Ο ντόρος που έγινε στην Ελλάδα, και τις δυο Κυριακές των εκλογών, για τις αστοχίες στα δημοσκοπήσεις και τα exit polls, γεννά αυτομάτως το ερώτημα κατά πόσον έπεσαν μέσα οι μετρήσεις και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ο ντόρος που έγινε στην Ελλάδα, και τις δυο Κυριακές των εκλογών, για τις αστοχίες στα δημοσκοπήσεις και τα exit polls, γεννά αυτομάτως το ερώτημα κατά πόσον έπεσαν μέσα οι μετρήσεις και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υπάρχουν, λοιπόν, αρκετά παραδείγματα για εκτιμήσεις που δεν αποδείχθηκαν στην κάλπη.

Και μπορεί να επιβεβαιώθηκαν όλοι για τα υψηλά ποσοστά αποχής, που άγγιξαν το 56% πανευρωπαϊκά, όμως δεν συνέβη το ίδιο και με τα ποσοστά των κομμάτων, όπου υπήρξαν πολλές εκπλήξεις, συχνά αρνητικές, αφού το φάντασμα της Ακροδεξιάς μαυρίζει τις προοπτικές της Γηραιάς Ηπείρου.

Στη Γαλλία, για παράδειγμα, θεωρείτο μέχρι και την Παρασκευή ότι οι 20 έδρες θα είναι πολλές για τη Λεπέν στο Ευρωκοινοβούλιο. Μπορεί την πρωτιά της να την είδαν τα γκάλοπ, αλλά όχι και τα ποσοστά, αφού η ακροδεξιά υποψήφια έφτασε στις 24 έδρες.

Το πρώτο δεκαήμερο Μαΐου είχε γίνει δημοσκόπηση για λογαριασμό της εφημερίδας «Le Parisien», με το Εθνικό Μέτωπο να παίρνει 22%, το UMP του Σαρκοζί 20 και τους Σοσιαλιστές του Ολάντ 17%. Η κάλπη έδειξε ότι το 24,8% των Γάλλων ψήφισε το Εθνικό Μέτωπο, το 20,8 τον Σαρκοζί, ενώ ο Ολάντ κατέρρευσε στο 13,9%. Μόνο στον Σαρκοζί πέσανε μέσα λοιπόν.

Στην Αγγλία για το εθνικιστικό Κόμμα Ανεξαρτησίας του Φάρατζ αναμενόταν η πρωτιά με 30% και 24 έδρες, έναντι 22 εδρών των Εργατικών και 16 των κυβερνώντων Τόρις. Τελικά, ο Φάρατζ βρέθηκε στο 27% με 24 έδρες, οι Εργατικοί πήραν 20 και οι Τόρις 19. Δεν το λες κι επιτυχημένη πρόβλεψη…

Στην Ιταλία, όμως, είχαμε πραγματικό Βατερλώ των δημοσκοπήσεων, αφού παραμονές των εκλογών προέβλεπαν πως ο Μπέπε Γκρίλο θα έπαιρνε 19 έδρες, έναντι 27 του κόμματος του Ρέντσι. Τι συνέβη; Ο Γκρίλο έμεινε στις 17 έδρες, ενώ ο Ρέντσι με 40,1% εκτινάχθηκε στις 31!

Στη Γερμανία, οι Χριστιανοδημοκράτες υπολογίζονταν στο 38%, οι Σοσιαλδημοκράτες στο 27% και το ευρωφοβικό AfD το πολύ στο 6%. Εν τέλει το κόμμα της Μέρκελ βρέθηκε στο 30% (35% μαζί με τους χριστιανοκοινωνιστές του CSU), οι Σοσιαλδημοκράτες όντως βρέθηκαν στο 27,2%, ενώ το AfD ξεπέρασε το 7%.

Κύμα αμφισβήτησης

Ακόμα, εξάλλου, και οι εκτιμήσεις, μέσω δημοσκοπήσεων, ότι το 1/3 του νέου Ευρωκοινοβουλίου θα αποτελείται από σκληρούς ευρωσκεπτικιστές, με μεγάλο ποσοστό ακροδεξιών, μάλλον κρίνονται πλέον ως υπερβολικές, αφού προφανώς μιλάμε για το 1/4 από το σύνολο των 751 εδρών, ίσως κι ακόμα λιγότερες.
Ανεξάρτητα, όμως, από τα όποια προβλήματα των γκάλοπ λίγο πριν από τις κάλπες, το συμπέρασμα των ευρωεκλογών είναι πως η Ευρώπη βγαίνει απ’ αυτήν τη διαδικασία λιγότερο ενωμένη από ποτέ… Με ένα κύμα αμφισβήτησης να μεγαλώνει διαρκώς.

Μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν δυο τάσεις που εκφράζονται με διαφορετικό τρόπο. Η μια έχει να κάνει με τους ευρωσκεπτικιστές – αντιευρωπαϊστές, μέσω και ακροδεξιών θέσεων σε μεγάλο βαθμό, με πλήρη απόρριψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κάθε της μορφή.

Υπάρχει, όμως, και η ευρωπαϊκή Αριστερά που δεν είναι απαραίτητα αφοριστική για την ευρωπαϊκή προοπτική, αλλά ζητάει περισσότερο κοινωνικό κράτος, ανάπτυξη, καλύτερες συνθήκες ζωής, εξάλειψη των ανισοτήτων κι όχι μια επιβολή λιτότητας όπως βολεύει τη Γερμανία, τις πολυεθνικές και τη συσσώρευση πλούτου.

Όπως και να ’χει, αυτήν τη στιγμή γίνονται πιο έντονα από ποτέ τα δυο μεγάλα διακυβεύματα για την ίδια την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα υπάρξει μια στροφή προς «περισσότερη Ευρώπη» ή θα αποδυναμωθεί αυτή η προοπτική; Κι εν τέλει θα ειπωθεί ένα ισχυρό «Ναι στην Ευρώπη» ή θα τροφοδοτείται όλο και περισσότερο λόγω της απογοήτευσης το «Όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση»;

Η αμηχανία που συναντά κανείς στις ατμομηχανές της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία αλλά και Αγγλία) από την άνοδο των ευρωφοβικών ή και εθνικιστικών κομμάτων μπορεί να προκαλέσει μελλοντικά διάφορες παρενέργειες. Όπως, για παράδειγμα, να γίνεται όλο και δυσκολότερο το έργο των Βρυξελλών και να μην έχει πέραση πλέον ως απάντηση σε κάθε πρόβλημα το «περισσότερη Ευρώπη».

Επίσης, μπορεί να τρομοκρατηθούν πολλές κυβερνήσεις ευρωπαϊκών κρατών και να αναγκαστούν, ενδεχομένως σκεπτόμενες και ψηφοθηρικά, να υιοθετήσουν περισσότερο ευρωσκεπτικιστικές απόψεις και πολιτικές, χαϊδεύοντας τα αυτιά μιας μερίδας του εκλογικού σώματος.

Βέβαια, όπως και να ’χει, οι «παραδοσιακές» δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς και Κεντροαριστεράς παραμένουν οι ισχυροί πόλοι στο Ευρωκοινοβούλιο, αφού διατηρούν στην κατοχή τους περισσότερο από το 50% των εδρών. Γνωρίζουν, ωστόσο, ότι θα συναντούν πια περισσότερες αντιστάσεις από ακροδεξιά κόμματα που μπήκαν στην Ευρωβουλή μόνο και μόνο για να την πριονίσουν.

Με το βλέμμα… αριστερά έξι ευρωπαϊκά κράτη

Σε αντίθεση με τη νοσηρή μόδα της Ακροδεξιάς που επιχειρεί να γυρίσει την Ευρώπη και τους λαούς της στα χρόνια του ’30, έξι ευρωπαϊκά κράτη αντιστάθηκαν και επέλεξαν να στραφούν προς τα αριστερά. Ανάμεσα σε αυτά και χώρες που χτυπήθηκαν πιο άγρια από την κρίση, όπως επισημαίνουν μεγάλα ξένα ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων και ο βρετανικός «Guardian».

Ελλάδα

Τα κακά νέα είναι ότι οι νεοναζί της Χ.Α. συγκέντρωσαν 9,3%. Αλλά ο αδιαμφισβήτητος νικητής των ευρωεκλογών στην Ελλάδα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, με ατζέντα κατά της πολιτικής λιτότητας.

