Τα τραγικά γεγονότα της απρόκλητης ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία μάς παραπέμπουν ευθέως στους λόγους για τους οποίους, μετά τις συμφωνίες της Γιάλτας και του Πότσνταμ το 1945 και την καταπάτησή τους από την πλευρά των Σοβιετικών, δημιουργήθηκε η ανάγκη μιας συμμαχίας που να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τη σοβιετική επεκτατική πολιτική και επιθετικότητα.

Σήμερα βρισκόμαστε σε μια παρόμοια κατάσταση, όπου εκ νέου η Ρωσία είναι που αμφισβητεί στην ουσία κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας και αυτοδιάθεσης στις χώρες που συνορεύουν μαζί της, θεωρώντας ότι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να ασκήσουν ελεύθερη εθνική πολιτική.

Για την Ουκρανία, μάλιστα, ο Πούτιν προχώρησε και ένα βήμα παραπάνω, αμφισβητώντας την ίδια την εθνική υπόσταση της χώρας και την εθνική ταυτότητα του λαού της! Είναι φανερό ότι ο Πούτιν οραματίζεται την ανασύσταση της πάλαι ποτέ Σοβιετικής – Τσαρικής Αυτοκρατορίας…

Τις ίδιες αυτοκρατορικές αξιώσεις προβάλλει και ο σύμμαχος και συνομιλητής του, Τούρκος δικτάτορας, Ταγίπ Ερντογάν. Παραδόξως, μια σημαντική μερίδα του ελληνικού λαού ταυτίζεται με αυτές τις αυτοκρατορικές επιδιώξεις δυο απεχθών δικτατόρων μέσα από μια ποικιλία αντιφατικών αιτιάσεων, άγνοιας, ιδεολογικής τυφλότητας και θρησκευτικού σκοταδισμού. Το παρόν συνδέεται με το παρελθόν φανερά και μυστικά σε μιαν ιστορική συνέχεια.

Ήταν 4 Απριλίου του 1949 όταν στην αμερικανική πρωτεύουσα έφτασαν περί τους 1.330 υψηλούς καλεσμένους από όλο τον κόσμο. Οικοδεσπότης αυτής της οικουμενικής μάζωξης, που κύκλοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχαν προβλέψει ότι θα προσήλκυε το μεγαλύτερο παγκόσμιο κοινό στην ιστορία του ραδιοφώνου, ήταν ο υπουργός των Εξωτερικών της κυβέρνησης του Προέδρου Χάρι Τρούμαν (1949-1953), Ντιν Γκόντερχαμ Άτσεσον.

Είναι γνωστό σε όλους ότι ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στον καθορισμό της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Θεωρείται ο αρχιτέκτονας της εκπόνησης του Σχεδίου Μάρσαλ, της ανάπτυξης του Δόγματος Τρούμαν αλλά και της δημιουργίας του ΝΑΤΟ.

Το μεγάλο αμφιθέατρο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε ετοιμαστεί με ιδιαίτερη επιμέλεια προκειμένου να υποδεχτεί τους υψηλούς καλεσμένους, που άρχισαν να καταφθάνουν γύρω στις 2 μ.μ. με πρώτους τους Αμερικανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, ακολουθούμενους από τα επίλεκτα μέλη της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Στην αίθουσα εισήλθαν και οι πρέσβεις δώδεκα κρατών, συνοδευόμενοι από υψηλόβαθμους διπλωμάτες και τους βοηθούς τους. Όλοι οι παρευρισκόμενοι είχαν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους στην υπερυψωμένη εξέδρα, όπου γύρω από το τραπέζι που είχε τοποθετηθεί εκεί, άρχισαν να κάθονται εκείνοι που θα συμμετείχαν σε μιαν ιστορικής σημασίας συγκέντρωση.

Στην αίθουσα, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, βρίσκονταν επίσης εκπρόσωποι του Τύπου από όλο τον κόσμο: δημοσιογράφοι, καμεραμάν και φωτογράφοι ήταν έτοιμοι να καλύψουν το παγκόσμιο αυτό γεγονός. Λίγο πριν από τις 3 μ.μ., η μπάντα των πεζοναυτών έπαιζε κομμάτια του Γκέρσουιν, ενώ κάποια στιγμή ακούστηκε και το «Bess, You is My Woman Now» και όλοι το θεώρησαν ως φιλοφρόνηση προς την Πρώτη Κυρία που ξεχώριζε καθισμένη στην πρώτη σειρά.

Οι μεγαλύτερης ηλικίας παρευρισκόμενοι έδειξαν να μην συμφωνούν με αυτή τη μουσική επιλογή, καθώς το γεγονός που ήρθαν να παρακολουθήσουν ήταν ιδιαίτερα σημαντικό και σοβαρό για να επιτρέπονται παρόμοιες ελαφρότητες.

Τελικά στο υπερυψωμένο βήμα εμφανίστηκε ο Ντιν Άτσεσον και στη συνέχεια τον πλαισίωσαν οι υπουργοί Εξωτερικών έντεκα κρατών. Οι δώδεκα με τον Αμερικανό ΥΠΕξ εκπροσωπούσαν τις χώρες που θα σχημάτιζαν τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, η οποία επρόκειτο να συσταθεί εκείνο το απόγευμα της 4ης Απριλίου 1949, που θα γινόταν γνωστή ως ΝΑΤΟ.

