Η Ρωσία επανέρχεται εντυπωσιακά στη διεθνή σκηνή. Παγιώνεται ως κυρίαρχη δύναμη στη Μέση Ανατολή, χτίζει στρατηγική συμμαχία με την Κίνα και καταφέρνει να δημιουργήσει διχόνοια μεταξύ ΝΑΤΟϊκών συμμάχων, όπως με την περίπτωση της Τουρκίας. Από τη Συρία μέχρι την Αφρική ο Πρόεδρός της σημειώνει διαρκώς επιτυχίες. Η διεθνής γεωπολιτική σκακιέρα αρχίζει να προσομοιάζει με τον «κόσμο του Πούτιν». 

Μόλις πριν από πέντε χρόνια η εικόνα ήταν εντελώς διαφορετική. Στη σύνοδο κορυφής των G20 στο Μπρισμπέιν ο Πούτιν ήταν απομονωμένος απ’ όλους ύστερα από την προσάρτηση της Κριμαίας, την εισβολή στην ανατολική Ουκρανία και την κατάρριψη ενός επιβατικού αεροπλάνου της Malaysia. Οι Δυτικοί ηγέτες έδιωξαν τη Ρωσία από τους G7 και επέβαλαν κυρώσεις. Κάποιοι αρνήθηκαν ακόμα και να χαιρετήσουν τον Πούτιν, που έφυγε από τη σύνοδο νωρίς και περιφρονημένος.
Πέντε χρόνια μετά, όμως, στη δική του οικία στο Σότσι – κι όχι σε αυτήν του Προέδρου Τραμπ στη Φλόριντα – πήγε ο Ερντογάν στις 22 Οκτωβρίου για να σφραγίσει την τύχη της Συρίας. Εκεί κατέφθασαν την επομένη και 40 Αφρικανοί ηγέτες αναζητώντας όπλα και χρήματα. 

Η συνάντηση του Πούτιν με τον Ερντογάν παγίωσε την κυρίαρχη θέση της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή με μια συμφωνία για κοινό ρωσοτουρκικό στρατιωτικό έλεγχο σε όλες τις περιοχές που θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα κουρδικές. Νωρίτερα, τον Οκτώβριο, ο Πούτιν επισκέφθηκε τη Σαουδική Αραβία. Η Ρωσία, η δεύτερη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο, είναι σήμερα στην προνομιούχο θέση να επηρεάζει την παραγωγή και τις τιμές του πετρελαίου. 
Ο Πούτιν έχει αναπτύξει στενές σχέσεις με το Πεκίνο και υποσχέθηκε να βοηθήσει την Κίνα ώστε να δημιουργήσει το δικό της πυρηνικό σύστημα «έγκαιρης προειδοποίησης», ένα ντιλ που μπορεί να γείρει την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων υπέρ της Κίνας. 

Η σχέση με την Ευρώπη
Η στάση της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας έχει αρχίσει να αλλάζει, λόγω της όλο και μεγαλύτερης εξουσίας που έχει η Μόσχα στη Μ. Ανατολή και τις στενότερες σχέσεις που αναπτύσσει με την Κίνα. Ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν θεωρεί ότι η Ρωσία είναι πολύ σημαντική για να παραμένει σε μια «παγωμένη» σχέση με την Ευρώπη και θα πρέπει να περιληφθεί στο ευρωπαϊκό αρχιτεκτονικό σχέδιο ασφαλείας. 
Η Ουκρανία, που έχει χάσει 13.000 ανθρώπους στον πόλεμο στο Ντονμπάς, δέχεται ισχυρές πιέσεις από την Αμερική και την Ευρώπη να «τα βρει» με τη Ρωσία ώστε να επιτραπεί η άρση κυρώσεων. Πολλοί διπλωμάτες και αναλυτές πιστεύουν ότι η Δύση θα μπορούσε να διδαχτεί από τις επιτυχίες και το στυλ του Πούτιν.

