Ερωτήματα δημιουργούνται για το μέλλον της Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων -ΕΛΒΟ μετά τη μειωμένη παραγωγή και τα δημοσιεύματα σχετικά με την πώλησή της μόλις δύο χρόνια μετά την αγορά της από την ισραηλινή κοινοπραξία Naska Industries – SK Group Ltd, Plasan Sasa Ltd και την εταιρεία Αριστείδη – Ανάργυρου Γλύνη.

Από 40 κύματα έχει περάσει εδώ και μισό αιώνα η ΕΛΒΟ, δηλαδή σχεδόν από το έτος ίδρυσης της. Ξεκινώντας το 1972, όταν ιδρύεται η  Στάγιερ Ελλάς, ως θυγατρική τις αυστριακής Steyr Daimler Puch, που θα κατασκεύαζε (αρχικά κάνοντας απλή συναρμολόγηση, με σταδιακά αυξανόμενο ποσοστό εγχώριας κατασκευής εξαρτημάτων) φορτηγά, άρματα μάχης και τρακτέρ της αυστριακής εταιρείας στην Ελλάδα. Σταδιακά, κατάφερε να κατασκευάζει, μεταξύ άλλων, Leopard 2HEL, τεθωρακισμένα οχήματα ΤΟΜΠ, τζιπ Mercedes-Benz, φορτηγά, λεωφορεία και τρόλλεϋ, πυροσβεστικά οχήματα, συστήματα μεταφοράς Patriot και άλλων οπλικών συστημάτων.

Σε λιγότερο από 20 χρόνια, συγκεκριμένα το 1987, ο έλεγχος της Στάγιερ Ελλάς περνά στο ελληνικό Δημόσιο και η εταιρεία μετονομάζεται σε Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων ΑΒΕ (ΕΛΒΟ Α.Β.Ε.).

Τον Αύγουστο του 2000, μετά από διεθνή διαγωνισμό, το 43% των μετοχών της εταιρείας, καθώς και η διοίκηση πέρασαν στην κοινοπραξία των εταιρειών του ομίλου Μυτιληναίος και ΜΕΤΚΑ Α.Ε έναντι 12,2 εκατ. Ευρώ. 

Ωστόσο, μέσω των αυξήσεων κεφαλαίου που πραγματοποίησε η ΕΛΒΟ το 2001 και 2003, ο Όμιλος Μυτιληναίος κατέβαλε εκατομμύρια ευρώ επιπλέον εκφράζοντας την ζημία που υπέστη. Μάλιστα, σε ανακοίνωσή του την εποχή εκείνη, ο Όμιλος Μυτιληναίος ανέφερε χαρακτηριστικά :

 “Από την αρχική εξαγορά έως και σήμερα, ο Όμιλος Μυτιληναίος έχει αναγνωρίσει βάσει του ποσοστού συμμετοχής του στα αποτελέσματα της ΕΛΒΟ, συνολικές ζημιές ποσού 5,9 εκατ. ευρώ, μειώνοντας ισόποσα την αξία της συμμετοχής του, η οποία ανέρχεται πλέον στα 13,3 εκατ. ευρώ. Το εν λόγω ποσό αποτελεί και το μέγιστο της ζημίας που μπορεί να καταγραφεί από τον Όμιλο σε σχέση με τη συμμετοχή του στην ΕΛΒΟ, η διατήρηση της οποίας δεν δικαιολογείται πλέον επιχειρηματικά από τον Όμιλο”.

Ως αποτέλεσμα το 2011 ο Όμιλος Μυτιληναίου μεταβίβασε τον έλεγχο πίσω στο Ελληνικό Κράτος έναντι συμβολικού τιμήματος ενός ευρώ.

Οι αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες εκποίησης

Ως εκ τούτου, ξεκινάει μία  νέα οδύσσεια αναζήτησης διοίκησης για την ΕΛΒΟ. Το 2014, τέθηκε σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης, ενώ στο διάστημα που ακολούθησε, διενεργήθηκαν, χωρίς αποτέλεσμα, δύο δημόσιοι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί, ένας τον Απρίλιο του 2017 και ένας τον Αύγουστο του 2017, ενώ, τον Φεβρουάριο του 2019, διενεργήθηκε ακόμα ένας διαγωνισμός, με ελεύθερη διαπραγμάτευση, που όμως ούτε αυτός τελεσφόρησε.

Οι νέοι ιδιοκτήτες

Τον Μάρτιο του 2020, ο ειδικός εκκαθαριστής προχώρησε εκ νέου σε δημόσια πρόσκληση διεξαγωγής του διαγωνισμού εκποίησης βασικών περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας, με ελεύθερη διαπραγμάτευση. Ως όρος του διαγωνισμού, λόγω και του τομέα δραστηριοποίησης της εταιρείας, επιφυλάχθηκε στο Δημόσιο το δικαίωμα να μετέχει στη νέα εταιρεία κατά ποσοστό 21%.

Αποτέλεσμα του διαγωνισμού ήταν η ισραηλινή κοινοπραξία Naska Industries – SK Group Ltd, Plasan Sasa Ltd (47,6%) και την εταιρεία Αριστείδη – Ανάργυρου Γλύνη (4,8%) να αγοράσουν την ΕΛΒΟ έναντι 3 εκατ. ευρώ. Οι καινούριοι ιδιοκτήτες υπογράφουν την σύμβαση μεταβίβασης στις 12 Φεβρουαρίου 2021 και οι ελπίδες για μία δεύτερη ζωή της ΕΛΒΟ αναζωπυρώθηκαν.