Στην Ουάσιγκτον, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, του Βελγίου και του Καναδά, της Δανίας και της Γαλλίας, της Ισλανδίας και της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας, της Πορτογαλίας και της Νορβηγίας και, τέλος, του Ηνωμένου Βασιλείου, ζέσταναν τις πένες τους προκειμένου να υπογράψουν τη σύσταση του συμφώνου της North Atlantic Treaty.

Βασικός αρχιτέκτονας αυτής της συμμαχίας, εκτός του Ντιν Άτσεσον, υπήρξε και ο Έρνεστ Μπέβιν (Βρετανός πολιτικός και συνδικαλιστής). Οι δώδεκα χώρες «ορκίστηκαν να σταθούν η μια πλάι στην άλλη κατά της επιθετικότητας. Η επίθεση εναντίον μιας από αυτές, θα συνιστούσε επίθεση εναντίον όλων». Αυτή τη δέσμευση υπέγραψαν οι υπουργοί Εξωτερικών εκείνο το απόγευμα, όπως κατέγραψαν οι ανταποκριτές της εποχής.

Σε αυτό το σύμφωνο, το Κρεμλίνο, όπως εξάλλου αναμενόταν, αντέδρασε με σφοδρότητα, χαρακτηρίζοντάς το «ως μια πράξη παράνομη και επιθετική». Μάλιστα, ισχυρίστηκε ότι καταστρατηγούνται οι συμφωνίες της Γιάλτας και του Πότσνταμ από τους συμμάχους, αναγκάζοντας τη βρετανική κυβέρνηση να αποστείλει μια διακοίνωση υπογραμμίζοντας δηκτικά στις σοβιετικές αρχές ότι αυτές είναι που έχουν παραβιάσει «κάθε πρόταση» της συμφωνίας του Πότσνταμ με αποκορύφωμα τον ενδεκάμηνο αποκλεισμό του Βερολίνου!

Οι επί του βήματος ομιλίες

Πρώτος ανέβηκε στο βήμα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άτσεσον. Γιος επισκόπου, χρησιμοποίησε μια ρήση της Καινής Διαθήκης από το Κατά Ματθαίον: «Ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι’ ου το σκάνδαλον έρχεται». Η απειλή ήταν ξεκάθαρη εναντίον οποιασδήποτε χώρας που θα τολμούσε να προβεί σε εχθρικές ενέργειες σε βάρος των 12 εθνών που υπέγραψαν το σύμφωνο. Όλοι οι παριστάμενοι κατάλαβαν ότι δεν αναφερόταν σε χώρες γενικώς και αορίστως, αλλά συγκεκριμένα στη Σοβιετική Ένωση.

Ο Βρετανός Έρνεστ Μπέβιν με τη σειρά του τόνισε: «Η χώρα μου εξαναγκάστηκε να συμμετάσχει σε δύο Παγκοσμίους Πολέμους μέσα σε ένα τέταρτο του αιώνα. Τώρα, χάρη στο ΝΑΤΟ, οι Βρετανοί πολίτες θα μπορούν να κοιμούνται ασφαλείς στα κρεβάτια τους».

Ο Ολλανδός δρ Ντερκ Στίκερ ανέφερε: «Το σύμφωνο το οποίο θα υπογράψουμε, σηματοδοτεί το τέλος μιας αυταπάτης: την ελπίδα ότι τα Ηνωμένα Έθνη θα μπορούσαν μόνα τους να εξασφαλίσουν τη διεθνή ειρήνη». Η ιδέα αυτή υπήρξε «ένα γοητευτικό όνειρο από το οποίο ξυπνήσαμε για να καταλήξουμε σταδιακά σε μια γκρίζα πραγματικότητα».

Λόγω των νέων ισορροπιών δυνάμεων που είχαν διαμορφωθεί μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εκτιμήθηκε από τον δυτικό κόσμο ότι ήταν επιτακτική ανάγκη η δημιουργία ενός νέου ισχυρού οργανισμού, όπως το ΝΑΤΟ, ο οποίος θα δύναται να αποτρέψει κάθε σκέψη των Σοβιετικών να διακινδυνεύσουν έναν πόλεμο εναντίον της Δύσης.

Η ίδρυση του ΝΑΤΟ σηματοδοτεί το τέλος της πάγιας και αγαπημένης πολιτικής της Αμερικής: της πολιτικής της απομόνωσης. Μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν την οικονομική απομόνωση με το Σχέδιο Μάρσαλ, εγκατέλειψαν την πολιτική απομόνωση προσχωρώντας στα Ηνωμένα Έθνη, εγκατέλειψαν και τη στρατιωτική απομόνωση προσχωρώντας στο ΝΑΤΟ…

Διαβάστε επίσης

ΚΚΕ κατά κυβέρνησης για τις επαφές με τη Νούλαντ

Από το Ηράκλειο η πίεση Τσίπρα σε Ανδρουλάκη

Τέρμα τα… δίφραγκα – Κυβερνητική παραδοχή ότι το επόμενο διάστημα θα είναι πολύ δύσκολο