Βρετανία και Ε.Ε. συμφώνησαν να διατηρηθούν ανοιχτές οι αγορές τους – Κλειδί η τήρηση ενιαίων κανόνων ανταγωνισμού

Τα κατάφερε ο Μπόρις. Αφού δίχασε το Ηνωμένο Βασίλειο, αφού δεν κράτησε σχεδόν ποτέ τον λόγο του και αφού διέλυσε το κόμμα του και κουρέλιασε την αξιοπιστία της Βρετανίας, τα κατάφερε. Συμφώνησε και το τέλος της εταιρικής σχέσης με την Ε.Ε. και διαμόρφωσε μια – γενικώς μέτρια – νέα σχέση που θα ισχύει μέχρι να οριστικοποιήσουν την τελική.

Συγχρόνως, επειδή η Ιστορία ενίοτε επαναλαμβάνεται ως φάρσα, μία ημέρα μετά προχώρησε σε εμπορική συμφωνία με την Τουρκία και έδωσε αέρα στα πανιά του Μισέλ Μπαρνιέ να είναι ο διεκδικητής της Γαλλικής Προεδρίας απέναντι στον Μακρόν.

Οι όροι

Έπειτα από σχεδόν πέντε χρόνια, Ηνωμένο Βασίλειο και Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισαν – και συμφώνησαν – για τους όρους του διαζυγίου, αλλά και για τη μελλοντική τους σχέση. Η συμφωνία ορίζει το πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων των δύο πλευρών από την 1η Ιανουαρίου 2021. Ειδικότερα η συμφωνία καθορίζει:

1. Τις εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις, «για όλα τα αγαθά που συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής», κάτι που συμβαίνει πρώτη φορά σε εμπορική συμφωνία. Στόχος οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου να διατηρήσουν την πρόσβασή τους σε μια τεράστια ενιαία αγορά 450.000.000 καταναλωτών και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές σε μια αγορά 66.000.000 Βρετανών καταναλωτών.

2. Ότι Βρετανία και Ε.Ε. δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις».

Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.

Στο κρίσιμο σημείο, δηλαδή εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες. Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία. Ένα «κοινό συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.

Επίσης η συμφωνία προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.

Σε ό,τι αφορά τις μεταφορές, η συμφωνία για Brexit εξασφαλίζει την αεροπορική, οδική και σιδηροδρομική σύνδεση των βρετανικών νησιών με την ηπειρωτική Ευρώπη, αλλά η Βρετανία θα απολέσει ορισμένα από τα πλεονεκτήματα που απολάμβανε όταν ήταν μέλος της ενιαίας αγοράς. Ο στόχος είναι να μην υπονομευθούν τα δικαιώματα των επιβατών, των εργαζομένων, αλλά και η ασφάλεια των μεταφορών.

Δηλαδή η Βρετανία επιτυγχάνει μια συμφωνία α λα καρτ, με βάση κυρίως την οικονομία, αποφεύγοντας την παραχώρηση κάθε σπιθαμής της κυριαρχίας της στην Ε.Ε. Ειδικοί και στις δύο πλευρές της Μάγχης υποστηρίζουν ότι η συμφωνία έχει αγκάθια που θα φανούν στο μέλλον.

Συμφωνία με Τουρκία

Ο παππούς του Μπόρις έχει τουρκικές ρίζες. Και ο ίδιος δεν έκρυψε ποτέ τον φιλοτουρκισμό του. Άλλωστε είναι παραδοσιακή η φιλοτουρκική στάση της Βρετανίας. Η νέα συμφωνία μεταξύ Λονδίνου και Άγκυρας αναπαράγει τους κανόνες που διέπουν τις εμπορικές σχέσεις Άγκυρας και Λονδίνου, αλλά η υπουργός Λιζ Τρας εμφανίστηκε αισιόδοξη ότι σύντομα θα επιτευχθεί και μια ειδική συμφωνία μεταξύ τους.

«Η συμφωνία που θα υπογραφεί αυτήν την εβδομάδα κλειδώνει τις ρυθμίσεις συναλλαγών χωρίς δασμούς και θα βοηθήσει την εμπορική μας σχέση. Θα παράσχει βεβαιότητα για χιλιάδες θέσεις εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη μεταποιητική βιομηχανία, την αυτοκινητοβιομηχανία και τη χαλυβουργία» είπε η Τρας. «Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με την Τουρκία για μια φιλόδοξη εξατομικευμένη συμφωνία στο μέλλον» πρόσθεσε.

