Ψάχνουν αίτιο κατάρρευσης και προοπτική

Η οριακή κατάσταση στο ΠΑΣΟΚ δεν αντιμετωπίζεται από όλους με τον ίδιο τρόπο. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μιλώντας την Κυριακή στο «Βήμα», εκτίμησε ότι το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε αναντίστοιχο των προσπαθειών του τίμημα, σε μια λογική που λέει ότι δεν αρμενίζει το κόμμα στραβά, αλλά στράβωσε ο γιαλός. Είπε ακόμα ότι η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ «δεν ήταν μια ψήφος νεωτεριστική και ριζοσπαστική, ήταν ψήφος βαθιά συντηρητική και οπισθοδρομική, μια ψήφος αγωνίας, ανασφάλειας, κόπωσης».

Προφανώς δεν αναλύει τι προκάλεσε την αγωνία, την ανασφάλεια και την κόπωση, ρίχνει όμως ευθύνες στους ψηφοφόρους σημειώνοντας θυμόσοφα ότι «εν πάση περιπτώσει ο λαός αποφασίζει κυρίαρχα για τη μοίρα του και μπορεί να αποφασίσει και καταστροφικά». Η υποδόρια ειρωνεία ως προς τη λαϊκή ψήφο δεν υποκρύπτει μόνο μια ελιτίστική αντίληψη των πεφωτισμένων ταγών που κρίνουν το πόπολο επειδή χειραγωγήθηκε, αλλά και μια έντονη πικρία επειδή δεν είναι πια το ΠΑΣΟΚ στην παλιά του θέση. 

Παρότι πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι η πολιτική συγκυρία οδηγεί τα πράγματα σε μια στροφή του στο τέλος του συνεδρίου που θα γίνει στα μέσα Μαΐου, ώστε να παραμείνει στην ηγεσία του κόμματος, ο ίδιος στη συγκεκριμένη συνέντευξη το διαψεύδει για μια ακόμα φορά σημειώνοντας: «Τι να κάνω, δηλαδή; Να γίνω κοινοβουλευτικός βιρτουόζος;», δίνοντας μια ακόμα από τις απαντήσεις για τις οποίες θα μείνει στην ιστορία, κυρίως για την ευστροφία, την ευφράδεια και το βιτριολικό του χιούμορ. 

Ο Κώστας Σκανδαλίδης, που επιχειρεί να καταστεί η φωνή της συνείδησης της παράταξης, μίλησε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη. Κι ενώ μοιάζει να κάνει ρεαλιστικές διαπιστώσεις, όπως όταν λέει πως «είναι φανερό ότι το ΠΑΣΟΚ, όπως το ξέραμε, δεν υπάρχει, έχει εξαντλήσει έναν ιστορικό κύκλο», στη συνέχεια περνάει σε ένα στερεότυπο κομματικού πατριωτισμού, που δεν μοιάζει να ακουμπά στην πραγματικότητα: «Είναι φανερό, όμως, επίσης, πως οτιδήποτε καινούργιο θα προέλθει κυρίως μέσα από αυτό».

Και εξηγεί: «Το ΠΑΣΟΚ έχει τη στελέχωση, τη δικτύωση και τη διαδικασία. Βλέπετε ότι είναι παντού και πουθενά. Ενώ υπάρχει, ως στελέχη, παντού, σε όλη τη χώρα και ακόμα μπαίνουν στον κρατικό μηχανισμό, ακόμα και στην κυβέρνηση, ως συλλογική οντότητα δεν υπάρχει. Έχει μια δυνατότητα να ξαναγεννηθεί. Αναγέννηση σημαίνει και θάνατος και γέννηση ταυτόχρονα. Αλλά κάτι εντελώς καινούργιο, στην ίδια μήτρα των αξιών που γέννησαν το ΠΑΣΟΚ».

Πολύ ποιητικό, αλλά μοιάζει να αγνοεί ότι, αν ο χώρος ΠΑΣΟΚ υπάρχει μέσα από τους ανθρώπους, οι γενιές που το δόξασαν σταδιακά αναχωρούν από το προσκήνιο και οι νέες γενιές μάλλον δυσφορούν στο άκουσμα ακόμη και του ονόματός του. 

