Τριήμερο – «φωτιά» άρχισε από το απόγευμα της Τετάρτης για την κυβέρνηση, καθώς διά στόματος του υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη άνοιξε η συζήτηση στη Βουλή επί της πρότασης δυσπιστίας που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή την υπόθεση των παρακολουθήσεων.

Με τον Γεραπετρίτη να καταφεύγει στον λόγο «Υπέρ Αδυνάτου» του Λυσία, εκφράζοντας έτσι «ευγνωμοσύνη» προς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την κίνηση αυτή, που δίνει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να αντιπαρατεθεί, αλλά και με τη φράση του «ένοχος ένοχον ου ποιεί» και τις αναφορές του στα ειδικά δικαστήρια (για Παπαγγελόπουλο και Παππά) και τις καταθέσεις περί «μαύρου χρήματος» στα ταμεία του ΣΥΡΙΖΑ, το Μαξίμου φάνηκε ότι περίμενε την κίνηση Τσίπρα, αλλά και να «σκιαγραφεί» τον τρόπο με τον οποίο θα απαντήσει στο «γάντι» που πέταξε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.

Ταυτόχρονα, ο υπουργός Επικρατείας φάνηκε να προαναγγέλλει και μια συνολική ανασκόπηση του κυβερνητικού έργου των τριών και πλέον χρόνων στη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή, καθώς η Ν.Δ. εκτιμά ότι η «θετική ατζέντα» αποτελεί ένα ισχυρό «όπλο» για την ίδια, ιδίως σε σύγκριση με την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ – για «νωπές μνήμες» μίλησε χαρακτηριστικά ο Γεραπετρίτης.

Απώλεια της πρωτοβουλίας κινήσεων

Από την άλλη, πάντως, η απόφαση του προέδρου του κόμματος της μείζονος αντιπολίτευσης να κινήσει τη διαδικασία της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης στερεί από το Μαξίμου την πρωτοβουλία των κινήσεων εν μέσω προεκλογικής περιόδου.

Ταυτόχρονα, αν και δεν υπάρχει κάποια ανησυχία για «διαρροές» κατά την ψηφοφορία (θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι σύσσωμη η Κ.Ο. της Ν.Δ. θα καταψηφίσει την πρόταση μομφής, η οποία εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει συσπειρωτικά), πάντα υπάρχει ο φόβος για κάποιες «αιχμηρές» παρεμβάσεις από βουλευτές για το θέμα των παρακολουθήσεων, όπως έχει γίνει και στο παρελθόν, κάτι που ενδεχομένως θα «θολώσει» την εικόνα που η κυβέρνηση επιδιώκει να δημιουργεί για την ίδια και το έργο της.

Και, φυσικά, τώρα που τα ρεπορτάζ για τις παρακολουθήσεις επιβεβαιώθηκαν «και με τη βούλα» της ΑΔΑΕ, πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος και για νέες αποκαλύψεις, οι οποίες μπορεί να φέρουν την κυβέρνηση σε ακόμα πιο δύσκολη θέση.

«Βαριά» ονόματα στα δίχτυα της ΕΥΠ

Όχι, δηλαδή, ότι τα πράγματα είναι εύκολα στην παρούσα φάση, καθώς η αποκάλυψη από τον Αλέξη Τσίπρα των ονομάτων των παρακολουθούμενων από την ΕΥΠ προσώπων – ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, ο Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος, ο Α/ΓΕΣ Χαράλαμπος Λαλούσης, ο πρώην σύμβουλος ασφάλειας Αλέξανδρος Διακόπουλος και οι επικεφαλής (πρώην και νυν) της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών Αριστείδης Λάγιος και Θόδωρος Αλεξόπουλος – κάθε άλλο παρά καλή εικόνα δημιουργούν για την κυβέρνηση, αφού παραμένει αναπάντητο το ερώτημα για τους λόγους παρακολούθησης της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων. Μιας ηγεσίας, παρεμπιπτόντως, που η κυβέρνηση δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι απολαμβάνει της εμπιστοσύνης της.

Οπότε η διαχείριση της όλης υπόθεσης κατά τη συζήτηση στη Βουλή αναμένεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτική, ώστε να μην διαταραχθούν οι σχέσεις της πολιτικής με τη φυσική ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων.

