Βρυξέλλες, 15 Νοεμβρίου 2021. Θα μπορούσε τιμητικά να είναι η ημέρα κατάλυσης της τουρκικής κατοχής.

Η Ελλάδα που πηγαίνει μπροστά στις διπλωματικές εξελίξεις του 21ου αιώνα κοιτά και μαθαίνει από το παρελθόν:

14 Νοεμβρίου 1967. Κοφίνου.

15 Νοεμβρίου 1983. Η Τουρκία συνεχίζει να βιάζει κατάφωρα τη διεθνή νομιμότητα και το Διεθνές Δίκαιο με τη μονομερή ανακοίνωση σύστασης κράτους – μαριονέτας σε βάρος της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ήταν εκείνα τα δύσκολα χρόνια που το Κυπριακό και η λύση του παρέμεναν αποκλειστικά στον ΟΗΕ.

15 Νοεμβρίου 2021. Στις Βρυξέλλες, συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών. Η Ημερήσια Διάταξη των εργασιών περιλαμβάνει μεταναστευτικό, Λουκασένκο, Τουρκία, Ρωσία και το Βαρώσι.

Ευρωπαϊκό πρόβλημα

Αν το 2004 δεν είχε ενταχθεί η Κύπρος στην Ε.Ε. σήμερα στις Βρυξέλλες ίσως να μη συζητούσαν τις παράνομες διελεύσεις μεταναστών από τα Κατεχόμενα στο ελεύθερο τμήμα της Ε.Ε., στο ελεύθερο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Βέβαια η δράση των Τούρκων σωματεμπόρων διά των κατεχομένων της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρά την έκπληξη που δηλώνουν νεότατοι στην ηλικία σχολιαστές των ΜΜΕ, καταγγέλλεται, εδώ και πολλά χρόνια, σταθερά και επίμονα από την Κυπριακή Δημοκρατία στα όργανα και τις συναντήσεις των Βρυξελλών.

Όμως το πρόβλημα για όλους ήταν μακρινό, δεν τους απασχολούσε σοβαρά, γιατί δεν ακουμπούσε τα σύνορά τους, παρ’ όλο που στο ενιαίο έδαφος της Ε.Ε. περιλαμβάνεται όλη η Κύπρος.

Όπως δεν ασχολήθηκαν ποτέ σοβαρά στον μισό αιώνα που έχει διέλθει με την παράνομη κατοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας από την ισλαμοκεμαλική Τουρκία και τη διαπιστωμένη αδυναμία, θεσμική και πολιτική, να εφαρμοσθεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε όλη την κυπριακή επικράτεια.

Σχολιαστές, αναλυτές, αλλά και αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες δυστυχώς περιορίζονται ακόμη και σήμερα απλώς στο μνημόσυνο της ιστορίας του Κυπριακού αντί να ξεσηκώσουν θεσμικά και πολιτικά την Ευρώπη κατά της αδιαφορίας και ανεπάρκειας αυτών που ανέχονται τρίτη χώρα να περιορίζει την κυριαρχία κράτους – μέλους, αλλά κυρίως να ακρωτηριάζει η Τουρκία τη θεσμική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσον αφορά την εφαρμογή του κεκτημένου στο έδαφος κράτους – μέλους της Ένωσης.

Η Κύπρος μέλος της Ε.Ε.

Πέρα από τη δυσάρεστη διαπίστωση, η θλίψη γιγαντώνεται όταν κανείς δεν αναφέρεται στην επιτυχή υλοποίηση εθνικής πολιτικής, που έφερε την Κύπρο στην ευρωπαϊκή οικογένεια πραγματοποιώντας ένωση, με ευρωπαϊκούς όρους, εξουδετερώνοντας κάθε πιθανή εθνικιστική έξαρση.

Η πολιτική ενοποίησης του ευρωπαϊκού χώρου συμπεριλαμβάνει την Ελλάδα και την Κύπρο. Η Ε.Ε. ένωσε την Κύπρο και την Ελλάδα, πολιτικά και οικονομικά! Έχει δώσει την ευκαιρία και στην Τουρκία να βρεθεί μέσα στην πραγματικότητα της ενιαίας Ευρώπης, ώστε να μη νιώθει το μαλακό υπογάστριό της απειλούμενο από την Κυπριακή Δημοκρατία, και να απολαύσει, όταν ολοκληρώσει την ενταξιακή της διαδικασία, τα καλά του ενιαίου ευρωπαϊκού εδάφους, αέρα διαστήματος και της ενιαίας ευρωπαϊκής θάλασσας του χάρτη της Σεβίλλης, που ως πλήρες κράτος – μέλος θα ενταχθεί.

