Με συντριπτική πλειοψηφία πέρασε από το Ευρωκοινοβούλιο η Σύσταση της Εξεταστικής Επιτροπής PEGA για το σκάνδαλο των υποκλοπών με τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού Predator.

Συγκεκριμένα, το πόρισμα της PEGA υπερψηφίστηκε από 411 ευρωβουλευτές, ενώ 97 καταψήφισαν και 37 απείχαν.

Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, πρότεινε να εξαιρεθούν από το κείμενο οι καταιγιστικές συστάσεις της PEGA προς την Ελλάδα. Η εν λόγω πρόταση δεν πέρασε τελικά, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την απέρριψαν.

Στέλιος Κούλογλου: Ένοχη η κυβέρνηση Μητσοτάκη

Αμέσως μετά την ψηφοφορία, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δήλωσε πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με «μια σημαντική πλειοψηφία βρήκε ένοχη την ελληνική κυβέρνηση για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων».

«Υπερψηφίστηκαν, επίσης, μια σειρά από συστάσεις. Η δικαιοσύνη πρέπει να μείνει και να γίνει ανεξάρτητη. Οι ανεξάρτητες αρχές, οι σχετικές με το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και με την ελευθερία των πολιτών, θα πρέπει να αφεθούν ελεύθερες να κάνουν τη δουλειά τους», συμπλήρωσε ο ίδιος, αναφερόμενος στις συστάσεις της PEGA προς την χώρα μας.

Ταυτόχρονα, «ο κ. Μητσοτάκης θα πρέπει να αφήσει τον έλεγχο της ΕΥΠ τον οποίο απέκτησε μετά τις εκλογές του 2019. Μεταξύ των άλλων, συστήνεται επίσης ότι τα θύματα των παρακολουθήσεων θα πρέπει να ξαναβρούν το δικαίωμά τους να μάθουν αν υπήρξαν θύματα και τον λόγο για τον οποίο υπήρξαν θύματα  παρακολουθήσεων».

«Υπάρχει δυσφορία πολύ μεγάλη για το γεγονός ότι δεν έχουν ασκηθεί ακόμη ποινικές διώξεις εναντίον των υπευθύνων, παρότι έχει περάσει σχεδόν ενάμισι χρόνος από το ξέσπασμα του σκανδάλου», περιγράφει ο ευρωβουλευτής.

«Και τέλος με τη  βοήθεια και τον έλεγχο της Κομισιόν, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα, ανεξάρτητα από τις εκλογές, σ’ αυτές τις αλλαγές. Διότι δεν είναι απλά ότι ένα κόμμα ή μια κυβέρνηση κατηγορείται. Η εικόνα ολόκληρης της χώρας υποβαθμίζεται κι έχουμε ανάγκη μια καλή εικόνα της χώρας για να προχωρήσουμε», σημειώνει καταληκτικά ο Στέλιος Κούλογλου.

Το πόρισμα της PEGA

«Οι αποκαλύψεις σχετικά με τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού και την παρακολούθηση δημοσιογράφων από την ΕΥΠ σκιαγραφούν μια πολύ ανησυχητική ιστορία ενός περίπλοκου και αδιαφανούς δικτύου σχέσεων, πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων, ευνοιών και νεποτισμού,καθώς και πολιτικής επιρροής. Είναι εύκολο να χαθεί κανείς στον λαβύρινθο. Ωστόσο, εμφανίζονται ορισμένα μοτίβα. Η πολιτική πλειοψηφία χρησιμοποιείται για την προώθηση συγκεκριμένων συμφερόντων και όχι για το γενικό συμφέρον, ιδίως με τον διορισμό συνεργατών και πιστών σε καίριες θέσεις όπως στην ΕΥΠ, την ΕΑΔ και την Krikel», αναφέρει το σχέδιο απόφασης της Επιτροπής PEGA και συνεχίζει: «Λαμβάνοντας υπόψη ότι το κατασκοπευτικό λογισμικό, ενδεχομένως σε συνδυασμό με τη νόμιμη παρακολούθηση, χρησιμοποιείται ως εργαλείο πολιτικής εξουσίας και ελέγχου στα χέρια της ανώτατης πολιτικής ηγεσίας της χώρας· Οι μηχανισμοί εκ των προτέρων ελέγχου και κατασταλτικού ελέγχου έχουν αποδυναμωθεί σκόπιμα και αποφεύγεται η διαφάνεια και η λογοδοσία. Δημοσιογράφοι που ασκούν κριτική ή υπάλληλοι που καταπολεμούν τη διαφθορά και την απάτη αντιμετωπίζουν εκφοβισμό και εμπόδια και δεν υπάρχει προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος».

