Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας των προγραμματικών δηλώσεων (που αρχίζουν σήμερα) και την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης από τη Βουλή το απόγευμα του Σαββάτου, η νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αρχίζει και τυπικά τη θητεία της με προοπτική την πλήρη τετραετία.

Για το τι θα πει ο πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις (η ομιλία του είναι προγραμματισμένη για σήμερα στις 5 το απόγευμα), έχετε ήδη διαβάσει στη σελίδα 3 του σημερινού «Ποντικιού».

Λίγο – πολύ, πάντως, ο πρωθυπουργός έχει «δώσει στίγμα» και προεκλογικά, αλλά και κατά την εισήγησή του στην πρώτη συνεδρίαση του νέου Υπουργικού Συμβουλίου. Οπότε έχει ενδιαφέρον να δούμε τι… δεν θα πει ο Μητσοτάκης κατά την ομιλία του, δηλαδή ποια θέματα θα επιχειρήσει να αποφύγει, τουλάχιστον μέχρι η κυβέρνηση να πάρει κανονικά «μπρος», αλλά και να διαφανεί πού πάνε τα πράγματα σε διάφορους κρίσιμους τομείς για τη χώρα.

Διότι μπορεί σήμερα ο πρωθυπουργός να εμφανίζεται απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού της χώρας – έχοντας ουσιαστικά κατακτήσει πλήρως τον χώρο του Κέντρου και βλέποντας τον ΣΥΡΙΖΑ να βρίσκεται σε εσωστρέφεια –, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα προβλήματα που «βασάνισαν» την προηγούμενη κυβέρνησή του βρήκαν λύση ή ότι οι συνθήκες άλλαξαν άρδην προς το καλύτερο.

Αντιθέτως, τα ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά είναι και πολλά, και πιεστικά, και μπορούν να ανατρέψουν σχεδιασμούς και πολιτικές, ιδίως όταν αυτά αφορούν την καθημερινότητα και το… πορτοφόλι των πολιτών.

Ακρίβεια

Προφανώς στην κορυφή των ζητημάτων αυτών βρίσκεται το ζήτημα της ακρίβειας, το οποίο… δεν λέει να υποχωρήσει με τίποτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ ο πληθωρισμός του Ιουνίου διαμορφώθηκε στο 2,7% σύμφωνα με την Eurostat, εντούτοις ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή παραμένει υψηλός σε είδη πρώτης ανάγκης όπως τα τρόφιμα, έστω κι αν ο ρυθμός αύξησης παρουσιάζει σχετική αποκλιμάκωση τους τελευταίους μήνες.

Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για παράταση του «καλαθιού του νοικοκυριού» έως το τέλος του χρόνου και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αντίστοιχη παράταση θα πάρει και το «market pass», δημοσιονομικού χώρου επιτρέποντος φυσικά.

Ωστόσο η πραγματικότητα δείχνει ότι τα μέτρα αυτά, παρότι δίνουν μια μικρή χείρα βοηθείας στους καταναλωτές, δεν λύνουν το πρόβλημα. Πολλώ δε μάλλον όταν πλέον και από επίσημα χείλη – π.χ. του ΔΝΤ – γίνεται λόγος για «πληθωρισμό της απληστίας» (greedflation), όρος ο οποίος αποδίδει τις ραγδαίες αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων στην προσπάθεια των επιχειρήσεων να αυξήσουν τα κέρδη τους.

Από την άλλη, οι δυνατότητες ελέγχου της αγοράς από την κυβέρνηση είναι δεδομένα περιορισμένες και, ως εκ τούτου, εκτός από «καραμπινάτες» περιπτώσεις αισχροκέρδειας, δεν υπάρχουν και πολλά «όπλα» για «φρένο» στις αυξήσεις των τιμών. Ο Μητσοτάκης εκτιμά δημοσίως ότι το πρόβλημα του πληθωρισμού βαίνει σταδιακά προς το τέλος του, ωστόσο παραδέχεται ότι οι πολίτες δυσκολεύονται.

