Πραγματικά προβληματίζουν ιδιαιτέρως οι αναλύσεις που μονίμως ασχολούνται με τις υπερβολές, παρανομίες και προκλήσεις του τουρκικού κράτους, αλλά δεν τολμούν με πολιτικό ορθολογισμό να αξιοποιήσουν κείμενα και δηλώσεις που αντικατοπτρίζουν το περίγραμμα των επιδιωκόμενων σχέσεων ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ε.Ε., ΟΗΕ και διεθνούς κοινότητας με την Τουρκία.

Ισλαμική ή κεμαλική, η Τουρκία επιλέγει να κινείται σε σταθερούς άξονες πολιτικής, που φαίνεται να αποδέχεται αριθμός διεθνών συνομιλητών της.

Αποτελεί υποχρέωση να επανεξετάζεται ορθολογικά και όχι συναισθηματικά κάθε συμμαχική και εταιρική διατύπωση, όσο και αν μας δυσαρεστεί, με την οποία σημειώνεται εμφανώς ή υπονοείται ότι η Τουρκία πρέπει να συμμετέχει στη δυτική στρατηγική.

Σύμμαχοι και εταίροι, χωρίς αμφιταλαντεύσεις, επιμένουν στην παραμονή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, στην ενταξιακή της διαδρομή προς την Ε.Ε., στη συμμετοχή της σε περιφερειακές συνεργασίες και στην προδιαγραφόμενη ενεργειακή στρατηγική, που θα εξασφαλίζει απρόσκοπτη ενεργειακή επάρκεια στην Ευρώπη.

Οι πρόσφατες σαφείς δηλώσεις του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στις Βρυξέλλες, του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ έχουν ως ελάχιστη επιδίωξη την επικοινωνία με την Άγκυρα.

Ο κ. Ν. Δένδιας επιβεβαίωσε τη διακηρυγμένη και ακολουθούμενη από τον κ. Πρωθυπουργό και την ελληνική κυβέρνηση πολιτική έναντι της Τουρκίας, αλλά και της συμμαχίας.

Η Ελλάδα έχει επιτύχει μοναδικότητα στο Διεθνές Δίκαιο με χωρικά ύδατα 6 ν.μ. και εναέριο χώρο 10 ν.μ. Η κατάσταση που διαμορφώσαμε με το 1931, ΦΕΚ Α’ 325, κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου, και τον αναγκαστικό νόμο 230/136 αμφισβητήθηκε εμπράκτως από την Τουρκία μετά το 1975. Όμως και η διεθνής κοινότητα με την πρακτική της δεν στηρίζει θεμελίωση εθιμικού δικαιώματος εναερίου χώρου στα 10 ν.μ. περιοριζόμενη σε καταγγελίες των παραβιάσεων, που πραγματοποιούν καθημερινώς οι Τούρκοι αεροπόροι.

Η αποστρατιωτικοποίηση

Οι συνθήκες που αναφέρονται στον αφοπλισμό των νησιών, με την ερμηνευτική στενότητα που προβάλλει η Άγκυρα, παρέχουν κατά την Τουρκία νομική βάση επίκλησης παραβιάσεων των Συνθηκών. Όμως η ακραία ερμηνεία του δικαίου από ένα και μόνο συμβαλλόμενο μέρος δεν οδηγεί στην αναθεώρηση πολυμερών Συνθηκών.

Ορθότατα λοιπόν ασχολούμεθα και προετοιμαζόμαστε σε όλα τα πεδία με πολύ μεγάλη φροντίδα και συνέπεια, αλλά ευτυχώς η συζήτηση παραμένει ακόμα στο πλαίσιο των διπλωματικών και ακαδημαϊκών συζητήσεων.

Όταν κάποτε επιτεύχθηκε με ΝΑΤΟϊκό προγραμματισμό η ένταξη της Λήμνου, του Αϊ-Στράτη στις ασκήσεις της συμμαχίας αναλυτές και διαμορφωτές κοινής γνώμης, εκείνης της εποχής, πανηγύριζαν άκριτα θεωρώντας τη συμμαχική στρατηγική απόφαση ως αποκλεισμό και απόρριψη της Τουρκίας αντί να προβάλλουν τη συμμαχική κοινή γεωστρατηγική επιλογή.