«Η Ελλάδα διαθέτει κατ’ αρχήν ένα αρκετά ισχυρό νομικό πλαίσιο. Ωστόσο, οι νομικές τροποποιήσεις έχουν αποδυναμώσει τις κρίσιμες διασφαλίσεις και οι πολιτικοί διορισμοί σε βασικές θέσεις αποτελούν εμπόδιο για τον έλεγχο και τη λογοδοσία», αναφέρει επίσης.

«Η κατασκοπεία για πολιτικούς λόγους δεν είναι νέο φαινόμενο για την Ελλάδα, αλλά οι νέες τεχνολογίες κατασκοπευτικού λογισμικού καθιστούν πολύ ευκολότερη την παράνομη παρακολούθηση, ιδίως σε ένα πλαίσιο σοβαρής αποδυνάμωσης των διασφαλίσεων. Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις, όπως η Πολωνία,η κατάχρηση του κατασκοπευτικού λογισμικού δεν φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας ολοκληρωμένης αυταρχικής στρατηγικής, αλλά εργαλείο που χρησιμοποιείται σε ad hoc βάση για πολιτικά και οικονομικά οφέλη.Ωστόσο, διαβρώνει εξίσου τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου και αφήνει μεγάλα περιθώρια για διαφθορά, ενώ αυτή η περίοδος κρίσεων απαιτεί αξιόπιστη και υπεύθυνη ηγεσία», αναφέρει σε άλλο σημείο.

Predator και ΕΥΠ αλληλοσυμπληρώνονταν

Στην έκθεση υπάρχει η αναφορά για ταύτιση των παρακολουθήσεων μέσω του παράνομου λογισμικού Predator με τις υποκλοπές της ΕΥΠ. Στις σελίδες που αφορούν την Ελλάδα, οι ευρωβουλευτές συμφωνούν ότι οι παρακολουθήσεις οδηγούν απευθείας στο στενό πυρήνα του γραφείου του Έλληνα Πρωθυπουργού.

«Ο Δημητριάδης είναι ανιψιός του πρωθυπουργού Μητσοτάκη και μέχρι τον Αύγουστο του 2022 γενικός γραμματέας στο γραφείο του. Σε αυτόν τον ρόλο, ήταν υπεύθυνος για τις επαφές της κυβέρνησης με την ΕΥΠ. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί στις 5 Αυγούστου 2022 μετά την αποκάλυψη ότι η ΕΥΠ είχε υποκλέψει το τηλέφωνο του Ανδρουλάκη. Αρχικά, η παραίτησή του αποδόθηκε στο τοξικό πολιτικό περιβάλλον, αλλά αργότερα, ο Πρωθυπουργός του απέδωσε την πολιτική ευθύνη για την υποκλοπή του Ανδρουλάκη και άλλων πολιτικών προσώπων», σημειώνεται από τους ευρωβουλευτές.

«Ο πρώην επικεφαλής της ΕΥΠ, Παναγιώτης Κοντολέων, παραδέχθηκε στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής την “κοινωνική του σχέση” με τον Δημητριάδη. Ο Κοντολέων διορίστηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, αλλά χρειάστηκε να προσαρμοστούν ορισμένες διατάξεις του νόμου ώστε να καταστεί δυνατός ο διορισμός του. (…)

Ο Δημητριάδης είναι επίσης στενά συνδεδεμένος με διάφορους τρόπους με τον Φέλιξ Μπίτζιο και τον Γιάννη Λαβράνο. Οι τρεις άνδρες είναι προσωπικά γνωστοί. Ο Δημητριάδης και ο Λαβράνος είναι κουμπάροι και ο Δημητριάδης είναι νονός του δεύτερου παιδιού του Λαβράνου. Ο Δημητριάδης συνδεόταν επίσης έμμεσα με τον Μπίτζιο μέσω επιχειρηματικών συναλλαγών με τον αδελφό του Μπίτζιου», τονίζεται με λεπτομέρεια. 

Για να βοηθήσουν στην αποκάλυψη περιστατικών παράνομης παρακολούθησης, οι ευρωβουλευτές προτείνουν τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού τεχνολογικού εργαστηρίου, δηλαδή ενός ανεξάρτητου ερευνητικού ινστιτούτου με αρμοδιότητες για τη διερεύνηση της επιτήρησης, την παροχή νομικής και τεχνολογικής υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου συσκευών, αλλά και για τη διενέργεια εγκληματολογικής έρευνας. Θέλουν επίσης νέα νομοθεσία για τη ρύθμιση της ανακάλυψης, του διαμοιρασμού, της επίλυσης και της εκμετάλλευσης των τρωτών σημείων.

Εξωτερική πολιτική

Όσον αφορά στις τρίτες χώρες και τα μέσα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, οι ευρωβουλευτές θα ήθελαν να διερευνήσουν σε βάθος τις άδειες εξαγωγής κατασκοπευτικού λογισμικού, την αυστηρότερη επιβολή των κανόνων της ΕΕ για τον έλεγχο των εξαγωγών, μια κοινή στρατηγική κατασκοπικού λογισμικού ΕΕ-ΗΠΑ, συνομιλίες με το Ισραήλ και άλλες τρίτες χώρες για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με την εμπορία και τις εξαγωγές κατασκοπευτικού λογισμικού και να διασφαλιστεί ότι η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ δεν στηρίζει την απόκτηση και τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού.

