Μετά το προσκλητήριο Τσίπρα προς τις προοδευτικές δυνάμεις και την Κεντροαριστερά προχωρούν και οι διεργασίες για την κατάρτιση του ευρωψηφοδελτίου, με στόχο μια βασική δέσμη ονομάτων – αν όχι ο βασικός κορμός – να ανακοινωθεί γύρω στα μέσα Μαρτίου.

Η εκλογική επιτροπή που έχει συγκροτηθεί (απαρτίζεται από τους Ν. Βούτση, Π. Σκουρλέτη, Χρ. Βερναρδάκη, Ν. Σκορίνη, Π. Λάμπρου και Ε. Καλαμαρά) έχει το δύσκολο έργο να ισορροπήσει μεταξύ υποψηφιοτήτων που προέρχονται από τις ποικίλες αποχρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ από τη μία και των προσώπων που εσχάτως ρίχνουν «Γέφυρα» από την Κεντροαριστερά από την άλλη, ενώ ήδη υπάρχουν κι εκείνοι που προέρχονται από την Κεντροδεξιά.

Βέβαιες θεωρούνται οι υποψηφιότητες των νυν ευρωβουλευτών, δηλαδή του Δημήτρη Παπαδημούλη, της Κωνσταντίνας Κούνεβα και του Στέλιου Κούλογλου, καθώς και του Παναγιώτη Κουρουμπλή (την έχει ανακοινώσει από το περασμένο φθινόπωρο). Περιπτώσεις όπως αυτές της υπουργού Τουρισμού Έλενας Κουντουρά και του προερχόμενου από το Ποτάμι, ανεξάρτητου πλέον βουλευτή, Σπύρου Δανέλλη συναντούν εμπόδια, καθώς από τη μία υπάρχει το ασυμβίβαστο βουλευτή – ευρωβουλευτή, από την άλλη όμως ενδεχόμενη παραίτησή τους ώστε να μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα δημιουργεί πρόβλημα στη νεοσυγκροτηθείσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 151. Πολλοί εκτιμούν ότι οι υποψηφιότητες αυτές έχουν αναγκαστικά «καεί», αλλά σύμφωνα με άλλες πληροφορίες αναζητείται τρόπος υπέρβασης του παραπάνω κωλύματος, με τρόπο που να μην απειλείται η κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Στο μεταξύ, κυκλοφόρησαν σενάρια που μιλούν για γενικότερη κατεύθυνση υπουργοί να τεθούν υποψήφιοι στο ευρωψηφοδέλτιο προκειμένου να καταδειχθεί η κρισιμότητα της μάχης των ευρωεκλογών, και σε αυτό το πλαίσιο ακούγεται το όνομα της υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου. Πάντως, προς το παρόν τέτοια κατεύθυνση δεν επιβεβαιώνεται από συνομιλητές του πρωθυπουργού – τέτοια συζήτηση ή σκέψη δεν υπάρχει από τον Τσίπρα αυτή τη στιγμή, αναφέρουν. Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, σχετικές σκέψεις ακούστηκαν από ορισμένα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής κατά την πρόσφατη συνεδρίαση της Κυριακής.

Στο μεταξύ, ο συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος διέψευσε χθες σενάρια για πιθανή υποψηφιότητά του στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, σενάρια που κυκλοφόρησαν μετά τις εγκωμιαστικές αναφορές του στον Αλέξη Τσίπρα σε συνέντευξή του στη «Lifo». Ο ίδιος διέψευσε και το ενδεχόμενο να διεκδικήσει οποιοδήποτε άλλο δημόσιο αξίωμα, όπως αυτό του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Κεντρική μάχη

Πάντως, ανεξαρτήτως του αν τελικώς θα επιλεγούν και οι υπουργοί ή όχι για το ψηφοδέλτιο προκειμένου να συμβολιστεί η κρισιμότητα της εκλογικής μάχης, το μόνο σίγουρο – και αυτονόητο – είναι ότι η μάχη των ευρωεκλογών λαμβάνει χαρακτήρα κεντρικής πολιτικής μάχης ισότιμης με εθνικές εκλογές, ειδικά στην περίπτωση που ο Αλέξης Τσίπρας αποφασίσει οριστικά ότι οι τελευταίες (βουλευτικές) θα γίνουν τον Οκτώβριο.

