Ο πόλεμος για τη μαντίλα είναι μια παλιά διαμάχη που έχει ταλανίσει επί χρόνια την Ευρώπη. Από το 2004, οπότε η Γαλλία αποφάσισε να απαγορεύσει τη μουσουλμανική μαντίλα σε δημόσιους χώρους, ένα πλήθος διανοουμένων επιδόθηκε σε μια μακρά σύγκρουση.

Η διαμάχη αυτή έφτασε βεβαίως και στη χώρα μας με τον συνήθη τρόπο: ως καρικατούρα.

Σε ό,τι αφορά τη Γαλλία, η οποία ήδη από το 1905 είχε διαχωριστεί πλήρως από τη χριστιανική Εκκλησία καθιστάμενη ένα απολύτως κοσμικό κράτος που παραδοσιακά πρωτοστατεί στη διασφάλιση των ατομικών ελευθεριών, μια πλευρά της διανόησης και του πολιτικού προσωπικού τάχθηκε κατά της μαντίλας, την οποία σταθερά καταγγέλλει ως μισογυνική πρακτική και ως μέσο κυριαρχίας των ανδρών και των μουσουλμανικών ιερατείων επί των γυναικών, των ελευθεριών και των σωμάτων τους.

Στο ίδιο μέτωπο τάχθηκαν και όσοι θεώρησαν τη μαντίλα ως ένα σύμβολο μέσω του οποίου φονταμενταλιστές μουσουλμάνοι επιδιώκουν να αλώσουν πολιτισμικά τις χώρες της Δύσης στις οποίες έχουν εγκατασταθεί – εκμεταλλευόμενοι τόσο τη θρησκευτική ουδετερότητα των κοσμικών κρατών όσο και τις ενοχές πολλών χωρών της Δύσης για το αποικιοκρατικό παρελθόν τους.

Παρόμοια στάση κατά της μαντίλας είχαν, βεβαίως, και πάρα πολλές μουσουλμάνες γυναίκες, οι οποίες, είτε στις πατρίδες τους είτε στις χώρες όπου είχαν μεταναστεύσει οι οικογένειές τους μεταφέροντας τα πολιτισμικά και θρησκευτικά πρότυπα των πατρίδων τους, την απέρριπταν στο πλαίσιο του αγώνα τους για απελευθέρωση από την πατριαρχία και από τον έλεγχο της θρησκείας πάνω τους.

Στον αντίποδα, κατά έναν μάλλον παράδοξο τρόπο, τάχθηκε μια μεγάλη μερίδα αριστερόστροφων και φιλελεύθερων πολιτικών και διανοουμένων οι οποίοι αντιλαμβάνονται τη μαντίλα ως σύμβολο αντικομφορμισμού, θετικής πολιτισμικής διαφοράς, διαμαρτυρίας κατά του πολιτισμικού και βιολογικού ρατσισμού και – αυτό είναι το πιο… προχωρημένο – ως μέσο αμφισβήτησης του «παρακμιακού» και χειραγωγούμενου από τον καταναλωτισμό προτύπου της σύγχρονης δυτικής γυναίκας.

Ανάλογη ρητορική εμφανίστηκε και στην Ελλάδα, κυρίως από όσους – μεταξύ αυτών και μερικές φεμινίστριες – τάσσονται υπέρ της άνευ όρων και προϋποθέσεων μετανάστευσης και καταγγέλλουν για ρατσισμό κάθε προσπάθεια ενσωμάτωσης και προσαρμογής των μεταναστών με τους όρους του κράτους υποδοχής.

Η σύγκρουση αυτή έγινε με σφοδρότητα και στην Τουρκία το 2006, στις απαρχές της διακυβέρνησης του Ερντογάν, ο οποίος συγκρούστηκε με την… απαράδεκτα «κοσμική» Δικαιοσύνη έχοντας στο πλευρό του μεγάλο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας, η οποία τραμπούκιζε τις γυναίκες που διαμαρτύρονταν κατά της μαντίλας.

Τα τελευταία χρόνια πάντως όλο και περισσότερες νεαρές γυναίκες στη γειτονική χώρα πετούν τη μαντίλα ερχόμενες σε σύγκρουση με την αντίληψη ότι το κάλυμμα αυτό της κεφαλής είναι αποδεικτικό της… αγνότητάς τους στην – σε αυξανόμενο βαθμό – ισλαμοποιημένη και πατριαρχική κοινωνία τους και σύμβολο «αντίστασης» στην εκπορευόμενη από τη Δύση «έκλυση των γυναικείων ηθών».

«Κανείς δεν μπορεί να ζει μια διπλή ζωή, γι’ αυτό δεν μπορούμε να φορτωνόμαστε με τις ταυτότητες που οι οικογένειές μας ή η κοινωνία διαλέγουν για εμάς. Αρνούμαστε να ζούμε με ταυτότητες που δεν μας ανήκουν» γράφει μια νεαρή Τουρκάλα στο hashtag #Tenyearschallenge, όπως βλέπουμε σε ένα ρεπορτάζ του Ιανουαρίου του 2019 στην «Εφημερίδα των Συντακτών».

Την οριστική απάντηση όμως στο θέμα της μαντίλας δίνουν στις μέρες μας οι νέες γυναίκες στο Ιράν και σε άλλες μουσουλμανικές χώρες, οι οποίες πετούν και καίνε τις μαντίλες τους και κουρεύουν τα μαλλιά τους, συνεπικουρούμενες και από πολλούς άνδρες, καθώς όλες και όλοι μαζί διαμαρτύρονται για τη δολοφονία της νεαρής Μαχσά Αμινί.

Η μόλις 22 ετών κοπέλα, που καταγόταν από το ιρανικό Κουρδιστάν, βρέθηκε νεκρή μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών του Ιράν για να μεταφερθεί σε «κέντρο επανεκπαίδευσης» προκειμένου να τιμωρηθεί και να «αναμορφωθεί» επειδή η περιβολή της θεωρήθηκε άσεμνη από τους θεματοφύλακες της θεοκρατίας: δεν είχε καλύψει όλα τα μαλλιά της με τη μαντίλα και φαίνονταν λίγο τα χέρια της. Ο θάνατός της έχει πυροδοτήσει ένα είδος εξέγερσης χωρίς ορατή κατάληξη.

Ας ελπίσουμε πως στη Δύση θα γίνει αντιληπτό αυτό που φωνάζουν στους δρόμους οι νεότερες μουσουλμάνες γυναίκες: η μαντίλα είναι σύμβολο ανδροκρατικής και θεοκρατικής καταπίεσης και όχι… αντίσταση στον ρατσισμό, όπως φαντασιώνονται διάφοροι επαγγελματίες δήθεν αντιρατσιστές, οι οποίοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να θυσιάζουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των γυναικών στο όνομα μιας άκαμπτης και πολλαπλώς διαψευσμένης «πολυπολιτισμικότητας»…

Διαβάστε επίσης:

Τζέιμς Μποντ: Ποιος θα είναι ο επόμενος «007» – Οι αλλαγές που έρχονται στις νέες ταινίες (Video)

Ρωσία: Ξεκίνησε η επιστράτευση, δραματικοί αποχαιρετισμοί οικογενειών (Videos)

«Τυφλά» χτυπήματα σε αγορές της ανατολικής Ουκρανίας ενόψει των δημοψηφισμάτων (Photos)