Τα γεωστρατηγικά συμφέροντα μεγάλων σχηματισμών προωθούνται στη βάση της συμπερίληψης και όχι του αποκλεισμού εταίρων ή συμμάχων. Επειδή όμως η ρήτρα συνεργασίας μάλλον δεν γίνεται απολύτως αντιληπτή από πολλά κέντρα διαμόρφωσης πολιτικής, ο ελληνικός λαός οδηγείται σε μια μόνιμη αγωνιώδη αναζήτηση ικανοποιητικών απαντήσεων για τα θέματα που διαμορφώνουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Διαχείριση ακροτήτων

Τα ερωτήματα γίνονται σκληρότερα όταν ερμηνεύουμε τη γλώσσα της διπλωματίας αποκλειστικώς με ελληνοκεντρική προσέγγιση. Την πολιτική σημασία των μηνυμάτων, που εκπέμπουν όλοι οι σύμμαχοι, οφείλουμε να μην την περιορίζουμε αποκλειστικά στις επιθυμίες μας αδιαφορώντας για τις συνολικές γεωστρατηγικές επιδιώξεις.

Μηνύματα που δεν αντιμετωπίζονται ιδεοληπτικά επιτρέπουν στις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις να ενσωματώνουν τις εθνικές επιδιώξεις στις απαιτήσεις της διεθνούς κοινότητας με στόχο τον περιορισμό των ακροτήτων και των κρίσεων.

Η Ελλάδα έχει μακρά θητεία και εμπειρία σε περιβάλλον εντάσεων που προκαλούν περιφερειακές δυνάμεις, γείτονες και σύμμαχοι. Η διαχείριση των ακροτήτων ποτέ δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Απαιτείται μεγάλη προσοχή, προσήλωση στους στόχους και συντονισμένες δράσεις για να αποκατασταθεί περιβάλλον ισορροπίας.

Σε περιόδους μεγάλων εσωτερικών προκλήσεων και εκλογικών αναμετρήσεων οι τουρκικές κυβερνήσεις συνηθίζουν να «σέρνουν» επικίνδυνα τις εντάσεις στο εσωτερικό της χώρας τους, αλλά και διεθνώς.

Ο επόμενος χρόνος για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων χαρακτηρίζεται από γεγονότα και εκλογικές αναμετρήσεις που θα ορίσουν το μέλλον, αλλά και τις εξελίξεις στην περιοχή μας. Όμως όταν ακρότατες τοποθετήσεις της Άγκυρας επιτυγχάνουν ανοχή από τη Συμμαχία, αλλά και υποστηρικτές πέρα από το Ευρωατλαντικό πλαίσιο, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι για την προβολή των θέσεων και συμφερόντων δεν αρκεί μόνο συναισθηματικά φορτισμένη προσέγγιση, αλλά απαιτείται συνεχής προσπάθεια ώστε οι συνομιλητές μας να κατανοήσουν την ελληνική τοποθέτηση.

Ταυτοχρόνως η πολιτική συνέπεια επιβάλλει διαρκή ενημέρωση των Ελλήνων προκειμένου να γνωρίζουν τα αποτελέσματα, αλλά και την αποδοχή από τους τρίτους, της πυκνής διεθνούς δραστηριοποίησής μας.

Προστιθέμενη αξία στη διπλωματία προσφέρει η εμπεριστατωμένη ανάγνωση, Διεθνούς Δικαίου και συνθηκών, σε συνδυασμό με τις πολιτικές δράσεις επειδή με αυτό τον τρόπο διαμορφώνονται οι διεθνείς σχέσεις και δεν κρύβεται «κάτω από το χαλί» η σκληρή διεθνής αντιπαράθεση με την Άγκυρα.

Ορθολογισμός και ψυχραιμία

Τώρα που τόσα θέματα συζητούνται ξανά, σοβαρή υπηρεσία προσφέρεται στην ελληνική ανάλυση κυρίως από αντικειμενικούς γνώστες και ερμηνευτές του Διεθνούς Δικαίου, των Συνθηκών και του Δικαίου των Θαλασσών. Η προσέγγιση που προωθεί με σιγουριά πολιτικές, διπλωματικές και αμυντικές δυνατότητες της Ελλάδας επουδενί παραμερίζει την ανάγκη εγρήγορσης διοικούντων και διοικουμένων. Αντιθέτως, η σιγουριά και ασφάλεια, που ενιαία και τακτικά κοινοποιείται προς την κοινή γνώμη, από την κυβέρνηση και τα κόμματα του Κοινοβουλίου, διαμορφώνει όρους ψυχραιμίας και ορθολογισμού για την κατανόηση και αντιμετώπιση ακόμη και των προκλητικότερων καταστάσεων.

