Η εξάλειψη της Παλαιστίνης και των Παλαιστινίων είναι ένας στόχος που θεωρείται ιερή υποχρέωση του ισραηλινού κράτους.

Κάτι που επιχειρήθηκε στη Νάκμπα- την Παλαιστινιακή Καταστροφή, το 1948, με την συστηματική και στοχευμένη στρατιωτική εκστρατεία. Η βία των εποίκων σε βάρος των παλαιστινιακών κοινοτήτων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και η εξασφαλισμένη ατιμωρησία τους είναι μια απόδειξη ότι ο στόχος αυτός παραμένει ζωντανός.

Αλλά η εξάλειψη ενός λαού δεν επιτυγχάνεται μόνο με φυσικό τρόπο. Οι Παλαιστίνιοι πρέπει να γίνουν αόρατοι μέσα από τις ιστορίες με τις οποίες οι Ισραηλινοί αφηγούνται το παρελθόν.

Ο επίκουρος καθηγητής Σπουδών Διεθνούς Ανάπτυξης στο πανεπιστήμιο Roskilde της Δανίας, Somdeep Sen, γράφει στο Al Jazeera ότι σημαντικό ρόλο για την επίτευξη αυτού του στόχου έχουν τα ισραηλινά μουσεία, τα οποία χαρακτηρίζει «ενεργούς συμμέτοχους στην αποικιακή προσπάθεια».

"As Palestinians face Israel’s incessant military terror, the violence of museums may seem inconsequential. But it reminds us how history and heritage can be weaponised."

— #AJOpinion by @somdeep_sen ⤵️ https://t.co/ZmsFMszvty

— Al Jazeera English (@AJEnglish) July 16, 2023

Τα μουσεία και ο εποικισμός των Παλαιστινιακών Εδαφών

Μία χαρακτηριστική περίπτωση είναι το κάμπους του Εβραϊκού Πανεπιστημίου στην Ιερουσαλήμ, που έχει στόχο την ανάδειξη της εβραϊκής κληρονομιάς μέσα από αρχαιολογικά ευρήματα, όπως ένα μαρμάρινο άγαλμα του βασιλιά Ηρώδη και έναν λίθο από το Τρίτο Τείχος του Δεύτερου Ναού, που κοσμεί την πρόσοψη του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας.

Η ιδέα είναι να αναδειχτεί η ισραηλινικότητα της περιοχής, αποσιωπώντας το γεγονός ότι το πανεπιστήμιο χτίστηκε σε παλαιστινιακά εδάφη. 

Physical violence isn’t the only way Israel tries to deny Palestinian existence. Museums are tools of terror, too.

— writes @somdeep_sen for #AJOpinion ⤵️ https://t.co/YS802q9YIu

— Al Jazeera English (@AJEnglish) July 15, 2023

Ο Πύργος του Μουσείου Δαβίδ κάνει κάτι αντίστοιχο. Στην ιστοσελίδα του διακηρύσσει ότι η Ακρόπολη της Ιερουσαλήμ είναι «το σημείο συνάντησης του αρχαίου με το σύγχρονο, της ανατολής με την δύση, της ιστορίας και της καινοτομίας, της εμπειρίας και της δημιουργίας» και ότι το μουσείο παρουσιάζει την ιστορία της Ιερουσαλήμ που είναι συνυφασμένη με την σημασία της Ακρόπολης για τον Ιουδαϊσμό, τον Χριστιανισμό και το Ισλάμ.  Όμως, η παλαιστινιακή πλευρά κατηγορεί τους Ισραηλινούς ότι συστηματικά εξαλείφεται κάθε αναφορά στην παλαιστινιακή κληρονομιά. Οι πινακίδες που συνοδεύουν τα εκθέματα επισημαίνουν σαφώς την εβραϊκότητα της πόλης, όπως γράφει ο Somdeep Sen.

Το Μουσείο σύγχρονης τέχνης Seam, υποστηρίζει ότι προβάλλει την ιστορία της Ιερουσαλήμ και με τα εκθέματα έχει στόχο να «εγείρει τα κοινωνικά θέματα για δημόσιο διάλογο και να γεφυρώσει τις διαφορές». Αλλά, πουθενά δεν αναφέρεται ότι το κτήριο όπου στεγάζεται ανήκε στην παλαιστινιακή οικογένεια Barkami, που εκδιώχθηκε από την Ιερουσαλήμ στη Νάκμπα.

