Άνοιξε ο δρόμος για πλαφόν στη χονδρική του φυσικού αερίου στα 180 ευρώ ανά κιλοβατώρα, το οποίο θα ξεκινήσει στις 15 Φεβρουαρίου 2023 και σε πρώτη φάση δεν θα περιλαμβάνει τις συναλλαγές που γίνονται εξωχρηματιστηριακά (OTC), ενώ από 31 Μαρτίου θα χρησιμοποιείται για όλους τους υπόλοιπους δείκτες ύστερα από αξιολόγηση του ESMA και του ACER.

Ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται όταν η τιμή του φυσικού αερίου θα υπερβαίνει τα 180 ευρώ για τρεις συνεχόμενες μέρες. Η διάρκεια ισχύος του μηχανισμού καθορίζεται στον ένα χρόνο.

Σχετικά με την αναστολή του μηχανισμού διόρθωσης της αγοράς αποφασίστηκε πως, σε περιπτώσεις που η εφαρμογή του σε κάποιο hub οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις τις χρηματοπιστωτικές αγορές ή τις αγορές φυσικού αερίου, η Επιτροπή μπορεί να εξαιρεί ορισμένα παράγωγα από την εφαρμογή του μηχανισμού.

Υπέρ ψήφισαν και οι δύο επιφυλακτικές έως τώρα χώρες, η Γερμανία και η Δανία. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ολλανδία και η Αυστρία ψήφισαν αποχή, ενώ η Ουγγαρία ψήφισε κατά.

Αποτρεπτικό εργαλείο

Πρόκειται για μία πρόταση πολύ χαμηλότερη από το αρχικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πλαφόν στα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα, η οποία είχε προκαλέσει σκληρές αντιδράσεις από πολλές χώρες. Μάλιστα ο Έλληνας υπουργός Κώστας Σκρέκας πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε., που είχε στόχο την επίτευξη συμφωνίας για το πλαφόν, δήλωνε ότι «οποιαδήποτε τιμή ανάμεσα στα 150 και τα 190-200 θα έχει αποτέλεσμα. Πιστεύω πως τα 188 θα δώσουν τα σωστά σήματα στις αγορές».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η τοποθέτηση της Ευρωπαίας επίτροπου Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, η οποία, κατά την άφιξή της στη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, εξέφρασε την αισιοδοξία της πως πλησιάζει η συμφωνία αναφέροντας πως «πιστεύω ακράδαντα ότι η συμφωνία βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής. Φυσικά απαιτεί ένα πολύ ισχυρό πνεύμα συμβιβασμού απ’ όλους».

Ωστόσο μια ομάδα εθνών με επικεφαλής τη Γερμανία – τη μεγαλύτερη οικονομία του μπλοκ –, την Ολλανδία και τη Δανία ζητούσαν μια προσεκτική προσέγγιση για να αποφευχθεί η υπερβολική παρέμβαση στην αγορά. Εν τω μεταξύ μια ομάδα που περιλαμβάνει το Βέλγιο, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Πολωνία πίεζε για ένα πιο επιθετικό εργαλείο για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου.

Η Επιτροπή έχει δηλώσει προηγουμένως το ανώτατο όριο πρέπει να είναι αποτρεπτικό παρά εργαλείο που θα πρέπει να χρησιμοποιείται ενεργά. Δεν στοχεύει στον τεχνητό καθορισμό τιμών, αλλά στην αποτροπή ακραίων αιχμών.

Οι αντιδράσεις

Θυμίζουμε πάντως ότι οι τιμές αναφοράς στην Ευρώπη του φυσικού αερίου μειώθηκαν τους τελευταίους μήνες σε περίπου 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, παραμένουν όμως πολύ πάνω από τον μέσο όρο για αυτήν την εποχή του χρόνου. Την ίδια ώρα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι αναλυτές αναμένουν επίσης ότι οι υψηλές τιμές θα διατηρηθούν το επόμενο έτος, καθώς αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για τις ρωσικές προμήθειες.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Bloomberg, οι αξιωματούχοι αναζητούσαν συμφωνία πριν από την άφιξη των έντονων καιρικών φαινομένων του χειμώνα που αυξάνουν τη ζήτηση φυσικού αερίου για θέρμανση και ηλεκτρισμό. Το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος έχει συμβάλει σε διψήφιο πληθωρισμό σε ολόκληρη την περιοχή. Ο ενεργειακός λογαριασμός 1 τρισ. δολαρίων της Ευρώπης σηματοδοτεί μόνο την έναρξη της κρίσης.

Έτσι πλέον η συμφωνία επιλύει μια από τις μεγαλύτερες διαφωνίες της Ε.Ε. σχετικά με την ενεργειακή πολιτική από την έναρξη της κρίσης, ενώ ξεκλειδώνει επίσης ένα ευρύτερο πακέτο έκτακτης ανάγκης για να περιοριστεί η αστάθεια της αγοράς και να ανοίξει ο δρόμος για κοινές αγορές φυσικού αερίου, οι οποίες είχαν τεθεί σε αναμονή εν μέσω ρήξης στο ανώτατο όριο τιμών.

Μετά τη συμφωνία όμως δεν έλλειψαν και οι αντιδράσεις από φορείς της αγοράς, συμπεριλαμβανομένου του ICE, του φορέα εκμετάλλευσης της ευρωπαϊκής αγοράς TTF, έχουν προειδοποιήσει ότι με το πλαφόν υπάρχει κίνδυνος να αυξηθεί η αστάθεια, καθώς οι traders θα το παρακάμπτουν μέσω μη ρυθμιζόμενων εξωχρηματιστηριακών συναλλαγών.

Η ολλανδική ρυθμιστική αρχή ενέργειας AFM είπε ότι «κατέγραψε την απόφαση» να εισαγάγει ανώτατο όριο, αλλά «πιστεύει ότι η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου επωφελείται περισσότερο από μέτρα που υποστηρίζουν την αποτελεσματική διαμόρφωση των τιμών και τη σταθερή ρευστότητα».

«Θα συνεχίσουμε να δίνουμε μεγάλη προσοχή στην αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου και να παραμείνουμε σε διάλογο με τη βιομηχανία και τις αρμόδιες αρχές» ανέφερε.

Διαβάστε επίσης:

Αφιέρωμα: «Αβέρωφ», ο θρύλος του Αιγαίου! – Εξοπλισμοί, ο Ζαχάρωφ και το ατμόπλοιο «Πέλοψ»!

Προτεραιότητα των νοικοκυριών η εξοικονόμηση ενέργειας

QatarGate: όταν κάποιοι έπεσαν (;) από τα σύννεφα