Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
Η σύνοδος του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους έχει βαριά ατζέντα. Η Συμμαχία θέλει να ολοκληρώσει τη διεύρυνση προς τις χώρες της Σκανδιναβίας και μετά την Φινλανδία να υποδεχτεί και την Σουηδία, δημιουργώντας μια τανάλια που θα σφίγγει από τα βορειοδυτικά την Ρωσία. Και παράλληλα θέλει να στείλει το μήνυμα ότι η Ουκρανία είναι ασφαλής υπό τη ΝΑΤΟϊκή ομπρέλα, έστω κι αν δεν γίνει άμεσα μέλος.
Ανατολίτικο παζάρι για Σουηδία, F-16 και ΕΕ
Για να επιτευχθεί ο στόχος της διεύρυνσης χρειάζονται σκληρά παζάρια. Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν μέχρι την τελευταία στιγμή βάζει όρους για να κερδίσει τα περισσότερα δυνατά προκειμένου να ανάψει το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας. Με τη γνωστή μαξιμαλιστική τακτική συνδέει το τουρκικό “buyurun” προς την Σουηδία, όχι μόνο με την καταστολή της δράσης των Κούρδων στην Σουηδία – κάτι που το έχει ήδη εξασφαλίσει – αλλά και με το θέμα του εκσυγχρονισμού της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας με αμερικανικά F-16 και με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ.
Η σύνδεση της σουηδικής ένταξης στο ΝΑΤΟ με την εξασφάλιση των αμερικανικών F-16 είναι μάλλον μια εύκολη υπόθεση. Ο Λευκός Οίκος θέλει, η Άγκυρα θέλει, άρα τυπικά δεν υπάρχουν εμπόδια.
Οι επιφυλάξεις του ελληνοαμερικανικού λόμπι θα αποφέρουν κάποιες διαβεβαιώσεις ότι τα αμερικανικά μαχητικά που θα αποκτήσει η Τουρκία δεν θα χρησιμοποιηθούν για παραβιάσεις στο Αιγαίο, αλλά αυτό έχει λίγη σημασία, διότι η Τουρκία δεν αντιλαμβάνεται τις παραβιάσεις με το ίδιο περιεχόμενο που δίνει σε αυτόν τον όρο η ελληνική πλευρά.
Το ενδιαφέρον όμως είναι πως ο Ερντογάν ύστερα από μία μακρά περίοδο απόλυτης αδιαφορίας για την πορεία της χώρας του προς την ΕΕ, θυμήθηκε την παραμονή της συνόδου του ΝΑΤΟ, να συνδέσει την σουηδική ένταξη στην Συμμαχία με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ. Προφανώς και δεν μπορεί να υπάρξει καμία σύνδεση μεταξύ των δύο θεμάτων.
Ωστόσο ο Ερντογάν το έβαλε στο τραπέζι για να ασκήσει τις μεγαλύτερες δυνατές πιέσεις και προς την ευρωπαϊκή πλευρά προσβλέποντας όχι τόσο στην επανάληψη των ενταξιακών διαδικασιών, όσο σε κάποιο γερό μπαξίσι. Η Τουρκία έχει άμεση ανάγκη ρευστού και τα ευρωπαϊκά ταμεία ανοίγουν εύκολα όταν ο Ερντογάν βάζει στο τραπέζι τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες, τις οποίες η ΕΕ συνδέει με τις προσφυγικές/ μεταναστευτικές ροές που ελέγχει η Άγκυρα. Άρα, με την ευκαιρία του παζαριού για την Σουηδία, ο Ερντογάν βάζει και το θέμα της ενταξιακής πορείας της χώρας του στην ΕΕ, ελπίζοντας ότι από την πλευρά των Ευρωπαίων θα ανάψει πράσινο φως για νέα κονδύλια με αντάλλαγμα τον έλεγχο των διακινητών.
Η ελληνοτουρκική διάσταση
Κάπου σε αυτό το πλαίσιο τοποθετείται και η ελληνοτουρκική προσέγγιση, με την συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, που τυπικώς έχει στόχο την περαιτέρω εκτόνωση της έντασης στο Αιγαίο.
Δύσκολα θέματα δεν θα συζητηθούν σε αυτή την συνάντηση, αλλά οι δυο ηγέτες δείχνουν αποφασισμένοι να κάνουν μια προσπάθεια να ρίξουν νερό στο κρασί τους. Κάτι που πρωτίστως ενδιαφέρει την τουρκική πλευρά, αφού αν η Αθήνα ρίξει τους τόνους διευκολύνει και τη διαδικασία για την πώληση αμερικανικών μαχητικών στην Τουρκία.
Η ελληνική πλευρά δεν έχει λόγο να αρνηθεί τον διάλογο, αλλά δεν πρέπει να αναμένονται ουσιαστικά αποτελέσματα στον βαθμό που η Τουρκία τα θέλει όλα: «συνεκμετάλλευση του Αιγαίου», «γαλάζια πατρίδα», αποστρατιωτικοποίηση νησιών, αμφισβήτηση του status στο Αιγαίο και πάει λέγοντας. Όμως από την στιγμή που ο Ερντογάν επανεξέτασε το “Mitsotakis yok”, μπορεί να υπάρξουν κάποια αποτελέσματα σε θέματα ήσσοντος σημασίας.
