Κυρώσεις ΗΠΑ στην Τουρκία: Ποια προγράμματα της Άγκυρας κινδυνεύουν
15.12.2020
19:06
Φρένο στην τουρκική αμυντική βιομηχανία βάζουν οι κυρώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών θέτοντας σε κίνδυνο δεκάδες στρατιωτικά προγράμματα της Άγκυρας, τόσο για ένταξη στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις όσο και για εξαγωγή σε τρίτες χώρες.
Η μεγάλη εξάρτηση της Άγκυρας σε αμερικανική τεχνογνωσία, υλικά αλλά και εξουσιοδοτήσεις για την κατασκευή πτητικών και πυραυλικών συστημάτων αλλά και πολεμικών πλοίων, απειλούν την πολυδιαφημιζόμενη τουρκική αμυντική βιομηχανία με κατάρρευση.
Σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ, ένα από τα πρώτα θύματα των κυρώσεων φαίνεται πως είναι το πρόγραμμα κατασκευής 100 ελικοπτέρων Τ-70, τα οποία αποτελούν αντίγραφα των αμερικανικών Black Hawk και κατασκευάζονται στην Τουρκία κατόπιν παραχώρησης των σχετικών αδειών. Με την επιβολή των κυρώσεων, η Τουρκία δεν θα μπορεί να ολοκληρώσει το πρόγραμμα αλλά ούτε και να εξάγει τα ελικόπτερα σε άλλες χώρες.
«Αυτό το πρόγραμμα είναι και το πρώτο που θα επηρεαστεί επειδή η διαδικασία για την υλοποίηση του, περιλαμβάνει την έκδοση αδειών από μέρους των αμερικανικών εταιρειών που παράγουν τα κομμάτια για τα ελικόπτερα, προς τις τουρκικές εταιρείες. Με την απαγόρευση, το πρόγραμμα αυτό θα σταματήσει και θα ανασταλεί», λέει ο Φαίδων Καραιωσηφίδης, Αεροναυπηγός – Διευθυντής περιοδικού «Πτήση».
Πάει η αναβάθμιση των F-16
Παρελθόν φαίνεται πως αποτελεί σύντομα και το φιλόδοξο σχέδιο αναβάθμισης των τουρκικών F-16 με σύγχρονο ραντάρ που κατασκευάζει η τουρκική εταιρεία Aseslan. Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι το ραντάρ αυτό θα είναι πολύ ανώτερο από εκείνο που θα φέρουν τα αναβαθμισμένα ελληνικά F-16, όμως χωρίς αμερικανική βοήθεια και τεχνογνωσία, το σχέδιο αυτό πρόκειται να ναυαγήσει.
Και για τα αεροσκάφη και για τα πλοία επιφανείας. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένα σημαντικό μέτρο. Διότι, τα περισσότερα οπλικά συστήματα που φέρουν τα πλοία, τα υποβρύχια, οι φορείς που κατασκευάζονται στην Τουρκία είναι αμερικανικής προέλευσης» αναφέρει ο Στέλιος Φενεκος,ναυαρχος Ε.Α.
Εν αμφιβόλω τίθεται και η εξαγωγή της υ κορβέτας ADA, η οποία φέρει κυρίως αμερικανικά οπλικά και ηλεκτρονικά συστήματα. Η Άγκυρα σχεδίαζε να πουλήσει 4 κορβέτες στο Πακιστάν όμως η εξαγωγή τους πέφτει σε τοίχο μετά τις αμερικανικές κυρώσεις.
Αυτή τη στιγμή, με την απαγόρευση αυτή, ουσιαστικά υπάρχει μια καθολική άρση της δυνατότητας της Τουρκίας να εξάγει προϊόντα τα οποία ενσωματώνουν αμερικανική τεχνολογία, σημειώνει ο κ. Καραιωσηφίδης.
