Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέρριψαν ως «προφανώς ψευδή» τα στοιχεία που η Ρωσία υποστηρίζει ότι έχει και υποτίθεται ότι αποδεικνύουν πως η Ουκρανία ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει «βρώμικη βόμβα» κλιμακώνοντας τον πόλεμο κατά των Ρώσων.

Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Άντονι Μπλίνκεν, προειδοποίησε μάλιστα ότι «ο κόσμος μπορεί να αντιληφθεί την οποιαδήποτε απόπειρα της Ρωσίας να εκμεταλλευτεί αυτή την κατηγορία ως πρόσχημα για κλιμάκωση» και υποσχέθηκε ότι η βοήθεια προς το Κίεβο θα συνεχιστεί για όσο χρειαστεί.

Τι είναι όμως η λεγόμενη «βρώμικη βόμβα» και πόσο επικίνδυνη είναι; Σύμφωνα με ειδικούς, τους οποίους επικαλείται ο Guardian, τέτοιες βόμβες έχουν περισσότερο ψυχολογικές συνέπειες, παρά προκαλούν θύματα.

Οι «βρώμικες βόμβες» θεωρούνται από τους αναλυτές ως δυνητικά επικίνδυνο όπλο στα χέρια τρομοκρατών, διότι η χρησιμοποίησή τους προκαλεί πανικό, σύγχυση και ανησυχία από την έκλυση ραδιενεργού σκόνης στην ατμόσφαιρα.

Το Κρεμλίνο ισχυρίζεται ότι η Ουκρανία ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει τέτοια βόμβα για να κατηγορήσει στη συνέχεια την Ρωσία και να προκαλέσει κλιμάκωση του πολέμου, που έχει ήδη μπει στον ένατο μήνα. Παρόλο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί τέτοια βόμβα τα τελευταία χρόνια έχουν αναφερθεί δύο απόπειρες στην Τσετσενία, πριν από δύο δεκαετίες.

Οι «βρώμικες βόμβες» είναι μηχανισμοί που διασπείρουν στην ατμόσφαιρα ραδιολογικά στοιχεία, θεωρούνται πρωτόγονα και μη ακριβή όπλα και είναι πολύ πιο φτηνά σε σχέση με οποιοδήποτε πυρηνικό μηχανισμό. Χρησιμοποιούν συμβατικά εκρηκτικά, όπως η δυναμίτιδα, παράλληλα με ραδιενεργά στοιχεία, τα οποία εκλύονται από την ισχύ της έκρηξης. Η ποσότητα του ραδιενεργού υλικού που εκλύεται αν και είναι επικίνδυνη, δεν είναι κατ΄ ανάγκη θανατηφόρα. Το υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή τέτοιας βόμβας βρίσκεται σε ραδιενεργές πηγές που χρησιμοποιούνται σε ιατρικά και φαρμακευτικά εργαστήρια ή σε ερευνητικά κέντρα.

«Είναι πραγματικά εύκολο να κατασκευαστεί μία βρώμικη βόμβα», δηλώνει στο Guardian ο Σκοτ Ρόεκερ, αντιπρόεδρος του προγράμματος ασφαλείας πυρηνικών υλικών στην αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση «Nuclear Threat Initiative».

Ο αριθμός των θυμάτων και το εύρος των καταστροφών που προκαλεί μία βρώμικη βόμβα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: από το τύπο και την ποσότητα των συμβατικών εκρηκτικών, που καθορίζουν την ισχύ της έκρηξης, από τον τύπο και την ποσότητα των ραδιενεργών υλικών και από αστάθμητους παράγοντες όπως είναι η κατεύθυνση και η ένταση του ανέμου την ώρα της έκρηξης. Οι περισσότερες «βρώμικες βόμβες» δεν εκλύουν αρκετή ραδιενέργεια ώστε να γίνει αιτία για θανάτους ή σοβαρές ασθένειες. Οι άνθρωποι μάλιστα μπορεί να μην αντιληφθούν καν ότι εκτέθηκαν σε ραδιενέργεια.

Οι βασικές συνέπειες της «βρώμικης βόμβας» είναι ψυχολογικές και γι αυτό τέτοιοι μηχανισμοί χαρακτηρίζονται «όπλα μαζικής αναταραχής». Γι αυτό δεν έχει νόημα να χρησιμοποιηθούν σε πεδία μάχης, αλλά σε αστικές περιοχές, σύμφωνα με τον Σκοτ Ρόεκερ. «Είναι περισσότερο ένα ψυχολογικό όπλο. Όταν προσπαθείς να τρομοκρατήσεις ανθρώπους, να τους καθυποτάξεις, τότε χρησιμοποιείς τέτοιου είδους όπλα», λέει.

Η ραδιενεργή σκόνη και ο καπνός που εκλύονται γίνονται επικίνδυνα όταν τα εισπνεύσει κάποιος κοντά στο σημείο όπου γίνεται η έκρηξη. Ένα ραδιενεργό νέφος μπορεί να διασπαρεί σε απόσταση αρκετών οικοδομικών τετραγώνων, αλλά καθώς το ραδιενεργό υλικό εκλύεται στην ατμόσφαιρα έχει απώλεια πυκνότητας και καθίσταται λιγότερο επικίνδυνο.

Για τον εντοπισμό της ραδιενέργειας χρειάζεται ειδικός εξοπλισμός και η ευρύτερη περιοχή όπου γίνεται μια έκρηξη «βρώμικης βόμβας» πρέπει να αποκλειστεί για μήνες και να ακολουθήσει μια πολύ δαπανηρή διαδικασία απολύμανσης.

Μέχρι στιγμής οι προειδοποιήσεις και οι απειλές των αντιμαχόμενων στην Ουκρανία για τον κίνδυνο χρήσης μίας «βρώμικης βόμβας» έχουν προκαλέσει ανησυχία και αλληλοκατηγορίες.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατηγόρησε την Μόσχα για προβοκατόρικη συμπεριφορά και ζήτησε να υπάρχει ενιαία διεθνής αντίδραση.

«Αν η Ρωσία βγει και πει ότι η Ουκρανία κάτι ετοιμάζει, τότε αυτό σημαίνει ότι η Ρωσία το έχει ήδη ετοιμάσει αυτό», υποστήριξε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας: «πιστεύω ότι τώρα ο κόσμος πρέπει να αντιδράσει όσο γίνεται πιο αποφασιστικά».

Οι πάντες αντιλαμβάνονται «ποια είναι η πηγή για οτιδήποτε βρώμικο μπορούμε να φανταστούμε σε αυτόν τον πόλεμο. Η Ρωσία είναι αυτή που εκβίαζε με ραδιενεργό καταστροφή στη Ζαπορίζια», πρόσθεσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας.

Διαβάστε επίσης:

Ουγκάντα: Τραγωδία σε σχολείο τυφλών – Τουλάχιστον 11 νεκροί από φωτιά (photos/video)

Δυτική Όχθη: Έξι Παλαιστίνιοι νεκροί από ισραηλινά πυρά

Είναι αναπόφευκτος ο πυρηνικός πόλεμος Ρωσίας – Δύσης;