Δυστυχώς για τον τουρκικό λαό, αλλά κυρίως για τους Τουρκοκύπριους, η Άγκυρα επιλέγει τον λαβύρινθο της σκοτεινής διπλωματίας, χωρίς να εξασφαλίσει τον μίτο της Αριάδνης. Όταν ο μύθος του λαβυρίνθου δεν αποτελεί κομμάτι της ύπαρξής σου η πραγματικότητά σου παραμένει στους Γκρίζους Λύκους.

Στον βρόντο οι προκλήσεις

Η τουρκική πολιτική των ακραίων προκλήσεων ακυρώνεται μεθοδικά από τη διεθνή κοινότητα. Η οικονομική κατρακύλα της Τουρκίας – αλήθεια, πώς συγκαταλέγεται ακόμη μεταξύ των G-20; – προκύπτει από αποφάσεις πολιτικής και οικονομικής συμπεριφοράς που επιλέγονται στις ΗΠΑ, στην Ε.Ε. και στο διεθνές οικονομικό σύστημα.

Η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας, που εξασφαλίζει πελάτες από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με τους περιορισμούς αδειών για υλικά υψηλής τεχνολογίας, που απαιτούνται για την κατασκευή των τουρκικών οπλικών συστημάτων. Οι ρωσικές εξαγγελίες για αεροσκάφη πέμπτης γενιάς έχουν την ίδια απαξία που έχουν για την Άγκυρα και οι S-400.

Ολημερίς αγοράζουν, αλλά τα ραντάρ και τα ηλεκτρονικά συστήματα μένουνε τυφλά, «κενά δοχεία νυκτός». Ρώσοι ειδικοί πηγαίνουν και έρχονται στην Τουρκία. Τα τιμολόγια φαίνεται ότι πληρώνονται από έναν λαό που πεινά, αλλά στην πραγματικότητα μάλλον όλοι όσοι συνδέουν στενά την τύχη τους με την Τουρκία βάζουν βαθιά το χέρι στην πλούσια τσέπη τους για να εξυπηρετηθούν οι υποχρεώσεις της Άγκυρας.

Κυβερνήσεις συμμαχικές και μελλοντικοί εταίροι της Τουρκίας στην Ε.Ε. κλιμακώνουν την ένταση των αντιδράσεών τους. Ο Πρόεδρος Ερντογάν και το σύστημά του προσπαθούν, με συμπεριφορά «μαντατούρη», να παρέμβουν στην αμυντική και στρατηγική συμμαχία Γαλλίας, Ελλάδος, Κύπρου, στην οποία με ενθουσιασμό προσέρχονται κάθε μέρα και περισσότερα κράτη της περιοχής και της διεθνούς κοινότητας. Βέβαια κανένας δεν ξεχνά ότι σε όλη τη σύγχρονη ιστορία της η Τουρκία εξήγγελλε αγορές δισεκατομμυρίων, τις οποίες στη συνέχεια συνεχώς περιόριζε, επειδή πραγματικά δεν είχε τα χρήματα να πληρώσει όσα υποσχόταν. Τότε η Δύση χαριτωμένα βάφτιζε την τουρκική ασυνέπεια ως ανατολίτικο παζάρι, λησμονώντας ότι το ανατολίτικο παζάρι σέβεται τους κανόνες μίας δυναμικής επιχειρηματικής συζήτησης, που οριστικοποιείται με χειραψία και γίνεται σεβαστή με μπέσα.

Κούφιες απειλές

Απειλές και προκλήσεις ερντογανικής έμπνευσης φαίνεται ότι δεν έχουν καμία σημασία. Την αποτυχία των επιλογών των άκρων επιβεβαιώνει το ότι εμείς θεωρούμε ως περίεργη τη στάση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ. Φυσικά δεν μας ενθουσιάζουν ερμηνείες, που προσπαθούν να εξηγήσουν πολιτικές προκλητικότητας με τον τρόπο που επιλέγεται από τον κ. Γενς Στόλτενμπεργκ.

Όμως ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ εγγυάται τη συνοχή της Ατλαντικής Συμμαχίας κυρίως με όρους στρατιωτικούς και λιγότερο πολιτικούς. Στην ιδιοσυγκρασία του υπερ-πολιτικοποιημένου λαού μας η προσέγγιση Στόλτενμπεργκ είναι αδιανόητη, αλλά από την άλλη πλευρά ευκολότερα επιλέγουμε να μη ζητήσουμε την άμεση συνδρομή του ΝΑΤΟ, για την ασφάλειά μας και της συμμαχίας πάντοτε, όπως πράττει η Πολωνία, τη στιγμή που η τουρκική στρατοχωροφυλακή και οι κατευθυνόμενοι μετανάστες επιτέθηκαν στα σύνορά μας στον Έβρο.

