Το προβληματικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν τα ελληνικά ΜΜΕ, υπογραμμίζει νέα, πανευρωπαϊκής εμβέλειας, έρευνα για την πολυφωνία των μίντια και την ελευθεροτυπία η οποία για ένα ακόμη έτος, πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο για τον Πλουραλισμό και την Ελευθερία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (Centre for Media Pluralism and Media Freedom) και  συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το κεφάλαιο της έρευνας (στις 27 της Ε.Ε. συν πέντε υποψήφιων χωρών- Αλβανία, Μαυροβούνιο, Β. Μακεδονία, Σερβία, Τουρκία) για την Ελλάδα εντοπίζει ότι, ενώ η ελευθερία της έκφρασης αναγνωρίζεται ρητά στο ελληνικό Σύνταγμα, η Θεμελιώδης Προστασίας της (το θεσμικό προστατευτικό πλαίσιο των ΜΜΕ με άλλο λόγια) από διάφορα ανησυχητικά περιστατικά κατά τη διάρκεια του 2021 δείχνουν ότι  δικαίωμα αυτό δεν γίνεται πάντοτε σεβαστό στην πράξη.

Ενδεικτικά στη έρευνα (https://cmpf.eui.eu/mpm2022-results/) αξιολογείται ως «μία από τις πιο ανησυχητικές εξελίξεις»  η τροποποίηση του άρθρου 191 του ελληνικού Ποινικού Κώδικα, με το νόμο 4855/2021 (ΦΕΚ 205/Α/12-11-2021), μετατρέποντας το διάδοση ψευδών ειδήσεων σε ποινικό αδίκημα που τιμωρείται με φυλάκιση έως και πέντε ετών.

«Η αλλαγή αυτή θεωρείται προβληματική λόγω του ασαφούς ορισμού του τι συνιστά ψευδή είδηση με το ενδεχόμενο να οδηγήσει σε διάφορες στρεβλώσεις  σε βάρος δημοσιογράφων, οι οποίοι θα μπορούσαν να φυλακιστούν ή να τους επιβληθούν πρόστιμα για τα επικριτικά τους ρεπορτάζ», σημειώνεται στην έρευνα.

Στην κατηγορία «Δημοσιογραφικό επάγγελμα, πρότυπα και προστασία» ο δείκτης για την Ελλάδα πήγε στο 74%, ο υψηλότερος στον τομέα κατά το ερευνητικό ινστιτούτο. Αυτό οφείλεται στις σχεδόν συστηματικές κάθε είδους απειλές εξωδιαδικτυακές και διαδικτυακές και ποικίλες επιθέσεις σε βάρος δημοσιογράφων και φωτοειδησεογράφων.

Στο τομέα αυτό, της Θεμελιώδους προστασίας δηλαδή, η Ελλάδα εμφανίζει δείκτη 52% και συγκαταλέγεται στη χώρες «μεσαίου κινδύνου», όταν η Ρουμανία έχει δείκτη 39%, η Βόρεια Μακεδονία 32%, η Γερμανία 13% και η Σουηδία 19%.

Υψηλοί δείκτες στην πολυφωνία και την πολιτική επιρροή

Η πολυφωνία της αγοράς των ΜΜΕ στην Ελλάδα παρουσιάζει μακράν το υψηλότερο επίπεδο κινδύνου (72%). Αυτό συνδέεται κυρίως με την εμπορική και ιδιοκτησιακή επιρροή στο περιεχόμενο των μέσων ενημέρωσης (83%).

Ο  υψηλός κίνδυνος απορρέει επίσης από «την απουσία οποιουδήποτε μηχανισμού που θα μπορούσε να προστατεύσει τους δημοσιογράφους σε περίπτωση αλλαγής ιδιοκτησίας ή να διασφαλίσει ότι οι διορισμοί και οι απολύσεις των αρχισυντακτών δεν επηρεάζονται από εμπορικά συμφέροντα».

Ο τομέας εξάλλου της «πολιτικής ανεξαρτησίας» για την Ελλάδα είναι στο ανώτατο όριο της κατηγορίας «μέτριο επίπεδο κινδύνου» το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 34% και 66%, κάτι  που αντανακλά μια πολωμένη εικόνα στο πεδίο των μέσων ενημέρωσης που χαρακτηρίζεται από μια σχέση αλληλεξάρτησης μεταξύ των πολιτικών ελίτ και των ΜΜΕ.

Στο πεδίο «Συντακτική αυτονομία» η έρευνα κατέγραψε το- ανησυχητικότερo–  97%,  το οποίο συνδέεται άμεσα με την παντελή απουσία εγγυήσεων για αυτονομία  (συνδυάζεται με προσλήψεις και απολύσεις) στην άσκηση του λειτουργήματος.

Η «κρατική ρύθμιση των πόρων και της στήριξης του τομέα των μέσων ενημέρωσης» (εν συντομία Λίστα Πέτσα κ.ά.) αποτελεί ένα άλλο προβληματικός τομέα για την Ελλάδα  που λαμβάνει υψηλή βαθμολογία κινδύνου (67%) κυρίως λόγω της έλλειψης διαφάνειας όσον αφορά της κατανομής των κρατικών επιδοτήσεων στα ΜΜΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Στο κόκκινο είναι και σχεδόν όλοι οι δείκτες περί κοινωνικής συμπερίληψης, με εξαίρεση αυτόν του «μιντιακού γραμματισμού» (media literacy) της εξοικείωσης δηλαδή στα νέα ΜΜΕ και την ψηφιακή Ενημέρωση, όπου η Ελλάδα έχει βαθμό ρίσκου στο 46%.

Σε γενικές γραμμές η ευρωπαϊκή μελέτη για την εικόνα το περιβάλλον και τη λειτουργία των εγχώριων ΜΜΕ δεν διαφοροποιείται από τις πρόσφατες των «Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα» και του Ινστιτούτου Ρόιτερς για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας του πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

Διαβάστε επίσης:

Οριστικά εκτός ΑΝΤ1 η Σκορδά: Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα της παρουσιάστριας (video)

Νεύρα Πορτοσάλτε για το Turkaegean – «Θέλω να κάνω μονόλογο» – Ειρωνείες και βαριές κουβέντες για Τσίπρα (video)

To «Ράλι Ακρόπολις» στην ΕΡΤ