Παραφράζοντας τη ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή «ανήκομεν εις την Δύσιν», φαίνεται πως πρωτίστως «ανήκομεν εις το κόμμα». Όπως παιδιόθεν «είμαστε» μια ποδοσφαιρική ομάδα, έτσι και «είμαστε» με το κόμμα που υποστηρίζουμε. Αυτήν την νοοτροπία μας μάλιστα, την θεωρούμε αυτονόητη.
Σε παλαιότερο κείμενό μας, στο φιλόξενο ΠΟΝΤΙΚΙ, είχαμε επισημάνει πως «Το σοβιετικό μοντέλο ζεί…..στην Ελλάδα» και μάλιστα κακεκτύπως (τουλάχιστον ως προς αυτό, δεν «ανήκομεν εις την Δύσιν»). Ολοένα και περισσότερο γίνεται φανερό πως η πολιτική θεωρία (ο τρόπος του λέγειν «θεωρία») και πρακτική, κυριολεκτικώς ανήκει σε μία πανίσχυρη νομενκλατούρα, όπου εντός της δίδεται δήθεν μάχη ιδεών, εκφραζόμενη ή κατευθυνόμενη, από τον εκάστοτε πρωθυπουργό (και που εναλλάσσεται στην εξουσία με άλλους, που μπορούν να κάνουν αυτά που αυτός δεν μπόρεσε). Πολύ εύστοχα ο Γιώργος Κοντογιώργης έχει χαρακτηρίσει το πολίτευμά μας ως «εκλεγόμενη μοναρχία». Ακόμα και η ρητορική όλων των υπουργών και βουλευτών, αυτό αποδεικνύει.
Η διάταξη του ισχύοντος Συντάγματος, που στηρίζει την δημοκρατικότητα του πολιτικού συστήματος της αντιπροσωπευτικότητας, είναι αυτό της Διάκρισης των Εξουσιών. Η πολιτική Εξουσία διακρίνεται σε Νομοθετική, Εκτελεστική και Δικαστική. Αυτή η διάταξη όμως έχει καταφανώς ακυρωθεί στην πράξη. Η Νομοθετική Εξουσία, δηλαδή η Βουλή, είναι που εξουσιάζει τα πάντα: Ελέγχει ασφυκτικώς την Εκτελεστική Εξουσία, πρακτικώς αντικαθιστώντας την με διορισμένα κομματικά στελέχη. Ορίζει τους υπουργούς-βουλευτές, όχι ως παρατηρητές και ελεγκτές της λειτουργίας των Υπουργείων (που είναι εκτελεστικοί οργανισμοί του κράτους), αλλά παραδίδοντάς τα στους πολυπληθείς συμβούλους που κάθε υπουργός φέρει μαζί του, στους υφυπουργούς και στους Γενικούς Γραμματείς. Ακόμα, η Νομοθετική Εξουσία ελέγχει και όλους του δημοσίους «εκτελεστικούς» οργανισμούς, ορίζοντας τους επί κεφαλής τους. Επι πλέον, το εκάστοτε πλειοψηφούν κόμμα ορίζει και τους επικεφαλής της Δικαστικής Εξουσίας, όλοι όμως καταλαβαίνουμε πως κατ’ ουσία επεμβαίνει, αμέσως ή εμμέσως και σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της.
Αλλά και η ίδια η Νομοθετική Εξουσία, καταφανώς δεν λειτουργεί σωστά ως τέτοια, δηλαδή κατά το Σύνταγμα. Στη Βουλή ουδείς βουλεύεται, όλοι αποδέχονται αμελλητί και άνευ αντίρρησης την «κομματική γραμμή», αν αρνηθούν θα διαγραφούν. Η δε «κομματική γραμμή» δίδεται από τον εκάστοτε πρωθυπουργό, που λειτουργεί με συμβούλους και επικοινωνιολόγους -ενδεχομένως και εντολείς του- που πολύ λίγο γνωρίζουμε. Προφανώς δεν έχουν θέση εδώ ο έννοιες της «δημοκρατίας», αλλά και του διαρκώς επικαλούμενου «φιλελευθερισμού».
Η πρόσφατη εκδίωξη υποψηφίου Περιφερειάρχη, για το ηθικώς επιλήψιμο ζεϊμπέκικό του, δείχνει γλαφυρά την επικρατούσα νοοτροπία, πολιτικών αλλά και πολιτών. Το πλειοψηφούν κόμμα, ενώ αρχικώς υποστήριζε την υποψηφιότητά του, άλλαξε γνώμη και θεώρησε «αυτονόητο» (κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο) οι υποψήφιοί του να ενταχθούν στην παράταξη που θα δημιουργήσει ο νέος υποψήφιος Περιφερειάρχης που θα υποστηρίξει. Ο νυν αμαρτήσας Περιφερειάρχης αποσύρεται –«για να μη δημιουργήσει πρόβλημα στο κόμμα» του- και όλοι οι υποψήφιοι Περιφερειακοί σύμβουλοι της παράταξής του, εντάσσονται στο νέο κομματικό σχήμα, «αυτονόητα». Το λογικό όμως θα ήταν όλοι οι υποψήφιοι του εκδιωχθέντος υποψηφίου να θεωρούσαν άκυρη την υποψηφιότητά τους, άλλωστε τυπικώς άκυρη είναι. Αν βέβαια ο νέος υποψήφιος Περιφερειάρχης τους ζητούσε να ενταχθούν στο νέο απολύτως κομματικό σχήμα του, θα αποφάσιζαν αναλόγως. Φαίνεται όμως πως όλοι αυτοί οι υποψήφιοι σύμβουλοι θεωρούσαν εαυτούς υποψηφίους του κόμματος στο οποίο «ανήκουν» και όχι συνεργάτες του Περιφερειάρχη που εκδιώχθηκε. (Απ’ ότι γνωρίζουμε μόνο η Κα Κορινθίου έπραξε το πραγματικά αυτονόητο. Ελπίζουμε να υπάρχουν και άλλοι).
Αντιπολιτεύομαι στον σημερινό πρωθυπουργό, που κατ’ ουσίαν φαλκίδευσε την έννοια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης; ναι, αλλά κυρίως αντιπολιτεύομαι στο ισχύον πολιτικό σύστημα και στην επικρατούσα νοοοτροπία μας. Ο σημερινός πρωθυπουργός δυστυχώς τα ακολουθεί πιστά. Ελπίζω όμως να αντιλαμβάνεται πως όποιος προσπαθήσει να τα αλλάξει, θα μείνει στην Ιστορία. Του το εύχομαι.

*Ο Νικήτας Χιωτίνης είναι ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Διαβάστε επίσης:

H Ακρόπολη υπεράνω όλων

Η ψήφος των αποδήμων!

Να ανοίξει ο δρόμος για ένα σύγχρονο κράτος στην υπηρεσία του πολίτη