Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν την αποστολή πυρομαχικών διασποράς στην Ουκρανία, όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, εν μέσω εκκλήσεων από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προς το Κίεβο και τη Μόσχα να σταματήσουν τη χρήση των αμφιλεγόμενων όπλων.

Τι είναι οι βόμβες διασποράς

Οι βόμβες διασποράς είναι πυρομαχικά που πριν πέσουν στο έδαφος διασπώνται στον αέρα και απελευθερώνουν πολλά υποβομβίδια τα οποία πέφτουν σε πολύ μεγάλη ακτίνα. Οι βόμβες ρίχνονται από αεροσκάφη, βλήματα πυροβολικού και πυραύλους, σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού.

Τα βομβίδια είναι σχεδιασμένα ώστε να εκραγούν μόλις πέσουν στο έδαφος και οποιοσδήποτε βρίσκεται στην περιοχή μπορεί να τραυματιστεί θανάσιμα από τις εκρήξεις. Εκτός από αυτή την άμεση συνέπεια, πολλά βομβίδια δεν εκρήγνυνται αμέσως. Υπολογίζεται ότι το 40% των βομβιδίων για διάφορους λόγους δεν εκρήγνυνται αμέσως, με συνέπεια -όπως οι νάρκες- να αποτελούν θανάσιμη απειλή για τους αμάχους για πολύ καιρό μετά την χρήση τους. Ο Ερυθρός Σταυρός εκτιμά ότι οι βόμβες διασποράς σκοτώνουν αμάχους πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες μετά τη ρίψη τους στο έδαφος.

Γιατί είναι αμφιλεγόμενο όπλο

Οι οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι η χρήση βομβών διασποράς σε κατοικημένες περιοχές συνιστά παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, διότι προκαλούν καταστροφές αδιακρίτως. Το 60% των θυμάτων από βόμβες διασποράς είναι άμαχοι που χτυπήθηκαν καθώς έκαναν τις καθημερινές δραστηριότητές τους, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Το ένα τρίτο του συνόλου των θυμάτων από βόμβες διασποράς είναι παιδιά.

Περισσότερες από 120 χώρες έχουν υπογράψει την Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς, που απαγορεύει την χρήση, παραγωγή, μεταφορά και αποθήκευση τέτοιων όπλων. Η Ρωσία, η Ουκρανία και οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει την συγκεκριμένη σύμβαση. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας, το 2008, καταστράφηκε το 99% των βομβών διασποράς που βρίσκονταν σε στρατιωτικές αποθήκες.

Τέτοιες βόμβες χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τουλάχιστον 15 χώρες τις χρησιμοποίησαν έκτοτε, σύμφωνα με το Reuters. Μεταξύ αυτών των χωρών είναι η Ερυθραία, η Αιθιοπία, η Γαλλία, το Ισραήλ, το Μαρόκο, η Ολλανδία, η Βρετανία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ.

Οι Αμερικανοί έριξαν περίπου 260 εκατομμύρια βόμβες διασποράς στο Λάος στο διάστημα 1964-1973. Μέχρι τώρα έχει εξουδετερωθεί το 0,47% (λιγότερες από 400.000) από αυτές τις βόμβες και οι εκρήξεις έχουν στοιχίσει την ζωή τουλάχιστον 11.000 ανθρώπων, σύμφωνα με το Reuters.

Γιατί θέλουν βόμβες διασποράς οι Ουκρανοί

Οι Ρώσοι έχουν χρησιμοποιήσει βόμβες διασποράς σε κατοικημένες περιοχές στην Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα του Guardian, με συνέπεια να έχουν σκοτωθεί δεκάδες άμαχοι. Η Ουκρανία επίσης χρησιμοποίησε τέτοια πυρομαχικά στην προσπάθεια ανακατάληψης εδαφών που ελέγχουν οι ρωσικές δυνάμεις, σύμφωνα με την οργάνωση Humans Rights Watch.  

Το Κίεβο ασκεί πιέσεις για την παροχή βομβών διασποράς υποστηρίζοντας ότι αυτά τα όπλα θα ενισχύσουν την αντεπίθεση, πλήττοντας τις οχυρωμένες θέσεις των ρωσικών δυνάμεων.

Μέχρι τώρα η Ουάσιγκτον αρνείτο να υποκύψει στις εκκλήσεις του Κιέβου επικαλούμενη τις ανησυχίες που εκφράζονται για τα συγκεκριμένα όπλα. Ωστόσο Αμερικανοί αξιωματούχοι πρόσφατα έδειξαν ότι η πολιτική των ΗΠΑ αλλάζει και στέλεχος του Πενταγώνου δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι ο αμερικανικός στρατός πιστεύει πως οι βόμβες διασποράς «θα ήταν χρήσιμες, ιδιαίτερα εναντίον των οχυρωμένων θέσεων των Ρώσων».

«Οι βόμβες διασποράς που χρησιμοποιούνται από την Ρωσία και την Ουκρανία σκοτώνουν αμάχους τώρα και θα συνεχίσουν να σκοτώνουν για πολλά χρόνια», προειδοποίησε η Μέρι Γουέιρχαμ, στέλεχος της Human Rights Watch.

Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι τα όποια πυρομαχικά θα δοθούν στην Ουκρανία θα έχουν μειωμένο αριθμό βομβιδίων που μπορεί να εκραγούν αργότερα, απειλώντας έτσι τον άμαχο πληθυσμό.

Διαβάστε επίσης:

Μιλάνο: 6 νεκροί και 81 τραυματίες από φωτιά σε γηροκομείο (video)

Οι «πονοκέφαλοι» Μπάιντεν ενόψει της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ

To Τwitter απειλεί να μηνύσει τη Meta για το Threads