Στην αρχαιότητα η Κόρινθος κατείχε εξέχουσα θέση μεταξύ των ελληνικών χώρων ψυχαγωγίας. Ήταν περίφημη από κάθε άποψη διασκέδασης, έφερνε τους καλύτερους σεφ της εποχής με τα καλύτερα φαγητά, ενώ από την άποψη του αγοραίου έρωτα η πόλη ήταν μια διασημότητα που προσείλκυε τους πλέον ματσωμένους πελάτες, έτσι ώστε να υπαγορεύει στην κοινή γνώμη της αρχαιότητας το γνωμικό «ου παντός πλειν ες Κόρινθον» («δεν μπορεί ο καθένας να πλεύσει στην Κόρινθο»)…

Σήμερα φαίνεται ότι η Μύκονος κατέχει τα πρωτεία της ψυχαγωγίας, ελαφρώς διαφοροποιημένα από την εποχή που ήταν γνωστή για την ομοφυλόφιλη κοινότητά της. Το νησί έχει ξεπεράσει προ πολλού την Ύδρα, που έγινε γνωστή τη δεκαετία του 1950 με τη Σοφία Λόρεν και «Το παιδί και το δελφίνι».

Σήμερα ο κάθε πλούσιος πηγαίνει στη Μύκονο για μια ακαλαίσθητη επίδειξη της οικονομικής του επιφάνειας, πληρώνοντας λογαριασμούς που μόνο στη φαντασία των «κοινών» ανθρώπων θα μπορούσαν να πληρωθούν. Οι υπόλοιποι άνθρωποι ούτε για αστείο δεν διανοούνται να περάσουν από τα sic μαγαζιά των εχόντων και κατεχόντων.

Σε τέτοιους χώρους είναι αμφίβολο το κατά πόσο μπορεί στοιχειωδώς «να τη βγάλουν» οι άνθρωποι των κατώτερων τάξεων και να συντηρήσουν, εφόσον είναι εργαζόμενοι στον τομέα της αναψυχής, το κεφάλαιο που πετυχαίνουν να συγκροτήσουν στη διάρκεια των 3-4 μηνών του καλοκαιριού.

Μια φίλη καθηγήτρια μου έλεγε μάλιστα ότι είναι αδύνατον να βγεις έστω και μια βόλτα, όταν ο καφές σε καφετέρια κοστίζει 10 ευρώ.

Το νησί κάποτε έκλαιγε

Με τη Μύκονο έχω σχέσεις παλιές από το 1968, όταν η προσέγγιση του νησιού γινόταν με λάντζες – δηλαδή βάρκες. Ξαναπήγα το 1970 και παρακολούθησα σε καλοκαιρινό κινηματογράφο (επειδή δεν είχα να κάνω τίποτε άλλο) ένα φιλμ με τον Νίκο Ξανθόπουλο και τη Μάρθα Βούρτση, εν μέσω ειλικρινών δακρύων και άλλων σχετλιασμών (εκφράσεων λύπης…) της ομηγύρεως.

Το 1983 ξαναπήγα με χειμώνα καιρό, όλα ήταν νεκρά ή τουλάχιστον υπολειτουργούσαν, και τελικά πήγα το 2005, οπότε είδα να έχουν βάλει εμπρός την κατασκευή ενός νέου λιμανιού για τα κρουαζιερόπλοια.

Αυτή την τελευταία φορά είδα την πόλη μεγαλύτερη, να έχει επεκταθεί αρκετά, αλλά, κατά έναν παράδοξο τρόπο, μου φάνηκε ότι η υποθετικά εξαφανισμένη κουλτούρα της – που ήταν χαρακτηριστικό όλων των νησιών – ήταν υπαρκτή. Το μόνο διακριτό σημείο ήταν το ότι δεν υπήρχε η «Μυκονιάτικη», ένα εφημεριοδικό που έβγαινε σε υπέροχο μαυρόασπρο, με θαυμάσιες φωτογραφίες και έξοχα λαογραφικά αναγνώσματα.

Τη μετέπειτα ιστορία της Μυκόνου δεν τη γνωρίζω, πέρα από τη δημιουργία ενός κινηματογράφου, που ήταν ταυτόχρονα και χώρος εστίασης και πολιτισμού.

Ο… «γελαδάρης»

Λένε ότι τα νησιά μας στερούνται πρωτογενούς παραγωγής, κι αυτό είναι γενικά σωστό. Πάντως το 2005 διαπίστωσα ότι σε κάποια περιοχή της Μυκόνου, που είχε γενικώς υγροτοπικά χαρακτηριστικά, βοσκούσαν ανέμελα αγελάδες, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη ενός στοιχειώδους πρωτογενούς τομέα. Στον παρόντα χρόνο βέβαια ο «γελαδάρης της Μυκόνου» (Mykonos cowboy) μπορεί να είναι μια έννοια επίσης αμφισβητούμενη…

Το τοπίο της Μυκόνου είναι πεδινό σχετικά με τα άλλα νησιά, το ανάγλυφο του εδάφους είναι λιγότερο έντονο. Σ’ αυτό το τοπίο βρήκε να φωτογραφηθεί μια γνωστή μου – εξηκοντούτις ατραξιόν – επειδή το μόνο που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος με τη δική μας οικονομική επιφάνεια και με τα δικά μας χρόνια είναι να φωτογραφίζεται – και μετά βουρ για το πλοίο…

Και τώρα; Τώρα βέβαια με την ύφεση (;) λόγω του κορωνοϊού, με τα ξεκwλ@ που φωτογραφίζονται σε βίλες και σε κοινωνικά γεγονότα όλο και πιο τολμηρά, με τη βαριά (βαρέων βαρών) γκλαμουριά να ανταγωνίζεται ποιος θα ξοδέψει περισσότερα, εσύ να θυμάσαι γενικώς τις λάντζες και έναν πελεκάνο που πάλαι ποτέ ήταν ατραξιόν της Μυκόνου…

YΓ.: Και κάτι από τον χώρο της Πολιτικής Αεροπορίας: Υπήρχε γενικώς η τάση να προφέρεται το Mykonos ως «Μάικονος», κατά την αγγλοσαξονική τακτική της εκφοράς των όρων που έχουν το «ι». Ήταν ένα αστείο που δεν ξέρω αν βάσταξε πολύ…

* Ο Γιάννης Σχίζας είναι συγγραφέας και συνταξιούχος ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας

Διαβάστε επίσης:

Παρακολουθήσεις: «Αστοχίες» και «Γκρίζες ζώνες»

Η έλλειψη απαντήσεων για τις υποκλοπές φουσκώνει τα πανιά της αντιπολίτευσης

Ανάγκη για γενναία ενίσχυση νοικοκυριών και μικρομεσαίων