Η ιδέα τεσσάρων φοιτητριών από την Ισπανία, το υλικό των Lego, ο έλεγχος της θερμοκρασίας και το κόστος

 

 

Ως τώρα, τα drones περιορίζονταν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και, τελευταία, σε κάποια σχέδια για φουτουριστικές καταναλωτικές υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα… delivery πίτσας.

Τέσσερις φοιτήτριες από την Ισπανία σκέφτηκαν ότι τα drones θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και γι’ άλλους λόγους, πέρα από το να σκανάρουν στόχους για στρατούς ή απλά για ψυχαγωγία μιας κι έχουν γίνει της μόδας. Θα μπορούσαν να σώσουν πραγματικά ανθρώπινες ζωές, μεταφέροντας με ταχύτητα και ασφάλεια όργανα για μεταμόσχευση. Τους τελευταίους μήνες, η ιδέα τους πέρασε στην πράξη.

Οι γιατροί, τα νοσοκομεία και όσοι έχουν ποτέ βιώσει την απέραντη αγωνία για ένα πολυπόθητο μόσχευμα, ξέρουν ότι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την επιτυχία ή όχι μιας μεταμόσχευσης οργάνου είναι καθαρά πρακτικός. Δηλαδή, ο χρόνος της μεταφοράς των οργάνων από το ένα νοσοκομείο στο άλλο.

Η μεταμόσχευση είναι εν πολλοίς ένας αγώνας δρόμου. Μια ανθρώπινη καρδιά, για παράδειγμα, πρέπει να μεταμοσχευθεί από τον δότη στον παραλήπτη μέσα σε διάστημα τεσσάρων με έξι ωρών το πολύ. Σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα καθορίζεται αν σε έναν άνθρωπο δοθεί η πιθανότητα να ζήσει. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα σε αυτόν τον αγώνα ταχύτητας είναι η κίνηση στους δρόμους.

Σε πολλές μεγαλουπόλεις, με τους δρόμους σχεδόν μόνιμα μποτιλιαρισμένους από τα αυτοκίνητα, η μεταφορά ενός οργάνου είναι συνήθως ένα συντονισμένο σπριντ γιατρών, αστυνομίας και τροχαίας. Η μόνη λύση είναι η ενορχηστρωμένη προσπάθεια για την δημιουργία ενός «ανοικτού διαδρόμου» ώστε να περάσει στον απαραίτητο χρόνο το ανθρώπινο μόσχευμα.

Όταν το όργανο είναι έτοιμο για μεταμόσχευση, τα νοσοκομεία συνεργάζονται με την αστυνομία για να παρακάμψουν όλα τα άλλα αυτοκίνητα, να κρατήσουν τα φανάρια πράσινα, επιτρέποντας στα νοσοκομειακά με το πολύτιμο φορτίο να αποφύγουν το κυκλοφοριακό. Αν δεν τα καταφέρουν σε συγκεκριμένο χρόνο, το όργανο «πεθαίνει», αφού πια δεν μπορεί να μεταμοσχευθεί.

Οι ειδικοί προειδοποιούν εδώ και καιρό ότι δεν μπορούν να βασίζονται αποκλειστικά στη συγκεκριμένη μέθοδο για την μεταφορά των οργάνων στις μεγαλουπόλεις. Πρακτικά δεν γίνεται να σταματάει η κυκλοφορία κάθε μέρα και υπάρχουν, δυστυχώς, περιπτώσεις που ασθενείς με έγκριση για μεταμόσχευση βρίσκονταν έτοιμοι στο χειρουργείο, αλλά πέθαναν γιατί το όργανο απλά δεν στάθηκε δυνατό να φτάσει εγκαίρως.

Το 2014 πραγματοποιήθηκε ένας διαγωνισμός στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με θέμα «Drones για καλό σκοπό», με έπαθλο 1 εκατ. δολάρια. Στόχος; Η χρήση που θα βελτίωνε περισσότερο την ανθρώπινη ζωή. Ανάμεσα στους φιναλίστ, ήταν αυτές οι τέσσερις Ισπανίδες φοιτήτριες με το Dronlife, ένα μη επανδρωμένο μικροσκοπικό αεροσκάφος που δεν θα έψαχνε για στρατιωτικούς στόχους αλλά θα μετέφερε ανθρώπινα όργανα.

Αν και το πρότζεκτ τους δεν ήταν αυτό που τελικά κέρδισε, τράβηξε την προσοχή του προέδρου σχολής στην βορειδυτική Ισπανία, της IFFE Βusiness School. Αυτός και οι συνάδελφοί του ξεκίνησαν μια προσπάθεια να τελειοποιήσουν την τεχνολογία για τον συγκεκριμένο σκοπό και να βρουν πόρους ώστε να κάνουν πράξη αυτή την χρήση του drone. Έπρεπε να πληροί ορισμένες αυστηρές προϋποθέσεις για να είναι κατάλληλο για την μεταφορά ανθρωπίνων οργάνων. Το συνολικό του βάρος δεν μπορούσε να ξεπερνά τα 20 κιλά και θα έπρεπε να μπορεί να «πιάσει» μέση ταχύτητα 56 μιλίων την ώρα.

