Πάνω από 500.000 δανειολήπτες ενήμερων στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο φαίνεται να επωφελούνται μετά τη νέα αύξηση επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά 0,25 μονάδες, που ανακοινώθηκε πρόσφατα, καθώς και των νέων αυξήσεων που προανήγγειλε η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ.

Συγκεκριμένα θα δουν ακόμη και μείωση της δόσης τους, σύμφωνα με τα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που έχουν ανακοινώσει και υλοποιούν οι τράπεζες στη χώρα μας. Ωστόσο στα προγράμματα ανταμοιβής δεν εντάσσονται στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου ή στεγαστικά δάνεια που το επιτόκιό τους διαμορφώνεται βάσει του Βασικού Επιτοκίου Στεγαστικής Πίστης, καθώς αυτά δεν επηρεάζονται από τη μεταβολή των διατραπεζικών επιτοκίων αναφοράς.

Οι δανειολήπτες που επωφελούνται από τα προγράμματα ανταμοιβής έχουν ενταχθεί αυτόματα στο πρόγραμμα που έχει ανακοινώσει κάθε τράπεζα, χωρίς να απαιτείται καμία εκ μέρους τους ενέργεια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια ανέρχονται στο ποσό των 20 δισ. ευρώ περίπου.

Τα νέα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που υλοποιούν οι τράπεζες είναι συνέχεια του προγράμματος επιδότησης δόσεων των στεγαστικών δανείων ευάλωτων νοικοκυριών (Πρόγραμμα Ευάλωτων) που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο.

Τι προβλέπεται ανά τύπο δανείου

Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτείται το 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης στεγαστικών δανείων με ημερομηνία αναφοράς την 30ή Ιουνίου 2022 και για διάστημα 12 μηνών. Η περίοδος διαθεσιμότητας του συγκεκριμένου προγράμματος επεκτάθηκε μέχρι τις 31.7.2023 (ημερομηνία μέχρι την οποία μπορούν να υποβάλλονται αιτήσεις), ενώ οι πρώτες επιδοτήσεις αναμένεται να δοθούν το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.

Ετήσια αύξηση 35,4% στο κόστος στέγασης τον Σεπτέμβριο του 2022

Σημαντικό να αναφέρουμε εδώ είναι ότι με τη νέα αύξηση το βασικό επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ διαμορφώνεται στο 3,25%. Ωστόσο ο νέος εκτοκισμός θα γίνει με το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς, όπως είχε διαμορφωθεί στις 31.3.2023, μειωμένο κατά περίπου 20 μονάδες βάσης, με το επιτόκιο αυτό να διατηρείται σταθερό σε όλη τη δωδεκάμηνη περίοδο. Εκτός εάν στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής το επιτόκιο αναφοράς μειωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα.

Για τα δάνεια που βασίζονται σε Euribor ενός μήνα, το επιτόκιο σταθεροποιείται στο 2,70%, ενώ για όσα βασίζονται σε Euribor τριών μηνών διαμορφώνεται στα επίπεδα του 2,83% – 2,85%.

Όπως ανακοινώθηκε, απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι το δάνειο να είναι πλήρως ενήμερο, ενώ θα πρέπει να έχει εκταμιευτεί το αργότερο έως τις 21.12.2022. Από το πρόγραμμα θα επωφεληθούν φυσικά πρόσωπα που αποπληρώνουν στεγαστικό δάνειο, ανεξαρτήτως του εάν πρόκειται για πρώτη ή μη κατοικία.

Στα ενήμερα στεγαστικά δάνεια περιλαμβάνονται και τα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί πρόσφατα υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης δεν οφείλει καμία δόση. Επίσης περιλαμβάνονται όλα τα στεγαστικά δάνεια σε διαφορετικό νόμισμα από ευρώ, καθώς και σε διαφορετικό επιτόκιο από Euribor (π.χ. ελβετικό φράγκο ή/και Libor, MRO EKΤ κ.λπ.).