Οικονομία

Κι αν το ζήτημα του πληθωρισμού και της ακρίβειας βρίσκεται στην κορυφή των προβλημάτων που η κυβέρνηση καλείται να επιλύσει, σε γενικότερο επίπεδο η οικονομία αναμένεται να είναι o παράγοντας που θα καθορίσει εν πολλοίς την πορεία της κυβέρνησης.

Κι αυτό διότι η… χαλαρότητα που επικράτησε τα προηγούμενα χρόνια στα δημοσιονομικά με τις ευλογίες της Κομισιόν (λόγω κορωνοϊού και πολέμου στην Ουκρανία) τελειώνει και οι Βρυξέλλες καλούν τις χώρες – μέλη της Ε.Ε. να αποσύρουν έως το τέλος του 2023 όλα τα οριζόντια μέτρα που λάμβαναν οι κυβερνήσεις για την ανακούφιση των πολιτών, περνώντας σε πιο στοχευμένες πολιτικές, με έμφαση στα πιο ευάλωτα τμήματα της κοινωνίας.

Ταυτόχρονα η Ελλάδα θα πρέπει να περάσει σε σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα, στο πλαίσιο των μεταμνημονιακών υποχρεώσεών της. Η κυβέρνηση αισιοδοξεί ότι ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί κυρίως μέσω της ανάπτυξης και της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων (ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης), αλλά και της βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος στη χώρα, ιδίως μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.

Ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι η… κεϋνσιανή πολιτική που ακολουθήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση θα αποσυρθεί, υπέρ μιας πιο «σφιχτής» δημοσιονομικής πολιτικής, με όλες τις πιθανές συνέπειες που αυτό θα έχει, κυρίως λόγω της μείωσης των απευθείας ενισχύσεων των πολιτών.

Υγεία

Σε τρίτο – αλλά εξαιρετικά σημαντικό – επίπεδο για την κυβέρνηση βρίσκονται τα ζητήματα της καθημερινότητας, με τον τομέα της Υγείας να βρίσκεται (ο ίδιος ο Κ. Μητσοτάκης, άλλωστε, τον έβαλε εκεί) στην κορυφή.

Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης ήταν η ΠΝΠ με την οποία Πυροσβεστική και Ένοπλες Δυνάμεις θα συνδράμουν το ΕΚΑΒ με προσωπικό (κυρίως με οδηγούς για τα ασθενοφόρα). Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης διευκρίνισε στο Mega ότι η κυβέρνηση δεν υπαναχωρεί από την πρόθεσή της για 800 προσλήψεις στο ΕΚΑΒ και ότι η απασχόληση 200 ατόμων από Πυροσβεστική και Ένοπλες Δυνάμεις είναι ένα προσωρινό μέτρο, καθώς η διαδικασία των προσλήψεων παίρνει χρόνο.

Προεκλογικά η κυβέρνηση περιέγραψε τους στόχους της για ανασυγκρότηση και αναβάθμιση του ΕΣΥ, μίλησε για 10.000 προσλήψεις σε βάθος τετραετίας και για επενδύσεις στις υποδομές και μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Ωστόσο ο τομέας της Υγείας έχει δεχθεί τεράστια πίεση τα τελευταία χρόνια και έχει χάσει – όχι μόνο λόγω της πανδημίας – σημαντικό μέρος του προσωπικού του, με αποτέλεσμα, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, να παρουσιάζει μεγάλες δυσλειτουργίες και… αρρυθμίες.

Δεδομένου δε ότι βρίσκεται στο επίκεντρο της καθημερινότητας των πολιτών, η κυβέρνηση εκτιμά ότι δεν θα έχει καθόλου «περίοδο χάριτος» για να παρουσιάσει απτό έργο στον χώρο αυτό, όπου τα λάθη και οι καθυστερήσεις δεν συγχωρούνται.

Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί και ένα ζήτημα το οποίο μοιάζει να αποκτά… χρόνιο χαρακτήρα: αυτό των ελλείψεων που συνεχίζουν να παρατηρούνται σε διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα στα φαρμακεία της χώρας.

Ο ΕΟΦ προχώρησε στη λήψη σειράς μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», τα μέτρα θεωρείται από τους φαρμακοποιούς ότι έχουν μικρή πραγματική αξία και όχι ιδιαίτερα σημαντική επίδραση στην επίλυση του προβλήματος, το οποίο συχνά αναγκάζει τους πολίτες να ψάχνουν ένα φάρμακο για ώρες και τελικά να μην το βρίσκουν…

Εργασία

Η Ν.Δ. υπερηφανεύεται ότι στη διάρκεια της προηγούμενης κυβερνητικής θητείας της μείωσε την ανεργία κατά σχεδόν επτά εκατοστιαίες μονάδες και ότι το μέγεθός της έχει περιοριστεί κοντά στο 10%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.

Ωστόσο, οι πρόσφατες εικόνες με τους… αμφίβιους εργαζόμενους σε παραθαλάσσιο κατάστημα στη Ρόδο επανέφεραν στο προσκήνιο το ζήτημα του πώς αντιλαμβάνονται ορισμένοι εργοδότες την έννοια της απασχόλησης, αλλά και γενικότερα αν η δέσμευση Μητσοτάκη για πολλές καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας συνάδει με τις εικόνες που έκαναν τον γύρο του διαδικτύου και υποχρέωσαν τα συναρμόδια υπουργεία να επέμβουν.

Το ενδιαφέρον είναι ότι ο υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στον Alpha, δήλωσε ότι από τους ελέγχους που έγιναν δεν διαπιστώθηκε κάποια παράβαση, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η εικόνα δεν μου αρέσει καθόλου, θέλω να είμαι ειλικρινής. Αλλά η νομοθεσία δεν είναι θέμα γούστου, η νομοθεσία είναι θέμα νομοθεσίας. Αφού τηρούνται τα μέτρα ασφαλείας και ο εργαζόμενος το θέλει και πληρώνεται καλά γι’ αυτό, δεν είναι θέμα του κράτους».

Υπενθυμίζεται ότι επί υπουργίας Κωστή Χατζηδάκη η Επιθεώρηση Εργασίας μετατράπηκε σε ανεξάρτητη αρχή, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι, μιλώντας σε διάφορα τηλεοπτικά κανάλια, ιδιοκτήτες κυρίως καταστημάτων εστίασης εξέφρασαν τη δυσφορία τους για τα… δικαιώματα των εργαζομένων και πόσο αυτά τους δυσκολεύουν.

Πέραν του ότι το περιστατικό της Ρόδου – με διάφορες «ουρές», καθώς, σύμφωνα με την «Καθημερινή», το κατάστημα δεν είχε καν άδεια – δημιουργεί μια όχι πολύ καλή εικόνα για το τουριστικό προϊόν, ταυτόχρονα προκαλεί εύλογα ερωτήματα αν υπάρχουν περιστατικά εργοδοτικής αυθαιρεσίας και σε άλλους τομείς της αγοράς εργασίας, αλλά και κατά πόσο το κράτος έχει τα μέσα και τα εργαλεία να αντιμετωπίσει αντίστοιχες καταστάσεις.

Το σίγουρο είναι ότι και η αγορά εργασίας αποτελεί στοίχημα για την κυβέρνηση, ιδίως αν αναλογιστεί κάποιος ότι ο Μητσοτάκης έχει θέσει ως στόχο στο τέλος της τετραετίας ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα να έχει φθάσει τα 1.500 ευρώ.

Διαβάστε επίσης

Πώς το ΠΑΣΟΚ θα γίνει «σύγχρονη Κεντροαριστερά»

Κίνδυνος για το Κίεβο η παρουσία του Πριγκόζιν στη Λευκορωσία

Η ανατομία ενός… Υπουργικού Συμβουλίου