Σαράντα έξι χρόνια μετά τον θάνατό της (1975), η Ζοζεφίν Μπέικερ λούστηκε στο φως καθώς, την Τρίτη 30 Νοεμβρίου του 2021, έμπαινε στο Πάνθεον, για να συναντήσει τις υπόλοιπες γιγάντιες φυσιογνωμίες της διανόησης της Γαλλίας.

Αυτή που έζησε μια απίστευτη ζωή σαν αρτίστα του Music – Hall, και σαν μια γυναίκα της Αντίστασης και του μαχητικού αντί-ρατσισμού. Η καρδιά του συννεφιασμένου Παρισιού, σκίρτησε στο άκουσμα του «Me revoilà Paris», του διασημότερου ίσως τραγουδιού της ντίβας, καθώς η ακολουθία των επισήμων ανέβαινε αργά την rue Soufflot, και ακολουθώντας το μακρύ κόκκινο χαλί που είχε στρωθεί ως το Πάνθεον, έφτασε στη μεγαλόπρεπη νεοκλασική είσοδο αυτού του κτιρίου που αποκαλείται «Ο λαϊκός Ναός της Γαλλικής Δημοκρατίας». 

Την ίδια ώρα, στην όψη του κτιρίου προβάλλονταν φωτογραφίες που θύμιζαν τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής της μεγάλης ντίβας, που γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1906, απέκτησε τη Γαλλική υπηκοότητα το 1937, και πέθανε το 1975. Στην τελετή παρευρέθηκαν δέκα από τα δώδεκα παιδιά της. Δέκα αγόρια, και δύο κορίτσια που η Ζοζεφίν Μπέικερ υιοθέτησε μαζί με τον τέταρτο σύζυγό της τον μαέστρο Τζο Μπουγιόν, από την Ιαπωνία, τη Φιλανδία, την Κολομβία, την Αλγερία, την Ακτή του Ελεφαντοστού, το Μαρόκο, και τις διάφορες χώρες στις οποίες περιόδευσε. Το εντέκατο παιδί το υιοθέτησε όταν το βρήκε ο κύριος «Πεπέρ» στα σκουπίδια.

Η σορός της Ζοζεφίν Μπέικερ δεν βρισκόταν μέσα στο φέρετρο, αφού τα παιδιά της αποφάσισαν να μην διαταράξουν τη γαλήνη της, κι έτσι η ντίβα αναπαύεται ακόμη στο Ναυτικό Κοιμητήριο του Μονακό, δίπλα στον σύζυγο και το ένα της παιδί, και λίγο μακρύτερα από τον τάφο της πριγκίπισσας Γκρέις Κέλι, που τόσο την στήριξε τα τελευταία χρόνια της ζωής της, παραχωρώντας της ένα σπίτι να μείνει με την πολυπληθή της οικογένεια στην περιοχή της Ροκεμπρύν, όταν η Ζοζεφίν έχασε τον πύργο της Μιλάντ, λόγω χρεών. Πρόκειται λοιπόν για ένα κενοτάφιο, που θα ενταφιαστεί στο «caveau 13» της κρύπτης, όπου βρίσκεται από πέρυσι και ο συγγραφέας Μορίς Ζενεβουά. H άδεια σαρκοφάγος θα έμενε όλη τη νύχτα στον πρόναο, και θα ενταφιαστεί την Τετάρτη, σε οικογενειακό κύκλο. Η σαρκοφάγος συμβολικά περιέχει τέσσερις χούφτες χώμα, από τέσσερα μέρη του κόσμου που ήταν πολύ αγαπημένα στην Ζοζεφίν Μπέικερ: από την γενέτειρα πόλη του Σεντ Λούις, από το Παρίσι στο οποίο γνώρισε τη δόξα και την παγκόσμια αναγνώριση, από τον πύργο της Μιλάντ (château des Milandes) στη νότια Γαλλία, όπου η Ζοζεφίν ίδρυσε και εγκατέστησε την «Κιβωτό του Ουρανού», και από το Μονακό όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής της.   

