Στο επίκεντρο του εγχώριου αλλά και του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος φαίνεται ότι βρίσκεται ο ελληνικός κλάδος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Κολοσσοί της Ευρώπης, όπως η γερμανική RWE, η ιταλική ENEL, η γαλλική EDF, η ισπανική Iberdrola, αλλά και οι δικοί μας ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Ελλάκτωρ, Protergia, «βλέπουν» την ελληνική αγορά με στόχο την ανάπτυξη των ΑΠΕ και υπάρχει ενδιαφέρον για την ανεύρεση στρατηγικού επενδυτή από κοινού με τη ΔΕΗ.

Ζεστό κρατάει το ενδιαφέρον και η πρόθεση τηςκυβέρνησης να προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ και να επιφέρει θεσμικές αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό της αγοράς ενέργειας.

Εξάλλου την έμφαση στις επενδύσεις ΑΠΕ από κοινού με τη Γερμανία προανήγγειλε και ο πρωθυπουργός μετά τη συνάντησή του με την Άνγκελα Μέρκελ, όταν τόνισε ότι θα παρουσιαστεί στις αρχές του χρόνου «ένα φιλόδοξο σχέδιο επενδύσεων γύρω από την “πράσινη οικονομία”, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη διαχείριση των απορριμμάτων, την ηλεκτροκίνηση, παραγωγικές δραστηριότητες που είναι φιλικές προς το περιβάλλον».

Όπως είπε, το σχέδιο περιλαμβάνει τη ΔΕΗ, η οποία «βρίσκεται σε πολύ δύσκολη φάση», και «προχωρούμε σε δραστικές κινήσεις προκειμένου να την εξυγιάνουμε». Αλλά για να εξυγιανθεί, είπε ο K. Μητσοτάκης, πρέπει να γίνουν επενδύσεις και οι Γερμανοί επιχειρηματίες έχουν τεχνογνωσία και ενδιαφέρον για τον τομέα της ενέργειας. Σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς, οι δηλώσεις αυτές προαναγγέλλουν είτε ενδιαφέρον του κολοσσού RWE για την ελληνική αγορά είτε στρατηγικές συνεργασίες εν όψει ιδιωτικοποιήσεων.

Ταυτόχρονα, ακόμη μεγαλύτερες επενδύσεις θα φέρουν οι αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, με παρεμβάσεις για την αποθήκευση ενέργειας και για την ανάπτυξη μεγάλων αιολικών πάρκων και μέσα στη θάλασσα. Η μεγάλη επένδυση των 300 εκατ. ευρώ της ENEL και του ομίλου Κοπελούζου, που θα εγκαινιαστεί σύντομα, συμπίπτει με μια νέα επενδυτική περίοδο για την αγορά των ΑΠΕ στην Ελλάδα. Αυτό που ευνοεί την ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι ότι θεωρούνται ασφαλείς επενδύσεις με αποτέλεσμα να προσελκύουν ευκολότερα τόσο τραπεζικές χρηματοδοτήσεις όσο και ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια. 

«Κλειδί» η απλοποίηση διαδικασιών Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και στην Ελλάδα της κρίσης, την περίοδο 2010-2018, οι επενδύσεις στις ΑΠΕ ανήλθαν στο ποσό των 7 δισ. ευρώ και αφορούσαν κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τράπεζες, παρά τα προβλήματά τους, ποτέ δεν σταμάτησαν να χρηματοδοτούν επενδύσεις σε ΑΠΕ, ακόμη και τα έτη 2012 και 2015, και μάλιστα το 2011 και το 2016 αποτέλεσαν χρονιές – ρεκόρ σε νέες εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων στην Ελλάδα και οι χρονιές 2012 και 2013 στα φωτοβολταϊκά. Εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο για επενδύσεις τουλάχιστον 17 δισ. ευρώ μέχρι το 2030 ώστε να  επιτευχθεί ο στόχος συμμετοχής των ΑΠΕ κατά 55% στο ενεργειακό μείγμα.

Η ΡΑΕ επεξεργάζεται ένα ολοκληρωμένο πακέτο προτάσεων που θα υποβάλει στο ΥΠΕΝ για την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των ΑΠΕ και ειδικότερα για την έκδοση αδειών παραγωγής.

Το πακέτο των προτάσεων θα αφορά τόσο την αλλαγή του σχετικού κανονισμού (χρειάζεται Υπουργική Απόφαση) όσο και τη λήψη των αναγκαίων νομοθετικών πρωτοβουλιών από το υπουργείο. Η ΡΑΕ επιδιώκει τη δημιουργία ενός συστήματος έκδοσης των αδειών παραγωγής όπου οι επενδυτές θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά την αίτησή τους και θα παρακολουθούν online την πορεία της σε κάθε στάδιο. Παράλληλα το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται ένα σύγχρονο σχέδιο για το καθεστώς εγκατάστασης ΑΠΕ σε ό,τι αφορά θέματα αδειοδότησης, το χωροταξικό κ.λπ.

