Ο Τζέιμι Ντίμον, το αφεντικό της JP Morgan, με το που πήρε τα κλειδιά της τράπεζας First Republic – του τρίτου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος που κατέρρευσε στις ΗΠΑ από την αρχή του χρόνου – έδωσε διαβεβαιώσεις ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για ένα σπιράλ τραπεζικής κρίσης.

Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανική ρυθμιστική αρχή επενέβη αμέσως πυροσβεστικά μόλις κατέρρευσε η First Republic και, αφού έδωσε δημόσιο χρήμα με τη μορφή εγγυήσεων και ανάληψης μέρος των απωλειών των μετοχών – συνολικού ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων –, επέλεξε την JP Morgan, που από την πλευρά της έδωσε 10,6 δισεκατομμύρια για την εξαγορά.

Το αποτέλεσμα είναι η περαιτέρω ισχυροποίηση της JP Morgan, που είναι ήδη το μεγαλύτερο πιστωτικό ίδρυμα στις ΗΠΑ, σε μία περίοδο κατά την οποία η Αμερική κινδυνεύει να… ξεμείνει από ρευστό αν δεν συμφωνήσουν ο Λευκός Οίκος και το Κογκρέσο για αύξηση του ορίου χρέους, προκειμένου να πληρωθούν μισθοί, συντάξεις και άλλες υποχρεώσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Μάλιστα οι αναλυτές προειδοποιούν ότι, αν δεν βρεθεί γρήγορα συμφωνία μεταξύ Λευκού Οίκου και Κογκρέσου, θα προκληθούν κλυδωνισμοί στην παγκόσμια οικονομία. Και κανένας δεν θέλει άλλη μία κρίση.

Αναπότρεπτη άλλη μία κρίση

Μπορεί όμως τελικά να αποτραπεί η τραπεζική κρίση, πέρα από το όποιο αποτέλεσμα στις επαφές του Προέδρου Μπάιντεν με το Κογκρέσο για το χρέος;

Ο αναλυτής του «Guardian» Λάρι Έλιοτ λέει πως η τραπεζική κρίση έχει ήδη καθυστερήσει και επισημαίνει ότι πέρασε ένας χρόνος αφότου η FED – η κεντρική ομοσπονδιακή τράπεζα – άρχισε να ανεβάζει τα επιτόκια για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό (όπως κάνει και η ΕΚΤ). «Όποιος πίστευε ότι η κατάρρευση της Silicon Valley Bank ήταν ένα μεμονωμένο γεγονός έχει αυταπάτες. Χρηματοπιστωτικές κρίσεις συμβαίνουν κατά μέσον όρο μία φορά τη δεκαετία τον τελευταίο μισό αιώνα, άρα αυτή που εξελίσσεται τώρα δεν είναι παρά μία καθυστερημένη κρίση» έγραψε ο Έλιοτ.

Η κρίση καθυστέρησε επειδή μετά το 2008 οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο λειτουργούσαν χάρη στα πολύ χαμηλά επιτόκια και τις περιοδικές ενέσεις από τις κεντρικές τράπεζες. Το φθηνό χρήμα ήταν η σανίδα σωτηρίας.

Το αφεντικό της JP Morgan λέει όμως ότι «το 2008 και το 2009 δεν έχουν τίποτε κοινό με αυτό που συμβαίνει τώρα για διάφορους λόγους», αλλά παραδέχεται πως, εάν η αμερικανική οικονομία βυθιστεί στην ύφεση και τα υψηλά επιτόκια επιμείνουν, αυτό μπορεί να προκαλέσει «και άλλες ρωγμές στο σύστημα».

Οι ισχυροί γίνονται ισχυρότεροι

Κι όμως υπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα στο τότε και το τώρα: Η κατάρρευση της First Republic είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην αμερικανική τραπεζική ιστορία και συγκρίνεται μόνο με την κατάρρευση της Washington Mutual το 2008. Και η Washington Mutual τότε, αφού πήρε γενναίες εγγυήσεις από το αμερικανικό Δημόσιο, εξαγοράστηκε τελικά από την JP Morgan.