Οι δανειολήπτες, προκειμένου να παραμείνουν στο πρόγραμμα και να επωφελούνται από τη μειωμένη δόση, θα πρέπει να πληρώνουν κανονικά τις δόσεις των δανείων τους, καθώς καθυστέρηση ακόμη και μίας δόσης αρκεί για να βγουν από το πρόγραμμα.

Στόχος των προγραμμάτων ανταμοιβής που έχουν ανακοινώσει οι τράπεζες είναι σε κάθε περίπτωση να μειώσουν τα τρέχοντα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου και ταυτόχρονα να προστατέψουν τους δανειολήπτες από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς.

Άλλωστε, όπως αναφέρεται στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Κεντρικής Τράπεζας, η διατήρηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων σε χαμηλό επίπεδο είχε διευκολύνει τα νοικοκυριά να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις.

Βάρη και κίνδυνοι

Κινδύνους για την ομαλή αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων προκαλεί στα νοικοκυριά η αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματός τους, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος.

Η Κεντρική Τράπεζα της χώρας στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότηταςπροειδοποιεί ότι «η περαιτέρω ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής του ευρωσυστήματος το προσεχές διάστημα αναμένεται να ασκήσει σταδιακά μεγαλύτερη επίδραση στο κόστος εξυπηρέτησης των δανείων προς τα νοικοκυριά, τα οποία σε σημαντικό ποσοστό έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο».

Όπως αναφέρεται, η διατήρηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων σε χαμηλό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια διευκόλυνε τα νοικοκυριά να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις και βοήθησε να αποφευχθούν αρνητικές επιδράσεις στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Ωστόσο από τον Ιούλιο του 2022 το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα των δανείων προς τα νοικοκυριά αυξήθηκε (Σεπτέμβριος 2022: 4,5%, Ιούνιος 2022: 3,9%), αντανακλώντας τη σταδιακή ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ. Η αύξηση αυτή ήταν πιο αισθητή στα μακροπρόθεσμα δάνεια.

Ειδικότερα, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο στα υφιστάμενα υπόλοιπα στεγαστικών δανείων με διάρκεια άνω των πέντε ετών αυξήθηκε κατά 74 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 2,7%, Ιούνιος 2022: 2%), ενώ στα στεγαστικά δάνεια με διάρκεια από ένα έως πέντε έτη αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης (Σεπτέμβριος 2022: 4,1%, Ιούνιος 2022: 3,9%).

Σύμφωνα πάντως με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι συνολικές εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθαν σε 498,7 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2022, αυξημένες κατά 60% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2021, και υπογράφτηκαν 6.596 νέες δανειακές συμβάσεις. Υπενθυμίζεται βέβαια ότι οι εκταμιεύσεις στο πρώτο τρίμηνο του 2021 είχαν επηρεαστεί αρνητικά από το ξέσπασμα της πανδημίας και την αβεβαιότητα που αυτή προκάλεσε.

Πληθωριστικό τσουνάμι

Παράλληλα, η αναζωπύρωση του πληθωρισμού (αύξηση του ΕνΔΤΚ κατά 12% τον Σεπτέμβριο του 2022 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021) λόγω των σημαντικών αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας, των διατροφικών αγαθών και του μεταφορικού κόστους, αλλά και της συνακόλουθης διάχυσης των ανατιμήσεων στο σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών, ασκεί σημαντικές πιέσεις στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, ιδιαίτερα των ευάλωτων.

Ειδικότερα το κόστος στέγασης παρουσίασε ιδιαίτερα υψηλό ετήσιο ρυθμό μεταβολής κατά 35,4% τον Σεπτέμβριο του 2022. Οι πιέσεις αυτές αναμένεται να συνεχιστούν τους πρώτους μήνες του 2023 και να μετριαστούν μόνο εν μέρει, αφενός από τα δημοσιονομικά μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων του αυξημένου ενεργειακού κόστους και αφετέρου από τις αναμενόμενες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις.

Οι πιέσεις στο εισόδημα θα μετριαστούν μόνο εν μέρει

Η ΕΛΣΤΑΤ διαπιστώνει ότι το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε κατά 1,7% το δεύτερο τρίμηνο του 2022 έναντι του δεύτερου τριμήνου του 2021, ενώ το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε.