Ισπανία

Τα μικρότερα αριστερόστροφα κόμματα αποδεικνύονται τα ευνοημένα των Ισπανών ψηφοφόρων καθώς τα δυο μεγάλα, το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό, κατέγραψαν απώλειες 5 εκατ. ψήφων σε σχέση με τις εκλογές του 2009.

Το κόμμα Podemos που δημιουργήθηκε πριν από μόλις τέσσερις μήνες από το κίνημα των Αγανακτισμένων της Μαδρίτης το 2011, πήρε 8% των ψήφων και στέλνει πέντε ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες. Η Ενωμένη Αριστερά συγκέντρωσε το 10% και, όσον αφορά την Καταλονία, το αριστερό κόμμα ERC προηγήθηκε έναντι του εθνικιστικού CiU.

Ιταλία

Ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι και το κυβερνών κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία και κέρδισε με 40,1%. Το αντιευρωπαϊκό Κίνημα Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο ήρθε δεύτερο, αλλά με πολύ μικρότερο ποσοστό από το αναμενόμενο. Το κόμμα του Μπερλουσκόνι κατέγραψε ιστορικό χαμηλό.

Ο Ρέντσι ήταν ο εκλεγμένος δήμαρχος της Φλωρεντίας και δεν υπήρξε μέλος του ιταλικού Κοινοβουλίου. Έγινε πρωθυπουργός τον Φεβρουάριο και το συγκεκριμένο αποτέλεσμα του δίνει την ισχυρή λαϊκή εντολή που χρειαζόταν.

Πορτογαλία

Στην Πορτογαλία οι κάλπες δεν ανέδειξαν κανένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της αντιπολίτευσης κέρδισε με 31,5%. Η νίκη κατέγραψε την αντίθεση του κόσμου στα σκληρά μέτρα λιτότητας. Η χώρα μόλις βγήκε από το μνημονιακό πρόγραμμα των 78 δισ. ευρώ.

Σλοβακία

Στη Σλοβακία μόνο το 13% του εκλογικού σώματος συμμετείχε στις ευρωεκλογές. Όσοι ψήφισαν, ανέδειξαν νικητή το κυβερνών κόμμα Smer. Το ευρωσκεπτικιστικό SaS κατέλαβε μία έδρα. Αντί ευρωσκεπτικισμού, η κυρίαρχη τάση στη Σλοβακία είναι μάλλον η ευρω-αποχή.

Ρουμανία

Κανένας ακροδεξιός πόλος ούτε στη Ρουμανία, όπου νικητής αναδείχθηκε ο κυβερνών σχηματισμός του Σοσιαλδημοκρατικού και του Συντηρητικού Κόμματος υπό τον πρωθυπουργό Βίκτορ Πόντα που συγκέντρωσε το 37,3%

Το φίδι στον κόρφο της…

Με αιχμές του δόρατος Λεπέν και Φάρατζ, οι δεξιόστροφοι ευρωσκεπτικιστές, μέρος των οποίων είναι και οι ακροδεξιοί, είδαν τα ποσοστά τους να αυξάνονται δραματικά, προκαλώντας τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μαύρη μαυρίλα πλάκωσε δηλαδή.

Αυτό ήταν, άλλωστε, το πρώτο θέμα συζήτησης την Τρίτη, όταν ξεκίνησε η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, με κορυφαία προτεραιότητα πια στην ατζέντα τις πολιτικές ανάπτυξης. Ακόμα και ο Ολάντ, που τον σέρνει από τη μύτη η Μέρκελ, ψέλλισε μετά την εκλογική του κατεδάφιση ότι κάτι πρέπει να αλλάξει…

Η βασική και παραδοσιακή πολιτική διαμάχη στην Ευρώπη μεταξύ αριστερών και δεξιών αλλάζει και μετατρέπεται κυρίως σε διπλή κόντρα φεντεραλιστών – αντιφεντεραλιστών κι ευρωπαϊστών – αντιευρωπαϊστών.

