Σε προηγούμενα κείμενά μας, είχαμε τονίσει τους κύριους λόγους που απαιτούν μεταρρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Ελπίζουμε να έχουν τουλάχιστον διαβαστεί.

Σήμερα, θα θέλαμε να επικεντρωθούμε στα υπό θεσμοθέτηση «Συμβούλια Διοίκησης» και στην ήδη θεσμοθετημένη Αστυνομία των Πανεπιστημίων. Αμφότερα οδηγούν σε περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των δήθεν δημοσίων Πανεπιστημίων μας.

Αρχικώς λοιπόν, τα υπό θεσμοθέτηση «Συμβούλια Διοίκησης», πάσχουν νομικώς. Δεν μπορεί να αποτελούν την ελέγχουσα αρχή και ταυτοχρόνως να περιλαμβάνουν ως μέλος τους τον ελεγχόμενο Πρύτανη. Ελέγχων και ελεγχόμενος στο ίδιο νομικό σώμα, σημαίνει ενίσχυση της εσωστρέφειας του συστήματος.

Πέραν όμως αυτού, τα υπό θεσμοθέτηση Συμβούλια θα ενισχύσουν την «ιδιωτικότητα» των Πανεπιστημίων. Αυτά που σήμερα ούτε δημόσια είναι, ούτε βεβαίως και δωρεάν. Μάλιστα είναι και απολύτως ταξικά, δηλαδή ευνοούν τους πλουσίους και επιβαρύνουν τους λιγότερο εύπορους. Για να εισέλθει ο μαθητής σε αυτά, πρέπει απαραιτήτως να παρακολουθήσει ακριβά φροντιστήρια ή ακόμα ακριβότερα ιδιαίτερα μαθήματα.

Έτσι, ο λιγότερο εύπορος δύσκολα πετυχαίνει εισαγωγή του στο Πανεπιστήμιο της αρεσκείας του ή στον τόπο της κατοικίας του. Ο πλούσιος έχει περισσότερες δυνατότητες να σπουδάσει δωρεάν στον τόπο κατοικίας του, ο φτωχός πληρώνει ενοίκια και την ακριβή εργένικη ζωή του. Αναφερόμαστε βεβαίως στον κανόνα, καθόσον υπάρχουν και λαμπρές εξαιρέσεις.

Αλλά και ο τρόπος λειτουργίας των Πανεπιστημίων είναι «ιδιωτικός». Τα Πανεπιστήμια λειτουργούν ως κλειστό σύστημα που ανήκει στους καθηγητές τους, στα κόμματα και στις κομματικές παρατάξεις, που επεμβαίνουν κατά το δοκούν και συχνά τα ανοίγουν και τα κλείνουν κατά το δοκούν. Επίσης, όχι σπανίως, τα κόμματα ελέγχουν και τους καθηγητές τους, πέραν του τρόπου ελέγχου  και της «αυτοδιοίκησής» τους. Με άλλα λόγια, δεν είναι δημόσια.

Τα «Συμβούλια Διοίκησης», θα μπορούσε να είναι ένας σωστός τρόπος για να ανοιχτούν τα Πανεπιστήμια στη δημόσια σφαίρα. Να τα ελέγχουν δηλαδή από πλευράς κοινωνίας, έχοντας ως μέλη αντιπροσώπους Επιστημονικών Επιμελητηρίων, Επαγγελματικών και Επιστημονικών φορέων και Συλλόγων, αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (του Δήμου με την αρχαιοελληνική σημαντική του όρου). Έτσι όπως τα πρότεινε στο παρελθόν η κα. Διαμαντοπούλου και όπως τα προτείνει τώρα η κα. Κεραμέως, απλώς ενισχύουν την εσωστρέφεια του συστήματος.

