Η ιστορία λέει ότι υπήρχαν και πριν τη μεταπολίτευση στέκια της Jazz στην Αθήνα.

Οι γνώστες μιλούν για τη «Λέσχη της Τζαζ» που βρισκόταν κάπου στην Ηρώδου του Αττικού, ένα στέκι στο οποίο στα τέλη της δεκαετία του 1950 σύχναζαν μουσικοί σαν τον Μίμη Πλέσσα και τον Τίτο Καλλίρη, κι όπου γίνονταν ακροάσεις δίσκων και συζητήσεις και ανταλλαγές ή αγοραπωλησίες βινυλίων στις οποίες πρωτοστατούσε ο μανιώδης συλλέκτης Τσιτσιλιάνος, άλλοι μιλούν για το κλαμπ Galaxy, στον τελευταίο όροφο του ξενοδοχείου Hilton, όπου ο αρχιμουσικός πιανίστας Μανώλης Μικέλης και η ορχήστρα του Τίτος Καλλίρης (κιθάρα), Νίκος «Τσίκος» Τσεσμελής (μπάσο), Τάσος Πουλημένος (σαξόφωνο) ψυχαγωγούσαν τους πελάτες του ξενοδοχείου που δειπνούσαν, και τους λίγους τότε μυημένους στη μουσική Τζαζ, Αθηναίους, παίζοντας διάφορα είδη μουσικής ανάμεσα στα οποία και Τζαζ.

Αμιγές καλλιτεχνικό στέκι

Παρόλα αυτά, οι Αθηναίοι της γενιάς του 1960, θεωρούν σαν πρώτο στέκι τους ένα θρυλικό στέκι, το Jazz Club της Αθήνας, στην Πλάκα, μια παλιά μονοκατοικία στην πλατεία Ραγκαβά, μια μικρή πλατεία ξεχασμένη θαρρείς από το χρόνο, στη ρίζα του λόφου της Ακρόπολης.

Το Jazz Club, το άνοιξε ο Γιώργος Μπαράκος, τον Οκτώβριο του 1974, και έγινε το στέκι όλων των πιτσιρικάδων Αθηναίων, και όσων φοιτητών, που ψάχνονταν με τη μουσική. Όλοι αυτοί, μόλις νύχτωνε ανηφόριζαν προς τα εκεί, κάποιοι άραζαν στη μικρή πελούζα με το γκαζόν περιμένοντας τους φίλους τους, και χτύπαγαν την πόρτα που οδηγούσε στον πιο φιλικό χώρο. Τα τραπεζάκια ήταν διασκορπισμένα στα δωμάτια του σπιτιού, το μπαρ είχε τα βασικά ποτά, ήταν φθηνό για τους νέους, και κυρίως φιλικό, χωρίς ίχνος σνομπαρίσματος, οι τοίχοι ήταν γεμάτοι αφίσες, υπήρχαν και εξειδικευμένα περιοδικά για τους γνώστες, και η μουσική μας τύλιγε και μας ζέσταινε όλους μας.

Στο Jazz Club, ο Μπαράκος έπαιζε τα πολύτιμα βινύλιά του, σέρβιρε τα ποτά στο μπαρ, και μοιραζόταν τις γνώσεις του με τους θαμώνες, αλλά γρήγορα γεννήθηκε η ανάγκη για ζωντανή μουσική. Πρώτος που έπαιξε εκεί ζωντανά λέγεται πως ήταν ο φίλος του Μπαράκου, Λάκης Διακογιάννης με το σαξόφωνό του σόλο.

Ύστερα, άρχισαν τα πρώτα live, όταν ο Ούγγρος κιθαρίστας Johnny Lambizi που είχε ξεμείνει στην Αθήνα και μάλιστα για ένα διάστημα φιλοξενήθηκε από τον Παύλο Σιδηρόπουλο, πρότεινε στον Μπαράκο να φέρει κάποιους Ούγγρους τζαζίστες. Έτσι, ήλθαν κι έπαιξαν οι αδελφοί Bela Lakatos και Tony Lakatos (σαξόφωνο), Imre Kszegi (ντραμς) και Aladar Pege (μπάσο).  

Αργότερα εμφανίστηκε ο πιανίστας Σάκης Παπαδημητρίου, γνωστός για τις εκπομπές του στο Τρίτο Πρόγραμμα, και ακολούθησαν ο ντράμερ των Socrates, Γιώργος Τρανταλίδης, ο πιανίστας Μάρκος Αλεξίου, ο μπασίστας Γιώργος Φιλιππίδης, που απετέλεσαν το τζαζ τρίο Sphinx που κυκλοφόρησε τον πρώτο του δίσκο το 1979. Ακολούθησαν οι εμφανίσεις του κιθαρίστα Λάκη Ζώη, του Φακανά που έπαιξε παρέα με τον Φαραζή και τον Τουλιάτο (αργότερα Iskra). Αλλά και οι εκπληκτικές εμφανίσεις του Βασίλη Ρακόπουλου, του Μηνά Αλεξιάδη, και του Νίκου Πολίτη.

