Της Ιωάννας Μπλάτσου

Της Ιωάννας Μπλάτσου

Ο Άρης Σερβετάλης υποδύεται στη σκηνή έναν 4χρονο, στο έργο της Χάτι Νέιλορ «Ο Ιβάν και τα Σκυλιά», σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου. Στη ζωή δεν του αρέσει να υποδύεται τίποτα. Αντιθέτως, όπως μας εκμυστηρεύεται, «αγωνίζομαι να καταλαγιάσω το Εγώ μου, τη μανία να γίνω “κάποιος”». Στον Άρη Σερβετάλη αρέσει πολύ η περιοχή γύρω από την Ακρόπολη. Το ίδιο και σε μένα. Κλείσαμε λοιπόν το ραντεβού μας στον κλασικό «Διόνυσο», με θέα τον Ιερό Βράχο. «Για να βλέπουμε απέναντι και να θυμόμαστε την αθηναϊκή χρυσή εποχή;» τον ρωτάω. «Για να θυμηθούμε τον στίχο “και διηγώντας τα να κλαις”» με διορθώνει.

Τι σημαίνει για σένα «κάνω τέχνη εν καιρώ κρίσης»;

Είναι λίγο οξύμωρο. Γιατί σε περιόδους κρίσης έχεις περισσότερες αφορμές για να τις αξιοποιήσεις στην τέχνη σου. Ταυτόχρονα, όμως, οι συνθήκες εργασίας μπορεί να μην είναι και οι καλύτερες τη συγκεκριμένη περίοδο. Μπορεί να χρειαστεί να κάνεις κι άλλα πράγματα, άλλες δουλειές, για να μπορέσεις να επιβιώσεις. Όμως η τέχνη, η αληθινή τέχνη, δεν βρίσκεται μόνο μέσα στα θέατρα, στις γκαλερί και στα μουσεία. Βρίσκεται μέσα μας, ολόγυρά μας. Όπως όταν βλέπεις έναν άνθρωπο να αντιμετωπίζει την καθημερινότητά του με ευλάβεια.

Ας μιλήσουμε για τη δική σου καθημερινότητα. Τι πρωτοαντίκρισες σήμερα το πρωί όταν άνοιξες τα μάτια σου;

Τη μουσούδα του σκύλου μου που με ξύπνησε. Με ξυπνά κάθε πρωί στις 8.00, λες κι έχει ξυπνητήρι. Και το αίτημα είναι πάντα το ίδιο: «Βόλτα. Έξω. Περιπέτεια. Εξερεύνηση». Δεν υπάρχει περίπτωση να τον αγνοήσεις και να γυρίσεις πλευρό. Κάνει τα πάντα για να ικανοποιηθεί το αίτημά του.

Στη σκηνή παίζεις έναν 4χρονο που επιβιώνει στην παγωμένη Μόσχα του 1996 χάριν μιας αγέλης σκυλιών. Στη ζωή σου συμβιώνεις με έναν σκύλο. Έχεις, λοιπόν, μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με αυτά τα ζώα εντός κι εκτός σκηνής.

Γενικότερα με τα ζώα, θα έλεγα. Μου αρέσει να τα παρατηρώ, γιατί έτσι δανείζομαι πολύ χρήσιμα πράγματα για το κινησιολογικό μου λεξιλόγιο. Παρακολουθώντας τα βλέπεις πως έχουν μια έμφυτη συντροφικότητα, πως, αν χορτάσουν, σταματούν, δεν είναι άπληστα, σε αντίθεση με τον άνθρωπο, που δεν σταματά να καταναλώνει τα δικά του αλλά και του άλλου, ακόμα κι αφού έχει χορτάσει. Άσε που έχουν έντονο το ένστικτο της ιεραρχίας. Αν ορίσεις τον χώρο σου, άλλο ζώο δεν εισβάλλει μέσα σε αυτόν. Επίσης, τα ζώα δεν προγραμματίζουν για το μέλλον, αλλά με έναν μαγικό τρόπο επιβιώνουν. Εμείς προγραμματίζουμε πλέον τόσο πολλά πράγματα, που τελικά χάνουμε την ουσία, δηλαδή να ζούμε και να χαιρόμαστε το παρόν.