Η “ομπρέλα” για την Ουκρανία
Στο άλλο καυτό θέμα, δηλαδή στη σχέση του ΝΑΤΟ με την Ουκρανία, η δουλειά φαίνεται πιο “στρωμένη” από τους συμμάχους. Είναι σαφής η επιφυλακτικότητα των ΗΠΑ να αρχίσει τώρα συζήτηση για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Ο Λευκός Οίκος συνδέει αυτή την προοπτική με τον τερματισμό του πολέμου. Κι αυτό προκαλεί εκνευρισμό στον Ζελένσκι, που λειτουργεί επίσης με μαξιμαλιστική τακτική, όπως ο Ερντογάν.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι εγκαλεί το ΝΑΤΟ ότι δεν παρέχει επαρκή πολιτική στήριξη, ξεχνώντας πως αν δεν ήταν η βοήθεια από το ΝΑΤΟ ο πόλεμος αυτός θα είχε τελειώσει με τον χειρότερο τρόπο για το Κίεβο. Οι Αμερικανοί από την πλευρά τους γνωρίζουν πως αν μπει τώρα η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, τότε θα βρεθούν να πολεμούν ανοιχτά οι Αμερικανοί εναντίον των Ρώσων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και δεν είναι καιρός για πειράματα.
Γι αυτό μια μικρή ομάδα δυτικών συμμάχων έχουν εμπλακεί σε εντατικές διαβουλεύσεις για την επεξεργασία μιας διακήρυξης για την Ουκρανία, που θα δίνει διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια και την στήριξη της χώρας. Εδώ και εβδομάδες οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία συζητούν το θέμα του Κιέβου, για να παρουσιάσουν έναν μηχανισμό “ομπρέλα” για την παροχή μακροπρόθεσμης υποστήριξης στην Ουκρανία σε όλα τα επίπεδα.
Η πρωτοβουλία αυτή θα αποφέρει μια σειρά από υποσχέσεις για την συνέχιση της βοήθειας που ήδη παρέχεται: όπλα, πυρομαχικά, εξοπλισμός, εκπαίδευση, χρηματοδότηση και συνεργασία σε επίπεδο μυστικών υπηρεσιών. Στόχος των δυτικών είναι να δώσουν πιο μόνιμα χαρακτηριστικά σε αυτή τη σχέση, χρυσώνοντας το χάπι για το Κίεβο, που πιέζει για ένταξη “εδώ και τώρα” στο ΝΑΤΟ.
«Βασικά πρόκειται για μία εγγύηση προς την Ουκρανία ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα θα εξοπλίζουμε τις ένοπλες δυνάμεις τους, θα τις χρηματοδοτούμε, θα τις συμβουλεύουμε, θα τις εκπαιδεύουμε για να έχουν αποτρεπτική δυνατότητα έναντι οποιασδήποτε μελλοντικής επίθεσης», δήλωσε υψηλόβαθμος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ στο Politico.
Η αποσαφήνιση των λεπτομερειών θα γίνει αργότερα, αλλά θα προβλέπεται ότι κάθε ενδιαφερόμενη χώρα, σε διμερές επίπεδο με την Ουκρανία, θα καθορίσει “τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει. Κι αυτό μπορεί να είναι οτιδήποτε- από αντιαεροπορική άμυνα, μέχρι τανκς, ή οτιδήποτε άλλο”, σύμφωνα με τον ίδιο διπλωμάτη.
Οι Αμερικανοί έχουν κάνει ήδη πολύ μεγάλα βήματα, μετά την απόφαση για την αποστολή πυρομαχικών διασποράς στον ουκρανικό στρατό, με πρόσχημα την ανάγκη διάσπασης των μαζικών γραμμών άμυνας που έχουν δημιουργήσει οι Ρώσοι και τις οποίες δεν έχουν καταφέρει να διασπάσουν οι Ουκρανοί παρά την πολυδιαφημισμένη αντεπίθεσή τους.
Ο ρόλος της αμερικανικής κάλπης
Αλλά όσο αδειάζει η κλεψύδρα της προεδρίας Μπάιντεν, τόσο ο Λευκός Οίκος, και το Κίεβο γνωρίζουν πως τίποτα δεν είναι δεδομένο στην τελική ευθεία προς τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Γι αυτό ο Μπάιντεν θέλει να δεσμεύσει και τους Ευρωπαίους συμμάχους του σε αυτόν τον μηχανισμό – ομπρέλα για την στήριξη του Κιέβου.
Λαμβάνοντας υπόψη το έντονο αμερικανικό ενδιαφέρον για τα όσα συμβαίνουν στη νοητή γραμμή που ξεκινά από την Σκανδιναβία και φτάνει μέχρι τα μέρη μας, η πολυπληθής αμερικανική αντιπροσωπεία έχει πολύ δουλειά στο Βίλνιους (πέρα από αυτή που έχει ήδη γίνει). Το κατά πόσο μπορεί να επιτύχει όλους τους στόχους της αμερικανικής πολιτικής μένει να φανεί στην πράξη.
Αλλά ό,τι είναι να γίνει θα γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου. Από κει και μετά η Αμερική μπαίνει σε τροχιά εκλογών και τα πράγματα θα δυσκολεύουν για τον ένοικο του Λευκού Οίκου, που κατά πάσα πιθανότητα θα έχει ως αντίπαλο τον Ντόναλντ Τραμπ– έναν άνθρωπο που ενδιαφέρεται κυρίως για τα του οίκου του, όπως έδειξε και στη διάρκεια της προεδρίας του. Αν επιστρέψει ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι θα πρέπει να έχει μικρότερο καλάθι στο χέρι και το βάρος θα πέσει όλο στους Ευρωπαίους.
Διαβάστε επίσης:
ΝΑΤΟ: Ξεκίνησε η συνάντηση Στόλτενμπεργκ – Ερντογάν – Κρίστερσον
Κομισιόν σε Ερντογάν: Άλλο η διεύρυνση της ΕΕ, άλλο η διεύρυνση του ΝΑΤΟ
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
Μάθε πρώτος για την επικαιρότητα με εγγραφή στο Newsletter.
Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.