Οι περισσότερες εισηγήσεις που δέχεται πλέον ο πρωθυπουργός είναι για τον Οκτώβριο και ο ίδιος δείχνει να επιθυμεί Οκτώβριο. Ωστόσο, οι πληροφορίες επιμένουν ότι δεν έχει λάβει την τελική του απόφαση: αντιθέτως αυτό θα το πράξει αφού κυλήσουν και οι δημοσκοπήσεις του Μαρτίου, προς τα τέλη του μήνα.

Αν και οι εκτιμήσεις που υπάρχουν μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ για τις δημοσκοπήσεις συγκλίνουν στο ότι πλέον αυτές έχουν χάσει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία τους – όχι μόνο λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων αλλά και για αντικειμενικούς λόγους, που έχουν να κάνουν με την ακρίβεια των δημοσκοπικών εργαλείων – εν τούτοις τις παρακολουθούν στενά, προσπαθώντας να διακρίνουν μεταξύ σκοπιμότητας και πραγματικότητας και να αποκωδικοποιήσουν τις πραγματικές τάσεις στην κοινωνία.

Από την άλλη, οι ευρωεκλογές λαμβάνουν και έναν χαρακτήρα μεγάλης δημοσκόπησης με πραγματικούς όρους ή αλλιώς δημοψηφίσματος όπως ειπώθηκε τις τελευταίες ημέρες από τους δύο πολιτικούς αντιπάλους Τσίπρα και Μητσοτάκη, που θα επιτρέψει στη συνέχεια, ανάλογα με το αποτέλεσμα, να χαραχθεί η κατάλληλη στρατηγική ώς τον Οκτώβριο.

Σε κάθε περίπτωση, οι περισσότεροι στον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση εκτιμούν ότι οι μήνες ώς τον Οκτώβριο είναι κρίσιμοι γιατί διαρκώς θα γίνεται αισθητή στην κοινωνία η βελτίωση των συνθηκών στην πραγματική οικονομία, άρα η βελτίωση αυτή θα είναι εμφανής και στην τσέπη των ψηφοφόρων.

Σε πολιτικό επίπεδο πάντως υπάρχει η εκτίμηση ότι οι μήνες αυτοί θα λειτουργούν διαλυτικά και για το ΚΙΝΑΛΛ. Μπορεί αυτό να μη σημαίνει απαραίτητα διαρροές στελεχιακής και κοινωνικής βάσης προς τα αριστερά, καθώς οι απώλειες συντελούνται και προς τα δεξιά, ωστόσο το πιθανότερο είναι ότι η τάση αποσυσπείρωσης θα αποτρέψει την επιστροφή ψηφοφόρων της γκρίζας ζώνης που το 2015 είχαν κατευθυνθεί από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ, άρα αυξάνονται οι πιθανότητες αυτοί να κατευθυνθούν και πάλι προς τον ισχυρότερο πόλο.

Καρότο και μαστίγιο

Κεντρικά, συνεχίζεται η προσπάθεια να πιεστεί το ΚΙΝΑΛΛ, παρόλο που στο πεδίο της ρητορική ο πρωθυπουργός, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση της Λούκας Κατσέλη και των ευρωσοσιαλιστών με τον Ούντο Μπούλμαν (όπου έδωσαν το παρόν γνωστά ονόματα της κεντροαριστεράς που έχουν προσεγγίσει τον ΣΥΡΙΖΑ), υιοθέτησε μια «απολογητική» στάση απέναντι στο ΚΙΝΑΛΛ και την υπόλοιπη κεντροαριστερά προκειμένου να καμφθούν εσωκομματικές ανησυχίες ότι εμφανίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ να επιχειρεί να διαλύσει πολιτικούς χώρους και να αφαιρεθούν και τα αντίστοιχα επιχειρήματα από την απέναντι πλευρά.

