Σε λίγες μέρες, στις 24 Σεπτεμβρίου, συμπληρώνονται 30 χρόνια από την κυκλοφορία του άλμπουμ «Nevermind» των Nirvana. Ήταν το δεύτερο άλμπουμ  του συγκροτήματος, κυκλοφόρησε στις 24/9/1991 και σηματοδότησε μια ολόκληρη εποχή για το ροκ.

Το άλμπουμ ηχογραφήθηκε στα Sound City Studios, στο Van Nuys, της Καλιφόρνια, και στα Smart Studios, στο Madison, του Ουϊσκόνσιν. Παραγωγός ήταν ο Μπουτς Βιγκ.

Οι ηχογραφήσεις έγιναν από μεριάς του Κερτ Κομπέιν με κιθάρες Fender Stratocaster και Fender Jaguar, ενώ ο Κριστ Νοβοσέλιτς χρησιμοποίησε δύο μπάσα Gibson Ripper (του 1976 και του 1979). Οι Nirvana ξεκίνησαν με ένα μπάτζετ 65.000 δολαρίων και για να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη βενζίνη μέχρι την Καλιφόρνια, έπαιξαν ένα πρώιμο σόου όπου και παρουσίασαν για πρώτη φορά το «Smells Like Teen Spirit». Ο Κριστ Νοβοσέλιτς και ο Ντέιβιντ Γκρολ, τέλειωσαν τις ηχογραφήσεις σε λίγες βδομάδες, ενώ ο Κομπέιν συνέχισε να περνάει γραμμές και ριφ κιθάρας, για αρκετές αργότερα. Τελικά ο παραγωγός Μπουτς Βιγκ, έπεισε τον Κομπέιν να περάσει και διπλά φωνητικά, όταν του είπε ότι το ίδιο έκανε και ο Τζον Λένον. Το τελικό μιξάρισμα έκανε ο Άντι Ουόλας, ο οποίος ανέβασε τις στάθμες, φέρνοντας «μπροστά» τα ντραμς και τις κιθάρες σε σχέση με τη δουλειά του Μπουτς Βιγκ.  

Ο βιογράφος του Κομπέιν, Τσαρλς Κρος, ισχυρίζεται ότι τα περισσότερα τραγούδια του  «Nevermind», γράφτηκαν μετά το τέλος της ερωτικής σχέσης του Κερτ Κομπέιν με την Τόμπι Σελέστ Βέιλ, την ανεξάρτητη μουσικό, μουσικοκριτικό και τσαμπουκαλεμένη φεμινίστρια που κατέχει τη μητρότητα της φεμινιστικού γρυλίσματος «grrl». Είναι αλήθεια ότι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του χωρισμού τους, ο Κομπέιν είχε φτιάξει παραπάνω από τα μισά κομμάτια του άλμπουμ. Επίσης το κομμάτι «Smells Like Teen Spirit», έχει κάποια σχέση με το αποσμητικό «Teen Spirit» που χρησιμοποιούσε η Βέιλ. Ο γενικός τίτλος του άλμπουμ «Nevermind», είναι επίτηδες λάθος γραμματικά (σαν μια λέξη) αλλά παραπέμπει σαφώς στο εμβληματικό άλμπουμ «Never Μind the Bollocks, Here’s the Sex Pistols», των Sex Pistols, που ήταν ένα από τα αγαπημένα του Κερτ Κομπέιν.

Το άλμπουμ είχε πιο «στρογγυλεμένο» ήχο από το πρώτο τους άλμπουμ, αλλά πέρασε στον κόσμο με τις σπουδαίες συνθέσεις του. Έφτασε πολύ ψηλά στα τσαρτς, φτάνοντας στο «Νο 1» του Billboard, στις 11 Ιανουαρίου του 1992, εκθρονίζοντας το άλμπουμ «Dangerous», του Michael Jackson, και έγραψε ιστορία καθορίζοντας τον ήχο της δεκαετίας του 1990, και ανοίγοντας δρόμους για όλη εκείνη τη ροκ σκηνή που ονομάστηκε «grunge».

