Διαδικτυακά παιχνίδια ή… μηχανές θανάτου; Αθώες προκλήσεις ή οργανωμένα από διεστραμμένους εγκεφάλους challenges με σκοπό τον αυτοτραυματισμό, ακόμα και την αυτοκτονία παιδιών;

Τον Μάιο του 2016, ένα διαδικτυακό «παιχνίδι» με το όνομα «Μπλε Φάλαινα» ήρθε στο προσκήνιο, έχοντας κυκλοφορήσει σε αρκετές χώρες. Οι πληροφορίες έλεγαν ότι διαχειριστές του «παιχνιδιού» αφού «ψαρεύουν» ανηλίκους στο διαδίκτυο, τους θέτουν μια σειρά… καθηκόντων διάρκειας 50 περίπου ημερών. Κάθε μέρα και ένα νέο challenge. Κάθε μέρα και πιο κοντά στον θάνατο, καθώς οι προκλήσεις ξεκινούσαν ήπια, φθάνοντας αργά και μεθοδικά στην αυτοκτονία.

Το θέμα έφερε στο φως ένα άρθρο της ρωσικής εφημερίδας Novaya Gazeta που έκανε λόγο για πολλές και άσχετες αυτοκτονίες παιδιών με έναν κοινό παρονομαστή. Τα παιδιά αυτά ήταν μέλη της ίδιας διαδικτυακής ομάδας…

Παρά την αρχική κινητοποίηση και ανησυχία που επικράτησε, το άρθρο αυτό κατακρίθηκε εν τέλει, καθώς καμιά από τις αυτοκτονίες δεν αποδείχθηκε να σχετίζεται με τη συγκεκριμένη ομάδα.

Την ίδια χρονιά, ωστόσο, ο Philipp Budeikin, ένας 21χρονος πρώην μαθητής ψυχολογίας που είχε αποβληθεί από το πανεπιστήμιο, ισχυρίστηκε ότι εκείνος εφηύρε το παιχνίδι, το 2013. Σύμφωνα με όσα ο ίδιος υποστήριξε, πρόθεσή του ήταν να «καθαρίσει» την κοινωνία, πιέζοντας άτομα να φθάσουν στην αυτοκτονία. Ο Budeikin συνελήφθη και φυλακίστηκε, ενώ κρίθηκε ένοχος για ηθική αυτουργία σε τουλάχιστον 16 αυτοκτονίες έφηβων κοριτσιών. Aργότερα, καταδικάστηκε για δύο κατηγορίες ηθικής αυτουργίας σε αυτοκτονία ανηλίκου.

Δυο χρόνια μετά, το 2018, κάνει την εμφάνισή του στο διαδίκτυο το παιχνίδι «Momo». Άγνωστοι δημιουργούν ψεύτικα προφίλ, «ψαρεύουν» ανηλίκους από το ίντερνετ και τους θέτουν προκλήσεις. Για ακόμα μια φορά, τα «αθώα» -αρχικά- challenges σταδιακά καταλήγουν σε αυτο-ακρωτηριασμούς και αυτοκτονίες.

Οι θάνατοι δέκα περίπου νέων ανθρώπων συνδέθηκαν με την πρόκληση Momo, συμπεριλαμβανομένου και ενός 13χρονου αγοριού στο Βέλγιο. «Ένα αγόρι ηλικίας 13 ετών απαγχονίστηκε, έχοντας πέσει θύμα του Momo Challenge» ανέφερε στις 6 Νοεμβρίου 2018 η Βελγική Εισαγγελική Αρχή.

Οι άνθρωποι που παρουσιάζονταν ως Momo στα μηνύματα, επιχειρούσαν να πείσουν άτομα να επικοινωνήσουν μαζί τους. Αν η απάντηση στην πρόκληση ήταν αρνητική, σειρά είχαν οι απειλές, συνοδευόμενες με τρομακτικές εικόνες.

Παρά το γεγονός ότι η πρόκληση Momo θεωρήθηκε ως μια νέα έξαρση της λεγόμενης «Μπλε Φάλαινας», ο αριθμός των πραγματικών καταγγελιών ήταν μικρός, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι κάποιος τραυματισμός είχε άμεση σχέση με αυτές τις «προκλήσεις».

Φθάνοντας στο σήμερα, ένας… άγνωστος Γκούφυ απασχολησε έντονα, τους τελευταίους μήνες, την επικαιρότητα παγκοσμίως.

Οι πληροφορίες μιλούσαν για ένα νέο διαδικτυακό «παιχνίδι» αυτοτραυματισμού το οποίο είχε βάλει στο στόχαστρο -για μια ακόμη φορά- ανηλίκους και πιο συγκεκριμένα, παιδιά από 8 έως 12 ετών.

Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, λογαριασμοί στα social media με το όνομα «Jonathan Galindo», συνοδευόμενοι από εικόνες του χαρακτήρα «Γκούφυ» των κινουμένων σχεδίων της Disney, προσέγγιζαν ανηλίκους, θέτοντάς τους… προκλήσεις, οι οποίες σταδιακά γίνονταν επικίνδυνες για τη σωματική τους ακεραιότητα.

Πολλοί έκαναν λόγο για μια αναβίωση της «Μπλε Φάλαινας» και του «Momo», με το θέμα να προκαλεί τεράστια ανησυχία και στη χώρα μας.

«Παρουσιάζεται ο Γκούφυ στα τσατ που μιλούν τα μικρά παιδιά και αρχίζει στα ελληνικά παρακαλώ, όχι ξένα, συνομιλίες με τα παιδιά μας.

Στη συνέχεια, τους βάζει προκλήσεις να κάνουν διάφορα πράγματα για να γίνουν υποχείριά του. Όλα αυτά έχουν να κάνουν με αυτοκτονία του παιδιού. Στο τέλος, μπορεί να το πει “σήκω τα ξημερώματα, ανέβα στην ταράτσα και κάνε αυτό”.

Δε θα του πει “πήδηξε αμέσως”. Επίσης, μπορεί να τα προκαλέσει να δουν τα μεσάνυχτα ένα θρίλερ. Τα βάζει να κάνουν διάφορα άλλα που περιστρέφονται γύρω από την ασφάλεια του εαυτού τους, όπως για παράδειγμα “μπορείς να χαράξεις με μια βελόνα το χέρι σου;” Με λίγα λόγια, όλα αυτά τείνουν στο τελευταίο challenge το παιδί να δώσει τέλος στη ζωή του.

Είχα επικοινωνία με μια μητέρα η οποία μου έδωσε ακριβώς τον Galindo στη χώρα μας. Δυστυχώς, έχει έρθει και στην Ελλάδα, καθώς κάποιοι τον μιμούνται. Αυτοί είναι χαρακτήρες καταθλιπτικοί και προσπαθούν να βγάλουν εκτός τα παιδιά. Όσο πιο πολλά παιδιά χάσουν τη ζωή τους.

Η Ελλάδα θα πρέπει να εντοπίσει τους φιλόδοξους Έλληνες Galindo και να τους βγάλει από το παιχνίδι. Άρα, εμείς πρέπει να βρούμε ποιοι κάνουν στα παιδιά μας αυτά τα τεστ ,ποιοι δηλαδή τα ωθούν στον θάνατο.

Εγώ έχω στα χέρια μου καταγγελία και μπορώ να τη δώσω, ώστε να εντοπίσουμε τον πρώτο. Θα πρέπει ο εισαγγελέας να ζητήσει το υλικό από εμένα» είπε μεταξύ άλλων ο Μανώλης Σφακιανάκης, ιδρυτής του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Κυρβερνοασφάλεια (CSII), μιλώντας τον περασμένο Μάρτιο στην εκπομπή της Ζήνας Κουτσελίνη.

«Δεν επιβεβαιώνεται η επικινδυνότητα του Jonathan Galindo»

Ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες που συλλέγονται από επίσημους φορείς, μέχρι αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει καμία έγκυρη καταγγελία σχετικά με συνομιλίες ή περίπτωση προσέγγισης κάποιου παιδιού από προφίλ με το συγκεκριμένο όνομα και φωτογραφία.

Συγκεκριμένα, το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου καθυσήχασε με ανακοίνωσή του τους γονείς, αναφέροντας ότι ο Jonathan Galindo δε φαίνεται να υφίσταται.

Ανακοίνωση Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου

«Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου καθησυχάζει τους γονείς ότι η ύπαρξη του Jonathan Galindo δεν φαίνεται να υφίσταται.

Όπως προκύπτει από έρευνα των Kέντρων Aσφαλούς Διαδικτύου ανά την Ευρώπη, πρόκειται για Fake News το οποίο στο παρελθόν είχε κυκλοφορήσει και σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου μέχρι σήμερα δεν έχει δεχτεί καμία σχετική καταγγελία.

Σε κάθε περίπτωση απαιτείται προσοχή, καθώς δεν αποκλείεται η εμφάνιση ατόμων που υποδύονται ανήλικους ή ενήλικες οι οποίοι μπορεί να επιχειρήσουν να δράσουν στο πλαίσιο μιας κακόγουστης φάρσας.

Συστήνεται οι γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να κρατούν τις γέφυρες επικοινωνίας  με τα παιδιά τους ανοιχτές και να τα ενημερώσουν για την επικινδυνότητα τέτοιων ‘παιχνιδιών’ προσέχοντας να μην εξάρουν την αυξημένη λόγω ηλικίας περιέργειά τους».

