Μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος η Γερμανία βρίσκεται μπροστά στα δυσκολότερα ερωτήματα που της έχουν τεθεί ύστερα από δεκαετίες πορείας προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση.

 

Μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος η Γερμανία βρίσκεται μπροστά στα δυσκολότερα ερωτήματα που της έχουν τεθεί ύστερα από δεκαετίες πορείας προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση.

Η Γερμανία είναι η χώρα που χρεώνεται, περισσότερο από κάθε άλλη, τη νίκη του Brexit στο δημοψήφισμα και αυτή που θα πιεστεί περισσότερο από το κύμα ευρωσκεπτικισμού, το οποίο ήδη γνωρίζει νέα έξαρση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Άλλωστε η δική της πολιτική και οικονομική κυριαρχία αμφισβητήθηκε στη Βρετανία και ήδη αμφισβητείται σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη.

Συνεπώς από τις δικές της απαντήσεις θα κριθεί η τύχη του ευρωενωσιακού εγχειρήματος.

Ποια είναι όμως τα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις; Ας τα δούμε περιληπτικά:

1.  Μπορεί να επιβιώσει μακροπρόθεσμα, ύστερα από το βρετανικό χαστούκι, μια Ένωση η οποία λειτουργεί ως ανεπαρκής φερετζές της απροκάλυπτης γερμανικής κυριαρχίας;
2. Μπορεί να ανακτήσει το κύρος του το υποταγμένο στις γερμανικές επιλογές πολιτικό προσωπικό της Ευρώπης, το οποίο έριξε όλο του το βάρος στην παραμονή της Βρετανίας και δέχτηκε το ισχυρότερο πλήγμα αξιοπιστίας σε ολόκληρη τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης;
3. Μπορεί η Γερμανία να διαχειριστεί το τσουνάμι ευρωσκεπτικισμού και αμφισβήτησης, αν αυτό επεκταθεί με θεσμικό τρόπο (δημοψηφίσματα) όχι μόνο σε χώρες οικονομικά και πολιτικά περιφερειακές, αλλά και σε κάποιες που είτε αποτελούν τον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε. (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία) είτε έχουν στρατηγικό ρόλο στην Ένωση (Πολωνία);
4. Μπορεί η Γερμανία να ανθίσταται πλέον στο αίτημα των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη για αλλαγή πορείας στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης και να συνεχίζει την πολιτική πυγμής;
5. Μπορεί η Γερμανία να προβεί σε σημαντικές θεσμικές και οικονομικές παραχωρήσεις προς τις άλλες χώρες της Ένωσης σε βάθος χρόνου ή το κόστος των ενδεχόμενων παραχωρήσεων θα είναι τόσο μεγάλο ώστε να συμφέρει ακόμη και η δική της έξοδος από την Ε.Ε.;
6. Μπορεί η Γερμανία, ως κύριος αποδέκτης της αμφισβήτησης του σημερινού μοντέλου, να σηκώσει το βάρος μιας περαιτέρω οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης ή θα αναγκαστεί να χαλαρώσει τους δεσμούς οδηγώντας σε κατακερματισμό της Ευρώπης σε περιφερειακές ενότητες;
7. Μπορεί η Γερμανία να αποφύγει κλυδωνισμούς στο κοινό νόμισμα, ώστε αυτό να συνεχίσει να αποτελεί πόλο έλξης επενδύσεων;
8. Μπορεί η Γερμανία να δεχτεί ότι το ευρώ – ένα νόμισμα φθηνό μόνο για την ίδια και ακριβό για όλους τους άλλους – πρέπει να αλλάξει χαρακτήρα και λειτουργία ώστε να εξισορροπηθούν τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας των εταίρων της;
9. Μπορεί η «γερμανική» Ευρώπη να συνεχίσει στον δρόμο της «κινεζοποίησης» της περιφέρειας χωρίς οι λαοί της να προκαλέσουν της διάλυση του οικοδομήματος;
10. Μπορεί η Γερμανία, εν τέλει, να διαμορφώσει και να προτείνει ένα νέο συμβόλαιο συνύπαρξης στις χώρες και τους λαούς της Ευρώπης ώστε να μετατρέψει τον ευρωσκεπτικισμό και την απέχθεια σε ελπίδα για μακροημέρευση της Ένωσης;

Από τις απαντήσεις που θα δώσει η ισχυρότερη χώρα της Ε.Ε. και του ευρώ σε αυτά τα γενικά, αλλά και σε πολλά ακόμη ειδικότερα ερωτήματα θα κριθεί αν το βρετανικό δημοψήφισμα θα αποτελέσει το «ξυπνητήρι», καταπώς το λέει ο Τσίπρας, ή την αρχή του τέλους για το πιο φιλόδοξο πολιτικό και οικονομικό εγχείρημα του 20ού αιώνα.