Η συμφωνία αυτή είναι η πέμπτη μεγαλύτερη που έχει διαπραγματευθεί το Λονδίνο με μεμονωμένες χώρες, ύστερα από εκείνες με την Ιαπωνία, τον Καναδά, την Ελβετία και τη Νορβηγία. Συνολικά, πλέον, η Βρετανία έχει συνάψει εμπορικές συμφωνίες με 62 χώρες.

Ο Μπαρνιέ για Πρόεδρος;

Κατά γενική ομολογία η συμβολή του Μισέλ Μπαρνιέ στην επίτευξη της συμφωνίας με τη Βρετανία υπήρξε καθοριστική χάρη στην ψυχραιμία, την ακρίβεια και την τεράστια γνώση των ευρωπαϊκών δεδομένων που διαθέτει. Αναλυτές τον θεωρούν πιθανό υποψήφιο του γαλλικού συντηρητικού κόμματος για τις προσεχείς προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, το 2022, αντίπαλο του Εμανουέλ Μακρόν.

«Ολοκλήρωσα το καθήκον μου, αυτό που μου αναλογούσε» δήλωσε ο Μπαρνιέ, λακωνικός όπως πάντα, απευθυνόμενος εμμέσως και στην γκωλική Δεξιά, από την οποία προέρχεται και η οποία ποτέ δεν πίστεψε ότι θα έφερνε εις πέρας το τεράστιο έργο του Brexit.

O Μπαρνιέ υπήρξε δύο φορές επίτροπος της Γαλλίας, πολλές φορές υπουργός, αλλά παρέμενε άγνωστος στο ευρύ κοινό. «Πριν από τέσσερα χρόνια, αν σας μιλούσαν για τον Μπαρνιέ, θα ρωτούσατε “μα, καλά, δεν βγήκε στη σύνταξη;”» αναφέρει διπλωμάτης στη «Monde». Ωστόσο, συμπληρώνει η εφημερίδα, το χαρακτηριστικό του είναι ότι δεν εγκαταλείπει ποτέ και βρίσκεται πάντα στην επικαιρότητα.

Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι το 2019 ο Μπαρνιέ ήλπισε σε μια νέα υποψηφιότητα για την προεδρία της Κομισιόν, αλλά ο Μακρόν πρότεινε αντ’ αυτού την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. «Ο Μακρόν με δολοφόνησε» είχε εκμυστηρευτεί τότε ο Μπαρνιέ, ο οποίος προσπάθησε μάταια να κερδίσει μια θέση επιτρόπου, την οποία ο Μακρόν του αρνήθηκε.

Μετά την ιστορική συμφωνία για το Brexit, ο Μπαρνιέ, ο οποίος γίνεται 70 ετών στις 9 Ιανουαρίου 2021, αλλάζει «πίστα». Μετά την υπογραφή της συμφωνίας, ο Γάλλος πολιτικός άνοιξε τα χαρτιά του και παρουσίασε τις φιλοδοξίες του για το μέλλον. «Είμαι βουνήσιος στην καταγωγή, μου αρέσουν οι δύσκολες διαδρομές όπου πρέπει κάποιος να δείξει επιμονή και αντοχή. Τώρα έχω ανάγκη να ξεκουραστώ, αλλά και να ξαναβρώ τους συμπατριώτες μου. Η Γαλλία μου έλειψε εδώ και τέσσερα χρόνια και επομένως θα αφιερώσω στο εξής όλη μου την ενέργεια στη χώρα μου» δήλωσε.

«Πιστεύω ότι η χώρα μας βρίσκεται σε μια δύσκολη κατάσταση, με πολλές ανισότητες, με έλλειψη σεβασμού σχεδόν σε όλα τα μέτωπα. Πιστεύω ότι η Γαλλία χρειάζεται όλη την ενέργεια και εγώ θα προσφέρω όση διαθέτω. Πρέπει να κινηθούμε ενωτικά, να σκεφτούμε μαζί τι μπορούμε να κάνουμε για τη χώρα μας, να κερδίσουμε τη χαμένη εμπιστοσύνη, να σχεδιάσουμε την οικολογική ανάπτυξη…» πρόσθεσε στην ομιλία του. Και ο νοών νοείτω.

Και τώρα; Τώρα εισερχόμεθα σε μια κανονικότητα όπου το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να μην παραμείνει ενωμένο, όπου οι Ευρωπαίοι θέλουν βίζα για να πάνε στη Βρετανία και όπου ο Μπόρις Τζόνσον θα έχει να επικαλείται ότι «γονάτισε» μια υπερδύναμη στο όνομα ενός μεγαλοϊδεατικού λαϊκισμού.