Πώς νιώθεις ως κάτοικος Αθηνών; Σου αρέσει η πόλη σου;

Κατά έναν περίεργο τρόπο, μου αρέσει η Αθήνα, το κέντρο της, προς Φιλοπάππου και Κουκάκι μεριά. Το άλλο κέντρο δυστυχώς έχει υποβαθμιστεί. Κι αυτό μόνο σκόπιμα μπορώ να σκεφτώ ότι έχει γίνει μέσα σε ένα παιχνίδι real estate. Είμαστε το πιο άπληστο ον στον πλανήτη. Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει. Αυτή η σκοπιμότητα. Η δύναμη κάποιων να υποβαθμίζουν το κέντρο μιας πόλης διαγράφοντας τον πολιτισμό της, μόνο και μόνο για να κατασκευάσουν τα τερατουργήματά τους, για να βγάλουν περισσότερα χρήματα.

Και πώς αισθάνεσαι ως Έλληνας αυτήν την περίοδο;

Σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αυτήν τη στιγμή επικρατεί ένα χάος, ένα πανδαιμόνιο. Νομίζω, όμως, πως έχουμε ό,τι μας αξίζει. Αυτοί οι 300 στη Βουλή εμάς εκπροσωπούν, εμείς τους βάλαμε εκεί. Οπότε, ας τους κοιτάξουμε καλά κι ας το παραδεχτούμε: Αυτοί είμαστε! Ανώριμοι, χωρίς πρωτοβουλίες, χωρίς το σθένος να αναλάβουμε το κόστος των επιλογών μας. Και κυρίως, πάντα φταίνε οι άλλοι για τα δικά μας τα στραβά. Ρίξε μια ματιά γύρω σου. Έχει κυριαρχήσει μέσα μας ο υλισμός και έχει πάρει δυσανάλογα πολύ μεγάλη θέση στον τρόπο που σκεφτόμαστε, στον τρόπο που υπάρχουμε, με αποτέλεσμα η πνευματική μας καλλιέργεια να ατροφεί. Έχουμε γίνει έρμαια ενός μοντέλου ζωής που προάγει τον υλισμό, την καριέρα και την κοινωνική καταξίωση, πράγμα που μας έχει εγκλωβίσει, διότι όλο αυτό είναι σαθρό, ψεύτικο, τελείως εικονικό και δεν μας γεμίζει ψυχικά. Ας κάνουμε, επιτέλους, την αυτοκριτική μας. Οι Έλληνες έχουμε τη νοοτροπία του βλάχου της Ευρώπης. Θέλουμε ντε και καλά να εξευρωπαϊστούμε. Δεν το λέω ως αρνητικό. Αλλά όχι χάνοντας τον πολιτισμό, τις ρίζες μας, την παράδοσή μας.

Εσύ, ως πολίτης, σε τι ευθύνεσαι γι’ αυτό που συμβαίνει γύρω σου;

Στο ότι υπήρχαν πολλές περίοδοι στη ζωή μου που δεν είχα έντονη αυτοκυριαρχία και αυτοκριτική διάθεση, με αποτέλεσμα να παρασύρομαι στις ευκολίες της εποχής και να γίνομαι μέρος μιας φαύλης κατάστασης. Για παράδειγμα, άφηνα τον εαυτό μου να βολεύεται και δεν έκανα συχνά την ερώτηση: «για ποιο λόγο τα κάνεις αυτά;», «ποιος είναι ο σκοπός σου;».

Τώρα;

Τώρα, αγωνίζομαι να καταλαγιάσω το Εγώ μου, τη μανία να γίνω «κάποιος». Πλέον, για μένα σημαντικότερο όλων είναι να γνωρίσω ποιος πραγματικά είμαι και να εξελιχθώ ως άνθρωπος με στόχο την αρετή κι όχι την ύλη. Όσο είναι ανθρωπίνως δυνατό, βέβαια.

Τι σε φοβίζει αυτήν την εποχή;

Έρχονται πολύ δύσκολες μέρες. Και για να αντιμετωπίσεις τα δύσκολα, πρέπει να έχεις πνευματική καλλιέργεια και αυτογνωσία. Αλλιώς χάνεσαι.

Τι σου δίνει ελπίδα;

Ο Θεός.

 

INFO: «Ο Ιβάν και τα σκυλιά» στο θέατρο Προσκήνιο (Καπνοκοπτηρίου 8, τηλ. 210-8252242). Έως τέλος Δεκεμβρίου.