Τα μυστικά του Βλαδίμηρου
Πώς όμως η Ρωσία, μια χώρα με οικονομία στο μέγεθος της Ισπανίας και διαφθορά ίση με αυτή της Νέας Γουινέας, κατάφερε όλα αυτά;
Καίριο ρόλο έπαιξε ο στρατιωτικός εκσυγχρονισμός. Μέσα σε είκοσι χρόνια ο Πούτιν μετέτρεψε τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις από ασυντόνιστες και ανεπαρκώς εξοπλισμένες σε μια καλοκουρδισμένη πολεμική δύναμη. Όμως, ο Ρώσος Πρόεδρος επέδειξε και μεγαλύτερη πολιτική πανουργία από τη Δύση φροντίζοντας να αρπάζει ευκαιρίες χωρίς να χάνει χρόνο και να στηρίζει ανελλιπώς τους συμμάχους του. 
Από την άλλη πλευρά, ο Μπάρακ Ομπάμα μπορεί να είχε θέσει κόκκινες γραμμές όσον αφορά τη χρήση χημικών όπλων στη Συρία, αλλά δεν ήταν προετοιμασμένος να κάνει χρήση στρατιωτικής ισχύος για να τις στηρίξει. Ο Ντόναλντ Τραμπ εγκατέλειψε τους Κούρδους συμμάχους του αποσύροντας τα αμερικανικά στρατεύματα μόλις η Τουρκία απείλησε να εισβάλει στη βόρεια Συρία. 

Η υποχώρηση της Δύσης
Ο Πούτιν συνειδητοποίησε έγκαιρα ότι η διστακτικότητα της Δύσης να κάνει χρήση όπλων είχε δημιουργήσει ένα κενό εξουσίας. Θα μπορούσε να εισβάλει στην Ουκρανία και να στείλει δυνάμεις να καταλάβουν πρώην αμερικανικές θέσεις στη Συρία, να καταφύγει δηλαδή στα όπλα, βέβαιος ότι η Δύση δεν θα ρισκάριζε να ανταποδώσει με τον ίδιο τρόπο. 
Όταν έρχεται αντιμέτωπη με τη ρωσική επιθετικότητα, η Δύση έχει την τάση να υποχωρεί. Αυτό, όπως αναφέρει ο «Economist», θεωρείται λάθος, το οποίο δεν θα έκανε ο Πούτιν αν ήταν στη θέση του Τραμπ ή του Μακρόν. 
Οι επιτυχίες του Πούτιν μασκαρεύουν τα τρωτά σημεία του. Στο εξωτερικό έχει να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που απορρέουν από το γεγονός ότι η Ρωσία είναι ο junior σύμμαχος της Κίνας. Στο εσωτερικό το διαθέσιμο εισόδημα των Ρώσων πέφτει για έκτη συνεχόμενη χρονιά, η ηλικία συνταξιοδότησης ανεβαίνει και ο κόσμος άρχισε να μπουχτίζει με τη διαφθορά. Οι ακριβές στρατιωτικές περιπέτειες του Προέδρου τους κάποτε προκαλούσαν ενθουσιασμό, τώρα άρχισαν να ενοχλούν τη ρωσική κοινή γνώμη. 
Ο Πούτιν θέλει η Δύση να άρει τις κυρώσεις της και να συναινέσει στο σχέδιό του να παραμείνει στην εξουσία επ’ αόριστον. Η Δύση από την πλευρά της αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι χρειάζεται μια πιο «νευρώδη» εξωτερική πολιτική αν πρόκειται να τον αντιμετωπίσει. Κατά καιρούς, άλλωστε, η Δύση, και κυρίως η Ε.Ε., έχει κατηγορηθεί για… χαζοχαρούμενη πολιτική και έλλειψη αποφασιστικότητας.
Θα μπορούσε, μάλιστα, να διδαχτεί, επιλεκτικά, από τον Ρώσο Πρόεδρο: Υποστήριξε τους συμμάχους σου, εκμεταλλεύσου τα δυνατά σου σημεία, μην κάμπτεσαι από την πίεση και μην δημιουργείς κενό εξουσίας που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί μια αντίπαλη δύναμη. 

Το «μάθημα» στη Μέση Ανατολή
Τρανό παράδειγμα της επιτυχημένης μεθοδολογίας Πούτιν, σε συνδυασμό με το κενό εξουσίας της Δύσης, είναι η Συρία. 
Τέσσερα χρόνια αφότου είχαν τύχει λαμπρής υποδοχής ως προστάτες στη βορειοανατολική Συρία, τα αμερικανικά στρατεύματα αντιμετώπισαν ένα λιγότερο φιλικό κατευόδιο. Καθώς αποσύρονταν από την περιοχή έπειτα απ’ την εντολή του Τραμπ πριν από λίγες εβδομάδες, πλήθη επιτέθηκαν στα οχήματά τους με ντομάτες. «Φεύγετε σαν τα ποντίκια» τους φώναζαν στα κουρδικά ενώ τους «έραιναν» με… ντομάτες. 
Η υποχώρηση της Αμερικής άνοιξε τον δρόμο για την εισβολή των Τούρκων ώστε να καταφέρουν το θανάσιμο χτύπημα στην αυτονομία των Κούρδων. Χωρίς άλλη επιλογή, οι Κούρδοι δεν μπορούσαν παρά να στραφούν στον Άσαντ για προστασία, παραδίδοντας ως αντάλλαγμα την αυτονομία τους. 

Ο Τραμπ έστειλε τον αντιπρόεδρό του Μάικ Πένς στην Άγκυρα για μια συμφωνία προσωρινής εκεχειρίας, αλλά αυτό αποδείχθηκε πως ήταν μάλλον για το θεαθήναι. Η πραγματική διπλωματία έλαβε χώρα στις 22 Οκτωβρίου, στο Σότσι, όπου ο Πούτιν υποδέχθηκε τον Ερντογάν. Η Ρωσία συμφώνησε με την Τουρκία να φρουρούν από κοινού τα συριακά σύνορα. 
Μέσα σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες η Ρωσία βοήθησε τον Άσαντ να επανακαταλάβει μεγάλο κομμάτι της βορειοανατολικής Συρίας, έπαιξε τον ρόλο του ειρηνοποιού και βάθυνε το χάσμα μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ. 

Ο «ευχαριστημένος» Τούρκος
Ο Πούτιν απεδείχθη ιδιαίτερα επιδέξιος στο να εκμεταλλεύεται τα λάθη των Αμερικανών. Επί τέσσερα χρόνια η Αμερική ταλαντευόταν όσον αφορά τη Συρία. Αντίθετα, ο Πούτιν επέλεξε να στηρίξει σταθερά τον Άσαντ. Η Ρωσία, συνεπώς, αναδείχθηκε ως βασικός διαμεσολαβητής στη Συρία και κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή. 
Ο Ερντογάν τώρα είναι σίγουρα ευχαριστημένος. Μια μόνο εβδομάδα πολέμου και μια – δυο συμφωνίες ανακωχής κατάφεραν να διαλύσουν το κρατίδιο των Κούρδων στη Συρία. Όμως, η νίκη του Τούρκου Προέδρου δεν είναι ολοκληρωμένη. Η Τουρκία φιλοδοξούσε να δημιουργήσει μια ζώνη 440 χλμ. από τα σύνορα με το Ιράκ μέχρι τον Ευφράτη. Αυτό που έχει τώρα είναι μόλις το ένα τρίτο αυτού που ήθελε. Η συμφωνία με τη Ρωσία επιτρέπει στο συριακό καθεστώς να ανακαταλάβει τις εναπομείνασες κουρδικές περιοχές. 
Ο Ερντογάν θα πρέπει να αντιμετωπίσει και τις διπλωματικές συνέπειες της εισβολής στη Συρία. Ευρωπαϊκές χώρες έπαψαν να του πουλάνε όπλα και στην Ουάσιγκτον, εκτός του Τραμπ, δεν έχει καλές σχέσεις με κανέναν. Πολλά μέλη του Κογκρέσου δεν έπαψαν να θέλουν να επιβάλουν βαριές κυρώσεις στην Τουρκία. Και αναφορές για θηριωδίες εναντίον των Κούρδων από μισθοφόρους της Τουρκίας συνεχίζουν να έρχονται στη δημοσιότητα. 

Ο Ερντογάν αντιμετωπίζει κι άλλον έναν σοβαρό πονοκέφαλο στο Ιντλίμπ, όπου το καθεστώς Άσαντ ετοιμάζεται για μια επίθεση που πιθανότατα θα στείλει άλλο ένα εκατομμύριο κόσμο, καθώς και δεκάδες χιλιάδες τζιχαντιστές, στα σύνορα με την Τουρκία. Μέχρι στιγμής, κατά παραγγελία της Τουρκίας, η Μόσχα έχει πείσει τον Άσαντ να αναβάλει την επίθεση. Εκτιμάται ότι ο Πούτιν ίσως προσπαθήσει να εκμαιεύσει ακόμη περισσότερες παραχωρήσεις από την Τουρκία προτού δώσει στον Άσαντ το πράσινο φως για την επίθεση. 
Στην ουσία, όμως, στρατηγικά, ο εμφύλιος της Συρίας έχει τελειώσει. Και η Αμερική δεν θα έχει λόγο για την επόμενη μέρα. Έχουμε ακόμα να δούμε σφαγές και φρίκη στο Ιντλίμπ, αλλά ο Άσαντ δεν πρόκειται να εκθρονιστεί και τα βασικά έχουν ήδη αποφασιστεί. Πολλά αραβικά κράτη έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν βήματα αποκατάστασης σχέσεων με τον Άσαντ. Και ο Πούτιν ανάγκασε την Τουρκία να τα βρει με το καθεστώς Άσαντ. 

Η επιρροή στην Αφρική
Ένα άλλο πεδίο διπλωματικών επιτυχιών που διαφημίζεται έντονα από τον Ρώσο Πρόεδρο είναι η επιρροή της Μόσχας στην Αφρική. Μεταξύ 2006 και 2018 το εμπόριο της Ρωσίας με την υποσαχάρια Αφρική αυξήθηκε κατά 336%! Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στην αφρικανική ήπειρο, έχοντας πραγματοποιήσει το 39% των παραδόσεων όπλων το διάστημα 2013 – 2017.
Η Ρωσία, όμως, δεν προμηθεύει μόνο όπλα. Σε πολλές αφρικανικές χώρες έχει αναμιχθεί στην εσωτερική πολιτική. Η βασική μεθοδολογία που διέπει τη ρωσική αφρικανική πολιτική είναι η ικανότητα του Πούτιν να εντοπίζει ανοίγματα και παραθυράκια που θα μπορούσε αυτός να γεμίσει με τη μορφή ενός συνδυασμού ευάλωτων κρατών και μιας Δύσης απασχολημένης αλλού. Άπαξ και αναγνωρίσει μια ευκαιρία, το Κρεμλίνο φροντίζει να αυξήσει την επιρροή του και να βγάλει λεφτά για «αντιπροσώπους του», δικούς του Ρώσους επιχειρηματίες που παίρνουν εντολές από το Κρεμλίνο. Ιδανικά, τέτοιες κινήσεις μπορούν να γίνουν με χαμηλό κόστος και να αποφέρουν υψηλά κέρδη. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Με ένα κόστος που εκτιμάται σε μόλις 5 εκατομμύρια ευρώ, οι ημέτεροι επιχειρηματίες του Πούτιν απέκτησαν πρόσβαση στον ορυκτό πλούτο της χώρας ανοίγοντας εκεί εξορυκτική εταιρεία που συνδέεται με τον Γεβγένι Πριγκόζιν, επιχειρηματία έμπιστο του Ρώσου Προέδρου, που βρίσκεται στη λίστα κυρώσεων των Αμερικανών. 
Είτε υπογράφοντας συμφωνίες για εκμετάλλευση ορυκτού πλούτου είτε στηρίζοντας «δικούς της» πολιτικούς για εκλογές είτε και τα δύο, η Μόσχα προσπαθεί να «μπει» και σε άλλες αφρικανικές χώρες, όπως σε Ζιμπάμπουε, Μαδαγασκάρη, Μοζαμβίκη και Γουινέα. 
 Όμως, η πραγματική επιρροή της Ρωσίας στην Αφρική είναι, κατά τον «Economist», σαφώς πιο περιορισμένη απ’ όσο τη διαφήμισε ο Πούτιν στις 23 Οκτωβρίου στο Σότσι, όταν διοργάνωσε τη σύνοδο με τους 40 Αφρικανούς ηγέτες. Η ισχύς της Μόσχας στην Αφρική παραμένει σημαντικά μικρότερη από αυτήν της Αμερικής, της Ε.Ε. και της Κίνας.

Όπως δήλωσε ο Αλεξάντερ Γκαμπούεφ, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς της Ρωσίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και σινορωσικών σχέσεων, «η Κίνα πήρε τα πιο ζουμερά κομμάτια και στη Ρωσία απέμεινε να μαζέψει τα αποφάγια». Παρά ταύτα, δεν αμφισβητείται το ότι, μέσα σε μόλις λίγα χρόνια, η θέση της Ρωσίας ισχυροποιήθηκε κατά πολύ και σε αυτήν την ήπειρο…