Για μια ακόμη φορά γίναμε μάρτυρες της απαράδεκτης κατάστασης που μαστίζει το χώρο του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού από κατασκευασμένα φαινόμενα βίας εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Οι εξελίξεις στον χώρο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου το τελευταίο διάστημα επιβεβαιώνουν για μια ακόμη φορά τη θέση του ΚΚΕ. Το ποδόσφαιρο της αγοράς βρωμάει και ζέχνει από όλες τις πλευρές.

Το ντόπινγκ, οι συμμορίες, η βία, τα «στημένα» παιχνίδια, είναι τα «παιδιά» του, τα παράγωγά του και όχι αιτίες του προβλήματος. Τα φαινόμενα αυτά δεν είναι ούτε πρωτόγνωρα, ούτε αποτελούν ελληνική ιδιομορφία. Είναι γνωρίσματα του ποδοσφαίρου των ΠΑΕ, των επιχειρηματιών, των χορηγών, των μάνατζερ κτλ. Το αποδεικνύει το γεγονός ότι παράλληλα με το ελληνικό «σήριαλ» εκτυλισσόταν το «ίδιο έργο» και στην γειτονική Τουρκία. Ούτε στέκει το επιχείρημα ότι «αυτά συμβαίνουν στις “υποανάπτυκτες” ποδοσφαιρικά χώρες», πρόσφατα παραδείγματα σε Ιταλία, Βρετανία, Γερμανία κ.α. καταρρίπτουν τον ισχυρισμό.

Η ιστορία, λοιπόν, κρατάει από παλιά. Τι είναι όμως αυτό που γεννάει «τα στημένα», τη βία, το ντόπινγκ, τις συμμορίες; Δεν είναι μήπως η εμπορευματοποίηση του λαοφιλέστερου των αθλημάτων; Δεν είναι μήπως τα δισεκατομμύρια που «παίζονται» σε έναν αγώνα μέσω του στοιχήματος-τζόγου; Δεν είναι μήπως τα ποσά που διακινούνται με την αγοραπωλησία ποδοσφαιριστών – προπονητών μέσω εταιριών και μάνατζερ; Ή μήπως οι οικονομικά ισχυρότεροι που το ελέγχουν, σαν μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις τους, δεν το εκμεταλλεύονται και πολιτικά;

Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης της ΝΔ και των συνδαιτυμόνων της (αστικά κόμματα, ΟΥΕΦΑ, ΕΠΟ, Σούπερ Λίγκα κτλ) για άλλη μια «εξυγίανση του επαγγελματικού ποδοσφαίρου» είναι στάχτη στα μάτια των φιλάθλων και του λαού για την πραγματική διάσταση του προβλήματος. Στόχος τους δεν είναι η «κάθαρση», όπως έσπευσαν να πανηγυρίσουν διάφοροι κυβερνητικοί “παπαγάλοι” όλες αυτές τις ημέρες στα ΜΜΕ, αλλά ο εκσυγχρονισμός και η διασφάλιση του προϊόντος από την πλήρη απαξίωση.

Η «νέα» νομοθετική προσπάθεια της κυβέρνησης με την ανακοίνωση μέτρων και αύξηση της καταστολής, επιθυμεί να πετάξει τη βία εκτός «γηπέδων-μαγαζιών» των ΠΑΕ και δεν στοχεύει στην εξάλειψή της. Δεν θέλει και δεν μπορεί να το κάνει. Γιατί και το ποδόσφαιρο – επιχείρηση, ως αντανάκλαση του καπιταλιστικού εποικοδομήματος, δεν μπορεί να απαλλαγεί από τα αρνητικά χαρακτηριστικά του και μέσα σε αυτό ανακυκλώνονται όλες οι αντιθέσεις του συστήματος, όπως και μεταξύ των επιχειρηματιών που το καταδυναστεύουν και το ελέγχουν. Ας μην μας εξαπατούν άλλο οι διάφοροι «κονδυλοφόροι», ο αθλητισμός ή τα διαιτητικά λάθη δεν παράγουν βία.

Το ποδόσφαιρο δεν είναι απομονωμένο από την κοινωνία μας, αλλά αποτελεί αντανάκλασή της. Κατά συνέπεια κουβαλάει μαζί του όλα εκείνα τα στοιχεία της. Στον καπιταλισμό έχουμε αθέμιτο ανταγωνισμό, διαστρεβλώσεις, αδιέξοδα, κρίσεις, εκμετάλλευση. Είναι βαρύτατες οι ευθύνες των εκάστοτε κυβερνήσεων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, όπως και των υπόλοιπων συνοδοιπόρων τους, οπαδών της ελεύθερης αγοράς, οι οποίες με την πολιτική της απελευθέρωσης και εμπορευματοποίησης του αθλητισμού εξέθρεψαν τέτοια φαινόμενα.

Γι’ αυτό και οι όποιες προσπάθειες «εξυγίανσης» του ποδοσφαίρου έγιναν και στην χώρα μας τα προηγούμενα χρόνια απ’ όλες τις κυβερνήσεις των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, με την αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου, με το ιδιώνυμο, τις κάμερες, το ηλεκτρονικό εισιτήριο, την καθιέρωση τακτικών δικαστών στα όργανα της αθλητικής δικαιοσύνης κτλ. αποτέλεσαν την απαραίτητη «γαρνιτούρα» για να παρουσιαστεί ένα σάπιο περιβάλλον, αυτό το εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου, ως δήθεν «η γη της επαγγελίας».