Η Επιτροπή PEGA συμπεραίνει ότι στην Ελλάδα έχουν σημειωθεί παραβάσεις και κακοδιοίκηση κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης και προτείνει δέκα μέτρα, μεταξύ άλλων και τη συμμετοχή της Europol στις έρευνες.

Συγκεκριμένα, η PEGA ζητά από την Ελλάδα:

1. να αποκαταστήσει επειγόντως και να ενισχύσει τις θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις, συμπεριλαμβανομένου του αποτελεσματικού εκ των προτέρων και εκ των υστέρων ελέγχου, καθώς και των ανεξάρτητων εποπτικών μηχανισμών·
2. να καταργήσει επειγόντως όλες τις άδειες εξαγωγής που δεν είναι πλήρως σύμφωνες με τον κανονισμό διπλής χρήσης και να διερευνήσει τους ισχυρισμούς για παράνομες εξαγωγές, μεταξύ άλλων προς το Σουδάν·
3. να διασφαλίσει ότι οι αρχές μπορούν, ελεύθερα και χωρίς εμπόδια, να διερευνήσουν όλους τους ισχυρισμούς για χρήση λογισμικού κατασκοπείας·
4. να αποσύρει επειγόντως την τροπολογία 826/145 του Ν. 2472/1997, η οποία καταργούσε τη δυνατότητα της Ελληνικής Αρχής για την Ασφάλεια και το Απόρρητο των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) να ειδοποιεί τους πολίτες για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών. Τροποποίηση του Ν. 5002/2022 προκειμένου να αποκατασταθεί το δικαίωμα των προσώπων που στοχεύουν στην άμεση ενημέρωση, κατόπιν αιτήματος, μόλις ολοκληρωθεί η παρακολούθηση και να διορθωθούν άλλες διατάξεις που αποδυναμώνουν τις διασφαλίσεις, τον έλεγχο και τη λογοδοσία.
5. να αποκαταστήσει την πλήρη ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος και όλων των σχετικών εποπτικών οργάνων, όπως ο Διαμεσολαβητής και οι Αρχές Προστασίας Δεδομένων, και να σέβεται πλήρως την ανεξαρτησία της ΑΔΑE, για να διασφαλίσει ότι όλα τα όργανα εποπτείας και επιτήρησης λαμβάνουν πλήρη συνεργασία και πρόσβαση σε πληροφορίες και να παρέχει πλήρεις πληροφορίες σε όλα τα άτομα που έχουν παρακολουθηθεί.
6. διασφαλίζει ότι η ΑΔΑΕ μπορεί να δημιουργήσει ηλεκτρονικό αρχείο για να μπορεί να εκτελεί το έργο της·
7. να αποσαφηνιστεί επειγόντως η κατάσταση σχετικά με την κατάχρηση λογισμικού υποκλοπής spyware στην Ελλάδα, ώστε να μην τεθεί καμία αμφιβολία για την ακεραιότητα των επερχόμενων εκλογών·
8. να ανατρέψει τη νομοθετική τροποποίηση του 2019 που έθεσε την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) υπό τον άμεσο έλεγχο του Πρωθυπουργού· να θεσπίσει συνταγματικές εγγυήσεις και να επιτρέψει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο των λειτουργιών της, χωρίς το πρόσχημα του απορρήτου των πληροφοριών·
9. να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της ηγεσίας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ)·
10. (ινα διασφαλίζει ότι το δικαστικό σώμα διαθέτει όλα τα απαραίτητα μέσα και υποστήριξη για την έρευνα μετά την εικαζόμενη κατάχρηση λογισμικού υποκλοπής spyware και κατάσχει τα φυσικά στοιχεία πληρεξούσιων, εταιρειών μεσιτών και πωλητών spyware που συνδέονται με τις μολύνσεις από λογισμικό υποκλοπής spyware.
11. καλεί την Εuropol να συμμετάσχει αμέσως στις έρευνες·
12. να απέχει από πολιτική παρέμβαση στο έργο του Γενικού Εισαγγελέα

Διαβάστε επίσης:

Δίκη της Χρυσής Αυγής: Show Κασιδιάρη για τον αποκλεισμό του από τις εκλογές

Κυρανάκης: «Η Ελλάδα δεν είχε υποχρέωση να ασχοληθεί με ένα περιστατικό που αφορά τη Λιβύη και την Ιταλία» (video)

Ευριπίδης Στυλιανίδης: Η Ροδόπη είναι μια ροζ κουτσουλιά στον απέραντο γαλάζιο χάρτη (Video)