Όσον αφορά τώρα στην Αστυνομία των Πανεπιστημίων, καταδήλως δεν ευθύνεται ο (η) αυτουργός ή μόνο αυτός. Ευθύνονται κυρίως οι έμμεσοι αυτουργοί, αυτοί δηλαδή που την επέβαλαν εμμέσως. Είχαμε παλαιότερα προτείνει την αυτοδιαχείριση του Ασύλου, με τη συνεννόηση προς τούτο όλων των κομματικών παρατάξεων.

Μάλιστα, είχαμε συζητήσει δημοσίως το θέμα αυτό, με όλους τους Προέδρους των νεολαιών, σε ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι. «Μηδέν εις το πηλήκιον», όπως έλεγε πρώην πρωθυπουργός, έκφραση που πλέον ουδένα θα ξενίζει, δεδομένης της ολοένα και επισημότερης απαξίωσης -έως εξαφανίσεως- της ελληνικής γλώσσας.

Μη ξεχνάμε άλλωστε πως σήμερα Πανεπιστημιακό Άσυλο δεν υφίσταται. Περισσότερο ελεύθερα μιλά κάποιος στην πλατεία Συντάγματος, παρά στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα. Θυμάμαι κάποτε, εξέχον μέλος πολιτικού κόμματος (των «λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων») διαμαρτυρόταν γιατί πλήρωνε αδίκως το ενοίκιο της φοιτήτριας κόρης του στην Αθήνα, εξ αιτίας πολύμηνης «κατάληψης» του Πανεπιστημίου (ο ίδιος διέμενε στην Κρήτη).

Του προτείναμε να πείσει την πολυπληθή σπουδαστική παράταξη την προσκείμενη στο κόμμα του, να επέμβει στους 7 έως10  φοιτητές που είχαν κλείσει τις πόρτες. Απάντησε πως δεν μπορούν να επέμβουν στην ελευθερία των φοιτητών, λόγω «ασύλου» (των 7-10 φοιτητών, εντός των 5.000 εγγεγραμμένων στην υπό κατάληψη Σχολή, που έχαναν το εξάμηνό τους).

Ενδεχομένως οι μελλοντικές «καταλήψεις» να γίνονταν εφεξής και τηλεφωνικώς, με εντολή στους φύλακες να κλειδώσουν την πόρτα. Αφήνω κατά μέρος τα ποινικά αδικήματα που συντελούνται εντός των χώρων των Πανεπιστημίων, προστατευόμενα από το «άσυλο», αφήνω κατά μέρος και την εν πολλοίς αιτιολογημένη ατολμία των Πρυτάνεων να εφαρμόσουν τον ισχύοντα νόμο, καλώντας την αστυνομία όταν συντελούνται ποινικά κολάσιμες πράξεις. Πάντως, ούτε και αρνούμαι το ενδεχόμενο προβοκατόρικων πρακτικών, ένθεν κακείθεν, όλως αντιθέτως, τις θεωρώ δεδομένες. Με άλλα λόγια, όλα μαζί σε ένα φαύλο κύκλο.

Νομίζω πως ακόμα και τώρα οι φοιτητικές παρατάξεις μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους και να προτείνουν αυτοδιαχείριση του Πανεπιστημιακού Ασύλου, εξασφαλίζοντας την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και το δικαίωμα στη μάθηση, με τρόπο δημοκρατικό. Ας δημιουργηθεί ξανά μία αποτελεσματική και δημιουργική Φοιτητική Ένωση. Όλοι θα την υποστηρίξουν, αφοπλίζοντας (μεταφορικώς και κυριολεκτικώς) τους δυσάρεστους νομοθέτες. Ιδού λοιπόν η Ρόδος…

Διαβάστε επίσης:

Η προστασία των Πανεπιστημίων (επιστολή κυρίως προς τους φοιτητές)

Κυοφορούμενος νόμος περί Παιδείας: Ανάγκη ανασχεδιασμού των Πανεπιστημίων και αλλαγής νοοτροπίας μας

Πρώτα συμπεράσματα και ερωτήματα από την ρωσική εισβολή