«Όχι» στις ΠΑΕ, μόνο αθλητικά σωματεία

Ούτε φυσικά οι ανάλογες νομοθετικές πρωτοβουλίες του 2009, του 2012, του 2017, απέτρεψαν ή θα αποτρέψουν τις «καταδρομικές» και τα «ραντεβού θανάτου» των συμμοριών που λυμαίνονται τις λέσχες φιλάθλων και βρίσκονται σε αγαστή συνεργασία με τους εκάστοτε ιδιοκτήτες των ΠΑΕ. Εξάλλου και τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στου Ρέντη, αλλά και πιο πριν στην Ν. Φιλαδέλφεια, στου Χαριλάου, στη Λεωφόρο Λαυρίου κ.α, έγιναν σε χρονική και χιλιομετρική απόσταση από τον τόπο διεξαγωγής των αγώνων.

Τώρα μάλλον όλο και πιο πολλοί χρειάζεται να αμφισβητήσουν την απλοϊκή εκδοχή περί «μεθυσμένων χούλιγκαν», «παρασυρμένων παιδιών» κλπ και να αναρωτηθούν ποιος τους κάνει αφιονισμένους στρατούς έτοιμους να σκοτώσουν χωρίς πρόβλημα.

Όλα, λοιπόν, είναι μέρος του παιχνιδιού αυτών που το ελέγχουν. Είναι γι’ αυτούς μια ακίνδυνη «βαλβίδα ασφαλείας» και εκτόνωσης των τόσο οξυμένων κοινωνικών ανισοτήτων. Η ταύτιση με την ομάδα «θρησκεία», η υπεράσπιση της «ιδέας» – επιχείρησης, οι κατασκευασμένοι «εχθροί» και η εκτόνωση όλων εντός γηπέδου ή ακόμη και ελεγχόμενα εκτός αυτού, φανερώνουν πλέον ποιον εξυπηρετούν οι εκδηλώσεις βίας. Αποδεικνύεται ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τα επιχειρηματικά συμφέροντα που λυμαίνονται το χώρο (βλέπε ΠΑΕ), ενεργοποιώντας τα αντιδραστικά αντανακλαστικά της κοινωνίας.

Το ποδόσφαιρο πρέπει να βρίσκεται στον αντίποδα της πραγματικότητας που περιγράφηκε παραπάνω. Γιατί πρέπει να μαθαίνει τη νεολαία να είναι η ίδια πρωταγωνιστής στους αθλητικούς χώρους και όχι θεατής – καταναλωτής ενός κερδοφόρου θεάματος. Με άλλες αξίες και αρχές.

Το ΚΚΕ πιστεύει ότι ο αθλητισμός και το ποδόσφαιρο είναι κοινωνικό αγαθό. Το κράτος οφείλει να εξασφαλίζει όλες τις προϋποθέσεις για μια ουσιαστική δραστηριότητα του αθλητικού σωματείου. Να καλύπτονται τα έξοδά του με θεσμοθετημένο κονδύλι από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι από τον τζόγο και το στοίχημα και να μειωθούν στο ελάχιστο οι δεσμοί με τους χορηγούς.

Δε χωράνε μεγαλοσυμφέροντα σε αυτό και πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα στη νεολαία και στην κοινωνία ολόκληρη να αθληθεί και έχει τεράστια ευθύνη το κράτος να διαμορφώσει τα δεδομένα γι’ αυτόν το σκοπό.

Στη λογική μας δεν υπάρχουν ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρίες (ΠΑΕ), παρά μόνο αθλητικά σωματεία. Στον αθλητισμό που προτείνει το ΚΚΕ δεν έχουν θέση οι ακριβοπληρωμένες μεταγραφές, τα μπόνους και τα πριμ, το στοίχημα και τα στημένα αλλά οι αξίες του «ευ αγωνίζεσθαι», της άμιλλας, της αλληλεγγύης, της δια βίου άσκησης για τη υγιεινή ζωή κτλ. Είναι ανάγκη να υπάρξει ένα μεγάλο κίνημα σε αυτή την κατεύθυνση από τους ανθρώπους του αθλητισμού, την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Πρέπει το μέτωπο κατά της εμπορευματοποίησης να γίνει ισχυρό. Δε γίνεται τίποτα χωρίς να παλέψουμε. Απαιτείται όμως ενίσχυση και συμπόρευση με το ΚΚΕ για την οικοδόμηση της κοινωνικής συμμαχίας με γραμμή ρήξης ενάντια στα συμφέροντα των μονοπωλίων και παράλληλα διεκδίκηση για το καθολικό δικαίωμα του λαού στη Φυσική Αγωγή και τον αθλητισμό, με προοπτική γενικότερες αλλαγές στο επίπεδο της εξουσίας και της οικονομίας, όπου και ο αθλητισμός οργανωμένος σε κεντρική βάση και σχεδιασμένος να εξυπηρετεί τις όλο και αυξανόμενες λαϊκές ανάγκες θα αποτελεί πραγματικό δικαίωμα στην πράξη και όχι ευκαιρία.

*Ο Πέτρος Κρίκης, μέλος του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΚΕ του ΚΚΕ

Διαβάστε επίσης:

Νέος Φορολογικός νόμος: Οι κυβερνητικές λαθροθηρίες δεν κρύβουν την φορολεηλασία του λαού 

Δονήσεις και περιοδείες εντός – εκτός ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ.

Περί αγαλμάτων…..