Επίσης, τα μουσεία που αναδεικνύουν τον ρόλο των ιουδαϊκών παραστρατιωτικών οργανώσεων στη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, υπηρετούν τον στόχο της εξάλειψης των Παλαιστινίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Μουσείο Palmach προβάλλεται μια ταινία με θέμα την οργάνωση Palmach και τον ρόλο της στον αποκαλούμενο «πόλεμο της ανεξαρτησίας» του Ισραήλ, όπου, όμως, δεν αναφέρεται πουθενά ότι τα μέλη της οργάνωσης πολεμούσαν εναντίον των Παλαιστινίων. Οι Παλαιστίνιοι αναφέρονται μόνον ως Άραβες, ενώ είναι σαφές ότι πρόκειται για μία εθνότητα διακριτή στον αραβικό κόσμο.

Τα μουσεία αφηγούνται ιστορίες αυτοκρατοριών

Η διαπίστωση του καθηγητή Somdeep Sen ότι τα μουσεία χρησιμοποιούνται ως μέσα για να αναδειχτεί η αποικιακή ισχύς και να τονιστεί το αυτοκρατορικό μεγαλείο ενός λαού δεν αφορά μόνο στα μουσεία στο Ισραήλ . Ο ιστορικός Ρόμπερτ Άλντριχ λέει πως «η οικοδόμηση αυτοκρατοριών και η οικοδόμηση μουσείων πηγαίνουν χέρι-χέρι».

Ακόμα και στα μουσεία που εκτίθενται αγάλματα, πολύτιμοι λίθοι, μούμιες, δείγματα της χλωρίδας και της πανίδας- εκθέματα που πολλές φορές είναι κλεμμένα – ο στόχος είναι να αναδειχτεί το αφήγημα του ηγεμονισμού της χώρας που τα κατέχει και τα «προστατεύει» από τους πρωτόγονους λαούς που ζουν σε κάποιες εξωτερικές περιοχές του πλανήτη.

Το Βασιλικό Μουσείο Κεντρικής Αφρικής στις Βρυξέλλες, ιδρύθηκε το 1898 από τον Λεοπόλδο ΙΙ για να γιορτάσει την βελγική «άσκηση πολιτισμού» στο Κονγκό, να αποκρούσει τις επικρίσεις για βίαιες κατασταλτικές τακτικές των Βέλγων στην αφρικανική χώρα και να διακηρύξει την πολιτισμική υπεροχή τους έναντι των «απολίτιστων του Κονγκό».

Το Βρετανικό Μουσείο στο Μπλουμσπερι του Λονδίνου, είναι ένα από τα πιο σημαντικά παραδείγματα για το πώς η οικοδόμηση αυτοκρατοριών και η οικοδόμηση μουσείων αλληλοσυμπληρώνονται. Τα εκθέματα που προέρχονται από κάθε γωνιά του πλανήτη είναι απόδειξη της ισχύος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Κάποιοι ιστορικοί χαρακτηρίζουν τον κατάλογο των εκθεμάτων ως «αυτοκρατορικό πολεμικό σεντούκι».

Κατά τον καθηγητή Somdeep Sen, όπως τα μουσεία αποδεικνύουν ότι η ιστορία και η πολιτιστική κληρονομιά μετατρέπονται σε πολιτικά όπλα, με στόχο την στήριξη του αφηγήματος για την ανυπαρξία ενός ολόκληρου λαού και την εξάλειψη της παρουσίας του, έτσι ακριβώς πρέπει να δομηθεί και η απάντηση σε αυτή την αποικιοκρατία: με τη δημιουργία μουσείων που θα διακηρύσσουν «είμαστε εδώ, υπάρχουμε».

Διαβάστε επίσης:

Κόλαση επί γης – Ειδικοί προειδοποιούν για τους καύσωνες: Μπήκαμε σε αχαρτογράφητα νερά

«The Congress»: Η ταινία του 2013 που πρόβλεψε την… ανταρσία της Τεχνητής Νοημοσύνης στο Χόλιγουντ (photo/video)

Συνελήφθη Αμερικανός στη Βόρεια Κορέα – Πέρασε τα σύνορα χωρίς άδεια