Ανακοίνωση για το εν λόγω θέμα εξέδωσε και το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου, χαρακτηρίζοντας το φαινόμενο ως φάρσα.

Ανακοίνωση Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety

«Το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety, το οποίο συντονίζει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρο, του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, ενημερώνει ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα εντοπίζεται συζήτηση για μια νέα διαδικτυακή πρόκληση, με την ονομασία Jonathan Galindo.

Η συγκεκριμένη πρόκληση πρωτοεμφανίστηκε το περασμένο καλοκαίρι και, όπως έχει διαπιστωθεί μέσα από διερεύνηση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κέντρων Ασφαλούς Διαδικτύου (Insafe), πρόκειται για μια φάρσα.

Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί, εφόσον είναι δυνατόν, στο Διαδίκτυο, επιτήδειοι, στο πλαίσιο μιας κακόγουστης φάρσας, να προσκαλέσουν παιδιά και εφήβους σε διαδικτυακές προκλήσεις/«παιχνίδια», που μπορεί να περιλαμβάνουν ενοχλητικό ή επιβλαβές περιεχόμενο, θέτοντας σε κίνδυνο τη σωματική και τη συναισθηματική τους ευημερία.

Σημειώνεται ότι το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety αντιμετωπίζει, διαχρονικά, περιστατικά στα οποία παιδιά και έφηβοι δέχονται μηνύματα από άγνωστα διαδικτυακά προφίλ, για συμμετοχή σε διαδικτυακές προκλήσεις/«παιχνίδια». 

Ειδικότερα, το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CYberSafety, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κέντρων Ασφαλούς (Insafe), και τα κοινωνικά δίκτυα Instagram και Facebook, προώθησε μεγάλο αριθμό προφίλ, σχετικά και με τη φάρσα JonathanGalindo, πετυχαίνοντας τη διαγραφή αυτών, εφόσον εντοπίστηκε ότι παραβιάζουν τους όρους της κοινότητας των σχετικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου – CyberSafety υπογραμμίζει τη σημαντικότητα της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε σχετικές προκλήσεις και κινδύνους ωστόσο, συμβουλεύει ότι χρειάζεται να αποφεύγεται η ονομασία μιας πρόκλησης/«παιχνιδιού», η παρουσίαση και η συντήρηση σχετικού ενοχλητικού ή και τρομακτικού περιεχομένου στη δημόσια σφαίρα (π.χ., Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης).

Η προώθηση και συντήρηση των φαινομένων αυτών συμβάλει στην περαιτέρω διάδοσή τους και είναι πιθανόν να ενοχλήσει και να αναστατώσει παιδιά και εφήβους, αλλά ακόμα και να διεγείρει την περιέργειά τους, λαμβάνοντας υπόψη και το ευάλωτο των ηλικιών αυτών.

Το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου Κύπρου συστήνει στους γονείς να βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία με τα παιδιά τους, αναφορικά με την όλη τους δράση στο Διαδίκτυο και να τα ενημερώνουν για τους κινδύνους στο Διαδίκτυο, χωρίς, ωστόσο, να υπερβάλλουν για τη φύση του κινδύνου και τον βαθμό στον οποίο το Διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει ένα επικίνδυνο περιβάλλον».

Κίνδυνος ή φάρσα;

Άμεσος κίνδυνος για τα παιδιά μας, λοιπόν ή απλά, μια φάρσα; Πολλές οι… συμπτώσεις και οι συσχετισμοί, αλλά ανύπαρκτες οι αποδείξεις; Οι ανακοινώσεις δεν επιβεβαιώνουν την επικινδυνότητα του νέου διαδικτυακού «παιχνιδιού», ωστόσο εφιστούν την προσοχή στους γονείς, καθώς ακόμη και σήμερα εντοπίζονται περιστατικά κατά τα οποία «παιδιά και έφηβοι δέχονται μηνύματα από άγνωστα διαδικτυακά προφίλ, για συμμετοχή σε διαδικτυακές προκλήσεις/παιχνίδια».

Κι όλα αυτά, τη στιγμή που τόσο στο Facebook όσο και στο Twitter εξακολουθούν να υφίστανται δεκάδες προφίλ με το όνομα Jonathan Galindo, δημιουργώντας ερωτηματικά.

Ερωτηματικά αναπάντητα από την εποχή του «Momo» και της «Μπλε Φάλαινας»…

Ειδήσεις σήμερα

Διαδίκτυο: Ένας επικίνδυνος κόσμος για τα παιδιά – Πώς να τα προστατέψετε

Επάγγελμα… influencer: Η ψεύτικη «τελειότητα» και οι ανησυχητικές προεκτάσεις της

Ριάλιτι: Η παρακμή της… νέας εποχής!