Ο γάμος στα 14, το Μπρόντγουεϊ, η Αντίσταση και οι αντιρατσιστικοί αγώνες

Η Ζοζεφίν Μπέικερ, που γεννήθηκε το 1906 από γονείς σκλάβους, που παντρεύτηκε 14 χρονών για να ξεφύγει από τη μιζέρια, η μικρούλα που ξέφυγε χορεύοντας κι έφτασε στο Μπρόντγουέϊ για να χορέψει στην πρώτη αμιγώς νέγρικη παράσταση, η νεαρή που έφτασε στο Παρίσι το 1925 με την παράσταση «Revue Negre», η γυναίκα – ηφαίστειο Ζοζεφίν Μπέικερ, η αποκαλούμενη «Vénus d’ébène», που στα χρόνια της τρέλας χόρευε τσάρλεστον γυμνόστηθη φορώντας μόνο μια ζώνη από μπανάνες, και τραγουδούσε το διασημότερο τραγούδι της δεκαετίας του 1930, το «J’ ai Deux Amours» (1931), η πατριώτισσα Ζοζεφίν που το 1940, στην Κατοχή, στρατεύτηκε για τη Γαλλία, αναλαμβάνοντας ρόλους αντικατασκοπείας, η αγωνίστρια που πήρε το παράσημο της Αντίστασης το 1946, που τιμήθηκε με τον «Μεγαλόσταυρο της Λεγεώνας της Τιμής» το 1961, η γενναία Ζοζεφίν που έβγαζε πύρινους λόγους ενάντια στον ρατσισμό το 1950, όταν δεν της επέτρεπαν να κλείσει δωμάτιο σε ξενοδοχεία στις ΗΠΑ, που αρνήθηκε να τραγουδήσει -παρά τις αστρονομικές αμοιβές- στα κλαμπ που δεν επέτρεπαν την είσοδο στους μαύρους πελάτες, που περπάτησε ζητώντας πολιτικά δικαιώματα δίπλα στον αιδεσιμότατο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, φορώντας τα στρατιωτικά της ρούχα και τα μετάλλιά της, και που πρωτοστάτησε στην ίδρυση της οργάνωσης που αργότερα έγινε γνωστή ωςLicra (Ligue internationale contre le racisme et l’antisémitisme).

Η Ζοζεφίν Μπέικερ, πίστευε στις τυχαίες γνωριμίες, στον κεραυνοβόλο έρωτα, και στις σημαδιακές ημερομηνίες. Και κατά κάποιο τρόπο δικαιώθηκε. Στις 30 Νοεμβρίου του 1937, απέκτησε την Γαλλική ιθαγένεια όταν παντρεύτηκε τον τρίτο της σύζυγο, τον βιομήχανο Ζαν Λιόν. Στις 30 Νοεμβρίου του 2021, η θεία τύχη την φέρνει ως τα σκαλοπάτια της αθανασίας, για να εισέλθει η Ζοζεφίν, στο Πάνθεον.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, υπέβαλλε τα σέβη του στην Ζοζεφίν Μπέικερ, λέγοντας: «Η δική μου Γαλλία, είναι η Ζοζεφίν! Η γυναίκα που έδειξε στον κόσμο ότι το διαφορετικό χρώμα των ανθρώπων, οι διαφορετικές καταβολές, οι διαφορετικές θρησκείες, μπορούν όχι μόνο να συνυπάρξουν απλώς, αλλά να συμβιώσουν σε πλήρη αρμονία. Σκοπός της, ήταν η παγκοσμιότητα, η ενότητα του ανθρώπινου γένους. Η Ισότητα, ανεξάρτητα από την ταυτότητα του καθενός από εμάς. Η αποδοχή κάθε διαφορετικότητας, η αναζήτηση μιας κοινής, μιας συλλογικής θέλησης. Η αναζήτηση μιας συλλογικής αξιοπρέπειας. Η χειραφέτηση, κόντρα στη μοιρολατρία!»

Ο πρόεδρος Μακρόν έκλεισε τον τιμητικό αυτόν επικήδειο, λέγοντας: «Εισέρχεσαι στο Πάνθεον, φέρνοντας έναν αέρα θάρρους και φαντασίας. Φέρνοντας για πρώτη φορά εδώ, μια διαφορετική ιδέα της γιορτής, και της ελευθερίας. Εισέρχεσαι στο Πάνθεον, γιατί παρόλο που γεννήθηκες Αμερικανή, δεν υπήρξε καμία περισσότερο Γαλλίδα από σένα!»

H Ζοζεφίν Μπέικερ, που τραγουδούσε εκείνη την τρελή δεκαετία του 1930, την μεγαλύτερη επιτυχία της: «J’ ai deux amours, mon pays, et Paris» («έχω δύο αγάπες, την πατρίδα μου και το Παρίσι»), τώρα συναντά τους υπόλοιπους «Αθάνατους» της Γαλλίας, εκεί, στο Πάνθεον, στην καρδιά του Παρισιού που τόσο αγάπησε. Αλήθεια, τι γλυκιά ανταμοιβή…

Διαβάστε επίσης:

Μεγάλοι ηθοποιοί που δεν έπαιξαν τελικά στο «Χάρι Πότερ» (Photos)

Netflix-Squid Game: Συμβολισμοί και αναγνώσεις μιας παγκόσμιας επιτυχίας

Πατρίτσια Ρεζιάνι: Η ιστορία της «μαύρης χήρας» του Μαουρίτσιο Γκούτσι – Πώς έδωσε εντολή να τον δολοφονήσουν (Video/Photos)