Από την άλλη πλευρά δεν είναι εντελώς αποθαρρυντικά τα μηνύματα από την αγορά κατοικίας, καθώς, παρά την άνοδο των τιμών των τελευταίων ετών, απέχουν ακόμη σημαντικά από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Με βάση τον δείκτη τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος για το σύνολο της χώρας, η υψηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7), στη συνέχεια ο δείκτης ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία και κατέγραψε τη χαμηλότερη τιμή του το 2017.

Σε κάθε περίπτωση οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων παραμένουν θετικές. Βραχυπρόθεσμα εκτιμάται ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα παραμείνει έντονο, ειδικά για συγκεκριμένες προνομιακές θέσεις στο λεκανοπέδιο της Αττικής και για περιοχές με τουριστικά χαρακτηριστικά, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών.

Πλημμύρα πλαστών Πιστοποιητικών Συμμόρφωσης και δελτίων ΚΤΕΟ

Ελέγχους των Πιστοποιητικών Συμμόρφωσης θα πραγματοποιήσει η αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών σε χιλιάδες εισαγόμενα μεταχειρισμένα επιβατικά και επαγγελματικά οχήματα. Ο λόγος είναι ότι τον τελευταίο καιρό έχουν εμφανιστεί ακόμα και πλαστά Πιστοποιητικά Συμμόρφωσης όσο και δελτία ΚΤΕΟ, τα οποία κάποιοι επιτήδειοι προμηθεύονται από την εγχώρια αγορά αντί 300 ευρώ και 200 ευρώ αντίστοιχα.

Έλεγχοι από το υπουργείο Μεταφορών σε χιλιάδες εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα

Μέχρι σήμερα μόλις 18.000 αυτοκίνητα έχουν κατατεθεί στο Μητρώο Εισαγόμενων Μεταχειρισμένων Οχημάτων (ΜΕΜΟ) – αριθμός φυσικά ιδιαίτερα μικρός, κάτι που δημιουργεί κενό στην όλη διαδικασία.

Από 5.000 έως 50.000 ευρώ τα πρόστιμα στους εισαγωγείς

Τα πρόστιμα στον εισαγωγέα του οχήματος με τα πλαστά έγγραφα ή γυρισμένα χιλιόμετρα κυμαίνονται από 5.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ! Σε περίπτωση υποτροπής με την τέλεση της ίδιας παράβασης εντός τριών ετών από την έκδοση της απόφασης επιβολής του ανωτέρω προστίμου το ποσό του επιβαλλόμενου προστίμου διπλασιάζεται.

Ο νόμος

1. Σύμφωνα με το άρθρο 1 της (β) σχετικής υπουργικής απόφασης, ισχύει ότι: «Κατά τη διαδικασία χορήγησης στοιχείων κυκλοφορίας ανάριθμων ιδιωτικής χρήσης οχημάτων κατηγορίας Μ1, Ν1 που εισάγονται μεταχειρισμένα στην Ελλάδα από άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε. ή και από τρίτες χώρες, εφόσον έχουν κυκλοφορήσει για πρώτη φορά ως καινούργια σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέραν των λοιπών δικαιολογητικών, προσκομίζεται και το Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης του οχήματος.

Εξαιρούνται τα οχήματα για τα οποία νομίμως ουδέποτε έχει εκδοθεί Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης από το εργοστάσιο παραγωγής, γεγονός που διαπιστώνεται με σχετική Βεβαίωση του Εθνικού Διανομέα της μάρκας στη χώρα μας, και τα οχήματα το εργοστάσιο παραγωγής (μάρκα) των οποίων έχει αναστείλει τη λειτουργία του ή δεν εκπροσωπείται στη χώρα μας, γεγονός που διαπιστώνεται με σχετική βεβαίωση του ΣΕΑΑ.

