Όταν ξέσπασε το QatarGate, οι παροικούντες τις Βρυξέλλες δεν (πρέπει να) εξεπλάγησαν. Το χρόνιο πρόβλημα της έλλειψης διαφάνειας αργά ή γρήγορα θα έφερνε στο προσκήνιο τις συνέπειες αυτής της πολιτικής.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε μετατραπεί σε μαγνήτη για λομπίστες και επίσημους που είχαν σκοπό να ακούγονται τα επιχειρήματά τους σε ένα από τα κέντρα εξουσίας της Ε.Ε., όπου 705 εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των 27 κρατών – μελών έχουν την ισχύ να διαμορφώνουν τη νομοθεσία.

Υποτίθεται πως, όταν παίρνουν τον λόγο, οι 705 υπερασπίζονται τις βασικές αρχές της ενωμένης Ευρώπης, ότι έχουν την ακεραιότητα για να αντιστέκονται στον πειρασμό του χρήματος και της χλιδής. Γι’ αυτό εξάλλου αμείβονται αδρά. Όμως οι 705 δεν είναι αυτόφωτοι. Είναι μέλη συγκεκριμένων πολιτικών ομάδων και αντιπρόσωποι κρατών που έχουν δικές τους ατζέντες, όσο κι αν προσπαθούν να τις εντάξουν στο ευρύτατο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πολιτικών επιλογών.

Ποιος είναι ο «δούρειος ίππος»;

Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεδρίαζε στο Στρασβούργο για την τελευταία σύνοδο του έτους και τα μέλη του έδειξαν να σοκάρονται από τις αποκαλύψεις. «Αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε σε ένα σκηνικό εγκλήματος, με γραφεία σφραγισμένα, συναδέλφους στη φυλακή, αντιμέτωποι με κατηγορίες ότι τουλάχιστον ένας από εμάς έγινε δούρειος ίππος διαφθοράς και ξένης επιρροής», δήλωσε η Γερμανίδα βουλευτής των Πράσινων Χάνα Νόιμαν περιγράφοντας τα συναισθήματα πολλών.

Η Νόιμαν είναι μέλος ενός κόμματος που σε εθνικό επίπεδο, στη Γερμανία, συνεργάζεται με τους σοσιαλδημοκράτες του Όλαφ Σολτς. Ο Γερμανός καγκελάριος, όταν ξέσπασε το QatarGate, έσπευσε να βάλει στην εξίσωση όχι μόνο αυτούς που δωροδοκήθηκαν, αλλά και αυτούς που δωροδοκούν.

«Αυτό που πρέπει να εξεταστεί είναι ποιες κατηγορίες θα απαγγελθούν εναντίον εκείνων που είναι αντιμέτωποι με την κατηγορία ότι δωροδοκήθηκαν και φυσικά το ίδιο ισχύει και για εκείνους που βρίσκονται από την άλλη πλευρά, δηλαδή γι’ αυτούς που δωροδόκησαν» είπε ο Σολτς, προσθέτοντας ότι η τακτική άσκησης επιρροής που ακολουθούν οι εμίρηδες είναι διαφορετικό πράγμα από τις συμφωνίες του γερμανικού κράτους για την αγορά φυσικού αερίου από το Κατάρ.

Πολιτικός ρεαλισμός ή πολιτικός κυνισμός; Η στάση Σολτς επιδέχεται ερμηνειών. Και δεν είναι η μόνη περίπτωση. Το ίδιο διάστημα που βρισκόταν στον Περσικό ο Σολτς για να υπογράψει τις συμφωνίες που εξασφάλισαν το φυσικό αέριο που χρειάζεται η Γερμανία για τον χειμώνα, την περιοχή επισκέφτηκε και ο Τζο Μπάιντεν.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος έβαλε σε δεύτερη μοίρα την υπόθεση του (σφαγιασθέντος με βασιλική εντολή) δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι και εστίασε στην ανάγκη να ανοίξουν οι κάνουλες του πετρελαίου και του φυσικού αερίου για να ξεδιψάσει ενεργειακά η δυτική οικονομία. Τα ανθρώπινα δικαιώματα μπορούν να… περιμένουν. Προέχει η ενεργειακή επάρκεια της δυτικής οικονομίας. Απλώς, πολιτικός κυνισμός.