«Αυτοσχεδιάζοντας στου Μπαράκου»

Στις 15 Απριλίου του 1979, μέσα στη ζεστή ατμόσφαιρα του Jazz Club, θα ηχογραφηθεί ζωντανά ο πρώτος δίσκος σύγχρονης Jazz στην Ελλάδα. Πρόκειται για τον διπλό δίσκο «Αυτοσχεδιάζοντας στου Μπαράκου», που είναι πλέον συλλεκτικός, με τον πιανίστα Σάκη Παπαδημητρίου και τον Φλώρο Φλωρίδη στο σαξόφωνο και το κλαρινέτο, οι οποίοι συνδύασαν τους Jazz αυτοσχεδιασμούς με την παραδοσιακή (δημοτική) μουσική, παίζοντας κομμάτια με τίτλους: «δημοτικός αυτοσχεδιασμός», «καλαματιανός», «τσομπανάκος», «περίπου» κλπ.. Η ηρωϊκή αυτή ηχογράφηση αποτυπώνει τις ανησυχίες των ντόπιων μουσικών αλλά και τις κοινωνικές – καλλιτεχνικές αναζητήσεις και ζυμώσεις εκείνης της ιδιαίτερης για την Ελλάδα περιόδου.

«Plaka Nights»

Μια άλλη ευτυχής συγκυρία ήταν η άφιξη του Πολωνού μουσικού Zbigniew Namyslowski, που ήρθε στην Ελλάδα για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 1983 και έπαιξε στην Πλάκα με το συγκρότημά του Air Condition, τον πιανίστα Wojciech Gogolewski, τον κιθαρίστα Marek Blizinski, τον μπασίστα Jan Cichy και τον ντράμερ Adam Lewandowski. Μάλιστα στην Αθήνα ηχογράφησαν το άλμπουμ «Plaka Nights», μια αναφορά στη γειτονιά της Πλάκας και στις πλακιώτικες νύχτες που πέρασαν στο στέκι του Γιώργου Μπαράκου. Το άλμπουμ αυτό ήταν μια παραγωγή της ελληνικής CBS και του τότε διευθυντή της, Sol Rabinowitz.

«Η αναβάθμιση»

Ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η Jazz στην Ελλάδα είχε αποκτήσει ένα ευρύτερο κοινό, την ίδια στιγμή το Jazz Club του Μπαράκου έμελλε να πέσει θύμα του σχεδίου «αναβάθμισης» της Πλάκας, που πρότειναν ο Αντώνης Τρίτσης και η Μελίνα Μερκούρη. Έτσι, δεν ξηλώθηκαν μόνο τα «μπουζουκάδικα» και οι φρικτές τουριστικές «ντισκοτέκ» με τις ελεεινές φωτεινές επιγραφές τους και τους μεθυσμένους «γλεντζέδες» τους, αλλά χωρίς οίκτο, και χωρίς λόγο, ξηλώθηκε και το Jazz Club, το οποίο ήταν «αποκεντρωμένο» και δεν πρόσβαλε το περιβάλλον με την αισθητική του, ούτε αποτελούσε εστία μεθυσμένων σαματατζήδων.

Η αυλαία για το Jazz Club, έπεσε στις 23 Νοεμβρίου του 1983. Ο Γιώργος Μπαράκος, σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του το 1990, στο περιοδικό Μουσική, θυμόταν:

«Έχω ακόμη ολοζώντανα στη μνήμη μου τα αστυνομικά όργανα που με έβγαλαν δια της βίας έξω από το κλαμπ και το σφράγισαν. Είχα ζητήσει μερικές μέρες παράτασης της λειτουργίας του λόγω του προγράμματος συναυλιών του Γάλλου σαξοφωνίστα Daunik Lazro και του πιανίστα Θωμά Σλιώμη. Είχαν κανονιστεί πολύ πριν ανακοινωθεί το σχέδιο για την ‘’εξυγίανση’’ της Πλάκας. Το όλο γεγονός συνέβη επί υπουργίας Τρίτση. Είχα κάνει πολλές προσπάθειες να τον δω στο υπουργείο, αλλά πάντα απουσίαζε εκτός Ελλάδος, όπως μου έλεγαν. Μίλησα με κάποιον ιδιαίτερό του. Του άφησα κι ένα υπόμνημα, όπου του εξηγούσα περί τίνος επρόκειτο. Δυστυχώς, δεν έγινε τίποτα».

Το Jazz Club μεταστεγάστηκε στην Κυψέλη, αλλά τίποτα δεν θα ήταν ίδιο. Στο μεταξύ είχαν ανοίξει κι άλλα αξιόλογα τζαζ στέκια, πχ. το Half Note στο Μετς, το Braxton’s στην πλατεία Αμερικής, αλλά τίποτε δεν μπορούσε να συγκριθεί με το Jazz Club.

Κανένας από τους παλιούς θαμώνες του Jazz Club δεν βολεύτηκε πουθενά αλλού, κανένας δεν μπόρεσε να το αντικαταστήσει με κάποιο άλλο στέκι. Γιατί όπως λέει και μια παλιά αθηναϊκή παροιμία: «Αν δεν υπήρχε στην Πλάκα, το Jazz Club του Μπαράκου, πού αλλού θα μπορούσε να παίξει ο Ginger Baker;»

Αντίο, κύριε Γιώργο Μπαράκο. Σ΄ ευχαριστούμε για όσα πρόσφερες στην Αθήνα.

Διαβάστε επίσης:

Keith Haring: Ο ζωγράφος που έβαλε την ταμπέλα του παντού (Videos/Photos)

Έντι Σέτζγουϊκ: Επιστροφή στο Chelsea Hotel για την θρυλική μούσα του Άντι Γουόρχολ (Photos/Videos)

Βάνα Μυρίλλα στο topontiki.gr: Οι σοβαρές ελλείψεις στο αίμα ταλαιπωρούν τα άτομα με Μεσογειακή Αναιμία