Συγκεκριμένα, στην παραπάνω εκδήλωση στο Κάραβελ ο Αλέξης Τσίπρας διαβεβαίωσε ότι:

ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να είναι ένα κόμμα της Αριστεράς, δεν επιθυμεί να γίνει κόμμα της κεντροαριστεράς

δεν επιθυμεί να αλώσει έναν ιστορικό πολιτικό χώρο ή να τον εκμηδενίσει και να τον εξαϋλώσει. «Θα ήμουν ανόητος αν ήταν αυτή η στρατηγική μου επιλογή» είπε.

Αντιθέτως, επιθυμεί – με δεδομένο το τρέχον εκλογικό σύστημα – να ανοίξει την προοπτική της προοδευτικής διακυβέρνησης και να βρει συμμαχίες.

Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί ότι ο πρωθυπουργός, στη συγκεκριμένη εκδήλωση, ίσως για πρώτη φορά έκανε καθαρά κριτική στην κυβέρνηση Καραμανλή για την οικονομική της πολιτική καθώς έκανε λόγο για «μια δεξιά κυβέρνηση» που λίγο πριν σκάσει η κρίση, «φρόντισε να εκτινάξει το έλλειμμα σε δυσθεώρητα μεγέθη».

Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνονται και όσοι από την Κεντροαριστερά που όλα τα προηγούμενα χρόνια έχουν ασκήσει κριτική στην κυβέρνηση Καραμανλή προσεγγίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά παράλληλα επιχειρείται να αποδυναμωθεί πολιτικά η σχετική «άμυνα» του ΚΙΝΑΛΛ στα καλέσματα συνεργασίας από τον πρωθυπουργό με το επιχείρημα περί υπόγειας συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ με τους καραμανλικούς.

Πάντως η πίεση προς αυτόν τον χώρο αναμένεται να συνεχιστεί είτε με το καλό είτε με το άγριο, καθώς η συγκρότηση του ευρύτερου προοδευτικού πόλου υπό τον ΣΥΡΙΖΑ θα εξακολουθήσει να θέτει στο ΚΙΝΑΛΛ διλήμματα πολιτικών συμμαχιών, με τον Τσίπρα να υπογραμμίζει την τάση σύγκλισης της Χαριλάου Τρικούπη με τη Ν.Δ..

«Η αναδιάταξη συνεχίζεται»

Στο μεταξύ ο πρωθυπουργός, από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής, επισήμανε ότι, με αποκορύφωμα τη Συμφωνία των Πρεσπών, «το πολιτικό σκηνικό αναδιατάχθηκε και θα συνεχίσει να αναδιατάσσεται». Το παραπάνω μπορεί να διαβαστεί ως προειδοποίηση όχι μόνο προς το ΚΙΝΑΛΛ αλλά και προς τη Ν.Δ., καθώς ορισμένοι την ερμηνεύουν ως φωτογράφηση του υπό συγκρότηση κεντροδεξιού κόμματος του πρώην υπουργού της Ν.Δ. Ευάγγελου Αντώναρου.

Το πλαίσιο στο οποίο αναφέρθηκε άλλωστε ο πρωθυπουργός σε αυτή την αναδιάταξη ήταν χαρακτηριστικό, καθώς τόνισε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών τέμνει οριζόντια όλα τα πολιτικά κόμματα και ανέδειξε μια σαφέστατη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην πρόοδο και τη συντήρηση. Για τον λόγο αυτό, διαπίστωσε ότι «οι πολιτικές μετατοπίσεις είναι απολύτως συνειδητές». Εξηγώντας περαιτέρω, τόνισε πως θεωρεί «συνειδητή» – και κατ’ επέκταση από άποψη και όχι από ανάγκη – τη στροφή της Ν.Δ. και του Κυριάκου Μητσοτάκη ακροδεξιά.