Η διαδικασία

Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, «η Βουλή μπορεί με απόφασή της να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την κυβέρνηση ή από μέλος της ύστερα από πρόταση δυσπιστίας. H πρόταση δυσπιστίας πρέπει να υπογράφεται από το ένα έκτο (1/6) τουλάχιστον των βουλευτών και να περιλαμβάνει σαφώς τα θέματα για τα οποία θα διεξαχθεί η συζήτηση. H πρόταση δυσπιστίας υποβάλλεται στον πρόεδρο σε δημόσια συνεδρίαση της Βουλής».

Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός τη Δευτέρα θα πρέπει να βρίσκεται στην Ιαπωνία οδήγησε την κυβέρνηση στο να ζητήσει η συζήτηση να αρχίσει αμέσως, ήτοι το απόγευμα της Τετάρτης, και να ολοκληρωθεί την Παρασκευή με τη σχετική ψηφοφορία.

Το «φάουλ» με Ράμμο

Πάντως, οι έως τώρα αντιδράσεις της κυβέρνησης υποδηλώνουν απώλεια ψυχραιμίας και μια μάλλον νευρική διαχείριση των εξελίξεων.

Η μακροσκελής ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου για τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ Χρήστο Ράμμο, εκτός του ότι ήταν πολιτικό «φάουλ» που δεν χρειάζεται… VAR για να κριθεί (του απέδωσε «περίεργη προνομιακή σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ», τη στιγμή που είναι παγκοίνως γνωστό ότι ο επικεφαλής της Αρχής είχε παραιτηθεί το 2016 από την Ένωση Δικαστών του ΣτΕ με αφορμή τον νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες, αλλά και είχε λάβει τεράστια πλειοψηφία τη Βουλή όταν τοποθετήθηκε επικεφαλής της Αρχής), στην ουσία του καταλόγιζε ότι… εφάρμοσε τον ιδρυτικό νόμο της Αρχής (Ν. 3115/2003).

Ο νόμος ρητά προβλέπει ότι ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ «ενημερώνει σε κάθε περίπτωση τους αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή και κοινοποιεί τη διάταξη στον υπουργό Δικαιοσύνης», αλλά και τον νέο νόμο (5002/2022), που επίσης προβλέπει ότι ο πρόεδρος της Αρχής «ενημερώνει για θέματα άρσεων απορρήτου επικοινωνιών τον πρόεδρο της Βουλής, τους αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή και τον υπουργό Δικαιοσύνης».

Η νέα «γραμμή»

Από την άλλη, η – νέα, αλλά όχι και τόσο – «γραμμή» της κυβέρνησης σχετικά με την υπόθεση αυτή, ότι δηλαδή, ένα κομμάτι της ΕΥΠ ουσιαστικά δρούσε ανεξέλεγκτα, χωρίς να ενημερώνει τον πολιτικό προϊστάμενο της υπηρεσίας, δηλαδή τον ίδιο τον πρωθυπουργό (ο οποίος είχε θέσει την ΕΥΠ, μαζί με την ΕΡΤ και το ΑΠΕ-ΜΠΕ, υπό τον έλεγχο του πρωθυπουργικού γραφείου με τον πρώτο νόμο της κυβέρνησης, περί Επιτελικού Κράτους, και είχε αλλάξει τον νόμο για τον διοικητή της υπηρεσίας, προκειμένου να τοποθετηθεί ο Παναγιώτης Κοντολέων), «μπάζει νερά» και επί της ουσίας, αλλά και επί του πρακτέου δεν κατορθώνει να «βγάλει από το πλάνο» τον Κυριάκο Μητσοτάκη καθώς, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης:

● Ή γνώριζε ο πρωθυπουργός για τις παρακολουθήσεις πολιτικών και κορυφαίων μελών του στρατεύματος, οπότε είναι συνυπεύθυνος.

● Ή δεν γνώριζε, οπότε εκ του αποτελέσματος απέτυχε στον στόχο που είχε (ταχύτερη ενημέρωση, μεγαλύτερη ασφάλεια), όταν έθετε την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχό του.

Τα αναπάντητα ερωτήματα

Και, φυσικά, παραμένει αναπάντητο το ερώτημα γιατί η ΕΥΠ παρακολουθούσε, επικαλούμενη λόγους «εθνικής ασφάλειας», έναν κορυφαίο υπουργό της κυβέρνησης (Κωστή Χατζηδάκη) και την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Η θεωρία περί «ρυπαρών δικτύων» εντός της υπηρεσίας, που έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση, θα μπορούσε να είναι πειστική αν συνοδευόταν και από αποκάλυψη των προσώπων που συνθέτουν τα δίκτυα αυτά.

