«Ανεκδοτολογικά να προσθέσω» σημειώνει πριν από τον πρόλογό του στο «Orbis Tertius» ο Καλοκύρης «ότι ένα μεσημέρι τρώγοντας όλοι μαζί σε παραλιακή ταβέρνα του Ρεθύμνου, μας πλησίασε κάποιος και πρόσφερε ένα δώρο στον έκπληκτο Μπόρχες, λέγοντας με βαριά μυλοποταμίτικη προφορά: “Κύριε Μπόρχες, εκ μέρους των λαχειοπωλών Ρεθύμνης σας προσφέρω ενθύμιον αυτό το κρητικό μαχαίρι”».

 

Ο Δημήτρης Καλοκύρης αναφέρει το γεγονός με τον λαχειοπώλη εκτός του προφανούς ευχάριστου παραδόξου σαν μια μπορχεσιανή σύγκλιση του πεπρωμένου και ως διδακτική αντιπαραβολή για να τονίσει την απουσία του υπουργείου Πολιτισμού επί Μελίνας Μερκούρη, του Τύπου και της ΕΡΤ, την οποία μνημονεύει δηκτικά ο συγγραφέας, εκφράζοντας τη διαχρονική διαμαρτυρία και δυσαρέσκειά του για την κραυγαλέα σιωπή σχετικά με την επίσκεψη του Μπόρχες στην Ελλάδα έπειτα από πρόσκληση του Πανεπιστημίου Κρήτης, το 1984, προκειμένου να τον αναγορεύσει επίτιμο διδάκτορα. Εξ άλλου, οι συγγραφείς δεν συνηθίζουν να κάνουν μεγάλες κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας – ούτε και δύνανται –, αλλά κάλλιστα με το προνόμιο που τους χαρίζει ο γραπτός λόγος που αντιστέκεται πεισματικά στη λήθη, έχουν τη δυνατότητα να ξαναθυμίζουν… 

 

Ο Μπόρχες εκδόθηκε στην Ελλάδα σχετικά νωρίς, το 1974, χρονιά που έπεσε η Χούντα και άρχισαν να κυκλοφορούν ελεύθερα οι ιδέες, τα βιβλία, οι απόψεις. Το ενδιαφέρον του Καλοκύρη για τον Μπόρχες μετρά περίπου μισόν αιώνα και είναι συνεχές και αδιάλειπτο, όπως αποδεικνύει η τρίτη εκδοχή της παρούσας έκδοσης. Η πρώτη μετρά από το 1971. 

 

Σε αυτό το βιβλίο του, ο Καλοκύρης μάς περιγράφει ουσιαστικά την αναγνωστική σχέση ζωής που ανέπτυξε με τον Αργεντινό συγγραφέα. Πρόκειται για μια θητεία δημιουργικής ανάγνωσης των κειμένων του συγγραφέα του «Λαβυρίνθου», έτσι που το πόνημά του να αποτελεί μια πρόταση διαλόγου και εντρύφησης πάνω στα έργα του Μπόρχες. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι μια καλή ανάγνωση είναι κατά κάποιον τρόπο ισοδύναμη με μια καλή συγγραφή. Στην προσπάθειά του να κατανοήσει το μπορχεσιανό σύμπαν, ο Καλοκύρης παραθέτει Μπόρχες ανάμεσα σε δικές του μελέτες κι ερμηνευτικές δοκιμές, ξεπερνώντας κατά πολύ το φιλολογικό ερμηνευτικό τυπικό και δημιουργώντας μιαν αυτόνομη αφήγηση, μια αυτόνομη μυθιστορία – διάλογο του Μπόρχες με τον αναγνώστη και συγγραφέα Καλοκύρη. 

 

Δημήτρης Καλοκύρης
Μπεθ
Ένα κυλιόμενο αρχείο για τον Μπόρχες
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελ.: 128