Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας χαιρετίζει τους χιλιάδες σπουδαστές Δραματικών Σχολών, σχολών χορού, μουσικής και κινηματογράφου, τους φοιτητές καλλιτεχνικών σχολών, τους καλλιτέχνες, τους αρχαιολόγους που αυτό το διάστημα κατεβαίνουν μαχητικά στους δρόμους.

Η επίθεση στον Πολιτισμό και στους ανθρώπους του είναι διαχρονική και σύμφυτη με αυτό το σύστημα που αντιστρατεύεται οτιδήποτε μπορεί να συγκινήσει, να αφυπνίσει, κυρίως να συμβάλλει στη διαμόρφωση ριζοσπαστικών ιδεών και στάσεων.

Όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα επέδειξαν την ίδια αδιαφορία για την καλλιτεχνική εκπαίδευση, για τα εργασιακά δικαιώματα των καλλιτεχνών. Όμως, την ίδια στιγμή δε δείχνουν καμιά αδιαφορία απέναντι στις απαιτήσεις – οικονομικές και καλλιτεχνικές – κραταιών ιδρυμάτων, όπως η Στέγη ή τα ιδρύματα Νιάρχος, Ωνάσης, και τους προικίζουν πάντα με παχυλές επιδοτήσεις, με νομοθετικό έργο που ευνοεί την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Γίνονται κέρβεροι απέναντι σε κάθε προσπάθεια αμφισβήτησης ή προσβολής του «ιερού δικαιώματος» του εμπορεύεσθαι την τέχνη.

Το περίφημο ΠΔ 85,όπως και η κυβερνητική τροπολογία, ήρθαν να επισφραγίσουν νομοθετικά μια ζοφερή πραγματικότητα στο χώρο της καλλιτεχνικής επαγγελματικής δραστηριότητας. Η εκπαίδευση των ηθοποιών, των μουσικών, των χορευτών, των σκηνοθετών ποτέ δεν έγινε ανώτατη (παρά τις υποσχέσεις κατά καιρούς για Ακαδημίες Τεχνών κ.α., που και σήμερα επανατίθενται). Παρέμεινε καθηλωμένη σε ένα αόριστο επίπεδο – με μεγάλη μάλιστα ποικιλομορφία και κατηγοριοποιήσεις – που εξυπηρετεί ακριβώς την πίεση των εργασιακών δικαιωμάτων όλων των καλλιτεχνών προς τα κάτω.

Και μετά την όποια εκπαίδευση και τα όποιο πτυχίο; Το χάος και η ζούγκλα της αγοράς της τέχνης, η καλλιεργούμενη ανθρωποφαγία, ο ανταγωνισμός, το σταρ-σύστεμ, η ανταμοιβή του καλλιτέχνη που «πουλάει» -ανεξαρτήτως πτυχίου- που «αφιερώνεται στην τέχνη του» και δε διαμαρτύρεται για την έλλειψη συλλογικών συμβάσεων, τις άθλιες συνθήκες εργασίας, τις απλήρωτες ώρες προβών, τα απλήρωτα εκτός έδρας.

Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις, αλλά και οι προτάσεις των άλλων κομμάτων για διάφορα «μοντέλα διαβάθμισης», στην πράξη θέλουν να επιβάλουν πτυχία πολλών ταχυτήτων, ούτως ώστε ο κάθε εργοδότης να έχει να επιλέξει από μια μεγάλη γκάμα και να αγοράζει το πτυχίο και τον εργαζόμενο που θέλει. Τα πολλά και κατηγοριοποιημένα πτυχία είναι το εργαλείο για την κατάργηση κάθε έννοιας συλλογικής σύμβασης, συλλογικής διεκδίκησης για την παραπέρα ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Σήμερα γίνεται, όπως ακούγεται, και όχημα για να περάσει η κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και η αναγνώριση ντε φάκτο της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Η κυβέρνηση της ΝΔ καπηλεύεται ουσιαστικά τα δίκαια αιτήματα των σπουδαστών και καλλιτεχνών για να διευρύνει το δρόμο, ώστε να μπουν κάθε είδους κολλέγια και ΙΕΚ στον τομέα της τριτοβάθμιας καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όσο οι αστικές κυβερνήσεις διαχρονικά παραχωρούν όλο και πιο ζωτικά τμήματα της εκπαίδευσης σε ιδιώτες επιχειρηματίες. Μήπως δεν έκαναν το ίδιο το 2017, με την εγκύκλιο Γαβρόγλου που προέβλεπε τη δυνατότητα αποφοίτων κολεγίων να διορίζονται στη δημόσια εκπαίδευση; Αλλά και το 2020, με τροπολογία της Κεραμέως βάσει της οποίας οι απόφοιτοι κολλεγίων εγγράφονται πλέον στις αντίστοιχες επαγγελματικές ενώσεις;

Είναι ξεκάθαρο ότι τα κυβερνητικά μέτρα πρέπει άμεσα να αποσυρθούν και το ΚΚΕ θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας, στη Βουλή και στους δρόμους, για να υλοποιηθεί το δίκαιο αυτό αίτημα των καλλιτεχνών. Γνώμη μας όμως είναι ότι παράλληλα πρέπει να αντιτάξουμε ΣΗΜΕΡΑ, όχι αύριο, όχι στη Δευτέρα Παρουσία, τις σπουδές και το επάγγελμα που έχουμε ανάγκη, που είναι και σύγχρονο και εφικτό, που πατάει στις ίδιες τις εξελίξεις και τις δυνατότητες της Τέχνης μας.