Στην πρώτη περίπτωση, ο Εθνικός Διανομέας θα πρέπει επίσης να βεβαιώσει την εκ κατασκευής αντιρρυπαντική τεχνολογία του οχήματος, τις εκπομπές CO₂ (συνδυασμένος κύκλος) και τον κυβισμό, εφόσον διαθέτει αυτές τις πληροφορίες, ή να δηλώσει ότι δεν είναι διαθέσιμες».

2. «Σε συνέχεια της (β) σχετικής υπουργικής απόφασης και της (γ) σχετικής διευκρινιστικής εγκυκλίου παρακαλούμε θερμά όπως αποστείλετε ηλεκτρονικά στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Υπηρεσίας μας (…@yme.gov,gr), το συντομότερο δυνατόν και πάντως όχι αργότερα από τις 23.1.2023, τα ψηφιοποιημένα αντίγραφα (μορφής pdf) των Πιστοποιητικών Συμμόρφωσης (CoC) που κατατέθηκαν στις Υπηρεσίες σας από τις 7 έως τις 10 Νοεμβρίου 2022, κατά τη διαδικασία χορήγησης στοιχείων κυκλοφορίας των ανάριθμων ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων οχημάτων κατηγορίας Μ1, Ν1, που εισήχθησαν ως μεταχειρισμένα στην Ελλάδα και εμφαίνονται στους συνημμένους Πίνακες του παρόντος, προκειμένου στη συνέχεια να προβούμε στην επαλήθευση της ακρίβειας των στοιχείων τους και της γνησιότητάς τους».

3. «Στην περίπτωση που την ανωτέρω χρονική περίοδο (7 έως και 10 Νοεμβρίου 2022) υποβλήθηκαν στις Υπηρεσίες σας και αιτήσεις για την ταξινόμηση ανάριθμων ιδιωτικής χρήσης εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων οχημάτων κατηγορίας Μ1, Ν1, που συμπεριλαμβάνονται στους συνημμένους Πίνακες του παρόντος, για τα οποία ουδέποτε έχει εκδοθεί Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης (CoC) από το εργοστάσιο παραγωγής τους, ή το εργοστάσιο παραγωγής τους έχει αναστείλει τη λειτουργία του, ή δεν εκπροσωπείται στη χώρα μας, παρακαλούμε θερμά όπως αποστείλετε ηλεκτρονικά στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της Υπηρεσίας μας (…@yme.gov,gr), το συντομότερο δυνατόν και πάντως όχι αργότερα από τις 23.1.2023 τα, κατά περίπτωση οχήματος, ψηφιοποιημένα αντίγραφα (μορφής pdf) των Βεβαιώσεων του άρθρου 1 της (β) σχετικής υπουργικής απόφασης, δηλαδή είτε των Βεβαιώσεων των εθνικών διανομέων των εν λόγω οχημάτων είτε του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ)».

4. «Τα ανωτέρω αντίγραφα CoC και βεβαιώσεις, παρακαλούμε όπως αντιστοιχηθούν με τον πίνακα ταξινομημένων επιβατικών ιδιωτικής χρήσης εισαγόμενων μεταχειρισμένων οχημάτων κατηγορίας Μ1, Ν1 ως προς το σύνολο των εγγραφών που αφορούν κάθε περιφερειακή Υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών, σύμφωνα με στους συνημμένους Πίνακες. Το σύνολο των αντιγράφων CoC και βεβαιώσεων που θα μας αποσταλεί, θα πρέπει να αντιστοιχεί στο άθροισμα των ταξινομήσεων της κάθε περιφερειακής Υπηρεσίας Μεταφορών και Επικοινωνιών, εκτός αν υπολείπονται περιπτώσεις μεταχειρισμένων οχημάτων από τρίτη χώρα, για τις οποίες θα πρέπει επίσης να μας αποστείλετε σχετική τεκμηρίωση (αντίγραφο ξένης άδειας κυκλοφορίας)».

Διαβάστε επίσης:

Οι υποσχέσεις Μητσοτάκη και η σκληρή πραγματικότητα

Ο χάρτης των συντάξεων το 2024

Εκλογές 2023 – ΠΑΣΟΚ: Φόβος για την πόλωση ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