«Κερκόπορτα»

Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται η «κερκόπορτα». Το κάθε Κατάρ γνωρίζει ότι στη Δύση επικρατεί ο πολιτικός κυνισμός. Κι αυτό δημιουργεί χώρο για να εξαγοράζονται, με διάφορους τρόπους, συνειδήσεις. Η μέθοδος υπάρχει – την αποκαλούμε ήδη «Μέθοδο Παντζέρι» – και οι πρόθυμοι μεσολαβητές επιλέγονται μέσα από ένα διαπλεκόμενο δίκτυο εκλεγμένων αντιπροσώπων, βοηθών, γραφειοκρατών, ΜΚΟ, συνδικαλιστών (και ποιος ξέρει τι άλλο θα δούμε…).

Η «Μέθοδος Παντζέρι» λειτουργεί ακριβώς επειδή ο πολιτικός κυνισμός προκαλεί ρήγματα στο οικοδόμημα αρχών που (υποτίθεται ότι) είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έβγαλε κόκκινη κάρτα στους εκπροσώπους του Κατάρ απαγορεύοντας την είσοδό τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων της Ε.Ε. και πάγωσε την έγκριση της νομοθεσίας για την είσοδο πολιτών από το εμιράτο στην Ε.Ε. χωρίς βίζα.

Η αντίδραση του Κατάρ είναι μνημείο πολιτικού κυνισμού: την επαναλαμβανόμενη διάψευση κάθε εμπλοκής στο σκάνδαλο συνόδευσε η καταγγελία της Ε.Ε. για «διακρίσεις» εις βάρος του Κατάρ, «που θα επηρεάσουν αρνητικά την περιφερειακή και την παγκόσμια συνεργασία σε θέματα ασφάλειας, και τη συνεχιζόμενη συζήτηση για την παγκόσμια ενεργειακή φτώχεια». Με άλλα λόγια το εμιράτο εκβιάζει με όπλο το φυσικό αέριο.

Κι όμως, οι Ευρωπαίοι ηγέτες γνωρίζουν πολύ καλά το διακύβευμα. Όταν έκλεισαν οι πόρτες στην τελευταία σύνοδο κορυφής, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε κάλεσε τους συναδέλφους του να συνεργαστούν για να βγει ένα κοινό μήνυμα προς τα ΜΜΕ. Ο Ρουμάνος Πρόεδρος Κλάους Γιοχάνις δήλωσε ότι το πρόβλημα απειλεί να δηλητηριάσει όλο το ευρωπαϊκό πρότζεκτ.

Στρουθοκαμηλισμός

«Η ευρωπαϊκή δημοκρατία δέχεται επίθεση», διαπίστωσε η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, υπονοώντας ότι όλο το πρόβλημα προκλήθηκε από τρίτους που επιβουλεύονται και υπονομεύουν το δημοκρατικό οικοδόμημα της Ευρώπης! Αυτό λέγεται στρουθοκαμηλισμός. Δεν τόλμησε η κυρία Μέτσολα να δει την πραγματικότητα. Το σκάνδαλο υπάρχει επειδή το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. επιτρέπει στους όποιους τρίτους να κάνουν παιχνίδι.

«Πρέπει να συνεργαστούμε σκληρά για να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη», διακήρυξε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. Αλλά η ίδια η κυρία Φον Ντερ Λάιεν μέχρι σήμερα αρνείται να εξηγήσει με ποιους όρους έκλεισε προσωπικά μια τεράστια συμφωνία με τη Pfizer για την αγορά εμβολίων κατά της Covid-19 για την Ε.Ε. Οι όροι, το κόστος και τα ψιλά γράμματα της συμφωνίας παραμένουν αδιευκρίνιστα.

Επιπλέον οι αναλυτές στην Ευρώπη αναρωτιούνται γιατί η πρόεδρος δεν απάντησε στις ερωτήσεις για τον ρόλο του Μαργαρίτη Σχοινά, ο οποίος επίσης έχει εκφράσει τον θαυμασμό του για τις επιδόσεις του Κατάρ στους τομείς των ανθρωπίνων και των εργασιακών δικαιωμάτων.

Διαβάστε επίσης:

Γιορτινή ανάσα πριν απ’ τα μεγάλα ζόρια

Πλαφόν στο φυσικό αέριο, κίνδυνοι και ερωτήματα

Προτεραιότητα των νοικοκυριών η εξοικονόμηση ενέργειας