Εδώ και λίγες μέρες το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έριξε την αυλαία του. 

Τρία χρόνια εθελοντικής εργασίας
Η ελληνική παραγωγή φαίνεται πως επικεντρώθηκε ιδιαίτερα στις τέχνες. Ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος, για δεύτερη χρονιά έφυγε με το βραβείο κοινού (πέρσι για τον εξαιρετικό «Μανάβη» του) για το ντοκιμαντέρ «Ηθοποιοί: Ημερολόγιο σπουδής». Όπως ομολόγησε, γύριζε το ντοκιμαντέρ για τρία χρόνια, εργαζόμενος ο ίδιος και όλοι του οι συνεργάτες… εθελοντικά. Η ταινία του, με αδυναμίες, παρακολουθεί σπουδαστές δραματικών σχολών (μια πορεία από τον ενθουσιασμό στη συνειδητοποίηση της αμφίβολης επαγγελματικής αποκατάστασης). Ο Κώστας Ανέστης έφτιαξε ένα ροκ ντοκιμαντέρ με πολλή ψυχή και χιούμορ για το βολιώτικο «Καφέ Σαντάν» εκ του μηδενός – «Τι 300; Ούτε 50 ευρώ δεν είχα να το ξεκινήσω…» δήλωσε χαρακτηριστικά. Ωστόσο η ταινία του σε κάνει να θέλεις να χωθείς σε ένα μπαρ και αυτό είναι η επιτυχία της. Αντίθετα, άψυχο, άνευρο και με ό,τι απασχόλησε τη δημιουργό του ατάκτως ερριμμένο μέσα στην ταινία ήταν το «2013 θερινά σινεμά στην Αθήνα» της Μαγδαληνής Ρεμούνδου. Κρατάω μόνο μια κουβέντα του σκηνοθέτη Νίκου Περράκη για το αύριο των θερινών κινηματογράφων: «Τώρα έχουμε ψηφιακούς προβολείς και τις φουσκωτές οθόνες. Ο κινηματογράφος ξεκίνησε σαν περιοδεύων. Μήπως ήρθε η ώρα να επιστρέψει στις ρίζες του;».
Με την κρίση στο θέατρο ασχολήθηκε και η Κατερίνα Πατρώνη στην ταινία «Η τέχνη της κρίσης, η περίπτωση του θεάτρου», με τοποθετήσεις από ενδιαφέροντες ανθρώπους (Ολιβιέ Πι, Στάθης Λιβαθηνός, Γιάννης Καλαβριανός κ.ά.). Αντίθετα, το «Cretativity» του Μανώλη Κριτσωτάκη, ενώ ξεκίνησε με ενδιαφέρουσα οπτική (άνθρωποι από έξι διαφορετικές χώρες που επέλεξαν να ζήσουν και να δημιουργήσουν στην Κρήτη, από τον διάσημο διευθυντή φωτογραφίας Γούολτερ Λάσαλι και τη Βικτόρια Χίσλοπ μέχρι έναν νεαρό Δανό φωτογράφο που ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε στην Κρήτη), μοιάζει να χάνει τον δρόμο του μεταξύ καλλιτεχνικής δημιουργίας και τουριστικής ατραξιόν – υπάρχει και μια τάση εξύψωσης του ηθικού μας αναστήματος με κουβέντες όπως «καλύτερα δέκα φορές μπατίρης στην Ελλάδα παρά με καλύτερο εισόδημα σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης»…

Η αληθινή ιστορία των τούρκικων σίριαλ
Η ταινία, όμως, που ξεχώρισα, που με έκανε να αναθεωρήσω πολλά πράγματα (δεν πρόκειται να ξαναγελάσω με τουρκική σαπουνόπερα) ήταν το «Kismet» της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου. Εξαιρετικά καλογυρισμένο, το ντοκιμαντέρ μοιάζει να επιβεβαιώνει τη γενική άποψη ότι εδώ στην Ελλάδα οι τουρκικές τηλεοπτικές σειρές έχουν «πέραση» γιατί θυμίζουν αλλοτινές, πιο αθώες και ρομαντικές εποχές (μια κυρία, μάλιστα, λέει πως «δεν έχουν προστυχιά, όχι σαν τα ξεβρακώματα τα δικά μας»), αλλά στις αραβικές χώρες οι ηρωίδες έχουν βγει μέσα από την κοινωνία και τη ζωή και στο πρόσωπό τους πολλές γυναίκες βρήκαν το θάρρος να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Η «Φατμαγκιούλ» έκανε μια γυναίκα στο Άμπου Ντάμπι να διεκδικήσει διαζύγιο από τον σύζυγό της που επί 13 χρόνια τη βασάνιζε, και μια άλλη γυναίκα, στην Τουρκία, να απελευθερωθεί από 31 χρόνια βίας. Στο Κάιρο μια νεαρή κοπέλα, που υπεβλήθη στο ταπεινωτικό «τεστ παρθενίας», βρήκε όχι μόνο το θάρρος να μηνύσει την αστυνομία, αλλά και να πρωτοστατήσει, σε συνεργασία με δικηγόρους και γυναικείες οργανώσεις, στον αγώνα για την οριστική απόσυρσή του από την αιγυπτιακή νομοθεσία. Ναι, για μένα το «Kismet» ήταν ένα παράθυρο στον κόσμο – γιατί είναι διαφορετικό να γνωρίζεις, να διαβάζεις και διαφορετικό να έχεις μια γυναίκα απέναντί σου να σου λέει την ιστορία της.