Δηλαδή, για να το πούμε πιο απλά, και οι δύο κρίσεις – εκείνη του 2008 και η σημερινή – έχουν αποτέλεσμα την ισχυροποίηση των μεγάλων παικτών του συστήματος με την πλάτη του… Δημοσίου.

«Η κυβέρνηση κάλεσε εμάς και άλλους να μπούμε στο παιχνίδι, κάτι που κάναμε. Αυτή η εξαγορά είναι επωφελής για την εταιρεία μας, προσαυξητική για τους μετόχους και συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση της στρατηγικής για κέρδη» δήλωσε με απόλυτη ειλικρίνεια ο Ντίμον της JP Morgan.

Ο Κρις Μάρινακ, διευθυντής ερευνών στην εταιρεία οικονομικών υπηρεσιών Janney Montgomery Scott, δήλωσε ότι η JP Morgan, με τη συμφωνία που επέτυχε για τη First Republic, στην πραγματικότητα πήρε τζάμπα τους πελάτες της First Republic.

Τα λάθη της FED

Η κεντρική ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, μετά τις καταρρεύσεις των δύο πρώτων τραπεζών στην αρχή του χρόνου, παραδέχτηκε πως άργησε να λάβει υπόψη τα προβλήματα που έχει προκαλέσει στον τραπεζικό τομέα η πολιτική αύξησης των επιτοκίων, παρά την αύξηση της κερδοφορίας τους.

Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι να απομειώνονται τα αποθεματικά των μικρών τραπεζών και να μεγεθύνεται η απώλεια κεφαλαίων καταθέσεων, καθώς οι κεφαλαιούχοι προτιμούν την ασφάλεια των μεγαλύτερων τραπεζικών ιδρυμάτων. Δηλαδή η FED δουλεύει μια χαρά για τους μεγάλους παίχτες, αφού με τα υψηλά επιτόκια ξεφουσκώνει η φούσκα της κτηματαγοράς, απομειώνονται οι αξίες των μετοχών και οι τράπεζες χάνουν χρήματα από τα κρατικά ομόλογα.

Όπως δήλωσε ο Νταβάλ Τζόσι, ερευνητής του BCA, υπάρχουν τρεις κλασικές ενδείξεις ότι επέρχεται ύφεση στις ΗΠΑ: η πτωτική τάση στην αγορά ακινήτων, οι καταρρεύσεις τραπεζών και η αύξηση της ανεργίας. Το πρώτο έχει ήδη συμβεί, καθώς τον περασμένο χρόνο μειώθηκε κατά 20% η δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τομέα. Φέτος κατέρρευσαν τρεις τράπεζες, άρα και η δεύτερη ένδειξη ύφεσης είναι δεδομένη. Και η ανεργία έχει αυξηθεί κατά 0,2%.

«Οι τράπεζες τείνουν προς την κατάρρευση λίγο πριν αρχίσει η ύφεση» δήλωσε ο Τζόσι, προσθέτοντας ότι «πριν από την ύφεση που άρχισε τον Δεκέμβριο του 2007 καμία αμερικανική τράπεζα δεν είχε καταρρεύσει το 2005 ή το 2006. (…) Αν η ιστορία είναι οδηγός, η έναρξη της κατάρρευσης τραπεζών προϊδεάζει για μία οικονομική ύφεση, που επίκειται ταχύτερα από ό,τι προβλέπουν πολλοί»…

Διαβάστε επίσης:

ΣΥΡΙΖΑ: Μάχη για τους «προοδευτικούς» και τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους

Επιστροφή στη δημοσιονομική σύσφιξη

Επενδυτικά σχέδια 12,33 δισ. στο «Ελλάδα 2.0»