Χωρίς όραμα

Φυσικά, η Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με το δικό της λάθος, αφού τόσα χρόνια ουδέποτε ήταν ξεκάθαρη για το τι ακριβώς μορφή θέλει να δώσει στην Ε.Ε. Με συνέπεια να προκαλεί όχι μόνο την απογοήτευση για το ανεκπλήρωτο ευρωπαϊκό όραμα, αλλά πλέον και οργή μερίδας των ψηφοφόρων, αφού τα εγχώρια Κοινοβούλια δεν μπορούν να χαράξουν οικονομική πολιτική, καθώς χρειάζεται να ακολουθούν κατά γράμμα τις επιταγές των Βρυξελλών, με τις κατευθυντήριες γραμμές να ορίζονται από το Βερολίνο.

Επίσης, υπάρχει πλέον και μια έντονη φιλορωσική στάση σε ευρωσκεπτικιστικά κόμματα με υψηλά ποσοστά.

◆ Το ουγγρικό Jobbik (2ο στις ευρωεκλογές) ελέγχεται αυτόν τον καιρό από τη Δικαιοσύνη με κατηγορίες μαύρης χρηματοδότησης από τη Ρωσία, ενώ ένας ευρωβουλευτής κατηγορείται για κατασκοπία.

◆ Η Λεπέν, που ανοιχτά επιθυμεί την αποχώρηση της Γαλλίας από την Ε.Ε., θαυμάζει τον Πούτιν κι έχει μιλήσει για μια πανευρωπαϊκή ένωση άλλου τύπου, που θα περιλαμβάνει και τη Ρωσία.

◆ Αν όχι όλα, σίγουρα τα περισσότερα σκληρά εθνικιστικά – ακροδεξιά κόμματα στρέφονται στον Πούτιν. Στο πρόσωπό του βλέπουν αυτόν που μπορεί να διαλύσει την Ε.Ε. (ουγγρικό Jobbik, ναζιστική Χρυσή Αυγή, βελγικό Vlaams Belang, αυστριακό FPO, ιταλική Λέγκα του Βορρά, ο Φάρατζ κ.ά.)

Στη Βρετανία, εξάλλου, υπάρχει τεράστια εναντίωση προς την Ε.Ε. Θέτει διαρκώς απαιτήσεις για ειδική μεταχείριση, ενώ η τάση που επικρατεί όλο και περισσότερο στις Βρυξέλλες είναι να «ξεγράψει» την Αγγλία.

Εσωστρέφεια

Τα αντιευρωπαϊκά κόμματα, βέβαια, δεν καταφέρνουν με τις δυνάμεις που έχουν, ακόμα κι αν συγκροτήσουν κοινή ομάδα (κάτι που δεν θα γίνει, αφού αναμένεται να σπάσουν σε τουλάχιστον τρία – τέσσερα γκρουπ), να μπλοκάρουν αποφάσεις της Ευρωβουλής, όμως αναμένεται να χρησιμοποιήσουν τις Βρυξέλλες, ώστε να επιτεθούν στις πολιτικές που εφαρμόζονται στις χώρες τους. Με απώτερο σκοπό να ενισχυθούν στις εγχώριες εκλογές, όποτε αυτές γίνουν.

Το κόμμα του Φάρατζ, λοιπόν, στη Βρετανία ήρθε πρώτο με 24 έδρες, της Λεπέν στη Γαλλία επίσης πρώτο με 24 ευρωβουλευτές, όπως και το Λαϊκό Κόμμα στη Δανία με τέσσερις έδρες. Την 3η θέση των ευρωεκλογών στις χώρες τους πήραν η Χρυσή Αυγή (τρείς ευρωβουλευτές), η Ελευθερία στην Αυστρία, όπως και στην Ολλανδία (από τέσσερις) και οι Αληθινοί Φινλανδοί (δύο).

Στη Γερμανία, τέλος, ο Φόιχτ του NPD μπορεί να εξασφάλισε μόλις το 1% των ψήφων, όμως εκλέχθηκε. Κι έτσι έγινε ο πρώτος Γερμανός νεοναζιστής που μπαίνει στο Ευρωκοινοβούλιο, την ίδια στιγμή που το κόμμα του είναι στο στόχαστρο των αρχών. Κι έτσι αυτές οι εκλογές έγιναν ορόσημο και για τη Γερμανία, αφού το 1% δεν μπορεί να θεωρηθεί υψηλό ποσοστό, ωστόσο για μια χώρα που έχει τέτοιο παρελθόν ναζισμού, το πλήγμα είναι τεράστιο. Και οι συμβολισμοί πολλοί…