Ένα άκρως πολιτικό εξώφυλλο

Η ιδέα για το εξώφυλλο ήλθε όταν ο Κομπέιν και ο Γκρολ παρακολουθούσαν ένα ντοκιμαντέρ για τις γεννήσεις βρεφών στο νερό (μέθοδος Μπουαγιέ). Ο Κομπέιν αναζήτησε μέσω του αρτίστα της Geffen Records, Ρόμπερτ Φίσερ, ανάλογες εικόνες αλλά το κόστος ήταν μεγάλο (7.500 δολάρια) και το αποτέλεσμα φτωχό. Τελικά ο φωτογράφος Κερκ Γουέντλ πήγε σε μια πισίνα βρεφών και επέστρεψε με 5 εικόνες, από τις οποίες επιλέχτηκε η φωτό του τεσσάρων μηνών Σπένσερ Έλντεν, που ο πατέρας του ήταν φίλος του Γουέντλ. Ο πατέρας του βρέφους πήρε 250 δολάρια. Η εταιρεία Geffen φοβήθηκε ότι η θέα του μικρού πέους του βρέφους, θα μπορούσε να εγείρει αντιδράσεις, και πρότεινε να γίνει κάποιο φωτομοντάζ, αλλά ο Κομπέιν αντέδρασε και επέμεινε ότι αν έπρεπε να καλυφθεί το μόριο του βρέφους, αυτό θα γινόταν μόνο με μαύρη ταινία (όπως στις τσόντες) που θα έγραφε «αν νιώθεις προσβεβλημένος με αυτό, μάλλον είσαι κρυφός παιδεραστής». Το εξώφυλλο, απεικονίζει το γυμνό βρέφος να κυνηγά ένα δολάριο καρφωμένο σε ένα αγκίστρι ως δόλωμα, κι έγινε ένα από τα πιο διάσημα εξώφυλλα του ροκ. Λίγους μήνες αργότερα ο φωτογράφος Κερκ Γουέντλ, έβγαλε φωτογραφία τους Nirvana στην ίδια στάση και πισίνα, φτιάχνοντας μια αφίσα για την προώθηση του άλμπουμ.

Τον Αύγουστο του 2021, ο 30χρονος πλέον Σπένσερ Έλντεν, έκανε μήνυση στους κληρονόμους του Κερτ Κομπέιν, στα υπόλοιπα μέλη του γκρουπ, και στη δισκογραφική εταιρεία ζητώντας περίπου 1.500.000 δολάρια, επικαλούμενος ότι η φωτό του χρησιμοποιήθηκε χωρίς την άδεια των κηδεμόνων του, και πως αυτός υπήρξε θύμα παιδικής εκμετάλλευσης, και παιδικής πορνογραφίας. Η μήνυση είναι μάλλον αστήρικτη, αλλά ανεξάρτητα απ’ αυτό, αποδεικνύει πόσο φιλοσοφημένο και εμπνευσμένο ήταν εκείνο το εξώφυλλο των  Nirvana, και τι μπορεί να κάνει για το δολάριο ο «μέσος Αμερικανός». Τελικά το άλμπουμ «Nevermind» πούλησε 30.000.000 κομμάτια παγκοσμίως, ενώ το 2004, η Βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου το περιέλαβε στην ιστορική δισκοθήκη της, όπου συλλέγονται «πολιτισμικές, ιστορικές και αισθητικά σημαντικές ηχογραφήσεις» του αμερικανικού έθνους.

Διαβάστε επίσης

The Grateful Dead Marijuana – Ένα στέκι με ψυχεδελικές αναφορές (Photos/Video)

Charlie Watts: Ο «βηματοδότης» των Rolling Stones που «προτιμούσε» τη τζαζ

Chateau Margaux: Τα εμβληματικό οινοποιείο με το… ελληνικό «άγγιγμα»