τον Πυθαγόρα! Παράλληλα με τις μαθηματικές του σπουδές συνεχίζει να μελετά αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση.

Ταυτόχρονα πρωτοστατεί στις έντονες  πολιτικές διεργασίες της Μεταπολίτευσης ως μαρξιστής. Στο τραγούδι εμφανίζεται το 1975 με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια» θέτοντας την μουσική στην υπηρεσία της πολιτικής, πράγμα που αντιπροσώπευε έντονα το κλίμα της εποχής με την έντονη πολιτικοποίηση καθώς η χώρα έβγαινε από τη πλήρη ανελευθερία της χούντας. Οι άνθρωποι ποθούσαν να εκφραστούν ελεύθερα, να τραγουδήσουν ελεύθερα!

Η συνέχεια υπήρξε καταιγιστική όπως ακριβώς σωματοποιούσε ο ίδιος  παίζοντας τις μελωδίες του στο πιάνο και τραγουδώντας παθιασμένα με την διαπεραστική, έρρινη φωνή του. Οι πρώτοι του δίσκοι («Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ») εξέφρασαν το χαρακτηριστικό ριζοσπαστικό κλίμα της εποχής.

Μετά τον εμβληματικό «Σταυρό του Νότου» που πάτησε πάνω στην παράδοση της μελοποιημένης ποίησης από τον Μίκη Θεοδωράκη, ο Μικρούτσικος διεύρυνε την θεματολογία του στα τραγούδια γράφοντας παράλληλα μουσική για θέατρο. Γενικότερα, πειραματίστηκε με όλα τα  μουσικά είδη, ωστόσο, κυριάρχησε με τα δεκάδες τραγούδια του που αγαπηθήκαν και τραγουδηθήκαν ιδιαίτερα καθώς μέσα από αυτά αναδείχτηκε σαν ένας από τους κορυφαίους τραγουδοποιούς των μεταπολιτευτικών χρόνων.

Ο Θάνος Μικρούτσικος πέθανε δυο μέρες πριν την Πρωτοχρονιά που κλείνει την πρώτη εικοσαετία του ταραγμένου 21ου αιώνα, αφήνοντας πίσω του δεκάδες ζωντανά τραγούδια μόνα τους, δίχως τις παθιασμένες του εκτελέσεις στο πιάνο, να πορευτούν στο μέλλον τους!