Με έδρα τη Σίνδο, στη Θεσσαλονίκη, η ΕΛΒΟ 2020, όπως ονομάστηκε η εταιρεία υπό το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς, εκτείνεται σε μια έκταση 273.000 τ.μ. συνολικά, εκ των οποίων τα 66.000 τ.μ. είναι στεγασμένες μονάδες παραγωγής, δοκιμών και αποθήκευσης, κατατάσσοντάς την μεταξύ των μεγαλύτερων εταιρειών αυτού του τύπου στη Νότια Ευρώπη.

Ωστόσο, παρά τη θετική εικόνα των υποδομών της, η γενικότερη εικόνα της εταιρείας μόνο ενθαρρυντική δεν είναι. Από τις αρχές του 2021 μέχρι σήμερα η εταιρεία έχει να παρουσιάσει μικρό, αν όχι καθόλου, συμβασιοποιημένο έργο –πλην ήσσονος σημασίας συγκριτικά με το ένδοξο παρελθόν της– για τη συντήρηση μερικών δεκάδων εκσκαφικών μηχανημάτων.

Στις τελευταίες δημοσιοποιημένες στο ΓΕΜΗ ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, αυτές του 2021, η εταιρεία εμφανίζει κύκλο εργασιών της τάξης των 493.000 ευρώ, ενώ το καθαρό αποτέλεσμα είναι ζημίες ύψους 941.000 ευρώ. Ο αριθμός των εργαζομένων στην εν λόγω χρήση ήταν οκτώ άτομα, το 2022 ο αριθμός τους παρέμεινε κάτω από τα είκοσι, ενώ σε παρόμοια επίπεδα με το 2021 φέρεται να κινήθηκε και ο κύκλος εργασιών. Μάλιστα, σύμφωνα με τις αναρτημένες στο ΓΕΜΗ οικονομικές καταστάσεις του 2021, οι πωλήσεις των «493.437,88 ευρώ αφορούν στο σύνολό τους άχρηστο υλικό (scrap)». Παλιοσίδερα δηλαδή που πωλήθηκαν για την αξία τους ως μέταλλο.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως στα δύο αυτά χρόνια, η εταιρεία πέτυχε μια συμφωνία, με τον Όμιλο ΕΛΤΡΑΚ, η οποία -σύμφωνα με πληροφορίες- αν και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, αφορά μόνο εργασίες βαφής. Επίσης, τον Ιούνιο του 2022, η εταιρεία απέκτησε την πιστοποίηση ISO 9001:2015, κάνοντας λόγο στην ανακοίνωσή της για “μια επιβεβαίωση των διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων διαχείρισης και διοίκησης που εφαρμόζει η εταιρεία από την στιγμή που ανέλαβε η κοινοπραξία”.

Το ενδιαφέρον της γερμανικής εταιρείας;

Νωρίτερα φέτος δημοσιεύματα ήθελαν τη γερμανική εταιρεία, που συνδέεται όμως με τον γαλλικό κρατικό αμυντικό όμιλο παραγωγής στρατιωτικών οχημάτων Nexter Systems να έχει δείξει ενδιαφέρον.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ένας εκ των δύο Ισραηλινών βασικών μετόχων και ειδικότερα η ισραηλινών συμφερόντων Plasan Sasa (47,6%) έχει συμφωνήσει επί της αρχής να πουλήσει τη θέση της και αξιολογεί τις λεπτομέρειες της συναλλαγής. Παράλληλα με τον γαλλογερμανικό όμιλο φαίνεται να συντάσσεται και ποσοστό μειοψηφίας (4,8%) που ελέγχεται από Ελληνα επιχειρηματία. Ετσι η Nexter Systems μπορεί να ελέγξει τις εξελίξεις.

Η πρόταση εξαγοράς που έχει γίνει στους δύο βασικούς μετόχους από το σχήμα στο οποίο συμμετέχει η Nexter Systems είναι πολλαπλάσια των κεφαλαίων που έχουν δαπανήσει οι σημερινοί ιδιοκτήτες για την εξαγορά της Ελληνικής Βιομηχανίας Oχημάτων και για τη μέχρι στιγμής λειτουργία της.

Ο ενδιαφερόμενος επενδυτής, σύμφωνα με πληροφορίες, θέλει να αποκτήσει το συγκρότημα προκειμένου να εκτελέσει συμβάσεις παραγωγής στρατιωτικών οχημάτων προς τρίτες χώρες στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης –και όχι μόνο– και εκτιμά πως η γεωγραφική θέση της ΕΛΒΟ και το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας στην Ελλάδα θα της προσδώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Δευτερευόντως η γερμανική εταιρεία, η οποία εμφανίζεται να συμμετάσχει στην πρόταση εξαγοράς, αξιολογεί τη δυνατότητα παραγωγής στη Σίνδο εξαρτημάτων για ανεμογεννήτριες.

Διαβάστε επίσης:

OPPO: Παρουσίαση της νέας σειράς κινητών Reno – Τα πλάνα για την ελληνική αγορά

Φ. Καραβίας (Eurobank): Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα η παρουσία σε Βουλγαρία-Κύπρο – Μέρισμα το 2024 μετά από 15 χρόνια

Sunlight: Νέα σχέδια σε ηλεκτροκίνηση και ΑΠΕ μετά το deal με την Triathlon Holding