Σήμερα υπάρχει ανάγκη για μια Δημόσια, Δωρεάν, Ανώτατη καλλιτεχνική εκπαίδευση. Μια ουσιαστικά ανώτατη εκπαίδευση, επαγγελματικού χαρακτήρα, χωρίς ανορθολογικούς διαχωρισμούς ακαδημαϊκής και επαγγελματικής αντιστοίχισης με άλλα πτυχία ανώτατου επιπέδου.

Με καθορισμένο πρόγραμμα σπουδών ανά καλλιτεχνικό αντικείμενο, που να καλύπτεται από μια επαρκή διάρκεια σπουδών και να εξασφαλίζει την ολόπλευρηθεωρητική και πρακτική επαφή του σπουδαστή με το αντίστοιχο αντικείμενο. Ένα πρόγραμμα σπουδών που να είναι εμπλουτισμένο από μαθήματα που αντικειμενικά αποτελούν τη βάση της γνώσης και ερμηνείας του κόσμου, την ανάπτυξη της κοσμοθεώρησης, όπως είναι η φιλοσοφία και η Ιστορία, μέσα σε αυτή ειδικά η Ιστορία των Τεχνών. Που θα εξασφαλίζει επίσης την ενιαία αισθητική αντίληψη, την αντικειμενική συνάφεια των διαφόρων καλλιτεχνικών αντικειμένων μεταξύ τους. Θα παρέχει δηλαδή βασικές γνώσεις σε όλες τις Τέχνες, στοιχείο αναγκαίο για την ολοκληρωμένη αισθητική θεώρηση του καλλιτέχνη. Ταυτόχρονα, θα δίνει τη δυνατότητα στο σπουδαστή να έρθει σε επαφή πρακτική, εφαρμοσμένη, ήδη από τα πρώτα χρόνια των καλλιτεχνικών σπουδών, με το αντικείμενό του, επιβεβαιώνοντας έτσι τη θεωρητική γνώση μέσα από την οργανωμένη επιστημονικά εμπειρία.

Αυτή η Ανώτατη Καλλιτεχνική Εκπαίδευση θα στηρίζεται στην οργανωμένη, συστηματική αισθητική αγωγή που θα απλώνεται από την προσχολική αγωγή μέχρι και την ολοκλήρωση 12χρονης υποχρεωτικής σχολικής εκπαίδευσης. Θα υποστηρίζεται παράλληλα από ένα σύστημα καλλιτεχνικής εκπαίδευσης από τις μικρές ακόμα ηλικίες, δομημένο και συνεπίκουρο του 12χρονου σχολείου, απευθυνόμενο στα παιδιά που έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις Τέχνες. Έτσι, η επαφή με τις Τέχνες δε θα είναι πάρεργο, ούτε μόνο δημιουργική απασχόληση, αλλά σοβαρή, σε ποικιλία δηλαδή και σε βάθος, επαφή με τον πλούσιο κόσμο των Τεχνών.

Στα πλαίσια αυτά, οι δημόσιες Ανώτατες Καλλιτεχνικές Σχολές, εποπτευόμενες από το Υπουργείο Παιδείας, μπορούν να συμπεριλάβουν ειδικά προγράμματα σπουδών, μεταβατικά, για όσους θέλουν να αναβαθμίσουν τα πτυχία τους από προηγούμενες σπουδές, με την ευθύνη του κράτους και των ίδιων των ανώτατων σχολών. Επιπλέον, οι σπουδές 10 και πλέον ετών στη μουσική, στο χορό, κ.λπ., που ξεκινούν από τις μικρές ηλικίες, θα απονέμουν πτυχία ανώτατου επιπέδου, που θα περιλαμβάνουν ως προς το περιεχόμενο σπουδών και τη μεθοδολογία όλες τις προϋποθέσεις μιας πραγματικά Ανώτατης Εκπαίδευσης. Για όλους τους σπουδαστές θα προβλέπεται δωρεάν και καθολική πρόσβαση σε όλα τα καλλιτεχνικά δρώμενα, ως συστατικό και αναγκαίο μέρος των σπουδών τους.

Αυτή η πρόταση μπορεί να ανοίξει πραγματικά δρόμους για να αντιστοιχηθούν οι Τέχνες και ο Πολιτισμός στις πραγματικές σύγχρονες ανάγκες και δυνατότητες, για να «γεννούνε», όπως έλεγε και ο Ποιητής, «τα σκοτάδια λάμψη».

*Η Κέλλυ Παπαϊωάννου, είναι μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ & Υποψήφια Βουλευτής στον Βόρειο Τομέα

Διαβάστε επίσης:

Η «μετασεισμική» Τουρκία

Μονόδρομος πραγματικής ανάπτυξης ο σεβασμός στο περιβάλλον

Ποια είναι η αλήθεια με τις Σχολές Δραματικής Τέχνης;