Η Φώφη Γεννηματά οραματίζεται μια ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς, που δεν μοιάζει να παρακολουθεί τις εξελίξεις των τελευταίων χρόνων και τη σημερινή κατάσταση του ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για μια ρητορική «Τιτανικού», στην οποία έχουν εκπαιδευθεί πολλά στελέχη του την τελευταία δεκαετία, δηλαδή έβλεπαν το παγόβουνο να πλησιάζει και αυτά σουλατσάριζαν στο σαλόνι με την ορχήστρα:

«Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλίες ανοιχτού διαλόγου όλων των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της σοσιαλδημοκρατίας, του φιλελεύθερου κέντρου, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από κόμματα, κινήσεις αλλά και προσωπικότητες, για να διαμορφωθεί ένας ευρύς πολιτικός χώρος διαλόγου» είπε πρόσφατα και… όποιος κατάλαβε. 

«Όχι» σε όλα λέει το ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να ψηφίσει νέο πρόγραμμα ή μνημόνιο της κυβέρνησης με τους δανειστές. Αυτό άφησε να εννοηθεί μιλώντας την Τρίτη στον Βήμα FM o Ευάγγελος Βενιζέλος, αποδεικνύοντας ότι είναι αποφασισμένος να φτάσει στα άκρα τη σκληρή γραμμή κατά της κυβέρνησης. 

«Όχι, αυτά τελειώσανε. Θα πρέπει η χώρα να συζητήσει ποια είναι η στρατηγική της. Τι θα πει να ψηφίσεις το μνημόνιο; Με ποια εθνική στρατηγική; Με ποιο προγραμματικό πλαίσιο; Με ποια κυβέρνηση, η οποία κάνει τι;» απάντησε βλοσυρά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απαντώντας σε επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων. 

Το ΠΑΣΟΚ και παρά τις δημοσκοπήσεις έχει αποφασίσει να επενδύσει πολιτικά στη σκληρή γραμμή κατά του ΣΥΡΙΖΑ με βασική λογική ότι σωρεύει πολιτικά αδιέξοδα από την κυβερνητική θητεία του που θα «πληρώσει» στο μέλλον. 

Στη συζήτηση για την εξεταστική επιτροπή για τα μνημόνια, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ήταν πολύ σκληρή, λέγοντας ότι είναι απαραίτητο να ερευνηθεί τι έγινε πριν από το 2009, και ταυτίστηκε με τη θέση του Ποταμιού να διερευνηθεί τι συνέβη από το 2001 που η Ελλάδα μπήκε στο ευρώ μέχρι και σήμερα. Παρ’ όλα αυτά δεν αρνείται την πρόταση της Ν.Δ. να συζητηθεί όλο το διάστημα από το 1981 και μετά. 

Ο Βενιζέλος, πάντως, εμφανίστηκε ήρεμος ότι τελικά η έρευνα για την περίοδο Καραμανλή θα γίνει πράξη: «Αυτές οι επιτροπές έχουν μια ακαταμάχητη δυναμική, θ’ ασχοληθούν με όλα τα θέματα, και αυτά που εξελίσσονται, τα τρέχοντα, για τα οποία την ευθύνη έχει η σημερινή κυβέρνηση». 

Ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι η εξεταστική μπορεί να προκαλέσει συνθήκες ευρύτερης ενότητας της Κεντροαριστεράς, αφού η Φώφη Γεννηματά μοιάζει να κάνει καμπάνια για την ηγεσία του κόμματος με αυτό το σύνθημα, ενώ νύξεις για διαδικασία ενότητας του χώρου έκανε ο Φίλιππος Σαχινίδης από το Κίνημα του Γιώργου Παπανδρέου. Ανάλογες εκτιμήσεις κάνει και η άστεγη Άννα Διαμαντοπούλου. Όλοι αυτοί βέβαια προσκρούουν στη σφοδρή άρνηση του Βενιζέλου και της ηγετικής ομάδας να συνομιλήσει με όσους αποστασιοποιήθηκαν ή κινήθηκαν απέναντι στο ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια.