Το 1974 ήταν µια από τις σηµαντικότερες χρονιές στην πρόσφατη ιστορία του Ελληνισµού. Τη σηµάδεψαν η πτώση της χού­ντας, η κυπριακή τραγωδία, η επάνοδος του Καραµανλή, οι πρώτες εκλογές της µεταπολί­τευσης µε τη συµµετοχή της Ενωµένης Αριστεράς υπό την ηγεσία του Ηλία Ηλιού και η εµφάνιση ενός νέου κόµµατος σοσιαλιστικών προδιαγραφών, του οποίου ηγείτο ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Το 1974 ήταν µια από τις σηµαντικότερες χρονιές στην πρόσφατη ιστορία του Ελληνισµού. Τη σηµάδεψαν η πτώση της χού­ντας, η κυπριακή τραγωδία, η επάνοδος του Καραµανλή, οι πρώτες εκλογές της µεταπολί­τευσης µε τη συµµετοχή της Ενωµένης Αριστεράς υπό την ηγεσία του Ηλία Ηλιού και η εµφάνιση ενός νέου κόµµατος σοσιαλιστικών προδιαγραφών, του οποίου ηγείτο ο Ανδρέας Παπανδρέου. Από την πρώτη στιγµή, µε τη διακήρυξη της 3ης Σεπτέµβρη, το νέο κόµµα, το ΠΑΣΟΚ, κατάφερε να στρέψει το ενδιαφέρον της κοινωνίας στον δι­κό του ήλιο, στο δικό του όραµα, και όλα έδειχναν πως το νέο αυτό κόµµα µε την έντονη αντιαµερικανική και αντιΝΑΤΟϊκή ρητορική θα πρωταγωνι­στούσε στις εξελίξεις. Η αµέσως µετέπειτα πορεία του ΠΑΣΟΚ δεν διέψευσε τις ελπίδες που γέννησε, µιας και η αποδοχή του από την κοινωνία υπήρξε εντυπωσιακή, ξεπερνώντας µάλιστα και τις πλέον αισιόδοξες προσδοκίες.

Η διακήρυξη αυτή – ένα µανιφέστο στο οποίο κυ­ριαρχούσε η αισιοδοξία και η επαναστατική ρη­τορική – σε συνδυασµό µε τις ιδιαίτερες κοινωνι­κές συνθήκες της εποχής δηµιούργησε ένα κλίµα άκρατης ευφορίας, το οποίο ενδυνάµωνε και ο αδιαµφισβήτητα χαρισµατικός ηγέτης του Κινή­µατος Ανδρέας Παπανδρέου. Όλα έδειχναν πως το νέο κόµµα θα πρωταγωνιστούσε στις εξελίξεις, ωστόσο κανείς δεν φανταζόταν την ταχύτητα και το µέγεθός τους.

 

Από τη διακήρυξη

«Η τραγωδία της Κύπρου καθώς και οι κίνδυνοι που έχουν προκύψει για το έθνος, τόσο από την αδίστακτη επεκτατική πολιτική του Πενταγώνου στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, όσο και από την προσπά­θεια της αµερικανοκίνητης χούντας να µετατρα­πούν οι ένοπλες δυνάµεις µας αποκλειστικά σε όργανο αστυνόµευσης του Ελληνικού χώρου, κυ­ριαρχούν στη σκέψη κάθε Έλληνα. Όµως η ενότητα του Λαού στην απόφασή του να αντιµετωπίσει ανυποχώρητα τον εξωτερικό κίν­δυνο και κάθε επιβουλή ενάντια στην ακεραιότη­τα της εθνικής µας παρουσίας, δε δικαιώνει την απραξία της κυβέρνησης σε τρεις κρίσιµους το­µείς: την τιµωρία των ενόχων της επταετίας, της σφαγής του Πολυτεχνείου και της Κυπριακής τρα­γωδίας, την κάθαρση του κρατικού µηχανισµού και την πλέρια αποκατάσταση των θυµάτων της κατοχής.

Είναι βαθιά η ανησυχία του Ελληνικού λαού, για­τί οι επαγγελίες της κυβέρνησης για την αποκα­τάσταση οµαλής πολιτικής ζωής θα αποτελέσουν λόγια κενά περιεχοµένου αν δε συνοδευτούν – το γρηγορότερο δυνατό – από την τιµωρία, την κά­θαρση και την αποκατάσταση. Λέγεται ότι δεν ήρ­θε η ώρα. Ότι τώρα προέχει το εθνικό θέµα. Μα το επιχείρηµα δεν ευσταθεί. Πώς είναι δυνατό να παραµένουν σε θέσεις κρίσι­µες για το έθνος εκείνοι που ευθύνονται για την εθνική συµφορά; Ακριβώς γιατί η Ελλάδα βρίσκε­ται σήµερα σε αποφασιστική καµπή, ακριβώς γι’ αυτό το λόγο πρέπει να προχωρήσουµε µε θάρ­ρος στην τιµωρία, την κάθαρση και την αποκατά­σταση.

Για να προστατέψουµε το έθνος, για να ανοίξου­µε τον δρόµο που οδηγεί στην αδέσµευτη λαϊκή κυριαρχία και τη δηµοκρατία. Σ’ αυτά τα πλαίσια πρέπει να ερµηνευτεί και η δικιά µας απόφαση να προχωρήσουµε σήµερα σε µια πολιτική πράξη, στη διακήρυξη των βασικών αρχών και στόχων ενός νέου πολιτικού Κινήµατος, του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήµατος». Από τις πρώτες παραγράφους γίνεται φανερό πως το νεοσύστατο Κίνηµα θα υιοθετήσει µια ριζοσπαστική πολιτική και µια φιλολαϊκή ρητορική πά­νω στα βασικά ζητήµατα που εκκρεµούν: Άµεση αποχουντοποίηση υπό τον όρο «κάθαρση», που θα αποτελέσει βασικό αίτηµα και για τα επόµενα χρόνια, εθνική – πατριωτική πολιτική µε την καταγ­γελία του αµερικανικού παράγοντα που υπέθαλψε τη χούντα µε το αίτηµα της ανεξαρτησίας της χώρας από την αµερικανοΝΑΤΟϊκή της εξάρτηση, τιµωρία των ενόχων της επταετίας και της σφαγής του Πολυτεχνείου.

Το ΠΑΣΟΚ µιλά ευθαρσώς και έντονα για εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνική απε­λευθέρωση και δηµοκρατία σ’ όλους τους τοµείς της δηµόσιας ζωής, πράγµα που το κάνει ιδιαίτε­ρα αγαπητό στις λαϊκές και µεσαίες κοινωνικές τά­ξεις, οι οποίες δεν θα αργήσουν να στελεχώσουν δυναµικά τις οργανώσεις του Κινήµατος. Με την πάροδο του χρόνου, το ΠΑΣΟΚ κυριαρχεί έχοντας το µέγα πλεονέκτηµα να χρησιµοποιεί ελεύθερα και απρόσκοπτα την αριστερή ρητορική σε όλο της το µεγαλείο, δίχως να εµπνέει τον φόβο, που βά­ραινε τις πλάτες της παραδοσιακής Αριστεράς, η οποία παρακολουθούσε αµήχανα ένα νεοσύστατο κόμμα να παίρνει τα λόγια της μέσα από το… στό­μα της, αφήνοντάς την στην ουσία… άφωνη. Τότε, το πρωτοεμφανιζόμενο σοσιαλιστικό κόμμα παραγκώνισε στην ουσία την Αριστερά παίρνοντάς της προκλητικά τον χώρο προσεταιριζόμενο τη λαϊκή της φιλολογία και τα βασικά – θεμελιώδη σημεία της ιδεολογικοπολιτικής της κληρονομι­άς. Έσπαγε τον μονοπωλιακό αριστερό λόγο, την προοδευτική ρητορική, δημιουργώντας μια νεοαριστερά απελευθερωμένη από τα ταμπού και τις παραδοσιακές προκαταλήψεις του προοδευτικού χώρου. Έμοιαζε σαν ένας σύγχρονος νεοφερμέ­νος, απαλλαγμένος από προκαταλήψεις του πα­ρελθόντος, που μαζί του έφερνε όνειρα, προσδο­κίες, ελπίδες.

«Για την εξάλειψη του συστήματος που οδήγη­σε στην ιμπεριαλιστική κατοχή της πατρίδας μας και των συνθηκών που το δημιούργησαν, το δια­τηρούν και το προστατεύουν, για τη θεμελίωση μιας γνήσιας, αβασίλευτης, αναγεννημένης και σοσιαλιστικής Ελληνικής Δημοκρατίας, το Πα­νελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα θέτει ως προϋπό­θεση την επίτευξη των ακόλουθων συγκεκριμέ­νων στόχων».

 

Αχ, αυτοί οι στόχοι…

Ιδού μερικοί από τους πιο φανταχτερούς: «Κάθε εξουσία πηγάζει από το Λαό, εκφράζει το Λαό και υπηρετεί το Λαό. Η κοινωνική, οικονομι­κή και πολιτική δομή της δύναμης στη χώρα μας διαρθρώνεται με τρόπο που να αποκλείει την παραβίαση της λαϊκής θέλησης με οποιοδήποτε τρόπο».

«Ο συνδικαλισμός αποδεσμεύεται από την εξάρ­τηση της οικονομικής ολιγαρχίας και από την κη­δεμονία του κράτους, κατοχυρώνεται ως ελεύθε­ρο και αυτόνομο κίνημα και τίθεται στην υπηρε­σία των συμφερόντων του εργαζόμενου Λαού». «Διαχωρίζεται οριστικά η εκκλησία από το κρά­τος και κοινωνικοποιείται η μοναστηριακή περιουσία».

«Ακυρώνονται οι διεθνείς συμβάσεις και συμφω­νίες που έχουν οδηγήσει την Ελλάδα σε οικονο­μική, πολιτική και στρατιωτική εξάρτηση από τα μονοπωλιακά συγκροτήματα της Δύσης και ιδιαί­τερα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού». «Την κοινωνικοποίηση της υγείας, που συνεπάγε­ται τη δωρεάν ιατρική, φαρμακευτική και νοσο­κομειακή περίθαλψη, την προληπτική υγιεινή για όλους τους Έλληνες, την κατάργηση των ιδιωτι­κών κλινικών και όλων των προνομίων στην παρο­χή ιατρικών και νοσοκομειακών υπηρεσιών». «Ένα σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για υγεία, ατυχήματα, γερατειά και ανεργία, που να επεκτα­θεί σε όλους τους Έλληνες. θ. Την προστασία της μητέρας και του παιδιού. ι. Την προστασία του πε­ριβάλλοντος, τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των εθνικών λαϊκών παραδόσεων και τη συμμετοχή ολόκληρου του Λαού στην πολιτιστική εξέλιξη».

 

…και η διακήρυξη κατέληγε

«Οι οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πολιτι­στικές επιδιώξεις του εργαζόμενου Ελληνικού λα­ού – εργατών, αγροτών, μισθωτών, υπαλλήλων, νεολαίας, μικροεπαγγελματιών και βιοτεχνών -, η θεμελίωση μιας κοινωνίας χωρίς αλλοτρίωση και γραφειοκρατία, θα πραγματοποιηθούν με τη συνεχή λαϊκή επαγρύπνηση, έλεγχο και κινητοποίηση.

Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα καλεί τον Ελληνικό Λαό να οργανωθεί στις τάξεις του, σε οργανώσεις βάσης, να συμμετάσχει άμεσα στην παραπέρα διαμόρφωση του προγράμματός του, στη λήψη όλων των αποφάσεων και στην ανάδειξη των στελεχών του σε όλα τα επίπεδα. Έτσι θα συνεχίσουμε με νέα ένταση και αποφασιστικότητα τον αγώνα για μια ανεξάρτητη, σοσιαλιστική και δημοκρατική Ελλάδα».

 

Από «το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ!» στο… ΠΑΣΟΚ που δεν είναι πουθενά!

Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ για λογαριασμό της Αριστεράς μοιάζει να παίρνει τη ρεβάνς από το ΠΑΣΟΚ «κλέβοντάς» του – αν είναι παροδικό θα φανεί – όλη την εκλογική βάση και αλλάζοντας τους ρόλους. Τηρουμένων των αναλογιών που επιβάλλουν οι ριζικά διαφορετικές συνθήκες, ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει απελπιστικά με το ΠΑΣΟΚ του 1974, ενώ η χώρα δυστυχώς βρίσκεται ξανά στο επίπεδο εκείνης της εποχής αναζητώντας απεγνωσμένα ελπίδα, οράματα, ένα φως στο τούνελ μπροστά σε μια σύγχρονη μεταπολίτευση, αυτή τη φορά φορτωμένη με την επώδυνη εμπειρία μιας ακραίας εθνικής και κοινωνικής παρακμής, η οποία την καθιστά επιφυλακτική και απαισιόδοξη στην μελλοντική της προοπτική.

 

 

 

[email protected]