Κίνδυνος για την τουρκική αμυντική βιομηχανία
Την ίδια τύχη είχε και το τουρκικό ελικόπτερο T-129, το οποίο ήταν εφοδιασμένο με αμερικανικούς κινητήρες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μπλοκάρει την εξαγωγή 50 ελικοπτέρων στο Πακιστάν με την Τουρκία να αναζητά νέους πελάτες στη διεθνή αγορά. Πλέον, ακόμη και αυτό το ενδεχόμενο απομακρύνεται μετά την απαγόρευση εξαγωγών αμερικανικών αμυντικών υλικών.
Η Τουρκία είχε χαρακτηρίσει την απόφαση της Ουάσιγκτον «σοβαρό λάθος», τονίζοντας ότι σκοπεύει να απαντήσει.
Σχολιάζοντας το γεγονός ότι οι κυρώσεις επιβλήθηκαν 17 ολόκληρους μήνες μετά την παραλαβή των ρωσικών συστημάτων, ο γερουσιαστής είπε «είμαι ικανοποιημένος που έστω και καθυστερημένα η κυβέρνηση των ΗΠΑ αντιλήφθηκε αυτό που είχαν αντιληφθεί εδώ και καιρό, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι: ότι η Τουρκία θα έπρεπε να είχε τιμωρηθεί ακριβώς την ημέρα που παρέλαβε τους S 400, κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε να είναι τόσο δύσκολο, ούτε τόσο χρονοβόρο». Συνεχίζοντας, σημείωσε ότι η Τουρκία όχι μόνο παρέλαβε το ρωσικό σύστημα αλλά αγνόησε και όλες τις αμερικανικές προειδοποίησης και προχώρησε στην ενεργοποίησή του, δοκιμάζοντάς το εναντίον αμερικανικής κατασκευής F16. Ο Αμερικανός γερουσιαστής χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη κίνηση «σημαντικό κίνδυνο για την αμερικανική εθνική ασφάλεια και την ασφάλεια των χωρών της ευρύτερης περιοχής».
Σε ερώτηση για το αν ο αμυντικός προϋπολογισμός του 2021, ο οποίος προέβλεπε κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, έπαιξε κάποιο ρόλο στην απόφαση της κυβέρνησης, ο κ. Μενέντεζ απάντησε «η τροπολογία που έβαλα στον προϋπολογισμό, η οποία προβλέπει κυρώσεις στην Τουρκία για ένα έτος, ήταν σίγουρα μια κινητήριος δύναμη. Ωστόσο, ρόλο έπαιξε η ίδια η συμπεριφορά της Τουρκίας, όχι μόνο σε σχέση με τα ρωσικά συστήματα, αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Λιβύη και πιο πρόσφατα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Όλα αυτά έκαναν ακόμη και τον πρόεδρο Τραμπ που θα προτιμούσε να διατηρήσει τη σχέση του με τον Ερντογάν, να δει ότι η επιβολή κυρώσεων ήταν μονόδρομος».
Ο επικεφαλής της Δημοκρατικής μειοψηφίας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων στη Γερουσία είπε ότι οι συγκεκριμένες κυρώσεις έχουν περισσότερο συμβολική παρά πρακτική σημασία. Παρόλα όμως αυτά, αναγνώρισε τη σημασία τους ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην απαγόρευση όλων των αδειών εξαγωγής από τις ΗΠΑ, κάτι που, όπως εκτίμησε, θα έχει σημαντικές συνέπειες στην Τουρκία.
Αναφορικά με την αντίδραση και τις απειλές της Τουρκίας, ο κ. Μενέντεζ τόνισε ότι η Άγκυρα δεν θα πρέπει να έχει εκπλαγεί, καθώς «είχαμε προειδοποιήσει επανειλημμένως τις αρχές για τις συνέπειες και τους είχαμε προσφέρει διεξόδους τις οποίες αρνήθηκαν να αξιοποιήσουν…Συνεπώς, δεν με προβληματίζουν καθόλου οι απειλές της Τουρκίας, οποιαδήποτε απάντηση και αν επιλέξουν θα στραφεί εναντίον τους».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