Ωστόσο, μέχρι στιγμής, το μόνο που έχει γίνει – πέραν κάποιων νομικών παρεμβάσεων – είναι η απομάκρυνση του γραμματέα του πρωθυπουργού Γρηγόρη Δημητριάδη (με το Μαξίμου να ισχυρίζεται ότι δεν σχετίζεται άμεσα με τις υποκλοπές) και του Π. Κοντολέοντα για την υπόθεση της παρακολούθησης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, με τον ίδιο τον Κ. Μητσοτάκη να υποστηρίζει τη νομιμότητα της επισύνδεσης, αλλά να λέει ότι, αν γνώριζε, δεν θα την επέτρεπε.

Όσον αφορά δε την έρευνα της Δικαιοσύνης, την οποία επικαλείται η κυβέρνηση, οι ρυθμοί με τους οποίους κινείται, κάθε άλλο παρά πείθουν ότι η υπόθεση θα έχει αποσαφηνιστεί μέχρι τις εκλογές.

Η στρατηγική της αλλαγής ατζέντας

Όπως προαναφέρθηκε, πάντως, η κυβέρνηση φαίνεται να υιοθετεί εξαρχής μια στρατηγική συμψηφισμών και αλλαγής ατζέντας, φέρνοντας σε πρώτο πλάνο τη δίκη στο Ειδικό Δικαστήριο του Νίκου Παππά και του Χρήστου Καλογρίτσα για το αποκαλούμενο «ΣΥΡΙΖΑ Channel» και τις καταθέσεις της γραμματέως του επιχειρηματία περί χρημάτων που κατέληγαν στα ταμεία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και περί παρεμβάσεων της τότε κυβέρνησης για τη μετοχική σύνθεση του τηλεοπτικού δικτύου, ώστε να είναι απολύτως ελεγχόμενο από αυτή.

Είναι χαρακτηριστικό ότι κυβέρνηση και Ν.Δ. καλούν μετ’ επιτάσεως (βγήκε μέχρι και… silver alert στα social media) τον Τσίπρα να τοποθετηθεί για τα όσα αναφέρονται στο Ειδικό Δικαστήριο και να εξηγήσει αν ο Καλογρίτσας ήταν «χορηγός» του κόμματος, κάτι που στελέχη της μείζονος αντιπολίτευσης έχουν διαψεύσει κατηγορηματικά, ενώ και ο συνήγορος του Παππά έχει ισχυριστεί ότι το SMS που υποτίθεται ότι απεικόνιζε τη μετοχική σύνθεση του καναλιού είναι «πειραγμένο» και εν πάση περιπτώσει μη αληθινό.

Το πρόβλημα της πόλωσης

Ωστόσο, το πρόβλημα με την τακτική αυτή είναι ότι ανατρέπεται σε μεγάλο βαθμό η προεκλογική στρατηγική της Ν.Δ., η οποία στηρίζεται στην προβολή της θετικής ατζέντας της κυβέρνησης – δηλαδή, τι πέτυχε στα χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας και ποιοι είναι οι στόχοι της για την επόμενη τετραετία –, καθώς επαναφέρει «front and center», που λένε και οι αγγλόφωνοι, την πόλωση και το «σκληρό ροκ», αλλά και υποχρεώνει τον Μητσοτάκη να ασχολείται με ζητήματα που ο ίδιος φαίνεται ότι θα ήθελε όσο μπορεί να αποφύγει, τουλάχιστον κατά την προεκλογική περίοδο.

Πληροφορίες από τη Ν.Δ. αναφέρουν ότι η τακτική της πόλωσης σε υψηλό επίπεδο δεν φάνηκε να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα και ότι γι’ αυτό και ο Μητσοτάκης (ο οποίος θα είναι και το κεντρικό πρόσωπο της προεκλογικής εκστρατείας του κόμματος) θα λειτουργούσε περισσότερο ως «πομπός» της προαναφερθείσας θετικής ατζέντας, σχολιάζοντας μόνο παρεμπιπτόντως τις εξελίξεις της επικαιρότητας.

Άλλωστε, αυτό φάνηκε και από τη συνέντευξή του για την οικονομία και την ανάπτυξη, όπου αναφέρθηκε πολύ λίγο στην περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Διαβάστε επίσης:

Πράσινο Deal ή… πράσινα άλογα;

Τα φαντάσματα του 2004: Συνεχίζονται οι περιπέτειες των ολυμπιακών εγκαταστάσεων

«Γεφυρώνεται» το χάσμα ΗΠΑ – Τουρκίας