Έτσι κατασκεύασαν ένα drone από ανθρακόνημα που είναι ελαφρύ αλλά με μεγάλη ισχύ. Το ειδικό, μιας χρήσης κοντέινερ που μεταφέρει το μόσχευμα κατασκευάστηκε από ένα θερμοπλαστικό υλικό, παρόμοιο με το υλικό των Lego, για να μην είναι μεγάλο το κόστος κάθε φορά που θα πρέπει να πεταχτεί και αντικατασταθεί έπειτα από κάθε χρήση.

Μεγάλη δυσκολία παρουσίασε η ελεγχόμενη θερμοκρασία, αφού τα όργανα πρέπει να διατηρούνται αυστηρά σε συγκεκριμένη χαμηλή θερμοκρασία. Ένα όργανο τοποθετείται στον πάγο από την στιγμή που αφαιρεθεί από το ανθρώπινο σώμα μέχρι να φορτωθεί στο drone, όμως ο πάγος είναι υπερβολικά βαρύς και πρέπει να αφαιρείται πριν την πτήση.

Για να παραμείνει το όργανο ζωντανό, η ομάδα του Dronlife κατάφερε να χρησιμοποιήσει αντί πάγου θερμοηλεκτρικές συσκευές που συνήθως χαμηλώνουν την θερμοκρασία σε ηλεκτρονικά μηχανήματα.

Τέλος, το drone απέκτησε το κατάλληλο λογισμικό, ικανό να πραγματοποιεί μια λεπτομερή αναγνώριση της κάθε περιοχής και υψηλής ακριβείας κάμερα για να διασφαλίζεται ασφαλής πτήση και προσγείωση.

Το συνολικό κόστος, για δύο drones, έναν σταθμό-βάση, δυο πιλοτικές κονσόλες, 45 κοντέινερς, προμήθειες απολύμανσης με υπεριώδη ακτινοβολία και εκπαίδευση ανήλθε στα 2.7 εκατομμύρια δολάρια.

Τα πρώτα νοσοκομεία που ζήτησαν να χρησιμοποιήσουν τα συγκεκριμένα drones για την μεταφορά οργάνων ήταν στην Ινδία. Στους αμέσως επόμενους μήνες, το Dronlife θα πραγματοποιήσει τις πρώτες πτήσεις «ζωής» στο Ν. Δελχί. Το μόνο που απομένει είναι η τυπική έγκριση από την περιφερειακή υπηρεσία ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας.

Απ’ όλες τις μεγαλουπόλεις του κόσμου, οι πόλεις της Ινδίας αντιμετωπίζουν από τα μεγαλύτερα κυκλοφορικά προβλήματα. Μια απόσταση που φυσιολογικά θα ήταν διαδρομή δέκα λεπτών, στους μόνιμα μποτιλιαρισμένους δρόμους της Ινδίας μπορεί να πάρει και τρεις ώρες.

Περίπου 500.000 άνθρωποι κάθε χρόνο στην Ινδία χρειάζονται μεταμόσχευση. Από αυτούς, μόλις το 5% λαμβάνει τελικά το όργανο που έχει ανάγκη. Σημαντικό ρόλο στην αποτυχία για το υπόλοιπο 95% έχει παίξει ως τώρα η μόνιμη κυκλοφοριακή συμφόρηση στις μεγάλες πόλεις.

Εκτός από την έγκαιρη μεταφορά ανθρωπίνων οργάνων υπάρχουν και άλλα σχέδια για χρήση των drones για καλούς σκοπούς. Ομάδες δουλεύουν πάνω σε τεχνολογίες που θα μπορούν να ανιχνεύουν μολυσμένες περιοχές στο νερό (λίμνες, θάλασσες) ή στο έδαφος, να εντοπίζουν νάρκες για την ασφαλή αφαίρεσή τους και να μεταφέρουν φάρμακα σε ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο.

Η χρήση drones για μη στρατιωτικούς σκοπούς παραμένει ακόμη σε νηπιακή ηλικία.

Αν όλα, πάντως, κυλήσουν ομαλά τους επόμενους μήνες στην Ινδία με το εγχείρημα, τα drones για μεταμοσχεύσεις θα επεκταθούν. Ήδη έχει εκφραστεί ενδιαφέρον από πολλά νοσοκομεία σε διάφορα μέρη του κόσμου κι έτσι τα drones σε λίγο θα μπορούν να σώζουν ζωές.