Με την ίδια ανοχή συμπεριφερόμαστε όλοι στην Τουρκία, χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ και όχι της Ε.Ε., σε όλη τη διάρκεια του μεταναστευτικού. Η Άγκυρα έχει ανοίξει το ΝΑΤΟϊκό της έδαφος σε κάθε μετακινούμενο, οποιασδήποτε προέλευσης, εθνοτικής, θρησκευτικής, ριζοσπαστικής, ακραίας και τρομοκρατικής. Παρ’ όλο που διαπιστωμένα παρουσιάζονται αδιάσειστα στοιχεία συγκεντρώσεων αναξιοπαθούντων προσφύγων, αλλά και μαχητών στην Τουρκία, καθώς επίσης και επιβεβαιωμένες μαρτυρίες προώθησής τους στον ευρωπαϊκό και ΝΑΤΟϊκό χώρο, ποτέ δεν απαιτήσαμε την ανάπτυξη κοινών στρατιωτικών δυνάμεων της συμμαχίας στα νότια και ανατολικά σύνορα της Τουρκίας, «σουρωτήρι» των παρανόμων μεταναστών, αλλά και των δοκιμαζόμενων προσφύγων.

Η ίδια η Τουρκία αρνείται αυτή τη σημαντική συνεργασία προβάλλοντας για το Αιγαίο διάφορες «προφάσεις εν αμαρτίαις», χωρίς όμως ουδέποτε να συζητήσει τη συμμαχική συνεργασία σε περιοχές που ισχυρίζεται ότι αποτελούν ορμητήρια τρομοκρατών, ενώ στην πραγματικότητα εκεί ακριβώς φωλιάζουν όλοι οι παράνομοι, οι οποίοι συνεργάζονται με τους Τούρκους που υποτίθεται ότι εμποδίζουν τις ροές και την εγκατάσταση ακραίων μαχητών και εξτρεμιστών στο τουρκικό ΝΑΤΟϊκό έδαφος.

Οφείλουμε ενθυμούμενοι την ημέρα (15 Νοεμβρίου 1983), που βιάσθηκε ακόμη μία φορά η Κυπριακή Δημοκρατία και η διεθνής νομιμότητα, να αξιοποιήσουμε όλα τα πλεονεκτήματα που δίνει στα κράτη – μέλη η ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Η Ε.Ε. υποχρεώνεται, από τις εξελίξεις, τις πολιτικές επιλογές και τη γεωστρατηγική της προσδοκία, να κλείσει τις εκκρεμότητες που φροντίζει να διατηρεί ανοιχτές η Τουρκία. Η αναστολή του ευρωπαϊκού κεκτημένου στην κατεχόμενη Κύπρο αποτελεί μία λάθος εσωτερική επιλογή της Ε.Ε., την οποία δεν μπορεί να επικαλείται και να καλλιεργεί η κατέχουσα Τουρκία.

Από τη συμπεριφορά της Άγκυρας διαπιστώνεται ότι ολοκληρώθηκε ο κύκλος της θεσμικής παραίτησης που ανέχεται η Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θεματοφύλακας των συνθηκών, οφείλει να μας γνωστοποιήσει αν εκπλήρωσε τον θεσμικό της ρόλο. Αν δεν το έχει πράξει, για πόσο καιρό ακόμη θα αποφεύγει τη θεσμική υποχρέωση, χωρίς να ενημερώνεται από το σύνολο των νομικών υπηρεσιών των ευρωπαϊκών οργάνων για τη ζημιά που επιφέρει με την αυτοαναίρεση του θεσμικού της ρόλου; Από την άλλη πλευρά, οι κυβερνήσεις των κρατών – μελών στα Συμβούλια Κορυφής και Εξωτερικών πρέπει να αντιμετωπίσουν το πολιτικό κόστος που συσσωρεύεται στην Ε.Ε. από μία απαράδεκτη κατάσταση που χρόνια «ως σαράκι» ροκανίζει την πολιτική αξία της Ε.Ε. επάνω στον κορμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.

* Ο Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης επί τιμή

Διαβάστε επίσης:

Ομολογία Πομπέο: Πάντα ανησυχούσα για θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο

Μπάιντεν, Ερντογάν και διεθνείς εξελίξεις

Τουρκία: «Παράθυρο» Ερντογάν για αποχώρηση: «Αν ο λαός μας πει στο καλό…» (Video)