Οι ενημερωμένοι πολίτες αντιδρούν ψύχραιμα όταν αξιολογούν τις απειλές, αλλά και τους πολιτικούς τους ηγέτες. Περιορισμένη γνώση της εσωτερικής και διεθνούς πραγματικότητας συνήθως προκαλεί σπασμωδικές και ακραίες αντιδράσεις, αποσταθεροποιώντας τον κοινωνικό ιστό και εξαλείφοντας την ανοχή που απαιτείται στη δημοκρατική διακυβέρνηση των κρατών.

Πέρα από τις μεγάλες προκλήσεις, που αντιμετώπισε με υπευθυνότητα ο ελληνικός λαός, παρά την κόπωση που επισωρεύουν οι συνεχείς κρίσεις, αλλά και οι διεθνείς εσφαλμένες επιλογές χωρών που θεωρούν ότι αποκλειστικά διαφεντεύουν τις τύχες του κόσμου, η Ελλάδα εξασφαλίζει κοινωνική συνοχή, πολιτική αποφασιστικότητα και πολιτειακή σταθερότητα.

Η διαπίστωση της σκληρής πραγματικότητας των διεθνών σχέσεων αναγκάζει όσους ασχολούνται με την εξωτερική πολιτική να παρουσιάζουν με σαφήνεια τις εθνικές θέσεις και απόψεις που ορίζουν τις κόκκινες γραμμές της πολιτικής μας. Καθημερινά ο δρόμος της πολιτικής εμφανίζει απρόσμενες δυσκολίες που επηρεάζουν και τις εξωτερικές μας σχέσεις.

Επικίνδυνο μονοπάτι

Η ατραπός στην οποία προσπαθεί να μας παρασύρει η αγωνιούσα και πολιτικά πολωμένη Τουρκία του κ. Ερντογάν ακυρώνεται από τις επιτυχείς και άμεσες πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης και του πολιτικού κόσμου της χώρας μας.

Τα προβλήματα που δημιούργησε στον λαό του ο Πρόεδρος της Τουρκίας με τους S-400 και τα δύο ρωσικά πυρηνικά εργοστάσια θα λυθούν από τους Τούρκους εκλογείς, των οποίων οι αποφάσεις θα αξιολογηθούν από τον διεθνή περίγυρο. Η Ελλάδα αποτελεί μέρος των λύσεων και όχι των προβλημάτων.

Την πραγματικότητα που δημιουργήσαμε με τις πολιτικές επιλογές μας φαίνεται ότι, μέχρι αυτή τη στιγμή, δεν ανατρέπει η Τουρκία. Οι δημόσιες τοποθετήσεις συμμάχων και εταίρων απαιτούν εγρήγορση και αδιάκοπη δραστηριοποίηση στους χώρους των διπλωματικών διεκδικήσεων και στα πεδία των γεωστρατηγικών επιδιώξεων.

Σημαντικότατο στοιχείο αποτελεσματικής ενημέρωσης αποτελεί η συνεπής δημόσια ροή πληροφοριών, σε διμερές και πολυμερές πλαίσιο, ώστε να κατανοήσουν οι συνομιλητές μας ότι όταν ο κ. Ερντογάν απειλεί την Αθήνα με πυραυλική επίθεση θα πρέπει να λαμβάνει συνολική ισοπεδωτική αντίδραση, που τον υποχρεώνει να συμπεριφερθεί σύμφωνα με τους κανόνες ειρήνης και όχι μόνιμης απειλής πολέμου. Μόνο τότε ο πολίτης αισθάνεται ασφαλής και σίγουρος, επειδή διαπιστώνει ότι η χώρα κυβερνάται αντιμετωπίζοντας δραστικά μεταξύ όλων των άλλων προκλήσεων και τις τουρκικές απειλές.

Πριν από την επιβολή κυρώσεων ή την κορύφωση των κανόνων εμπλοκής υπάρχουν τρόποι ακύρωσης κάθε τουρκικής ακρότητας. Πολύ προσεκτική ανάγνωση των δημοσίων τοποθετήσεων καθώς και η πολιτική αξιοποίηση των μηνυμάτων, που περιλαμβάνονται στις δημόσιες δηλώσεις ακόμη και της Τουρκίας, περιγράφουν κάποιες προοπτικές αντιμετώπισης των ενιαίων ενδιαφερόντων ακόμη και όταν οι εθνικές θέσεις χαρακτηρίζονται από μακροχρόνια ακαμψία.

Διαβάστε επίσης:

Γιορτινή ανάσα πριν απ’ τα μεγάλα ζόρια

Πλαφόν στο φυσικό αέριο, κίνδυνοι και ερωτήματα

Προτεραιότητα των νοικοκυριών η εξοικονόμηση ενέργειας