Ο επενδυτικός χάρτης

1 Το μεγαλύτερο μερίδιο στις ΑΠΕ στην ελληνική αγορά ανήκει στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 604 MW εγκατεστημένη ισχύ. Η ΤΕΡΝΑ είναι ο ηγέτης της αγοράς, με πάνω από 1 GW έργων σε Ελλάδα και εξωτερικό και έχει θέσει στόχο για 2 GW

έργων σε όλο τον κόσμο την επόμενη πενταετία – επταετία.

2 Ακολουθεί η Ελλάκτωρ με 285 MW εγκατεστημένης ισχύος το 2018 και 195,6 MW υπό κατασκευή. Ειδικότερα έχει 523 MW με άδεια παραγωγής, 113 MW με εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους και 658 MW αιτήσεις για νέες άδειες, εκτός από τα 142 MW που βρίσκονται υπό κατασκευή και θα προστεθούν Η συμμετοχή τους στο ενεργειακό μείγμα πρέπει να φτάσει το 55%

8 Η γαλλική EdF που το 2016 είχε πουλήσει μέρος του χαρτοφυλακίου της στην Euroenergy του ομίλου Libra (εφοπλιστής Γ. Λογοθέτης) επανακάμπτει με νέα έργα αλλά και αιτήσεις για άδειες. Η EdF στην Ελλάδα έχει στο ενεργητικό της αιολικά και φωτοβολταϊκά έργα, που ξεπερνούν συνολικά τα 1.000 MW.

Το 2018 συνδέθηκαν στο δίκτυο 103 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 191,6 MW. Αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 7,2% το 2018 σε σχέση με το τέλος του 2017. Την ίδια περίοδο απεγκαταστάθηκαν παλαιές ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 15,43 MW οι οποίες ήδη αντικαθίστανται με νεότερες (repowering). Έτσι, το σύνολο της αιολικής ισχύος που στο τέλος του 2018 βρισκόταν πραγματικά σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία ήταν 2.828,5 MW. Η ισχύς αυτή κατανέμεται ως εξής:

Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά:

310 MW πλέον τα παλαιά 15,43 MW

σε repowering.

Στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα:

2.518,5 MW.

Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων, αφού φιλοξενεί 907 MW (32%), και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 550 ΜW (19%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, όπου βρίσκονται 375 MW (13%).

Στο «Top 5» κατατάσσονται:

Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 604 MW.

Η ΕΛ.ΤΕΧ. ΑΝΕΜΟΣ με 295,6 MW

(10,1%).

Η Iberdrola Rokas με 250,7 MW

(8,9%).

Η EDF ΕΝ Hellas με 238,2 MW

(8,4%).

Η EREN με 210,9 MW (7,5%).

στα πάρκα που ήδη λειτουργούν.

3 Η Protergia διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκοί σταθμοί και μικρά υδροηλεκτρικά έργα) άνω των 130 MW και 72 MW σε κατασκευή, και σχεδιάζει επιπλέον 623 MW.

4 Από τις διεθνείς εταιρείες που έχουν παρουσία στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μερίδιο ανήκει στην ισπανική Rokas Iberdrola με 250 MW, που όμως έχει σταματήσει εδώ και χρόνια να κατασκευάζει νέα πάρκα και συντηρεί το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο πάρκων.

5 Δυναμικά κινείται η ελληνογαλλική Eren, η οποία ανήκει στον επιχειρηματία και πρώην στέλεχος της EdF Πάρη Μουράτογλου, που είναι η εταιρεία με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη έχοντας εξασφαλίσει μέσα σε διάστημα λίγων ετών 156,9 MW νέων έργων.

6 Από τον περασμένο Σεπτέμβριο η Total εισήλθε με ποσοστό 23% στην Eren Renewable Energy, ενώ θα έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει τον έλεγχο όλης της εταιρείας έπειτα από πέντε χρόνια. Η είσοδος της Total στην Eren Renewable

Energy, όπως είναι φυσικό, θα συμβάλει στον στόχο της εταιρείας για αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος της πάνω από τα 3 GW μέσα στην επόμενη πενταετία, από τα 650 MW που διαθέτει ήδη. Στο πλαίσιο αυτό στοχεύει στην αύξηση της ισχύος

156,9 MW που διαθέτει ήδη η Eren Ελλάς.

7 Η ιταλική Enel ετοιμάζεται να εγκαινιάσει το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο της χώρας στον Καφηρέα (167 MW) με 67 ανεμογεννήτριες και επένδυση 300 εκατ. ευρώ που ανέπτυξε από κοινού με τον όμιλο Κοπελούζου.